10. Hukuk Dairesi 2020/7686 E. , 2021/9151 K.
"İçtihat Metni"Mahkemesi : ... 18. İş Mahkemesi
Dava, dava dışı ...Turizm ve Sosyal Hizm. San. ve Tic. Ltd. Şti.’nde geçen ve Kurumca iptal edilen sigortalı hizmetlerinin fiili ve gerçek olduğunun tespiti ile aksine Kurum işleminin iptali ve kesilen yaşlılık aylığının yeniden bağlanması gerektiğinin, kuruma borçlu olmadığının tespiti istemine ilişkindir.
İlk Derece Mahkemesince, hükümde belirtilen gerekçelerle davanın kabulüne dair verilen karara karşı davalı Kurum vekili tarafından istinaf yoluna başvurulması üzerine, ... Bölge Adliye Mahkemesi 33. Hukuk Dairesince istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
... Bölge Adliye Mahkemesi 33. Hukuk Dairesince verilen kararın, davalı Kurum vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
I-İSTEM
Davacı vekili, davacının dava dışı ...Ltd. Şti"ndeki çalışmalarının gerçek olmadığından bahisle emeklilik şartlarını taşımadığı gerekçesiyle aylığının kesilerek borç bildirildiğini, kuruma itirazının reddedildiğini belirterek kurum işleminin iptalini, iptal edilen sigortalılık kaydının düzeltilerek kesilen aylığın yeniden bağlanması ve borçlu olmadığının tespitini istemiştir.
II-CEVAP
Davalı Kurum vekili, davanın reddini savunmuştur.
III-MAHKEME KARARI
A-İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
“Davanın kabulü ile,
-Kurum işleminin iptaline,
-Davacının dava dışı ...Turizm ve Sosyal Hizmet San. Tic. Ltd. Şti’nde geçen ve kurumca iptal edilen 18/06/2005 - 01/04/2007 tarihleri arasındaki hizmetlerinin geçerli olduğunun tespitine,
-Davacının kesilen aylıklarının kesildiği tarihten itibaren yeniden bağlanması gerektiğinin tespitine,
-Kesilen aylıkların 19/02/2015 tarihinden itibaren ödenmesine,
-Davacının yersiz ödeme altında ödemesi talep edilen 18.365.62 TL için borçlu olmadığının tespitine karar verilmiştir.
B-BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ KARARI
Davalı Kurum vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
IV-TEMYİZ KANUN YOLUNA BAŞVURU VE NEDENLERİ
Davacı Kurum vekili, dava dışı işverenin aynı adreste aynı iş için iki ayrı tescil dosyası düzenlenildiğinin tespit edilmesine rağmen bu hususun kurumdan sorulmadığını, davacının iptal edilen sigortalılık döneminde fiilen nerede çalıştığının araştırılıp tespit edilmediğini, dinlenen tanıkların davacının akrabası olup beyanlarının çelişkili olduğunu, işveren şirketin aile şirketi olup dinlenen tanıkların aile fertleri sigortalılar olduğunu, re"sen bordro tanığı seçilip dinlenmediğini, davacının yaşı itibariyle yaya posta dağıtım elemanı olarak çalışmasının hayatın olağan akışına aykırı olduğunu, ayrıca işyerinin PTT"den ihale ile iş alması 18.06.2005 tarihinde sona erdiği halde davacının 2007 Nisan ayına kadar yaya dağıtım elemanı olarak eylemli çalışmasının mümkün olmadığını, ayrıca Davutpaşa ve Acıbadem Kadıköy"de aynı anda yaya dağıtım elemanı olarak çalışmasının da mümkün olmadığını, ceza dosyasının araştırılmadığını belirterek kararın bozulmasını istemiştir.
V-İLGİLİ HUKUK KURALLARI VE İNCELEME
Husumet konusu, davanın her aşamasında ileri sürülebilir. Taraflarca ileri sürülmese dahi gerek mahkemece, gerekse Yargıtay’ca tarafların bu yönde bir savunmasının olup olmadığına bakılmaksızın kendiliğinden göz önünde tutulur. Kurum işleminin iptali ile iptal edilen çalışmaların fiili ve gerçek çalışmaya dayalı olduğuna yönelen iş bu davada, işverene karşı da husumetin yöneltilmesi açısından, 6100 Hukuk Muhakemeleri Kanununun 124. maddesinde “…maddi bir hatadan kaynaklanan veya dürüstlük kuralına aykırı olmayan taraf değişikliği talebi, karşı tarafın rızası aranmaksızın hâkim tarafından kabul edilir. Dava dilekçesinde tarafın yanlış veya eksik gösterilmesi kabul edilebilir bir yanılgıya dayanıyorsa, hâkim karşı tarafın rızasını aramaksızın taraf değişikliği talebini kabul edebilir…” hükmü uyarınca, davacının davaya konu olan ve fiili çalışmaya dayalı olup olmadığı hususunda uyuşmazlığın doğduğu ve iptal edilen hizmetlerinin geçtiği işyeri olan ...Turizm ve Sosyal Hizm. San. ve Tic. Ltd. Şti.’ne karşı gerekli prosedürün de tamamlanarak usulüne uygun şekilde husumet yöneltmesi sağlanarak, bu davalının da göstereceği bütün deliller toplandıktan sonra, tüm deliller birlikte değerlendirilerek, varılacak sonuca göre hüküm kurulmalıdır.
Kabule göre de, ...Turizm ve Sosyal Hizm. San. ve Tic. Ltd. Şti. adına tescilli merkez büro işyeri ile diğer işyerlerinin sicil dosyaları Kurumdan celp edilip incelenerek, davacının fiili çalışmasının hangi işyerinde geçtiği belirlenip, işyeri sicil numarası ile birlikte hüküm fıkrasında belirtilmek suretiyle bir karar verilmesi gereği gözetilmeksizin, davacının hizmetlerinin hangi sicil sayılı işyerinde geçtiği gösterilmeden yazılı şekilde hüküm kurulması isabetsiz bulunmuştur.
O halde, davalı Kurum vekilinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve ... Bölge Adliye Mahkemesi 33. Hukuk Dairesinin istinaf isteminin esastan reddine dair kararı kaldırılarak ilk derece mahkemesince verilen karar sair hususlar incelenmeksizin bozulmalıdır.
SONUÇ : ... Bölge Adliye Mahkemesi 33. Hukuk Dairesi kararının HMK’nın 373/1 maddesi gereği kaldırılarak ilk derece mahkemesi hükmünün yukarıda açıklanan nedenlerle sair hususlar incelenmeksizin BOZULMASINA, dosyanın kararı veren ilk derece mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesi"ne gönderilmesine, 29.06.2021 gününde oybirliğiyle karar verildi.