10. Hukuk Dairesi 2015/6031 E. , 2016/9890 K.
"İçtihat Metni"
Mahkemesi :İş Mahkemesi
Davacı, aksi Kurum işleminin iptalini ve 2925 sayılı Yasa kapsamındaki sigortalılığın tespitini istemiştir.
Mahkeme, ilamında belirtildiği şekilde davanın kabulüne karar vermiştir.
Hükmün, davalı Kurum avukatı tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kâğıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
Davacının 01.06.2008 tarihli tescille 2925 sayılı Yasa kapsamındaki sigortalılığı başlamış; aynı yasa kapsamındaki sigortalılık nedeniyle ayda 15"er gün üzerinden primlerini öderken 06.01.2011-13.01.2011 tarihleri arasında zorunlu 4/1-a"lı çalışması nedeniyle, anılan 2925 sayılı Yasa kapsamındaki sigortalılığı 01.03.2011 tarihi itibarıyla 5510 sayılı Yasanın EK 5 madde kapsamında sigortalı sayılması üzerine eldeki bu dava açılmıştır.
Davacı, çakışan 6 günlük zorunlu 4/1-a"lı çalışma nedeniyle 2925 sayılı Yasa kapsamındaki sigortalılığın 5510 sayılı Yasanın Ek 5 madde hükmü kapsamında değerlendirilmesinin haksız olduğunu beyanla; sigortalılığını Ek 5 madde hükmü kapsamında değerlendiren kurum işleminin iptalini, 2925 sayılı Yasa kapsamındaki sigortalılığın geçerliliğini istemiştir.
Mahkeme, sigortalılığı Ek 5 madde hükmü kapsamındaki sigortalılığa dönüştüren kurum işleminin iptaline karar vermek suretiyle davanın kabulüne karar vermiştir.
Davanın yasal dayanaklarından olan 2925 sayılı ... Kanununun 6. maddesinde sigortalılığın sona ermesi ve kesintiye uğraması durumları düzenlenerek 1. fıkranın (a) bendinde, primlerini gecikme cezası ve gecikme zammı ile birlikte ait olduğu yılı izleyen yılın Şubat ayı sonuna kadar ödemeyenlerin o yılın 1 Ocak gününden itibaren, (c) bendinde, sosyal güvenlik kuruluşlarına tabi olarak çalışmaya başlamaları nedeniyle prim veya kesenek kesilmeye başladığı tarihten itibaren sigortalılıkların sona ereceği, 2. fıkrasında, (c) bendi uyarınca sigortalılıkları sona erip de sosyal güvenlik kuruluşları ile ilgilerinin
kesilmesi nedeniyle prim veya kesenek ödenmesine son verilenlerin sigortalılıklarının, prim veya kesenek ödenmesine son verildiği tarihi izleyen aybaşından itibaren kendiliğinden başlayacağı belirtilmiş, 5510 sayılı Kanunun 01.10.2008 tarihinde yürürlüğe giren 106. maddesinde yürürlükten kaldırılan kanunlar ve maddeleri sıralanırken anılan 6. maddeye yer verilmemiştir.
Diğer taraftan 5510 sayılı Kanunun 6/1-(ı) maddesinde, bu Kanunun kısa ve uzun vadeli sigorta kolları hükümlerinin uygulanmasında; kamu idareleri hariç olmak üzere, tarım işlerinde veya orman işlerinde hizmet akdiyle süreksiz işlerde çalışanlar ile tarımda kendi adına ve hesabına bağımsız çalışanlardan; tarımsal faaliyette bulunan ve yıllık tarımsal faaliyet gelirlerinden, bu faaliyete ilişkin masraflar düşüldükten sonra kalan tutarın aylık ortalamasının, bu Kanunda tanımlanan prime esas günlük kazanç alt sınırının otuz katından az olduğunu belgeleyenlerin 4. ve 5. maddelere göre sigortalı sayılmayacakları bildirilmiş, 6111 sayılı Kanunun 01.03.2011 tarihinde yürürlüğe giren 25. maddesiyle, değinilen (ı) bendinde yer alan “Kamu idareleri” ibaresi “Kamu idarelerinde ve Kanunun ek 5 inci maddesi kapsamında sayılanlar” şeklinde değiştirilmiştir.
Ayrıca, 6111 sayılı Kanunun 01.03.2011 günü yürürlüğe giren 51. maddesiyle 5510 sayılı Kanuna eklenen Ek 5. maddede, 4. madde ile isteğe bağlı sigortalılık hükümleri ve 506 sayılı Kanunun geçici 20. maddesi kapsamında sigortalı olmayan, kendi sigortalılıklarından dolayı bu kanunlara göre gelir veya aylık almayan ve 18 yaşını doldurmuş olanlardan; tarım veya orman işlerinde hizmet akdiyle süreksiz olarak çalışanların istemde bulundukları tarihten itibaren sigortalı sayılacakları, bu madde kapsamındaki sigortalılığın; 4/1-(b)-(4) maddesi dâhil olmak üzere 4. maddeye dayanılarak sigortalı olarak çalışmaya başlayanların çalışmaya başladıkları tarihten, sigortalılıklarını sona erdirme talebinde bulunanların talep tarihinden, prim borcu bulunanlardan talepte bulunanların primi ödenmiş son günden, gelir ya da aylık talebinde bulunanların aylığa hak kazanmış olmak koşuluyla talep tarihinden ve ölen sigortalının ölüm tarihinden itibaren sona ereceği, bu madde kapsamındaki sigortalıların 4. madde kapsamında çalışmaları durumunda, bu madde kapsamındaki sigortalılıklarının sona ereceği, 4. madde kapsamındaki çalışmanın sona ermesi halinde, bu madde kapsamındaki çalışmasının devam etmesi kaydıyla çalışmanın sona erdiği tarihi izleyen günden itibaren bu madde kapsamındaki sigortalılıklarının kendiliğinden başlayacağı açıklanmış, 6111 sayılı Kanunun 01.03.2011 tarihinde yürürlüğe giren 52. maddesiyle 5510 sayılı Kanuna eklenen Geçici 29. maddenin 1. fıkrasında, bu maddenin yürürlük tarihinden itibaren Ek 5. madde kapsamındaki sigortalılardan, bu maddenin yürürlüğe girdiği yıl için 82. maddeye göre belirlenen prime esas günlük kazanç alt sınırının on sekiz katı üzerinden başlanılarak, izleyen her yıl için bir puan artırılmak suretiyle otuz katını geçmemek üzere prim alınacağı, 2. fıkrasında, 01.05.2008 ila 30.09.2008 tarihleri arasında 2925 sayılı Kanuna tabi sigortalı olanlar hakkında da bu maddenin yürürlük tarihinden itibaren 1. fıkra ile Ek 5. madde hükümlerinin uygulanacağı hüküm altına alınmıştır.
Yukarıdaki açıklamalar ve yasal düzenlemeler ışığında yapılan değerlendirmede; 01.06.2008 tarihi itibarıyla 2925 sayılı Yasa kapsamında aylık 15"er
gün üzerinden sigortalılık kayıt ve tescili yapılıp prim ödemeleri devam eden davacının sigortalılığın, 01.10.2008 tarihine kadarki dönemde anılan yasa kapsamında, 01.10.2008-01.03.2011 tarihleri arası dönemde 5510 sayılı Yasanın 4/1-a madde kapsamı ve 01.03.2011 tarihi sonrası dönemde ise 5510 sayılı Yasanın Ek 5 madde hükmü kapsamında değerlendirilmesi gerekecektir.
Bu maddi ve hukuki olgular göz önünde bulundurulmaksızın, mahkemece eksik inceleme ve yanılgılı değerlendirme sonucu yazılı şekilde karar tesisi usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O hâlde, davalı Kurum vekilinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
S O N U Ç : Temyiz edilen hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, 14.06.2016 gününde oybirliğiyle karar verildi.