16. Hukuk Dairesi 2017/323 E. , 2020/561 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :KADASTRO MAHKEMESİ
Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün Yargıtay"ca duruşmalı olarak incelenmesi istenilmekle; duruşma için belli edilen 18.02.2020 gün ve saatte temyiz eden taraftan gelen olmadı. Aleyhine temyiz istenilen Hazine vekili Avukat ... geldi. Gelenin yüzüne karşı duruşmaya başlandı. Sözlü açıklamaları dinlendikten sonra duruşmanın bittiği bildirildi. Süresi içinde inceleme raporu ve dosyadaki belgeler okundu. GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:
Kadastro sırasında, ... İlçesi çalışma alanında bulunan ...,... ve 711 parsel sayılı muhtelif yüzölçümündeki taşınmazlar, beyanlar hanesinde işgalci şahısların isimleri gösterilmek suretiyle, tapu kaydına dayalı olarak tarla niteliğiyle davalı Hazine adına tespit edilmiş, 707 parsel sayılı 4.936.000,00 metrekare yüzöçümündeki taşınmaz ise kadim mera niteliğiyle sınırlandırılmıştır. Davacılar ...,..., ..., ... ve arkadaşları, kazandırıcı zamanaşımı zilyetliğine dayanarak, tespitlerin iptali ve adlarına tescili istemiyle ayrı ayrı dava açmışlardır. Mahkemece dava dosyaları birleştirilerek yapılan yargılama sonunda davaların reddine, çekişmeli ...,... ve 711 parsel sayılı taşınmazların tespit gibi tesciline, 707 parsel sayılı taşınmazın tespit gibi mera vasfıyla sınırlandırılmasına ve özel siciline kaydına karar verilmiş; hüküm, davacı ... vekili, davacı ..., davacı ... mirasçıları vekili ile ... mirasçısı ... tarafından temyiz edilmiştir.
1- Dosya içeriğine, kararın dayandığı delillerle yasaya uygun gerektirici nedenlere, delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına, dava konusu 707 parsel sayılı taşınmazın kimsenin tasarruf ve zilyetliğinde bulunmayan kadim mera niteliğinde bulunduğunun ve 711 parsel sayılı taşınmazın öncesinin kadim mera olup, meradan açmak suretiyle kazanılmaya çalışıldığının anlaşılmasına göre, yerinde olmayan tüm temyiz itirazlarının reddiyle, çekişmeli 707 ve 711 parsel sayılı taşınmazlar hakkındaki usul ve yasaya uygun olan hükmün ONANMASINA,
2- Çekişmeli ...,...,... ve 705 parsel sayılı taşınmazlar hakkındaki hükme yönelik temyiz itirazlarının incelenmisine gelince; Mahkemece, dava konusu, taşınmazların toprak tevzii çalışmaları sonunda Hazine adına oluşan tapu kayıtlarının kapsamında kaldığı, tapu kayıtlarının oluştuğu 1962 yılından geriye doğru davacılar lehine 20 yıllık zilyetlikle iktisap süresinin dolmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiş ise de, yapılan araştırma ve inceleme hüküm vermeye yeterli bulunmamaktadır.
Taşınmazların bulunduğu bölgede 1962 yılında toprak tevzii çalışmalarının yapıldığı ve Hazine adına tapu kayıtlarının oluştuğu anlaşılmasına rağmen, toprak tevzii haritasının düzenlenip düzenlenmediği sorulmamış, düzenlenmiş olması halinde kadastro paftası ile çakıştırılmak suretiyle taşınmazların harita kapsamında kalıp kalmadıkları belirlenmemiş, bir taşınmazın geçmişteki ve şimdiki niteliğinin, kullanım şeklinin ve süresinin belirlenmesinde en etkili yöntem hava fotoğraflarının incelenmesi olduğu halde, hava fotoğraflarından yararlanılması gerektiği düşünülmemiştir. Diğer yandan, keşifte dinlenen 1946 ve 1942 doğumlu yerel bilirkişiler, taşınmazların öncesinin meradan açma olmadığını, kendi yaşları itibariyle 1950 yıllarından itibaren kişilerce zilyet ve tasarruf edildiğini bildiklerini beyan etmişlerse de, zilyetlik hususunda alınan beyanlar soyut nitelikte olup, tapu kayıtlarının oluştuğu 1962 yılından öncesine ait zilyetlik süresini belirlemekten uzaktır. Bu şekilde eksik araştırma ve incelemeye dayanılarak hüküm kurulamaz.
Hal böyle olunca, doğru sonuca varılabilmesi için mahkemece öncelikle, bölgeye ilişkin toprak tevzi haritası istenerek dosya arasına konulmalı, kadastro tespitlerinin yapıldığı 1985 tarihten geriye doğru bölgede çekilmiş tüm stereoskopik hava fotoğrafları getirtilmeli, dosya bu şekilde ikmal edildikten sonra mahallinde, yöreyi iyi bilen, özellikle 1962 yılından geriye doğru 20 yıllık süre içindeki kullanım durumunu bilebilecek elverdiğince yaşlı üç kişilik yerel bilirkişi kurulu, sağ olmaları halinde tespit bilirkişilerin tümü ve taraf tanıkları ile fen bilirkişisi, jeodezi ve fotogrametri uzmanı bilirkişi ve önceki keşifte bulunanlar dışında üç kişilik ziraatçı bilirkişi kurulunun katılımıyla yeniden keşif yapılmalı ve yapılacak bu keşif sırasında yerel bilirkişi ve tanıklardan, bilinebilen en eski tarihten itibaren çekişmeli taşınmazların evveliyatlarının ne olduğu, kime ait bulundukları, kimden kime nasıl intikal ettikleri, kim ya da kimler tarafından hangi tarihten itibaren ve ne şekilde kullanıldıkları, öncesinin mera, yayla gibi özel mülkiyete konu olamayacak yerlerden olup olmadığı hususlarında maddi olaylara dayalı ayrıntılı bilgi alınmalı, bilirkişi ve tanık beyanları komşu parsellerin tespit tutanakları ve dayanaklarıyla denetlenmeli, tespite aykırı sonuca ulaşılması halinde tespit bilirkişileri tanık sıfatıyla dinlenilmeli, beyanlar arasında oluşacak çelişkiler gerektiğinde yüzleştirme yapılmak suretiyle giderilmeye çalışılmalı; yapılacak inceleme sırasında özellikle toprak tevzi çalışmasından önceki kullanım şeklinin tespitine çalışılmalı; ziraat bilirkişi kurulundan, çekişmeli taşınmazların önceki ve şimdiki nitelikleri, kamu orta malı mera olup olmadıkları ya da meradan açılıp açılmadıkları, taşınmazlar üzerinde ekonomik amaca uygun bir zilyetlik bulunup bulunmadığı, bulunmakta ise hangi tarihten beri ve hangi tasarruflar ile sürdürüldüğü, çekişmeli taşınmazlar ile komşu taşınmazlar arasında toprak yapısı ve bitki örtüsü bakımından fark bulunup bulunmadığı hususlarında bilimsel verilere dayalı, çekişmeli taşınmazları komşularıyla gösterecek şekilde değişik yönlerden gösterir renkli fotoğraflarını da içeren gerekçeli rapor alınmalı; fen bilirkişisine, toprak tevzi haritası ve kadastro paftasının ölçekleri eşitlenip çakıştırılmak suretiyle çekişmeli taşınmazların her haritadaki konumlarını gösterir şekilde rapor ve kroki düzenlettirilmeli; jeodezi ve fotogrametri uzmanı bilirkişiye stereoskopik hava fotoğrafları üzerinde inceleme yaptırılarak, çekişmeli taşınmazların hava fotoğraflarının çekildiği tarihlerdeki niteliklerini ve kullanım şekillerini açıklayan ayrıntılı rapor düzenlettirilmeli, çekişmeli taşınmaz ve çevresinin yakın plan panoramik fotoğrafları çektirilip fotoğraflar üzerinde taşınmazların sınırları kabaca işaretlenmeli; taşınmazların, Hazine adına oluşan toprak tevzi tapusunun kapsamında kaldığının belirlenmesi halinde ise tapu kaydının oluştuğu 1962 tarihine kadar 3402 sayılı Yasa’nın 14. ve 46/1. maddelerinde sözü edilen zilyetlikle kazanım koşullarının davacılar lehine gerçekleşip gerçekleşmediği saptanmalı, bundan sonra da toplanmış ve toplanacak tüm deliller birlikte değerlendirilerek sonucuna göre bir karar verilmelidir. Mahkemece bu hususlar göz ardı edilerek eksik incelemeyle yazılı şekilde karar verilmesi isabetsiz olup, davacıların temyiz itirazlarının kabulü ile çekişmeli ...,... 558, 563, 596, 600, 618, 673 ve 705 parsel sayılı taşınmazlar hakkındaki usul ve yasaya aykırı hükmün BOZULMASINA, peşin yatırılan temyiz karar harcının talep halinde temyiz eden ... mirasçıları ve ... mirasçılarına iadesine, yasal koşullar gerçekleştiğinde kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere,
18.02.2020 gününde oybirliğiyle karar verildi.