Bölge Adliye
Mahkemesi : ... Bölge Adliye Mahkemesi 7. Hukuk Dairesi
No : 2019/2304-2019/1118
İlk Derece
Mahkemesi : ... 2. İş Mahkemesi
No : 2016/214-2018/217

Dava, iş kazasından kaynaklanan maddi ve manevi tazminat istemlerine ilişkindir.
İlk Derece Mahkemesince, hükümde belirtilen gerekçelerle davanın kısmen kabulüne dair verilen karara karşı davacı vekili, davalı ... vekili ve davalı ... Elk Dağ. A.Ş. vekili tarafından istinaf yoluna başvurulması üzerine, ... Bölge Adliye Mahkemesi 7. Hukuk Dairesince davalıların istinaf başvurularının esastan reddine, davacının istinaf başvurusunun kabulü ile ilk derece mahkemesi kararının kaldırılmasına, davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
... Bölge Adliye Mahkemesi 7. Hukuk Dairesince verilen kararın, davalı ... ve davalı ... Elk Dağ. A.Ş. vekilleri tarafından temyiz edilmesi ve de davalı ... Elk. Dağ. A.Ş. vekili tarafından duruşma talep edilmesi üzerine, dosya incelenerek işin duruşmaya tabi olduğu anlaşılmış ve duruşma için 02.02.2021 salı günü tayin edilerek taraflara çağrı kağıdı gönderilmişti, duruşma günü davalı ... Elk Dağ. A.Ş. adına Av. ... ile davacı adına Av. ... gelmişler, hazır bulunan avukatların sözlü açıklamaları dinlendikten sonra duruşmaya son verilerek dosyanın mahalline geri çevrilmesine karar verilmişti. Eksiklik ikmal edildikten sonra Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
I-İSTEM
Davacı asıl ve birleşen dosyalardaki dava dilekçeleri ile 800.000,00 TL iş göremezlik zararından kaynaklanan maddi tazminat, 500.000,00 TL bakıcı giderinden kaynaklanan maddi tazminat ve 200.000,00 TL manevi tazminatın davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsilini talep etmiştir.
II-CEVAP
Davalılar davanın reddine karar verilmesi gerektiğini savunmuşlardır.
III-MAHKEME KARARI
A-İLK DERECE MAHKEME KARARI
İlk derece mahkemesince asıl dava dosyasının davalılarından ... Elk. Per. Sat. A.Ş. yönünden kusuru bulunmadığından bahisle davanın reddine, asıl dosyanın diğer davalıları ile birleşen dosya davalısı ... Elk Dağ. A.Ş. yönünden ise davacı lehine 376.711,73 TL iş göremezlik zararından kayanaklanan maddi, 90.000,00 TL manevi tazminat ödenmesine, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla bakıcı giderinden kaynaklanan maddi tazminat isteminin kabulüne karar verilmiştir.
B-BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ KARARI
İlk derece mahkemesince verilen karara karşı davacı, davalı ... ve davalı ... Elk Dağ. A.Ş. tarafından istinaf kanun yoluna başvurulması üzerine, ... Bölge Adliye Mahkemesi 7. Hukuk Dairesince davalıların istinaf başvurularının esastan reddine, davacının istinaf başvurusunun kabulü ile ilk derece mahkemesi kararının kaldırılmasına, asıl dava dosyasının davalılarından ... Elk. Per. Sat. A.Ş. yönünden kusuru bulunmadığından bahisle davanın reddine, asıl dosyanın diğer davalıları ile birleşen dosya davalısı ... Elk Dağ. A.Ş. yönünden ise davacı lehine 376.711,73 TL iş göremezlik zararından kayanaklanan maddi, 150.000,00 TL manevi tazminat ödenmesine, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla bakıcı giderinden kaynaklanan maddi tazminat isteminin kabulüne karar verilmiştir.
IV-TEMYİZ KANUN YOLUNA BAŞVURU VE NEDENLERİ:
Davalı ... vekili temyiz dilekçesinde özetle, müvekkili ile davalı ... arasındaki sözleşmenin eser akdi olduğunu, kazanın kendileri yönünden iş kazası olmadığını, davanın pasif husumet yokluğu nedeniyle reddine karar verilmesi gerektiğini, itibar edilen kusur raporları yönünden bir kesinleşmenin söz konusu olmadığını, rücuan tazminat dosyasının yargılamasının halen devam ettiğini, kanun yolu denetiminden de geçmediğini, ücretin hatalı tespit edildiğini, bakıcı gideri hakkaniyet indirimi yapılması gerektiğini,
Davalı ... Elk. Dağ. A.Ş. vekili temyiz dilekçesine özetle taraf olmadıkları rücu davasında alınan kusur raporlarına itibar edilmesinin hatalı olduğunu, kusurun hatalı tespit edildiğini, tüzel kişi olan müvekkili hakkında ceza zamanaşımının uygulanamayacağını, müştereken ve müteselsilen sorumlu tutulamayacaklarını, bakıcı giderinden yapılan hakkaniyet indiriminin az olduğunu, davacıya emekli maaşı bağlanması nedeniyle pasif dönem zararı hesaplanmaması gerektiğini, manevi tazminatın fazla olduğunu ileri sürmüştür.
V-İLGİLİ HUKUK KURALLARI VE İNCELEME:
Dosya kapsamından 11.02.2009 tarihinde meydana gelen iş kazasından dolayı davacıda oluşan sürekli iş göremezlik oranının %87,00 olduğu, davacının başkasının sürekli bakımına muhtaç durumda bulunduğu, mahkemenin bilirkişi kusur raporu almadığı, aynı olaya ilişkin olup da henüz bölge adliye mahkemesi veya Yargıtay’da kanun yolu denetiminden geçmemiş rücu dava dosyasında (... 2. İş Mahkemesi 2012/119 Esas) alınan 09.06.2015 ve 30.11.2015 tarihli kusur raporlarını dosyaya celp ederek bunlara itibar edildiği, raporlarda davacının %30, davalı ...’ın %10, davalı ...’ın %50 ve davalı ... Elk. Dağ. A.Ş.‘nin %10 kusurlu oldukları yönünde görüş bildirildiği, anılan bu kusur raporlarının taraflara tebliğ de edilmediği anlaşılmaktadır.
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun 27. maddesinde yer bulan “Hukuki Dinlenilme Hakkı” gereğince davanın tarafları, müdahiller ve yargılamanın diğer ilgilileri, kendi hakları ile bağlantılı olarak hukuki dinlenilme hakkına sahip olup, bu hakkın yargılama ile ilgili olarak bilgi sahibi olunmasını, açıklama ve ispat hakkını, mahkemenin açıklamaları dikkate alarak değerlendirmesini ve kararların somut ve açık olarak gerekçelendirilmesini içermektedir. Mahkeme, iki tarafa eşit şekilde hukukî dinlenilme hakkı tanıyarak hükmünü vermelidir. Anayasanın 36. maddesinde ve Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesinin 6. maddesinde düzenlenen adil yargılanma hakkının en önemli unsuru olan hukukî dinlenilme hakkı, adil yargılanma hakkı içinde teminat altına alınmıştır. Bu hakka, tarafın hâkime meramını anlatma hakkı ya da iddia ve savunma hakkı da denilmektedir. Ancak, hukukî dinlenilme hakkı, bu ifadeleri de kapsayan daha geniş bir anlama sahiptir.
Bu hak çerçevesinde, tarafların gerek yargı organlarınca gerekse karşı tarafça yapılan işlemler konusunda bilgilendirilmeleri zorunludur. Kişinin kendisinden habersiz yargılama yapılarak karar verilmesi, kural olarak mümkün değildir. Hukukî dinlenilme hakkı, sadece belli bir yargılama için ya da yargılamanın belli bir aşaması için geçerli olan bir ilke değil, tüm yargılamalar için ve yargılamanın her aşamasında uyulması gereken bir ilkedir. Bu çerçevede gerek çekişmeli ve çekişmesiz yargı işlerinde gerekse bu yargılamalarla bağlantılı geçici hukukî korumalarda, icra takiplerinde, tahkim yargılamasında, hatta hukukî uyuşmazlıklarla ilgili yargılama dışında ortaya çıkan çözüm yollarında, her bir yargılama, çözüm yolu ve uyuşmazlığın niteliğiyle bağlantılı şekilde hukukî dinlenilme hakkına uygun davranılmalıdır.
Somut olayda hükme esas alınan 09.06.2015 ve 30.11.2015 tarihli kusur raporları taraflara tebliğ edilip itiraz ve beyanları tespit edilmeden savunma haklarının kısıtlanması sonucunu doğuracak şekilde karar verilmesi isabetsiz olmuştur.
Kabul ve uygulamaya göre de, istinaf istemlerinin esastan reddine karar verilen davalılar birden fazla olsa dahi alınması gereken nispi istinaf karar harcının tek olduğu gözden kaçırılarak her bir davalı aleyhine ayrı ayrı nispi istinaf karar harcı yüklenmesi doğru olmadığı gibi hükme esas alınan bilirkişi kusur raporlarında davalı ...’a kusur verildiği halde bölge adliye mahkemesi karar ilamı gerekçesinde davalı ...’ın kusursuz sorumlu olduğunun belirtilmesi hatalıdır.
Mahkemece yapılacak iş, hükme esas alınan 09.06.2015 ve 30.11.2015 tarihli kusur raporlarını taraflara tebliğ etmek, raporlara karşı beyan, savunma ve itirazlarını tespit etmek, davacının ve davalı ...’ın temyiz yoluna başvurmamaları nedeniyle kusur oranları üzerinde oluşan usuli kazanılmış hakları dikkate alarak tamamı iş güvenliği ve kazanın meydana geldiği iş kolunda uzman bilirkişi heyetinden kusurun oran ve aidiyetinin tereddütsüz olarak tespiti noktasında yeni bir kusur raporu almak ve yine kusur oranları dışında oluşan usuli kazanılmış hakları da gözeterek oluşacak sonuca göre bir karar vermekten ibarettir.
Mahkemece, bu maddi ve hukuki olgular göz önünde bulundurulmaksızın, eksik inceleme ve araştırma sonucu yazılı şekilde karar verilmesi, usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O halde, davalılar ... ve ... Elk.Dağ.A.Ş.‘nin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ... Bölge Adliye Mahkemesi 7. Hukuk Dairesi kararı bozulmalıdır.
SONUÇ: ... Bölge Adliye Mahkemesi 7. Hukuk Dairesi kararının yukarıda açıklanan nedenlerle HMK"nın 373/2. maddesi gereği BOZULMASINA, sair temyiz itirazlarının incelenmesine şimdilik yer olmadığına, davalı ... Elk.Dağ.A.Ş. avukatı yararına takdir edilen 3.050,00 TL duruşma avukatlık parasının davacıya yükletilmesine, temyiz harcının istek halinde davalılara iadesine, dosyanın kararı veren Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, 29.06.2021 gününde oybirliğiyle karar verildi.