16. Hukuk Dairesi 2015/3090 E. , 2015/15497 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
DAVA TÜRÜ : TAPU İPTALİ VE TESCİL
Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün Yargıtay"ca incelenmesi istenilmekle; temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldı, inceleme raporu ve dosyadaki belgeler okundu, GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:
Kadastro sonucu ... Köyü çalışma alanında bulunan 121 ada 1 parsel sayılı 215.177,40 metrekare yüzölçümündeki taşınmaz devletin hüküm ve tasarrufu altında bulunan yerlerden olduğu gibi mülkiyet iddiasında bulunan da olmadığından davalı Hazine adına tespit ve tescil edilmiştir. Davacı ..., kazandırıcı zamanaşımı zilyetliğine dayanarak dava açmıştır. Mahkemece yapılan yargılama sonunda davanın kabulüne, çekişmeli 121 ada 1 parsel sayılı taşınmazın teknik bilirkişi raporunda (A1) harfi ile gösterilen bölümünün davacı ... adına tapuya tesciline karar verilmiş; hüküm, davalı Hazine temsilcisi tarafından temyiz edilmiştir.
Mahkemece, çekişmeli 121 ada 1 parsel sayılı taşınmazın teknik bilirkişi raporunda (A1) harfi ile gösterilen bölümü üzerinde davacı yararına kazandırıcı zamanaşımı zilyetliği ile edinme koşullarının gerçekleştiği gerekçe gösterilerek karar verilmiş ise de; yapılan araştırma ve uygulama hüküm vermeye yeterli bulunmamaktadır. Mahkemece taşınmazı gösterir hava fotoğrafları ile fotoplan, fotometrik ve fotogrametrik paftalar getirtilerek uzman bilirkişi eliyle incelenmemiş, yapılan keşifte tek yerel bilirkişi dinlenilip başkaca tanık ve bilirkişi dinlenilmediğinden yerel bilirkişinin esasen taşınmazın öncesine, kullanım şekline ve süresine dair yetersiz olan beyanlarını denetleme imkanı bulunamamış, ayrıca usule aykırı olarak taraf tanıkları duruşmada dinlenilmek suretiyle hüküm kurulmuştur. Öte yandan ziraatçı bilirkişiden alınan, taşınmazın önceki niteliği ve kullanım süresi yönünden yetersiz ek raporu esas alınmak suretiyle sonuca gidilmesi de yerinde değildir. Doğru sonuca ulaşılabilmesi için, bir arazinin kullanım süresi ile niteliğini en iyi belirleme yönteminin hava fotoğrafları olduğu gözetilerek tespit tarihinden geriye doğru 15-20-25 yıl öncesine ait üç ayrı evreye ilişkin stereoskopik çift hava fotoğrafları Harita Genel Komutanlığından, aynı tarihler arasında düzenlenen fotoplan, fotometrik ve fotogrametrik paftalar ile kadastro tespit tarihine en yakın tarihte çekilmiş uydu fotoğrafları İl Kadastro Müdürlüğünden, taşınmazı dört yönden çevreleyen tüm komşu parsellere ait kadastro tutanak örnekleri ile varsa dayanağı kayıtlar tapu müdürlüğünden, bu dosyanın tefrik edildiği ve davacının talebine konu olup komşu parsel içinde kaldığı bildirilen (A2) harfi ile gösterilen taşınmaza ilişkin dava dosyası mahkemesinden getirtilmelidir. Mahallinde yaşlı, tarafsız, yöreyi iyi bilen, davada
yararı bulunmayan şahıslar arasından seçilecek yerel bilirkişilerle; taraf tanıkları, fen bilirkişi, jeodezi ve fotogrametri mühendisi bilirkişi ve 3 kişilik ziraat mühendisinden oluşturulacak bilirkişi kurulu huzuruyla yeniden keşif yapılmalı, keşif sırasında dinlenilecek davada yararı bulunmayan yerel bilirkişiler ve taraf tanıklarından taşınmazın öncesinin ne olduğu, taşınmaz üzerinde zilyetliğin bulunup bulunmadığı, varsa hangi tarihte ve ne zaman başladığı, zilyetliğin sürdürülüş biçimi, kimden kime ve nasıl intikal ettiği hususları etraflıca sorulup maddi olaylara dayalı olarak açıklattırılmalı, komşu parsel dayanağı kayıt ve belgeler yerel bilirkişi ve tanıklar eliyle uygulanarak çekişmeli taşınmaz yönünü ne ve kimin yeri olarak okuduğu belirlenmeli, ayrıca taşınmaza ait kadastro tutanağının edinme sebebinde açıklanan olgu ile önceki keşif beyanı yerel bilirkişi ve tanıklara okunarak somut, detaylı ve varsa çelişkiyi giderir şekilde beyan alınmalı, 3 kişilik ziraat mühendislerinden oluşan bilirkişi kurulundan taşınmazın nizaya konu bölümünün tarımsal niteliğini bildiren, komşu parsellerle karşılaştırmalı biçimde toprak yapısı, eğimi, bitki deseni ve dava dışı bölümden nasıl ayrıldığını açıklayan, taşınmazın değişik yönlerden çekilmiş ve sınırları işaretlenen fotoğrafları ile desteklenmiş ve önceki bilirkişinin ek raporunu irdeleyen ayrıntılı rapor alınmalı, fen bilirkişisine keşif ve uygulamayı denetlemeye elverişli, ayrıntılı rapor ve harita düzenlettirilmeli; jeodezi ve fotogrametri uzmanı bilirkişiye belirtilen tarihlerde çekilmiş stereoskopik çift hava fotoğraflarının stereoskop aletiyle incelemesi yaptırılarak; çekişme konusu taşınmaz bölümünün önceki ve şimdiki niteliği, arazinin ekonomik amaca uygun olarak tarım arazisi niteliğiyle kullanılıp kullanılmadığı ve kullanımın hangi tarihten itibaren olduğu konusunda rapor alınmalı, temin edilebilen gerek en eski gerekse kadastro tespit tarihine en yakın tarihli uydu fotoğrafları değerlendirilmeli, HMK"nın 290/2. maddesi uyarınca birlikte keşfe götürülecek bir fotoğrafçı aracılığıyla taşınmaz ve çevresinin yakın plan ve panoramik fotoğrafları çektirilip mahkemece onaylandıktan sonra dosya arasına konulmalı, somut olayda komşu taşınmaz içinde kaldığı bildirilen (A2) harfli yere ilişkin dava dosyasında alınan beyan ve toplanan deliller de değerlendirilmeli, sonuca göre 3402 sayılı Yasa"nın 14. maddesi uyarınca belgesiz araştırması yapılmalı, bundan sonra tüm deliller birlikte değerlendirilerek sonucuna göre bir karar verilmelidir. Mahkemece bu yönler göz ardı edilerek yazılı şekilde hüküm kurulması isabetsiz olup, davalı Hazine temsilcisinin temyiz itirazları açıklanan nedenlerle yerinde görüldüğünden kabulü ile hükmün BOZULMASINA, 15.12.2015 gününde oybirliğiyle karar verildi.