MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK (TİCARET)MAHKEMESİ

Taraflar arasındaki istirdat davasının mahkemece yapılan yargılaması sonucunda, davanın kabulüne yönelik olarak verilen hükmün, süresi içinde davalı tarafından temyiz edilmesi üzerine; temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra, dosya içerisindeki kağıtlar okunup gereği düşünüldü:

Y A R G I T A Y K A R A R I

Davacı ; kendilerine ait fabrikanın elektrik sarfiyatı nedeniyle 2006 yılı 11. dönem ile 2010 yılı 12. dönem aralığında bu dönemlerde dahil olmak üzere; 15.266,54 TL trafo demir kaybı bedeli ve 5.112,13 TL perakende satış hizmeti bedeli adı altında bedel tahakkuku yapıldığını, kaçak kullanımların finanse edilmesini amaçlayan bu uygulamanın hukuka aykırı olduğunu ileri sürerek, toplamda 20.378,67 TL nin davalıdan tahsilini ve ileriye yönelik olarak isimlendirilen bedellerin tahakkukunun engellenmesini istemiştir.
Davalı; davanın reddini dilemiştir.
Mahkemece, alınan bilirkişi raporu doğrultusunda davacıya ait fabrikanın faaliyeti nedeniyle tüketilen elektrik bedelinin tahakkuku sırasında trafo demir kaybı bedeli ve Perakende satış hizmeti bedeli adı altında kalemlerin de faturaya ilave edildiği, Anayasa"nın 172. maddesi, ve mevzuat hükümleri değerlendirildiğinde davalının vermiş olduğu hizmetin ücretine ek olarak bu giderleri de faturaya eklemesinin hukuken korunamayacağı gerekçesiyle, davanın kabulüne karar verilmiş, hüküm davalı tarafından temyiz edilmiştir.
Dava, elektrik abonelerinden tahsil edilen perakende satış hizmet bedeli ile trafo demir kaybı bedellerinin istirdatı istemlerine ilişkindir.
1- Davalının perakende satış hizmeti bedeli yönünden temyizine ilişkin olarak;
Yargıtay Hukuk Genel Kurulunun 21.05.2014 tarih ve 2013/7-2454 Esas 2014/679 K. Sayılı kararı ve Dairemiz kararları ile Anayasanın Vergi ödevi Başlıklı 73. maddesindeki “... Vergi, resim, harç ve benzeri mali yükümlülükler kanunla konulur, değiştirilir veya kaldırılır..." şeklindeki düzenlemeye göre; kayıp-kaçak, sayaç okuma, dağıtım, perakende hizmet ve iletim bedeli uygulamasının ... Kararları ve tebliğleri çerçevesinde uygulama arz eden kanunlar ve ikincil mevzuat hükümleri çerçevesinde ... tarafından belirlenerek
uygulandığı, bu tarihteki mevcut hukuki düzenlemenin ... sınırsız bir fiyatlandırma ve tarife unsuru belirleme hak ve yetkisi vermediği, özellikle kaçak (elektrik enerjisinin hırsızlanması) bedellerinin kurallara uyan abonelerden tahsili yoluna gitmenin hukuk devleti ve adalet düşünceleri ile bağdaşmadığı, bu faturalara yansıtılan diğer kalemlere ilişkin bedel miktarlarının şeffaflık ilkesi ile denetlenebilmesi ve hangi hizmetin karşılığında ne bedel ödendiğinin bilinmesininde şeffaf hukuk devletinin vazgeçilmez unsuru olduğu, ... kararları ile bu bedellerin mevcut mevzuat kapsamında tüketicilerden alınmasının hukuka uygun olmadığı kabul edilmiştir.
Ne var ki, uyuşmazlıkla ilgili yargılama sırasında 17.06.2016 Tarih 29745 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren geçmişe de etkili 6719 sayılı kanunun 21. maddesi ile 6446 Sayılı kanunun 17. maddesinin birinci, üçüncü ve dördüncü fıkraları ile altıncı fıkrasının (a), (ç), (d) ve (f) bentleri değiştirilmiş ve aynı maddeye eklenen 10. bend ile; "Kurum tarafından gelir ve tarife düzenlemeleri kapsamında belirlenen bedellere ilişkin olarak yapılan başvurularda ve açılan davalarda; tüketici hakem heyetleri ile mahkemelerin yetkisi, bu bedellerin, Kurumun düzenleyici işlemlerine uygunluğunun denetimi ile sınırlıdır." hükmü getirilerek Tüketici Hakem Heyetlerinin ve Mahkemelerin bu konularda açılacak davalarda inceleme ve araştırma yetkileri geçmişe de etkili olarak sadece bu dağıtım, sayaç okuma, perakende satış hizmeti, iletim ve kayıp-kaçak bedellerinin Kurumun bu konulardaki düzenleyici işlemlerine uygunluğunun denetimi ile sınırlanmış, bu bedellerin alınmasında esas olan ilgili tarifelerin düzenlenmesinde ... Kanundaki yetkileri genişletilerek yukarıda sözü edilen bedeller maliyet unsuru kapsamına dahil edilmiştir.
Yine, 6719 sayılı kanunun 26. maddesi ile 6446 sayılı Elektrik Piyasası Kanunu"na eklenen; Geçici madde 19; "Bu maddeyi ihdas eden Kanunla öngörülen düzenlemeler yürürlüğe konuluncaya kadar, Kurul tarafından yürürlüğe konulan mevcut yönetmelik, tebliğ ve Kurul kararlarının bu Kanuna aykırı olmayan hükümlerinin uygulanmasına devam olunur." hükmünü,
Geçici madde 20; "Kurul kararlarına uygun şekilde tahakkuk ettirilmiş dağıtım, sayaç okuma, perakende satış hizmeti, iletim ve kayıp-kaçak bedelleri ile ilgili olarak açılmış olan her türlü ilamsız icra takibi, dava ve başvurular hakkında 17 nci madde hükümleri uygulanır." hükmünü içermektedir.
Her dava, açıldığı tarihteki fiili ve hukuki sebeplere ilişkin koşullara göre hükme bağlanır. Ne var ki, dava açıldıktan sonra meydana gelen bir olay nedeniyle dava konusunun ortadan kalkması ve tarafların, davanın esası hakkında karar verilmesinde hukuki yararının kalmaması gibi hallerde işin esası hakkında infaz kabiliyeti olan bir hüküm kurulmamaktadır.
Yukarıda açıklanan bu yasa değişiklikleri birlikte değerlendirildiğinde; Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu kararlarına dayanılarak alınmış olan ve dava konusu yapılan bedeller ile ilgili olarak açılan (ve halen derdest olan) davalar, (açıklanan yasa değişikliklerinin yürürlüğe girmesiyle birlikte) konusuz kalmıştır.
Buna göre mahkemece, dava açıldıktan sonra yürürlüğe giren 6719 sayılı yeni yasa nedeni ile davacının perakende satış hizmet bedeli talebi yönünden davanın konusuz kaldığı ve konusuz kalan dava hakkında, karar verilmesine yer olmadığına karar verilmesi gerekirken, talebin kabulüne karar verilmiş olması doğru görülmemiş, hükmün belirtilen talep yönünden bozulması gerekmiştir.
2- Davalının, trafo demir kaybı bedeli yönünden temyizine ilişkin olarak;
Yargılama sırasında alınan bilirkişi raporunda; davacıdan tahsil edilen trafo demir kaybı bedellerinin tespiti ile yetinildiği, bu bedellerin yönünden ayrıca bir değerlendirme yapılmadığı, sadece genel itibariyle ödenen meblağların tüketicilere hizmet verilmesine yönelik yapılan yan giderler olarak ifade edildiği, ek gider olarak faturalara yansıtılmasının hukuken korunamayacağına dair görüşe yer verildiği anlaşılmıştır.
Ancak; yukarıda içeriği ifade edilen ve mahkemece hükme dayanak alınan raporda, trafo ve demir kaybının ne olduğu, ne şekilde oluştuğuna ilişkin teknik bir bilgi bulunmadığı gibi, rapor Yargıtay denetimine uygun değildir.
O halde; mahkemece, trafo demir kaybı yönünden, alanında uzman üç kişilik heyetten belirtilen hususları içerir somut verilere dayalı, gerekçeli ve denetime elverişli rapor alınarak, trafo demir kaybının teknik olarak açıklaması yapılıp, ilgili mevzuat hükümleri çerçevesinde değerlendirme yapılarak, hasıl olacak sonuca uygun bir karar verilmesi gerekirken, eksik inceleme ve yanılgılı değerlendirme ile yazılı şekilde hüküm tesisi usul ve yasaya aykırı olup, bozmayı gerektirmiştir.
3- Bozma nedenlerine göre, davalının diğer temyiz itirazlarının bu aşamada incelenmesine gerek görülmemiştir.
SONUÇ: Yukarıda birinci ve ikinci bentte açıklanan nedenlerle Yukarıda açıklanan esaslar gözönünde tutulmaksızın yazılı şekilde hüküm tesisi isabetsiz, davalının temyiz itirazları bu nedenlerle yerinde olduğundan kabulü ile hükmün HUMK.nun 428.maddesi gereğince BOZULMASINA, üçüncü bentte açıklanan nedenle davalının sair temyiz itirazlarının incelenmesine şimdilik yer olmadığına, peşin alınan temyiz harcının istek halinde temyiz eden davalıya iadesine, 6100 sayılı HMK"nun geçici madde 3 atfıyla 1086 sayılı HUMK.nun 440.maddesi gereğince kararın tebliğinden itibaren 15 günlük süre içerisinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 04.12.2017 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.