Danıştay 6. Daire 2019/20691 Esas 2020/14090 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ALTINCI DAİRE
Esas No : 2019/20691
Karar No : 2020/14090

KARAR DÜZELTME İSTEMİNDE
BULUNAN (DAVALI) : … Belediye Başkanlığı - …
VEKİLİ : Av. …

KARŞI TARAF (DAVACI) : …
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN KONUSU : … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının onanmasına dair Danıştay Altıncı Dairesinin 14/06/2019 tarih ve E:2019/6994, K:2019/5740 sayılı kararının; 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen 3622 sayılı Kanun ile değişik 54. maddesi uyarınca düzeltilmesi istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Tekirdağ İli, Süleymanpaşa İlçesi, … Mahallesi, … pafta, … parsel sayılı taşınmaz üzerinde ruhsatlı olarak inşasına başlanılan yapının, %10 seviyesine ulaşıldığında yapı denetim şirketinin kapatılmış olması nedeniyle ruhsatının hükümsüz hale gelmesine rağmen inşai faaliyete devam edildiğinin tespiti ile yapının mühürlenmesi yolunda düzenlenen … tarih ve … sayılı yapı durdurma tutanağının ve bu tutanağın esas alınması suretiyle 3194 sayılı İmar Kanunu'nun 42. maddesi uyarınca 45.406,16-TL imar para cezası verilmesine ilişkin Süleymanpaşa Belediye Encümeninin … tarih ve … sayılı kararının iptali istemiyle açılmıştır.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … İdare Mahkemesince; yapı tatil tutanağına ilişkin olarak, denetim tarihi itibarıyla nicel bir tespit içermemesi, yapı denetim kuruluşunun kapatılmış olduğunun dikkate alınması suretiyle düzenlenmiş olması, yapı denetim kuruluşunun kapatılmasının ruhsatı hükümsüz hale getirmeyecek olması, yapının projesine aykırı şekilde yapıldığına dair herhangi bir tespitin yer almaması nedenleriyle 3194 sayılı Kanun'un 32. maddesine uygun olmayan yapı tatil tutanağında hukuka uyarlık bulunmadığı, para cezasına yönelik ise, yeterli niteliğe sahip olmayan yapı tutanağına dayalı olarak 3194 sayılı Kanun'un 42. maddesi uyarınca verilen para cezasına ilişkin dava konusu encümen kararında da hukuka uyarlık bulunmadığı gerekçesiyle dava konusu işlemlerin iptaline karar verilmiştir.
Daire kararının özeti: Davalının temyiz başvurusu üzerine Danıştay Altıncı Dairesince, temyize konu karar hukuk ve usule uygun bulunmuş ve kararın onanmasına karar verilmiştir.
KARAR DÜZELTME TALEP EDENİN İDDİALARI : Davalı tarafından, temyiz aşamasında ileri sürdüğü iddiaların değerlendirilmediği ileri sürülerek Danıştay Altıncı Dairesince verilen kararın düzeltilmesi istenilmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Savunma verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ …'İN DÜŞÜNCESİ : Karar düzeltme isteminin kabulü ile Mahkeme kararının değişik gerekçe ile onaması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Altıncı Dairesince, Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

Kararın düzeltilmesi dilekçesinde ileri sürülen nedenler, 2577 sayılı Kanunun Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen 3622 sayılı Kanun ile değişik 54. maddesi hükmüne uygun bulunduğundan, karar düzeltme isteminin kabulü ile Danıştay Altıncı Dairesinin 14/06/2019 tarih ve E:2019/6994, K:2019/5740 sayılı kararı kaldırılarak uyuşmazlık yeniden incelendi:

İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY :
Tekirdağ İli, Süleymanpaşa İlçesi, … Mahallesi, … pafta, … parsel sayılı taşınmaz üzerinde inşa edilen yapıya yönelik davalı idare yapı kontrol elemanlarınca gerçekleştirilen denetim üzerine, söz konusu taşınmaza ilişkin olarak 892 m² lik inşaat izni verilen … tarih ve … sayılı yapı ruhsatının bulunduğu ancak sözü edilen ruhsata dayalı inşaatın denetiminden sorumlu olan yapı denetim şirketi ile yapılan denetim sözleşmesinin 26.03.2014 tarihinde inşaat %10 seviyesinde iken feshedilmiş olması ve bu durumun daha önce ilgili tutanaklarla tespit edilmesi karşısında, bu kez inşaata devam edilerek, yapının %80 tamamlandığına ilişkin 09.06.2015 tarihli seviye tespit tutanağı ile … tarih ve … sayılı yapı tatil tutanağı düzenlenmiştir.
Bu tutanağın esas alınması suretiyle Süleymanpaşa Belediye Encümeni tarafından, yapı sahibi olan davacıya yeni bir yapı denetim şirketi ile sözleşme imzalanmadan inşaata devam edilmesi nedeniyle 3194 sayılı İmar Kanunu'nun 42. maddesi gereğince, tüm ruhsat alanı olan 892 m² üzerinden 45.406,16-TL idari para cezası verilmesine ilişkin … tarih ve … sayılı sayılı karar alınmıştır.
Söz konusu yapı tatil tutanağı ile encümen kararına karşı bakılan dava açılmıştır.
İLGİLİ MEVZUAT:
3194 sayılı İmar Kanunu'nun 32. maddesinin 1. fıkrasında; "Bu Kanun hükümlerine göre; ruhsat alınmadan yapıya başlandığı veya ruhsat ve eklerine veya ruhsat alınmadan yapılabilecek yapılarda projelerine ve ilgili mevzuatına aykırı yapı yapıldığı ilgili idarece tespiti, fenni mesulce tespiti ve ihbarı veya herhangi bir şekilde bu duruma muttali olunması üzerine, belediye veya valiliklerce o andaki inşaat durumu tespit edilir. Yapı mühürlenerek inşaat derhal durdurulur." hükmüne yer verilmiştir. Aynı Kanun'un 42. maddesinde ise para cezası ile ilgili düzenlemelere yer verilmiş olup, ruhsat alınmaksızın veya ruhsata, ruhsat eki etüt ve projelere veya imar mevzuatına aykırı olarak yapılan yapının sahibine, yapı müteahhidine veya aykırılığı altı iş günü içinde idareye bildirmeyen ilgili fenni mesullere yapının mülkiyet durumuna, bulunduğu alanın özelliğine, durumuna, niteliğine ve sınıfına, yerleşmeye ve çevreye etkisine, can ve mal emniyetini tehdit edip etmediğine ve aykırılığın büyüklüğüne göre, beşyüz Türk Lirasından az olmamak üzere, maddede öngörülen şekilde hesaplanan idari para cezalarının uygulanacağı belirtilmiştir.
Öte yandan, 4708 sayılı Yapı Denetimi Hakkında Kanun'un 1. maddesinde; Kanun'un amacının, can ve mal güvenliğini teminen, imar plânına, fen, sanat ve sağlık kurallarına, standartlara uygun kaliteli yapı yapılması için proje ve yapı denetimini sağlamak ve yapı denetimine ilişkin usul ve esasları düzenlemek olduğu, 2. maddesinde; bu Kanun kapsamına giren her türlü yapının Bakanlıktan aldığı izin belgesi ile çalışan ve münhasıran yapı denetimi ile uğraşan tüzel kişiliğe sahip yapı denetim kuruluşlarının denetimine tabi olduğu, yapının, ruhsat ve ekleri ile mevzuata uygun olarak yapılmasını denetlemenin yapı denetim kuruluşunun görevlerinden olduğu, 5. maddesinde; yapı denetim hizmet sözleşmelerinin, yapı sahipleri ile Bakanlıkça yayımlanacak usul ve esaslara göre elektronik ortamda belirlenen yapı denetim kuruluşları arasında akdedileceği, yapı denetimi hizmet sözleşmesinde yer alan hükümlere yapı sahibince uyulmaması halinde ilgili idare tarafından yapı tatil tutanağının düzenlenmesi suretiyle inşaatın durdurulacağı, 6. maddesinde ise; yapı denetim kuruluşlarının herhangi bir şekilde görevden ayrılması halinde yapı sahibince yeniden yapı denetim kuruluşu görevlendirilmedikçe ilgili idare tarafından yapının devamına izin verilmeyeceği düzenlenmiştir.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Yukarıda yazılı mevzuat hükümlerinin birlikte incelenip değerlendirilmesinden; can ve mal güvenliğini teminen, imar plânına, fen, sanat ve sağlık kurallarına, standartlara uygun bir yapı yapılması için proje ve yapı denetiminin sağlanması yolunda yapı sahiplerince yapı denetim kuruluşuyla anlaşılması gerektiği, bu yapılmadan yapı ruhsatı verilemeyeceği gibi, ruhsatlı bir şekilde inşasına başlanılan yapıda, yapıyı denetlemekle yükümlü olan yapı denetim kuruluşunun herhangi bir nedenle görevinin sona ermesi durumunda da bunun yerine yenisi görevlendirilmedikçe söz konusu inşaatın yapımına kesinlikle izin verilmeyeceği, belirtilen bu hususların temini için ise ilgili idaresince 3194 sayılı Kanun'un 32. maddesi uyarınca yapı tatil tutanağı düzenlenmek suretiyle yapının mühürlenmesi gerektiği açıkça anlaşılmaktadır.
Diğer taraftan, durdurulan yapının inşasına izinsiz şekilde devam edilmesi halinde ilgililer hakkında, yapının durdurulduğu inşaat seviyesinden sonra yapılan yapı kısımlarının metrajının esas alınması suretiyle sözü edilen Kanun'un 42. maddesi uyarınca para cezası verilebileceği de tabiidir.
Olayda, uyuşmazlığa konu yapının mevzuata uygun olarak inşasının denetiminden sorumlu yapı denetim şirketi ile yapılan sözleşmenin feshedilmiş olması nedeniyle yapı sahibi tarafından yeni bir yapı denetim şirketi ile sözleşme imzalanması ve mevcut ruhsatın da buna göre yeniden düzenlenmesi gerekirken, bu eksiklikler yerine getirilmeden söz konusu inşaatın yapımına devam edildiği anlaşıldığından, davalı idarece söz konusu aykırılık nedeniyle yapı sahibi davacıya 3194 sayılı Kanun'un 42. maddesi uyarınca para cezası verilebilir.
Bu durumda, davacıya para cezasının uygulanabilmesi koşulları oluşmakla birlikte, inşaatın %10 seviyesine kadar yapı denetim şirketinin uhdesinde ruhsata uygun olarak yapıldığı, dolayısıyla davalı idarece davacıya verilecek cezanın bu seviyeden sonra yapıldığı tespit edilen yapı kısımlarının alan miktarının esas alınması suretiyle hesaplanmasının gerekmesi karşısında, söz konusu %10 luk inşaat seviyesine tekabül eden yapı alanının da dahil edilmesi suretiyle tüm ruhsat alanı olan 892 m² üzerinden tesis edilen para cezasında hukuka uyarlık bulunmadığı sonucuna varıldığından dava konusu işlmlerin iptali yolunda verilen Mahkeme kararında sonucu itibarıyla hukuki isabetsizlik görülmemiştir.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. 2577 sayılı Kanunun 49. maddesine uygun bulunan davalının karar düzeltme isteminin kabulüne,
2. Dava konusu işlemin yukarıda özetlenen gerekçeyle iptaline ilişkin … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının 2577 sayılı Kanunun 49. maddesi uyarınca DEĞİŞİK GEREKÇE İLE ONANMASINA,
3. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın anılan Mahkemeye gönderilmesine, 30/12/2020 tarihinde oyçokluğuyla karar verildi.

KARŞI OY (X):
Kararın düzeltilmesi dilekçesinde öne sürülen hususlar 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 54. maddesinde yazılı nedenlerden hiçbirisine uymadığından, karar düzeltme isteminin reddi gerektiği oyu ile çoğunluk kararına katılmıyoruz.