MAHKEMESİ : ...Asliye Hukuk Mahkemesi

Taraflar arasındaki davanın yapılan duruşması sonunda kurulan hükmün Yargıtayca incelenmesi davacı ... ile davalılar ... ve ... Yönetimi vekilleri tarafından istenilmekle, süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya incelendi, gereği düşünüldü:

K A R A R

... ili, ... ilçesi, Cumhuriyet/... mahallesi, 102 ada 1 parsel sayılı 925.190,13 m2 yüzölçümlü taşınmaz tapuda ... vasfıyla; 102 ada 186 parsel sayılı 8.336,04 m2 yüzölçümlü taşınmaz ise hali arazi vasfıyla ... Hazinesi adına kayıtlıdır.
Davacı vekili, müvekkilinin 102 ada 186 parsel sayılı taşınmazın tamamının, 102 ada 1 parsel sayılı taşınmazın ise bir kısmının 35 yılı aşkın süredir zilyedi olduğu iddiasıyla taşınmazlardan 102 ada 186 parsel sayılı taşınmazın tamamının, 102 ada 1 parsel sayılı taşınmazın ise bir kısmının tapusunun iptali ile müvekkili adına tapuya tescili istemiyle dava açmıştır.
Mahkemece, davanın kısmen kabul ile kısmen reddi ile, dava konusu ... ili, ... ilçesi, ... beldesi, Cumhuriyet mahallesi 102 ada 186 nolu parselin fen bilirkişileri ... ... ... ... Özkan"ın rapor ve krokisinde sınırlarını yeşil renk ile göstermiş olduğu 8336,04 m2"lik yerin ... vasfı ile ... Hazinesi adına olan tapu kaydının iptali ile yeni bir parsel numarası verilerek davacı ... adına tapuya kayıt ve tesciline, dava konusu ... ili, ... ilçesi, ... beldesi, Cumhuriyet mahallesi 102 ada 1 nolu parselin fen bilirkişileri ... ... ... ... Özkan"ın rapor ve krokisinde sınırlarını (A) harfi ve mavi renk ile göstermiş olduğu 145973,11 m2"lik yerin tespit gibi tesciline karar verilmiş, hüküm davacı ve davalılar ... ile ... Yönetimi vekilleri tarafından temyiz edilmiştir.
Dava dilekçesindeki açıklamaya göre dava, tapu iptali ile tescil istemine ilişkindir.
Çekişmeli taşınmazların bulunduğu yerde genel arazi kadastrosu işlemi 06.07.2009 tarihinde, ... kadastrosu ise 3402 sayılı Kanunun 5304 sayılı Kanun ile değişik 4. maddesi hükmüne göre yapılıp 10.10.2008 tarihinde kesinleşmiştir.
1) Davalı ... Yönetiminin 102 ada 186 sayılı parsele ilişkin temyiz itirazları yönünden;
Yargılama sonucunda kısmen kabul ile bir kısmının tapusunun iptaline karar verilen 102 ada 186 parsel sayılı taşınmaz, tapuda hali arazi vasfıyla ... Hazinesi adına kayıtlı olup bu taşınmaza ilişkin yapılan yargılamada ... Yönetiminin taraf sıfatı bulunmadığından bu parsele ilişkin kurulan hükmü de temyiz etme hakkı olmadığından ... Yönetiminin temyiz dilekçesinin reddine karar vermek gerekmiştir.
2) Davacının 102 ada 1 sayılı parsele ilişkin temyiz itirazları yönünden;
İncelenen dosya kapsamına, kararın dayandığı gerekçeye, uzman ... bilirkişi tarafından eski tarihli hava fotoğrafları ve memleket haritasına dayalı olarak yöntemine uygun biçimde yapılan inceleme ve araştırmada çekişmeli taşınmazın ... bilirkişi raporunda “A” harfi ile gösterilen alanının ... sayılan yerlerden olduğu anlaşıldığına ve yazılı biçimde hüküm kurulmasında bir isabetsizlik bulunmadığına göre, yerinde görülmeyen temyiz itirazlarının reddine karar vermek gerekmiştir. Ancak dava tapu iptali ve tescil davası olduğu halde bu kısma ilişkin davanın reddi ile yetinilmesi gerekirken tespit gibi tescile karar verilmesi doğru değil ise de bu husus hükmün bozulmasını ve yeniden yargılama yapılmasını gerektirmediğinden, hükmün düzeltilerek onanması uygun görülmüştür. Bu sebeple; hüküm fıkrasının ikinci bendinde yer alan “ve mavi renk ile göstermiş olduğu 145973,11 m2"lik yerin tespit gibi tesciline” ibaresinin hükümden çıkarılarak yerine “ile gösterdiği yere ilişkin davanın reddine” ibaresinin yazılması suretiyle düzeltilmesine karar vermek gerekmiştir.
3) Davalı Hazinenin 102 ada 186 parsele ilişkin temyiz itirazları yönünden;
Mahkemece yapılan araştırma ve inceleme hükme yeterli değildir. Bu nedenle, mahkemece, en eski tarihli ve dava tarihinden 20 yıl öncesine (1990"lı yıllara ait) ait memleket haritası, hava fotoğrafı ve varsa amenajman planı ilgili yerlerden getirtilip önceki bilirkişiler dışında halen ... ve ... Bakanlığı (... ve ... ... Bakanlığı) ve bağlı birimlerinde görev yapmayan bu konuda uzman ... yüksek mühendisleri arasından seçilecek bir ... mühendisi ile hava fotoğrafları üzerinde stereoskopik inceleme yapacak jeodezi ve fotogrametri uzmanı harita mühendisi ve bir fen elemanı ve bir ziraat mühendisi yardımıyla yeniden yapılacak inceleme ve keşifte, getirtilecek harita ve fotoğraflar, çekişmeli taşınmazla birlikte ... araziye de uygulanmak suretiyle taşınmazın öncesinin bu belgelerde ne şekilde nitelendirildiği belirlenmeli; 3116, 4785 ve 5658 sayılı kanunlar karşısındaki durumu saptanmalı; tapu ve zilyedlikle ...dan toprak kazanma olanağı sağlayan 3402 sayılı Kanunun 45. maddesinin ilgili fıkraları, ... Mahkemesinin 1/6/1988 gün ve 31/13 E. K.; 14/3/1989 gün ve 35/13 E. K. ve 13/6/1989 gün ve 7/25 E. K. sayılı kararlarıyla iptal edilmiş ve kalan fıkraları da 03.03.2005 tarihinde yürürlüğe giren 5304 sayılı Kanunun 14. maddesiyle yürürlükten kaldırılmış olduğundan, bu yollarla ...dan yer kazanılamayacağı, öncesi ... olan bir yerin üzerindeki ... bitki örtüsü yokedilmiş olsa dahi, salt ... toprağının ... sayılan yer olduğu düşünülmeli; toprak yapısı, bitki örtüsü ve ...si incelenmeli; klizimetre (eğimölçer) aletiyle ölçülmek ve memleket haritasındaki münhaniler de dikkate alınmak suretiyle, dava konusu taşınmazın kesin ve gerçek eğimi belirlenmeli, keşifte, hâkim gözetiminde, taşınmazın dört yönden renkli fotoğrafları çektirilip, onaylanarak dosyaya eklenmeli; fen ve uzman ... bilirkişiler eliyle yerine uygulanacak kesinleşmiş tahdit haritasıyla irtibatlı, taşınmazın konumunu gösteren orijinal-renkli (renkli fotokopi) memleket haritası ölçeğinin kadastro paftası ölçeğine (kadastro paftası yok ise, çekişmeli taşınmazın ölçekli krokisi), yine kadastro paftası ölçeği de memleket haritası ölçeğine çevrildikten sonra, her iki harita komşu ve yakın komşu parselleri de içine alacak şekilde birbiri üzerine aplike edilmek suretiyle, çekişmeli taşınmazın konumunu ... parsellerle birlikte haritalar üzerinde gösterecekleri ayrı renklerle işaretli ve bilirkişilerin onayını taşıyan, duraksamaya yer vermeyecek nitelikte kroki düzenlettirilmeli, hava fotoğraflarının stereoskop aleti vasıtasıyla üç boyutlu incelemesi yapılarak taşınmaz üzerindeki bitki örtüsünü oluşturan unsurlar tek tek sayı olarak tarif edilmeli, ağaçların cinsi, ortalama yaşı, kapalılık oranı, hakim ağaç türü ve kullanım şekli detaylı olarak incelenmelidir.
Yukarıda açıklanan yöntemle yapılacak araştırma sonucu, taşınmazın ... sayılan yerlerden olmadığı belirlendiği takdirde, bu kez, zilyetlik yolu ile kazanma (Medenî Kanunun 713. maddesi, 3402 sayılı Kanunun 14 ve 17. maddelerindeki) koşulların araştırılması gerekir. Bu cümleden olarak, yapılacak keşifte 1990"lı yıllara ait hava fotoğrafı ve memleket haritasında taşınmazın o yıllarda ziraat alanı olarak kullanılıp kullanılmadığı, zilyetlikle kazanılabilecek kültür arazisi olup olmadığı belirlenip, taşınmazın toprak yapısı incelenmeli, çekişmeli taşınmazın fiilî durumunu da belirtir şekilde rapor alınmalı, imar ve ihya üzerinde durulup, bu konuda ve zilyetliğin tespiti yönünden tanık beyanlarına başvurulmalı, tarafların bildirecekleri zilyetlik tanıkları HMK’nın 259 ve 261. maddeleri gereğince taşınmaz başında dinlenip; taşınmazın öncesi itibariyle niteliğinin ne olduğu, kime ait olduğu, zilyetliğin nasıl meydana geldiği, ne kadar süre ile ne şekilde devam ettiği, bunun ekonomik amacına uygun olup olmadığı, tanıkların bilgi ve görgülerinin hangi eylemli olaylara dayandırıldığı belirlenmeli, yerel bilirkişinin imar ve ihya ile zilyetlik olgusunu hangi olaylarla nasıl hatırladıkları saptanmalı, toplanacak tüm kanıtlar birlikte değerlendirilip, ulaşılacak sonuca göre bir hüküm kurulmalıdır.
Açıklanan hususlar gözetilmeksizin, eksik inceleme ile yazılı biçimde hüküm kurulması usûl ve kanuna aykırıdır.
SONUÇ: 1) Yukarıda birinci bentde gösterilen nedenlerle; davalı ... Yönetiminin temyiz dilekçesinin REDDİNE, temyiz harcının istek halinde iadesine,
2) İkinci bentde gösterilen nedenlerle davacının 102 ada 1 sayılı parsele ilişkin temyiz itirazlarının reddi ile hüküm fıkrasının ikinci bendinde yer alan “ve mavi renk ile göstermiş olduğu 145973,11 m2"lik yerin tespit gibi tesciline” ibaresinin hükümden çıkarılarak yerine “ile gösterdiği yere ilişkin davanın reddine” ibaresinin yazılması suretiyle düzeltilmesine ve 6100 sayılı Kanunun geçici 3. maddesi atfıyla HUMK’nın 438/7. maddesine göre düzeltilmiş bu şekliyle ONANMASINA, temyiz harcının istek halinde iadesine,
3) Üçüncü bentde gösterilen nedenlerle davalı Hazinenin 102 ada 186 sayılı parsele ilişkin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA 10/12/2015 tarihinde oy birliği ile karar verildi.