10. Hukuk Dairesi 2016/8701 E. , 2016/9525 K.
"İçtihat Metni"
Mahkemesi :İş Mahkemesi
Dava, sigortalılık başlangıcının tespiti istemine ilişkindir.
Mahkemece, bozma ilâmına uyularak davanın kesin süre nedeniyle reddine karar verilmiştir.
Hükmün, davacı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kâğıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
Dava, 01.08.1982 günü hizmet akdine dayalı çalışıldığının ve anılan tarihin sigortalılık başlangıcı olduğunun tespiti istemine ilişkindir.
506 sayılı Kanunun 108. maddesi gereğince sigortalılık başlangıç tarihinin belirlenmesine ilişkin açılan her dava, sigortalılığın saptanması istemini de içerdiğinden, bu Kanunun 79/10. maddesine dayalı olan ve hizmet tespiti davası olarak nitelendirilen bir görünüm arz etmekte olup bunun doğal sonucu olarak da, söz konusu 1 günlük çalışmanın belirlenmesi talepli davada, hizmet tespiti davalarındaki kanıtlama yöntem ve ilkeleri benimsenip uygulanmalıdır.
Bu tür davalar kamu düzeni ile ilgili olduğundan özel bir duyarlılıkla ve özenle yürütülmeleri zorunlu olup mahkemece, tarafların sunduğu deliller ile yetinilmemeli, hak kayıplarının ve gerçeğe aykırı sigortalılık süresi edinme durumlarının önlenmesi, temel insan haklarından olan sosyal güvenlik hakkının korunabilmesi için, tarafların gösterdiği kanıtlarla yetinilmeyip, gerek görüldüğünde, kendiliğinden araştırma yapılarak delil toplanmalıdır.
Yukarıdaki yasal düzenleme ve açıklamalar ışığında dava değerlendirildiğinde; dava dışı işverene ait işyerinde 01.08.1982 tarihinde çalışmaya başladığı yönünde hakkında düzenlenen sigortalı işe giriş bildirgesi, 27.10.1982 günü davalı Kuruma verilen davacının bildiriminin yapılmayıp, sigorta priminin de ödenmediği, bildirgedeki kimlik bilgilerinin davacıya ait olduğu, işyerinin 01.08.1982 tarihinde 506 sayılı Kanun kapsamına alındığı ve 30.09.1982 tarihinde kapsamdan çıktığı, bu itibarla işe giriş bildirgesinin tanzim edildiği tarihte işyerinin kapsamda ve faal olduğu, sigorta sicil numarasının daha sonraki hizmetlerinde de kullanıldığı, Kurum tarafından dava konusu döneme ilişkin bordro verilmediğinin bildirildiği, Kolluk araştırmasında da aradan geçen zaman itibariyle bilgi edinilemediğinin tespit edildiği belirgin bulunmakla;delilerin taraflarca hazırlanması beklenmeksizin, kendiliğinden araştırma ilkesi uyarınca, artık eldeki var olan deliller itibariyle hizmet akdinin ve eylemli çalışmanın varlığının ortaya konularak, sigortalı çalışmanın başlangıcına karar verilmesi gerekirken, yanılgılı değerlendirme ile davacı yanca tanık ismi bildirilmediğinden bahisle yazılı şekilde davanın reddine karar verilmiş olması, usul ve yasaya aykırı olup, bozma nedenidir.
O hâlde, davacı vekilinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
S O N U Ç : Temyiz edilen hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının istem hâlinde davacıya iadesine, 07.06.2016 gününde oybirliğiyle karar verildi.
