MAHKEMESİ :İş Mahkemesi

Davacı, davalılardan işverene ait işyerinde geçen çalışmalarının tespitine karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme ilamında belirtildiği şekilde, isteğin kısmen kabulüne karar vermiştir.
Hükmün taraf vekilleri tarafından temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan sonra düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okundu, sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar verildi.

K A R A R

Davacı, davalı apartman işyerinde 20/06/2009-20/08/2011 tarihleri arasında aralıksız olarak geçen çalışmalarının tespitini talep etmiştir.
Mahkemece,davanın kısmen kabulü ile,davacının talebinin 20/06/2009-28/02/2011 tarihleri arasındaki dönem açısından ilk önce başlayan sigortalılık ilişkisi nedeniyle 1479 sayılı yasaya tabi çalışmaları önce başladığından bu süreler açısından karar verilmesine yer olmadığına,davacının davalı ... Yöneticiliğine ait işyerinde 01/03/2011 ile 20/08/2011 tarihleri arasında günde üç saat çalışma esasına göre 68 gün hizmet akdi ile çalıştığının tespitine, 01/03/2011-20/08/2011 tarihleri arasındaki 1479 sayılı Kanuna tabi çalışmalarının iptaline, fazlaya ilişkin talebin reddine karar verilmiştir.
Bu tür hizmet tespitine yönelik davaların kamu düzenini ilgilendirdiği ve bu nedenle özel bir duyarlılık ve özenle yürütülmesi gerektiği Yargıtay’ın ve giderek Dairemizin yerleşmiş içtihadı gereğidir. Yasal dayanağı 506 sayılı Yasa"nın 79/10. maddesi ile 5510 sayılı Yasa"nın 86. maddesi olan bu tür davalarda; öncelikle davacının çalışmasına ilişkin belgelerin, işveren tarafından verilip verilmediği yöntemince araştırılmalıdır. Bu koşul oluşmuşsa işyerinin o dönemde gerçekten var olup olmadığı, Kanun kapsamında veya kapsama alınacak nitelikte bulunup bulunmadığı, eksiksiz bir şekilde belirlenmeli, daha sonra çalışma iddiasının gerçeğe uygunluğu özel bir duyarlılıkla araştırılmalıdır. Çalışma olgusu her türlü delille ispatlanabilirse de çalışmanın konusu, niteliği başlangıç ve bitiş tarihleri hususlarında tanık sözleri değerlendirilmeli ve dinlenilen tanıkların davacı ile aynı dönemlerde çalışan işyerinde kayıtlı bordro tanıkları ya da komşu ve yakın iş yerlerinde çalışan kayıtlı tanıklar olması sağlanarak çalışma olgusu hiçbir kuşku ve duraksamaya yer bırakmayacak şekilde belirlenmelidir. Bu yön Yargıtay Hukuk Genel Kurulu"nun 16.09.1999 gün 1999/21-510-527, 30.06.1999 gün 1999/21-549-555, 05.02.2003 gün 2003/21-35-64, 15.10.2003 gün 2003/21-634-572, 03.11.2004 gün 2004/21-480-579 ve 2004/21-479-578 ve 01.12.2004 gün 2004/21-629 sayılı kararlarında da vurgulanmıştır.
Dosyadaki kayıt ve belgelerden;davacı adına davalı apartman işyerinden Kuruma bildirilen hizmet bulunmadığı , davacının tercümanlık bürosu işi nedeniyle 16/06/2005 tarihinden devam eden vergi kaydı bulunduğu, 20/04/1992-18/10/1993 ve 16/06/2005-22/11/2013 tarihleri arasında esnaf bağ kur sigortalısı olduğu, prim borcunu 2011 yılında yapılandırma ile ödediği ve davacıya 01/12/2013 tarihinden (%50-59 malullük ile) 813 gün SSK ,3575 gün Bağ Kur hizmeti ile 5510 SY 28/5 maddesine göre yaşlılık aylığı bağlandığı,davalı apartman yönetimi işyeri kanun kapsamına alınmadığından dönem bordrosu bulunmadığı, davacı ... adına Duru Apartmanında su,doğalgaz abone kaydı bulunmadığı,eşi ... adına ise 24/06/2009 tarihinde kayıt olduğu, davalı apartman yönetimi tarafından davacının eşi ... aleyhine kira bedelini ödemediğinden icra takibi başlatıldığı,bu takibe itirazın kaldırılması için ... İcra Hukuk Mahkemesi’ne açılan davada 05/02/2013 tarihli karar ile ‘davacı ile davalı arasındaki kira ilişkisinin samimi olmadığı,kiracı olduğu iddia edilen davalı ... ile apartman yönetimi arasındaki gerçek hukuki ilişkinin kiralayan kiracı ilişkisi olmadığına ilişkin vicdani kanaat oluştuğu’ gerekçesi ile davalı apartmanın itirazının kaldırılması talebinin reddine karar verildiği ve kararın Yargıtay 6.Hukuk Dairesince onanarak kesinleştiği ,mahkemece dinlenen davacı tanıklarının davacının akrabaları veya tanıdıkları olup, davacının 2009 yılından itibaren apartmanda kapıcı olarak çalıştığını beyan ettikleri, apartmanda kat maliki oldukları anlaşılan davalı tanıklarının ise davacının 2009 yılından itibaren apartmanda 150 TL kira karşılığı oturduğunu,kapıcılık yapmadığını beyan ettiği, tanık olarak dinlenen komşu apartman sakini ile komşu sitede kapıcı olarak çalıştığı belirtilen tanığın davacının kapıcı olarak çalışmasına şahit olmadıklarını beyan ettiği,yine mahkemece kolluk araştırması ile tespit edilerek dinlenen market sahibi ...’in davacının dükkanına bazı günler ekmek almaya geldiği,her gün gelmediği,geldiğinde de normal müşteri şeklinde bir veya iki ekmek aldığını beyan ettiği anlaşılmaktadır. Apartman karar defterinde , 18/06/2009 tarihli karar ile ,kapıcı dairesinin kiraya verilmesi işinin görüşüldüğü,17/09/2010 tarihli kararda,temizlik işlerinin temizlik şirketine veya apartmana alınacak bir apartman görevlisi veya dışarıdan sağlanacak(günübirlik görevli ile) şahıs ile sağlanmasına ilişkin karar almak hususunda yönetime görev verilmesine karar verildiğinin belirtildiği, 20/10/2011 tarihli kararda ise ,01/07/2009-20/08/2011 arası apartmanın kapıcı dairesinde oturan ... kira bedelini ödemediğinden ödenmeyen kira bedelleri için takip yapılmasına karara verildiğinin yazılı olduğu görülmektedir.
Somut olayda, davacının çalışma olgusunun yeterli ve gerekli bir araştırmayla hiç bir kuşku ve duraksamaya yer bırakmayacak sağlıklı bir biçimde belirlenmediği anlaşılmaktadır. Davacı ve davalı tanıklarının beyanları arasında çelişki olup , hüküm kurmaya elverişli olmadıkları gibi, davacı, apartmanda temizlik ve çöp toplama işi dışında sabahları isteyene ... Marketten ekmek aldığını beyan etmesine rağmen mahkemece komşu işyeri tanığı olarak dinlenen market sahibi, davacının ekmek alışverişini arada bir, normal bir müşteri gibi yaptığını belirtmiştir.
Yapılacak iş, davalı apartmandan, kira sözleşmesi ve kira ödemelerine ilişkin belgeleri istemek, davacının eşi ...’nın tespiti istenen dönemde sigortalılık durumunu araştırmak, yine tespit istenen dönemde davalı apartmanın kiracılarını, re’sen belirlenecek komşu apartman kapıcıları ve dava konusu apartmana yakın bakkal, market ve diğer işyerleri çalışanları ve sahiplerini şahit olarak dinleyerek, tanık beyanları arasındaki çelişkiyi gidermek suretiyle davacının davalı apartmanda kapıcı olarak çalışıp çalışmadığını ortaya koymak, çalıştıysa tüm mesaisini davalı apartmana hasredip etmediği, davacının bağ kur sigortalılığı kapsamındaki faaliyeti de dikkate alınarak, mesaisinin tamamını bu işlere harcayıp harcamadığını, davalı apartmanın büyüklüğü, daire sayısı, bahçesi olup olmadığı, varsa büyüklüğü, ısınma sistemi araştırılıp, gerektiğinde mahallinde keşif yapılarak çalışmanın part-time olup olmadığı saptanarak sonucuna göre karar vermek, part-time çalıştığının kabulü halinde ise, davacının sürekli olarak bir günde kaç saat çalıştığı, giderek haftalık ve aylık çalışma süreleri belirlenerek, 4857 sayılı İş Kanunu’nun 63. maddesi gereğince 7.5 saat çalışma bir günlük çalışma hesabı ile kaç iş gücüne karşılık olduğu hususunda bir uzman bilirkişinin görüşü alınmak suretiyle açıkça saptamaktan ibarettir.
Mahkemece, bu maddi ve hukuki olgular göz önünde tutulmaksızın eksik inceleme ve araştırma ile yazılı şekilde hüküm kurulması usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O halde, tarafların bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde temyiz edenlerden davacıya ve davalılardan Duru Apartman Yönetimi"ne iadesine, 29/04/2019 gününde oybirliğiyle karar verildi.