Danıştay 8. Daire 2016/12908 Esas 2020/6159 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
SEKİZİNCİ DAİRE
Esas No : 2016/12908
Karar No : 2020/6159

Temyiz İsteminde Bulunan (Davacı) : …

Karşı Taraf (Davalı) : … Üniversitesi Rektörlüğü
Vekili : Av. …

İstemin Özeti : … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının hukuka aykırı olduğu öne sürülerek, 2577 sayılı Kanunun 49. maddesi uyarınca temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

Savunmanın Özeti : İstemin reddi gerektiği savunulmaktadır.

Danıştay Tetkik Hakimi : …
Düşüncesi : Temyiz isteminin kabulü ile İdare Mahkemesi kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Hüküm veren Danıştay Sekizinci Dairesince işin gereği görüşüldü:
Dava; ... Üniversitesi İlahiyat Fakültesi'nde profesör olarak görev yapan davacı tarafından, İlahiyat Fakültesi Dekanı Prof. Dr. …'in şahsına mobbing ve ayrımcılık uyguladığından bahisle hakkında ceza soruşturması açılması istemiyle yapılan başvurunun reddine ilişkin … tarih ve … sayılı rektör işleminin iptali istemiyle açılmıştır.
İdare Mahkemesince, işin esası incelenerek davanın reddine karar verilmiştir.
2547 sayılı Yükseköğretim Kanununun 53. maddesinin dava konusu işlemin tesis edildiği tarihte yürürlükte bulunan (c) fıkrasında; "Ceza soruşturması usulü: Yükseköğretim üst kuruluşları başkan ve üyeleri ile yükseköğretim kurumları yöneticilerinin, kadrolu ve sözleşmeli öğretim elemanlarının ve bu kuruluş ve kurumların 657 sayılı Devlet Memurları Kanununa tabi memurlarının görevleri dolayısıyla ya da görevlerini yaptıkları sırada işledikleri ileri sürülen suçlar hakkında aşağıdaki hükümler uygulanır:
(1) İlk soruşturma: Yükseköğretim Kurulu Başkanı için kendisinin katılmadığı, Milli Eğitim Bakanının başkanlığındaki bir toplantıda, Yükseköğretim Kurulu üyelerinden teşkil edilecek en az üç kişilik bir kurulca, diğerleri için, Yükseköğretim Kurulu Başkanınca veya diğer disiplin amirlerince doğrudan veya görevlendirecekleri uygun sayıda soruşturmacı tarafından yapılır. Öğretim elemanlarından soruşturmacı tayin edilmesi halinde, bunların, hakkında soruşturma yapılacak öğretim elemanının akademik unvanına veya daha üst akademik unvana sahip olmaları şarttır.
(2) Son soruşturmanın açılıp açılmamasına;
a-Yükseköğretim Kurulu Başkanı ve üyeleri ile Yükseköğretim Denetleme Kurulu Başkanı ve üyeleri hakkında Danıştayın 2 nci Dairesi,
b-Üniversite rektörleri, rektör yardımcıları ile üst kuruluş genel sekreterleri hakkında, Yükseköğretim Kurulu üyelerinden teşkil edilecek üç kişilik kurul,
c-Üniversite, fakülte, enstitü ve yüksekokul yönetim kurulu üyeleri, fakülte dekanları ve dekan yardımcıları, enstitü ve yüksekokul müdürleri ve yardımcıları ile üniversite genel sekreterleri hakkında, rektörün başkanlığında rektörce görevlendirilen rektör yardımcılarından oluşacak üç kişilik kurul,
d-Öğretim elemanları, fakülte, enstitü ve yüksekokul sekreterleri hakkında üniversite yönetim kurulu üyeleri arasından oluşturulacak üç kişilik kurul,
e-657 sayılı Devlet memurları Kanununa tabi memurlar hakkında, mahal itibariyle yetkili il idare kurulu, karar verir.
(4) Yükseköğretim Kurulu ve Yükseköğretim Denetleme Kurulu Başkan ve üyeleri hakkında Danıştayın 2 nci Dairesinde verilen lüzum-u muhakeme kararına itiraz ile men-i muhakeme kararlarının kendiliğinden incelenmesi Danıştayın İdari İşler Kuruluna aittir. Diğer kurullarca verilen lüzum-u muhakeme kararına ilgililerce yapılacak itiraz ile men-i muhakeme kararları kendiliğinden Danıştay 2 nci Dairesince incelenerek karara bağlanır. Lüzum-u Muhakemesi kesinleşen Yükseköğretim Kurulu ve Yükseköğretim Denetleme Kurulu Başkan ve üyelerinin yargılanması Yargıtay ilgili ceza dairesine, temyiz incelemesi Ceza Genel Kuruluna, diğer görevlilerin yargılanmaları suçun işlendiği yer adliye mahkemelerine aittir." denilmektedir.
Dosyanın incelenmesinden; ... Üniversitesi İlahiyat Fakültesi'nde öğretim üyesi olarak görev yapan davacının, İlahiyat Fakültesi Dekanı Prof. Dr. …'in yaklaşık üç yıldır idareci olarak şahsına sistematik şekilde mobbing uyguladığı ve uygulamaya devam ettiği, şahsına karşı önyargısı nedeniyle yasaya aykırı olarak bölüm başkanlığı kadrosuna atanmasını engellediği, itiraz etmesi üzerine sindirmek için haksız yere uyarı yazısı yazdığı, profesörlük kadrosunun iptal edilmesine neden olduğu, çalışma azmi ve yaşama sevincini yitirmesine neden olduğu, maddi ve manevi zarara uğrattığı iddialarıyla 12.06.2015 tarihinde … Cumhuriyet Başsavcılığı'na sunduğu şikayet dilekçesi ile adı geçen şahıs hakkında şikayetçi olması üzerine … Cumhuriyet Başsavcılığı'nın … tarih ve Sor. No:…, K:... sayılı kararı ile şikayet edilenin İlahiyat Fakültesi Dekanı olması nedeniyle 2547 sayılı Yasanın 53/c maddesi uyarınca hakkında ilk ve son soruşturma işlemlerinin Yükseköğretim Kurulu Başkanlığınca yapılması gerektiğinden görevsizlik kararı verilerek davasyanın Yükseköğretim Kurulu Başkanlığına gönderildiği, Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı'nın … tarih ve …sayılı işlemiyle şikayet edilen kişinin üniversite personeli olması nedeniyle işlem yapılmak üzere dosyanın davalı idareye gönderildiği, Rektörlük makamının … tarih ve … sayılı işlemiyle İlahiyat Fakültesi Dekanı Prof. Dr. … hakkındaki iddalar nedeniyle başlatılan incelemeyi yürütmek üzere Fen-Edebiyat Fakültesi Dekanı Prof. Dr. …'ın görevlendirildiği, yürütülen inceleme sonucunda hazırlanan raporda, şikayete konu edilen müştekiye karşı önyargılı olunması, fikirlerinden rahatsızlık duyulması, başka kişilerin ve öğrencilerin müşteki aleyhine yönlendirilmesi, profesörlük kadrosunun kasıtlı geciktirilmesi, bölüm başkanlığının verilmemesi ve benzeri hususların somut delillere dayanmadığından ve dayanamayacağından bahisle şikayet dilekçesi hakkında başka işlem yapılmasına gerek olmadığı kanaatine varıldığının belirtildiği, bu rapor sonucunda, dava konusu işlemle Prof. Dr. … hakkında ceza soruşturması başlatılmasına gerek olmadığına karar verilmesi üzerine bakılmakta olan davanın açıldığı anlaşılmaktadır.
Olayda; 2547 sayılı Yükseköğretim Kanunu'nun 53. maddesinin (c) bendi uyarınca, değişik statüdeki kişilerin suç işlemeleri halinde soruşturma usulü ve yetkili yargılama merciilerinin belirlenmesine ilişkin özel hüküm gereği; disiplin amirince doğrudan veya görevlendireceği uygun sayıda soruşturmacı tarafından yapılan ilk soruşturma neticesinde oluşturulacak üç kişilik kurul tarafından ilgililer hakkında lüzum-u muhakeme veya men-i muhakeme şeklinde karar verilmesi gerektiği; üç kişilik komisyon tarafından verilecek lüzüm-u muhakeme ya da men-i muhakeme kararının doğrudan ilgililere tebliği ve lüzum-u muhakeme kararının ilgililerin itirazı üzerine, men-i muhakeme kararının ise kendiliğinden Danıştay Birinci Dairesince incelenmesi gerektiği açıktır.
Bu durumda, mevzuatta düzenlenen usullere aykırı olarak, yetkili kurulca ilgili hakkında lüzum-u muhakeme veya men-i muhakeme şeklinde karar verilmeksizin rektör tarafından tesis edilen dava konusu işlemde yetki yönünden hukuka uygunluk; aksi yöndeki Mahkeme kararında ise hukuki isabet bulunmadığı sonucuna varılmıştır.
Açıklanan nedenlerle; … İdare Mahkemesinin temyize konu kararının bozulmasına, dosyanın yeniden bir karar verilmek üzere anılan Mahkemeye gönderilmesine, bu kararın tebliğ tarihini izleyen 15 (onbeş) gün içerisinde kararın düzeltilmesi yolu açık olmak üzere, 30/12/2020 tarihinde oybirliği ile karar verildi.