MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ

Taraflar arasındaki menfi tespit davasının mahkemece yapılan yargılaması sonucunda; davanın kısmen kabulüne yönelik olarak verilen karar, davalı vekili tarafından temyiz, davacı vekili tarafından duruşmalı olarak temyiz edilmekle; duruşma günü olarak belirlenen 05/10/2021 tarihinde taraflardan kimsenin gelmemiş olması nedeniyle işin incelenerek karara bağlanması için saat 14.00"e bırakılması uygun görüldüğünden, belli saatte dosyadaki bütün kağıtlar okunarak, Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlenip, gereği düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
Davacı; davalı şirketin tarımsal sulama elektrik abonesi olduğunu, davalı tarafından 09/08/2012 tarihli sayaç muayene raporuna istinaden 01/09/2012 tarihli kaçak tespit tutanağının düzenlendiğini, akabinde 44.580,60 TL bedelli kaçak tahakkuku ve 49.980,20 TL bedelli ek tahakkuk yapıldığını, kaçak elektrik kullanmadığını ileri sürerek; toplam 94.560,80 TL tutarındaki fatura nedeniyle davalıya borçlu olmadığının tespitini talep etmiştir.
Davalı; davacıya ait sayaç üzerinde yapılan muayene ve inceleme sonucunda sayaca müdahale edildiğinin tespit edildiğini, sayaç muayene raporuna istinaden kaçak tespit tutanağının düzenlendiğini, hukuka uygun olarak davaya konu faturaların tahakkuk ettirildiğini savunarak davanın reddini istemiştir.
Mahkemece; davacının kaçak elektrik kullandığının sayaç muayene raporu ile sabit olduğu gerekçesiyle, davanın kısmen kabulüne, davacının 10/10/2012 tahakkuk tarihli toplam 94.560,80 TL fatura bedelinin 9.948,38 TL’sinden faizi ile birlikte davalıya borçlu olduğunun, bakiye 84.612,42 TL’sinden faiziyle birlikte davalıya borçlu olmadığının tespitine, fazlaya ilişkin taleplerin reddine dair verilen karar, tarafların temyizi üzerine; Dairece verilen 26/09/2018 tarihli ve 2018/5418 E. 2018/9117 K. sayılı kararla;
“...Somut uyuşmazlıkta; her ne kadar hükme esas alınan bilirkişi raporunda üç farklı hesaplama yöntemi ile hesap yapılmış ise de, mahkemece gerekçesi belirtilmeksizin ihtilafsız dönem hesabı nazara alınarak hüküm kurulduğu gibi, hükme esas alınan ihtilafsız dönem hesabı başlığı ile yapılan bilirkişi hesaplama sonucu da hatalıdır. Yönetmelik hükümleri gereğince ihtilafsız dönem hesabının kaçak işlemi öncesi tarihler nazara alınarak yapılması gerekmekte iken, hesaplamada kaçak işlemi sonrası tarihlerin dikkate alındığı anlaşılmıştır.
Bu haliyle hükme dayanak yapılan bilirkişi raporu hükmü vermeye ve denetlemeye elverişli görülmemiştir.
Bu itibarla; mahkemece dosyanın oluşturulacak üç kişilik uzman bilirkişi kuruluna verilmesi, bilirkişi heyetinden davalının davacı taraftan isteyebileceği kaçak elektrik bedelinin,
tutanağın düzenlendiği tarihte yürürlükte bulunan yönetmelik ve 622 sayılı EPDK kararı hükümlerine göre hesaplanarak, taraf ve Yargıtay denetimine elverişli rapor alınarak, hasıl olacak sonuca göre karar verilmesi gerekirken, hatalı bilirkişi raporu benimsenerek yazılı şekilde hüküm kurulması usul ve yasaya aykırıdır...” gerekçesiyle bozulmuştur.
Bozmaya uyan mahkemece; 11/02/2020 tarihli bilirkişi heyeti raporu hükme esas alınarak, davacının kaçak elektrik kullandığı gerekçesiyle, davacının 10/10/2012 tahakkuk tarihli toplam 94.560,80 TL fatura bedelinin 48.887,69 TL’sinden davalıya borçlu olmadığının tespitine, fazlaya ilişkin istemin reddine karar verilmiş; hüküm, taraf vekillerince temyiz edilmiştir.
1)Dosyadaki yazılara, mahkemece uyulan bozma kararı gereğince hüküm verilmiş olmasına ve bozma kapsamı dışında kalarak kesinleşmiş yönlere ilişkin temyiz itirazlarının incelenmesinin artık mümkün olmamasına göre, taraf vekillerinin sair temyiz itirazlarının reddi gerekir.
2) 4628 sayılı Elektrik Piyasası Kanunu’na dayanılarak hazırlanan ve 25 Eylül 2002 günlü Resmi Gazetede yayınlanarak 01/03/2003 tarihinde yürürlüğe giren Elektrik Tarifeleri Müşteri Hizmetleri Yönetmeliğinin 13. maddesi hükmünde; dağıtım sistemine, sayaçlara veya ölçü sistemine ya da tesisata müdahale edilerek, tüketimin doğru tespit edilmesini engellemek suretiyle, eksik veya hatalı ölçüm yapılması ya da hiç ölçülmeden veya yasal şekilde tesis edilmiş sayaçtan geçirilmeden mevzuata aykırı bir şekilde elektrik enerjisi tüketimi, kaçak elektrik enerjisi tüketimi olarak kabul edilmiştir.
Elektrik Piyasası Müşteri Hizmetleri Yönetmeliğinin uygulanmasına ilişkin usul ve esasları düzenlemek üzere Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu"nun 29/12/2005 tarihli toplantısında; 1 Ocak 2006 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere, dağıtım lisansı sahibi tüzel kişiler tarafından uygulanacak “Kaçak ve Usulsüz Elektrik Enerjisi Kullanılması Durumunda Yapılacak İşlemlere İlişkin Usul ve Esaslar” hakkında 622 sayılı karar alınmış; bu alınan karar, aynı kurum tarafından hazırlanan ve 08/05/2014 tarihli Resmi Gazetede yayınlanarak yürürlüğe giren "Elektrik Piyasası Tüketici Hizmetleri Yönetmeliği" nin yürürlüğe girmesine kadar hüküm icra etmiştir. 622 sayılı Kararda ise, bu kararın yürürlükte olduğu süre içinde kaçak elektrik enerjisi kullanılması halinde, tahakkuk işleminin nasıl yapılacağı ve esas alınacak süre yönünden ;
1. maddesinin (B)-(1)-(a) bendinde, “ ...kaçak elektrik enerjisi kullanımına ilişkin olarak yapılacak hesaplamada esas alınacak süre; tutanak düzenlenmiş olması kaydıyla kontrol, mühürleme, kesme-bağlama, sayaç değiştirme ve son endeks okuma işlemlerinden en son yapılanın işlem tarihi ile kaçak tespitinin yapıldığı tarihe kadar olan süredir ve bu süre 90 günü geçemez.
Bu sürenin dışında müşterinin kaçak elektrik enerjisi kullanım başlangıç tarihinin doğru bulgu ve belgelerle tespit edilmesi halinde, kaçak tüketime ek olarak yukarıdaki paragraf çerçevesinde belirlenen başlangıç tarihinden itibaren, doğru bulgu ve belgelerle tespit edilmiş kaçak elektrik enerjisi kullanımı başlangıç tarihine kadar geriye dönük normal tüketim hesabı yapılır. Bu süre 12 ayı geçemez. Yapılacak hesaplamada tüketimin yapıldığı kabul edilen dönemlerdeki birim fiyatlar dikkate alınır ve gecikme zammı alınmaz.” ;
Aynı maddenin (C) bendinin alt bentleri (a) ile (b)-(3) bendinde ise,
“ a) Tüm müşteriler için öncelikle ihtilafsız dönemlerdeki tüketimi doğru olarak kaydetmiş olan sayaç değerine göre, (Kaçak kullanım tespitinin yapıldığı tarihten geriye dönük olarak yapılan incelemeler sonucunda, tüketim değerlerinin düşmeye başladığı tarih tespit edilebiliyorsa, bu tarihten önceki dönem ihtilafsız dönem olarak kabul edilir.)
b) Doğru tespit edilmiş tüketim değeri yoksa;
3) Meskenler ve müstakil trafolular hariç olmak üzere diğer abone gruplarında, tespit edilen kurulu gücün kullanma faktörü olarak alınan 0.60 ile çarpımı sonucu bulunan değer bağlantı gücü olarak kabul edilir ve bu değer 3 kw’ın altında olmamak üzere ortalama aylık çalışma saatlerine göre, hesaplanır.”şeklinde düzenleme yapılmıştır.
Somut olayda; davacının, davalı şirketin tarımsal sulama elektrik abonesi olduğu, 09/08/2012 tarihli sayaç muayene raporu ile sayaca müdahale edildiğinin, davacının kaçak elektrik kullandığının tespit edildiği, sayaç muayene raporuna istinaden davalı şirket tarafından 01/09/2012 tarihli kaçak tespit tutanağının düzenlendiği, kaçak ve ek tahakkuk işlemi yapılarak, 44.580,60 TL ve 49.980,20 TL bedelli faturaların tahakkuk ettirildiği; mahkemece hükme esas alınan bilirkişi raporunda ise, davalı şirket tarafından kaçak tahakkuk hesabında esas alınan 54 günlük süre yerine talep aşılarak 90 gün üzerinden hesaplamanın yapıldığı; yine davacının tüketim endeksleri incelenmeksizin, ihtilafsız dönem tüketiminin olup olmadığı, kaçak elektrik kullanım başlangıç tarihinin doğru bulgu ve belgelerle tespit edilip edilemeyeceği belirlenmeden; sayaç muayene raporuna sayaca müdahale tarihinin yazılmadığından bahisle, kaçak elektrik kullanım başlangıç tarihinin tespit edilemediği şeklindeki yanılgılı değerlendirme ile yönetmeliğe aykırı olacak şekilde hesaplama yapıldığı anlaşılmaktadır. Rapor, bu haliyle hüküm kurmaya elverişli değildir.
Hal böyle olunca, mahkemece; yukarıda açıklanan maddi ve hukuki olgular çerçevesinde, davacının kaçak elektrik kullandığı dikkate alınarak, önceki bilirkişiler dışında seçilecek konusunda uzman üç kişilik bilirkişi heyetinden, davalı şirketin davacı taraftan isteyebileceği kaçak ve ek tahakkuk bedelinin tespiti noktasında, Elektrik Tarifeleri Müşteri Hizmetleri Yönetmeliği ve bu yönetmelik uyarınca alınan 622 sayılı Kurul kararı çerçevesinde hesaplamayı içerir, Yargıtay ve taraf denetimine elverişli rapor alınmak suretiyle, hasıl olacak sonuca göre bir karar verilmesi gerekirken; yetersiz bilirkişi raporu benimsenerek yazılı şekilde hüküm tesisi doğru görülmemiş, bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ: Yukarıda birinci bentte açıklanan nedenlerle taraf vekillerinin sair temyiz itirazlarının REDDİNE, ikinci bentte açıklanan nedenlerle hükmün HUMK"nın 428. maddesi gereğince BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde temyiz edenlere iadesine, 6100 sayılı HMK"nın geçici madde 3 atfıyla 1086 sayılı HUMK"nın 440. maddesi gereğince hükmün tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 05/10/2021 tarihinde oy birliği ile karar verildi.