MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi

Taraflar arasındaki alacak davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın kısmen kabulüne, kısmen reddine yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde taraflar avukatınca temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi gereği konuşulup düşünüldü.

KARAR

Davacı, ... plaka sayılı aracı 12.05.2008 tarihinde, noter satış sözleşmesi ile davalı ..."tan satın alarak ... plakayla adına tescil ettirdiğini, ancak söz konusu araca 22.01.2009 tarihinde çalıntı olduğu gerekçesiyle el konulduğunu, aracın zapt edilmesi nedeniyle zarara uğradığını ileri sürerek satış sözleşmesinin iptaline, ödediği vergi, sigorta ve araç bedelinin faizi ile tahsiline karar verilmesini istemiştir.
Davalı ..., aracı ..."tan satın aldığını, aracın satılması için eşinin tanıdığı üç kişiye vekalet verdiğini, aracın bu vekaletnameyle davacıya satıldığını, aracı satan kişilerin araç bedelini halen kendisine ödemediğini, olayda bir kusurunun olmadığını, geçerli satış sözleşmesine göre sorumluluğun davacıda olduğunu ve aracı 9 ay kullanan davacının elde ettiği maddi kazancın araç bedelinden mahsup edilmesi gerektiğini savunarak, davanın reddini dilemiştir.
Davalı ..."a dava dilekçesi tebliğ edilmiş fakat davalı yargılamaya katılmamış ve dilekçe sunmamıştır.
Mahkemece,davanın kısmen kabulüne karar verilmiş, hüküm davacı ve davalı tarafından temyiz edilmiştir.
1-Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle yasaya uygun gerektirici nedenlere ve özellikle delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre davalının tüm davacının ise sair temyiz itirazlarının reddi gerekir.
2-Taraflar arasındaki uyuşmazlık, Borçlar Kanununun 189. ve devamı maddelerinde düzenlenen, zapta karşı tekeffül hükümlerinden kaynaklanmaktadır.Satım sözleşmesinde satıcının zapta karşı tekeffül borcunu düzenleyen Borçlar Kanununun 189. maddesinde, satıcının, satılan şeyin bir üçüncü şahıs tarafından satım akdi zamanında mevcut bir hak sebebi ile tamamen veya kısmen zapt edilmesinden, alıcıya karşı mesul ve zamin olduğu açıklandıktan sonra, devamındaki maddelerde de, (BK.189-193 mad.) bu yükümlülüğün koşulları ve zararın kapsamı konusunda açıklamalar getirilmiştir. Borçlar Kanununun 192.maddesinde, satılanın tamamen zaptı halinde, satımın münfesih addolunacağı ve alıcının, satıcıdan aynı maddenin 1, 2, 3 ve 4. bentlerinde yazılı zararları isteyebileceğini hükme bağlamıştır. Bu hükümlere göre, satılanın tamamen zaptı halinde alıcı, satılandan elde ettiği veya elde etmeyi ihmal eylediği semereler düşülmek suretiyle, ödemiş olduğu semenin faizi ile birlikte iadesini isteyebilir. Satım bozulduğuna göre, satıcının mal varlığında satım bedeli nedensiz kalır. Bu itibarla satış bedelinin alıcıya her halde geri verilmesi gerekecektir. Alıcı satıcıdan "menfi zararlarını" isteyebilir.Hemen belirtilmelidir ki, alıcının, satılanın tamamen zaptı halinde satıcıya karşı ileri sürebileceği bu istemlerin kabul edilebilmesi için, satıcının kusurlu olup olmaması, sonuca etkili değildir. Zira satıcının bu konudaki sorumluluğu kusursuz sorumluluktur. Bununla beraber satıcı, menfi zarar dışında, hiç bir kusurun kendisine yüklenemeyeceğini ispat etmedikçe alıcının, satılanın zaptı yüzünden uğradığı diğer her türlü zararlarını da ödemekle yükümlüdür. Borçlar Kanununun 192 maddesinin 1. bendi gereğince, "alıcının istihsal ettiği ve istihsalini ihmal ettiği semerelerin" satış bedelinden tenzil edilmesi gerekir. Satılanın zaptı ile birlikte, alıcının satılandan elde ettiği faydaların da, sebepsiz zenginleşme kurallarına göre hükmedilen alacaktan mahsubu gereklidir.
Somut olayda, davacının 12.05.2008 tarihinde davalıdan noter satış sözleşmesi ile satın alıp adına tescil ettirdiği aracın, çalıntı olması nedeniyle 22.01.2009 tarihinde ... Emniyet Müdürlüğünce zapt edildiği uyuşmazlık konusu değildir. Mahkemece, davacının zararı tespit edilmiş bu zarardan davacının araç kullanmaktan elde ettiği maddi yarar mahsup edilerek davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir. Ne var ki, davacının araçtan elde ettiği maddi yarar bilirkişi tarafından uzun süreli araç kiralama ücreti baz alınarak 5.281.22 TL olarak hesaplanmıştır. Davacının satın aldığı araç özel araç olup bu özel aracın kiralık araç gibi her gün kullanılarak gelir getirdiği kabul edilemez. Davacının ekonomik sosyal durumu ve aracı kullanma tarzı belirlenip ayrıca davalının da satış bedelini kullandığı gözetilerek davacının elde ettiği maddi yarar için uygun bir değer indirimi yapılması gerekirken fahiş olacak şekilde ticari araç kiralama fiyatlarına göre hesaplama yapılması usul ve yasaya aykırı olup bozmayı gerektirir.
SONUÇ:Yukarıda 1.bentte açıklanan nedenlerle davalının tüm davacının sair temyiz itirazlarının reddine, 2.bent gereği usul ve yasaya aykırı olan hükmün davacı yararına BOZULMASINA, 403.79 TL kalan harcın davalıdan alınmasına, peşin alınan 21.15 TL temyiz harcın istek halinde davacıya iadesine, HUMK’nun 440/1 maddesi uyarınca tebliğden itibaren 15 gün içerisinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 25.2.2013 gününde oybirliğiyle karar verildi.