Danıştay 7. Daire 2016/6884 Esas 2020/5344 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
YEDİNCİ DAİRE
Esas No : 2016/6884
Karar No : 2020/5344

TEMYİZ EDEN (DAVACI) : … Çimento Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi
VEKİLİ : Av. …

KARŞI TARAF (DAVALI) : …Bakanlığı adına
… Gümrük Müdürlüğü …
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN KONUSU : … Vergi Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava Konusu İstem: Davacı şirket adına 2012 ilâ 2014 yıllarında tescilli muhtelif tarih ve sayılı serbest dolaşıma giriş beyannameleri muhteviyatı eşyalarla ilgili olarak sonradan demuraj bedeli ödendiğinin tespit edildiğinden ve bu bedelin kıymete eklenmesi gerektiğinden bahisle ek olarak tahakkuk ettirilen çevre katkı paylarına, bu katkı paylarının matraha dahil edilmesi suretiyle ek olarak tahakkuk ettirilen katma değer vergilerine ve bahsi geçen kamu alacaklarına yasal faiz uygulanmasına ilişkin işlemlere vaki itirazların reddine dair işlemin iptali istemiyle dava açılmıştır.
İlk Derece Mahkemesi Kararının Özeti: Dosyanın incelenmesinden, 4458 sayılı Gümrük Kanunu'nun 23, 24 ve 27/1-e maddeleri, 3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanunu'nun 21, 24 ve 48. maddeleri ile 2872 sayılı Çevre Kanunu'nun 18. maddesi bir arada değerlendirildiğinde, davacı şirket tarafından yapılan demuraj giderlerinin çevre katkı payı hesaplanırken CIF bedeline dahil edilmesi gerektiği sonucuna ulaşıldığından, demuraj bedeli üzerinden ek olarak tahakkuk ettirilen çevre katkı payları ile bu katkı paylarının matraha dahil edilmesi sonucu ek olarak tahakkuk ettirilen katma değer vergileri ile bu ek tahakkuklara yasal faiz işletilmesine ilişkin işlemlere vaki itirazların reddine ilişkin işlemde hukuka aykırılık görülmediği gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI: 4458 sayılı Gümrük Kanunu'nun 27. maddesinin 1. fıkrasının (e) bendinde, nakliye giderlerinin Türkiye'deki giriş limanı veya yerine kadar yapılan giderleri kapsadığının belirtildiği, demuraj olarak ödenen giderler eşyanın gümrük bölgesine girişinden sonra yapılan ödeme niteliğinde ve eşyanın yüklenmesinde değil boşaltılmasından kaynaklanan giderler olduğundan matraha dahil edilemeyeceği ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : İstemin reddi gerektiği savunulmaktadır.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …'IN DÜŞÜNCESİ: Temyiz isteminin reddi ile usul ve yasaya uygun olan kararın onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Yedinci Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE:

MADDİ OLAY :
Davacı şirket adına 2012 ilâ 2014 yıllarında tescilli muhtelif tarih ve sayılı serbest dolaşıma giriş beyannameleri muhteviyatı eşyalarla ilgili olarak, sonradan demuraj bedeli ödendiğinin tespit edildiğinden ve bu bedelin kıymete eklenmesi gerektiğinden bahisle ek olarak tahakkuk ettirilen çevre katkı paylarına, bu katkı paylarının matraha dahil edilmesi suretiyle ek olarak tahakkuk ettirilen katma değer vergilerine ve bahsi geçen kamu alacaklarına yasal faiz uygulanmasına ilişkin işlemlere vaki itirazların reddine dair işlemin iptali istemiyle dava açılmıştır.

İLGİLİ MEVZUAT:
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 20. maddesinin 1. fıkrasında; Danıştay ile idare ve vergi mahkemelerinin, bakmakta oldukları davalara ait her çeşit incelemeyi kendiliklerinden yapacağı, Mahkemelerin belirlenen süre içinde lüzum gördükleri evrakın gönderilmesini ve her türlü bilgilerin verilmesini taraflardan ve ilgili diğer yerlerden isteyebilecekleri, 2. fıkrasında ise; taraflardan birinin ara kararın icaplarını yerine getirmediği takdirde, bu durumun verilecek karar üzerindeki etkisi mahkemece önceden takdir edileceği ve ara kararında bu hususun ayrıca belirtileceği hüküm altına alınmıştır.
4458 sayılı Gümrük Kanunu'nun 24. maddesinin 1. fıkrasında; ithal eşyasının gümrük kıymetinin, eşyanın satış bedeli olduğu açıklandıktan sonra; satış bedelinin, Türkiye'ye ihraç amacıyla yapılan satışta 27 ve 28. maddelere göre gerekli düzeltmelerin de yapıldığı, fiilen ödenen veya ödenecek fiyat olarak tanımlanmış; 27. maddesinin 1. fıkrasının (e) bendinde ise; 24. madde hükümlerine göre gümrük kıymeti belirlenirken, ithal eşyasının fiilen ödenen veya ödenecek fiyatına, ithal eşyası için Türkiye'deki giriş liman veya yerine kadar yapılan nakliye ve sigorta giderlerinin ilave edileceği belirtilmiş ve 28. maddesinin (a) bendinde; ithal eşyasının fiilen ödenen veya ödenecek fiyatından ayırdedilebilmeleri koşuluyla, eşyanın, Türkiye Cumhuriyeti Gümrük Bölgesi ile Türkiye'nin anlaşmalarla dahil olduğu gümrük birliği gümrük bölgelerine giriş yerine varışından sonra yapılan nakliye ve sigorta giderlerinin gümrük kıymetine dahil edilmeyeceği hükümlerine yer verilmiştir.
3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanunu'nun "İthalatta matrah" başlıklı 21. maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinde ise; ithalat sırasında ödenen her türlü vergi, resim, harç ve payın ithalatta, verginin matrahına dahil olduğu kurala bağlanmıştır.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Yukarıda yer alan hükümlere göre; ithale konu eşyanın Türkiye'deki giriş limanına kadar yapılan navlun giderinin, gümrük vergisine esas alınacak kıymete ilave edilmesi yasal bir zorunluluktur.
Deniz taşımacılığında yükleme ve boşaltma işlemlerinin belirlenen süreler içerisinde tamamlanmaması halinde, navlun sözleşmesi uyarınca geminin fazladan beklediği süreye ''sürastarya'', bu fazla sürelerde ödenecek ücrete ise ''demuraj'' denilmektedir. Dolayısıyla, navlun sözleşmesi uyarınca geminin fazladan beklediği süre için ödenecek ücret olan ''demuraj'' navlunun bir unsurudur.
Dosyanın incelenmesinden, davacı şirket adına yapılan ek tahakkuk kararlarına vaki itirazların reddine dair işlemin dava konusu edilmesi üzerine Mahkemelerince … tarihli ara kararı ile ek tahakkuk kararlarının dayanağı 14/11/2014 tarih ve 111-A/08 sayılı cevaplı raporun istenildiği ve ek tahakkukların nasıl hesaplandığının davalı idareden sorulduğu, davalı idarece ise cevap verme süresinin uzatılmasına karar verilmesinin istenildiği ve Mahkemelerinin … tarihli kararı ile ek süre isteminin kabul edildiği, bu süreye rağmen herhangi bir cevabın verilmediği ve temyize konu kararda da ara kararına ve davalı idarenin ek süre talebine ilişkin bir bilgiye yer verilmeden davanın reddine karar verildiği görülmektedir.
Öte yandan, dava dilekçesinde davacı şirket adına yapılan ek tahakkuk kararlarına vaki itirazların reddine dair dava konusu işlem muhteviyatı çevre katkı payı ek tahakkuklarının 44.760,99 TL, bu katkı paylarının matraha dahil edilmesi suretiyle ek olarak tahakkuk ettirilen katma değer vergilerinin 67.765,59 TL ve bu tahakkuklara ilişkin yasal faizlerin 35.564,87 TL tutarında olduğu belirtilmek suretiyle toplamda 149.792,45 TL tutarlı dava konusu işlemin iptali istemiyle dava açılmıştır.
Bu durumda yukarıda yer verilen mevzuat hükümleri uyarınca Mahkemenin davacı şirket tarafından yapılan demuraj giderlerinin çevre katkı payı hesaplanırken CIF bedeline dahil edilmesi gerektiği yolundaki yargısı isabetli görülmüş ise de; dava konusu işleme konu ek tahakkuk tutarlarına ilişkin hesaplama yönteminin dosya kapsamındaki bilgi ve belgelerden anlaşılamaması ve davacı tarafından dava dilekçesinde dava konusu işlem muhteviyatı çevre katkı payı ek tahakkukları tutarının, bu payın matraha ilave edilmesi suretiyle ek olarak tahakkuk ettirilen katma değer vergileri tutarına oranla daha az bir tutarda olduğunun belirtilmesi nedeniyle çevre katkı payı tutarı toplamının, katma değer vergisi ek tahakkuklarına ilişkin tutardan daha az olup olmadığı, daha az olması halinde bu durumun hangi nedenden kaynaklandığı hususları da ortaya konularak uyuşmazlığa konu edilen ek tahakkukların nasıl hesaplandığının tespit edilmesi ve Mahkemece verilen … tarihli ara kararına yönelik davalı idarenin ek süre talebinin kabulünden sonra cevap verilmemesi üzerine 2577 sayılı Kanun'un 20. maddesinde yer alan düzenleme uyarınca ara kararın icaplarının yerine getirilmemesi nedeniyle bu durumun verilecek karar üzerindeki etkisi ayrıca belirtilerek ara kararın tekrarlanması suretiyle oluşacak hukuki duruma göre yeniden karar verilmesi gerektiğinden, istemin özeti bölümünde yazılı gerekçeyle davanın reddi yolunda verilen temyize konu mahkeme kararının bozulması gerekmektedir.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. Temyiz isteminin kabulüne,
2. … Vergi Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının BOZULMASINA,
3. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın anılan Mahkemeye gönderilmesine,
4. Yargılama giderlerinin yeniden verilecek kararda karşılanması gerektiğine,
5. 2577 sayılı Kanun'un (Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen) 54. maddesinin 1. fıkrası uyarınca bu kararın tebliğ tarihini izleyen günden itibaren onbeş gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 31/12/2020 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.