Danıştay 8. Daire 2016/14336 Esas 2020/6353 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
SEKİZİNCİ DAİRE
Esas No : 2016/14336
Karar No : 2020/6353

Kararın Düzeltilmesi İsteminde Bulunan (Davacı): … Bakanlığı
Vekili : Av. … Davalı Yanında Davaya Katılan : …
Karşı Taraf (Davalı) : … Birliği Başkanlığı
Vekili : Av. …

İstemin Özeti : Danıştay Sekizinci Dairesinin 30/03/2016 tarih ve E:2015/13098, K:2016/3146 sayılı kararının hukuka aykırı olduğu öne sürülerek, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 54. maddesi uyarınca düzeltilmesi istenilmektedir.
Savunmanın Özeti : Davalı Türkiye Barolar Birliği Başkanlığı tarafından istemin reddi gerektiği savunulmakta olup; davalı yanında davaya katılan tarafından savunma verilmemiştir.
Danıştay Tetkik Hakimi : …
Düşüncesi : İstemin reddi gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Hüküm veren Danıştay Sekizinci Dairesince işin gereği görüşüldü:
Dava, Avukatlık Kanunu'nun 5/1-a ve 74. maddeleri uyarınca Baro levhasından kaydı silinen …'nun Diyarbakır Barosu levhasına yeniden yazılmasına ilişkin Diyarbakır Barosu Yönetim Kurulu'nun 25/09/2013 tarih ve 2013/473 sayılı kararının uygun bulunmasına ilişkin Türkiye Barolar Birliği Yönetim Kurulu'nun … tarih ve … sayılı kararında ısrar edilmesine ilişkin … tarih ve … sayılı Türkiye Barolar Birliği Yönetim Kurulu kararının iptali istemiyle açılmıştır.
İdare Mahkemesince, avukat iken "sahte resmi evrakı bilerek kullanmak" suçundan 1 yıl 8 ay ağır hapis cezası ile cezalandırılması üzerine Avukatlık Kanunu'nun 5/1-a ve 74. maddeleri gereği ruhsatnamesi iptal edilerek adı bir daha yazılmamak üzere baro levhasından kaydı silinen …'nun, hakkında verilen mahkumiyet kararından kaynaklanan memnu hakların iadesine karar verilmesiyle Avukatlık Kanunu'nun 5/1-a maddesi, Anayasa Mahkemesi'nin 28/02/2013 tarih ve E:2012/116 K:2013/32 sayılı kararı ile iptal edilmiş olması nedeniyle de Kanunun 5/1-c maddesi kapsamındaki engel halleri ortadan kalkmakla birlikte; adı geçenin Avukatlık Kanunu'nun 74. maddesi uyarınca bir daha yazılmamak üzere baro levhasından silinmesine karar verildiği, memnu haklarının iadesine karar verildiğinden bahisle daha önceki baro levhasına yeniden yazılmasına karar verilmesi istemiyle yapılan başvuruların reddine karşı açılan davaların da reddedilerek kesinleştiği dikkate alındığında, dava konusu işlemde hukuka uyarlık bulunmadığı gerekçesiyle dava konusu işlemin iptaline karar verilmiştir.
1136 sayılı Avukatlık Kanunu'nun "Avukatlığa kabulde engeller" başlıklı 5. maddesinin 1. fıkrasında, "Aşağıda yazılı durumlardan birinin varlığı halinde, avukatlık meslekine kabul istemi reddolunur: a) Türk Ceza Kanununun 53 üncü maddesinde belirtilen süreler geçmiş olsa bile; kasten işlenen bir suçtan dolayı iki yıldan fazla süreyle hapis cezasına ya da Devletin güvenliğine karşı suçlar, Anayasal düzene ve bu düzenin işleyişine karşı suçlar, (...) zimmet, irtikap, rüşvet, hırsızlık, dolandırıcılık, sahtecilik, güveni kötüye kullanma, hileli iflas, ihaleye fesat karıştırma, edimin ifasına fesat karıştırma, suçtan kaynaklanan malvarlığı değerlerini aklama veya kaçakçılık suçlarından mahkum olmak,"; "Bir daha yazılmamak üzere levhadan silinme" başlıklı 74. Maddesinde, "Cezai veya disipline ilişkin bir karar sonunda meslekten çıkarılanlarla 5 inci maddenin (a) bendinde yazılı suçlardan kesin olarak hüküm giyenlerin ruhsatnamesi baro yönetim kurulunca geri alınarak iptal ve adları bir daha yazılmamak üzere levhadan silinir. Bu işlerin uygulanması, kararın kesinleşmiş olmasına bağlıdır. (...)"; "Cezaların uygulanma şekli" başlıklı 136/1. maddesinde, "Bu kanunun avukatların hak ve ödevleri ile ilgili altıncı kısmında yazılı esaslara uymıyanlar hakkında ilk defasında en az kınama, tekrarında, davranışın ağırlığına göre, para veya işten çıkarma cezası ve 5 inci maddenin (a) bendinde yazılı bir suçtan kesin olarak hüküm giyme halinde meslekten çıkarma cezası uygulanır." hükümlerine yer verilmiştir.
Dosyanın incelenmesinden, … Barosuna kayıtlı avukat olarak görev yapmakta iken ... Ağır Ceza Mahkemesi'nin … tarih ve E:… K:… sayılı kararıyla sahte resmi evrakı kullanmak suçundan 1 yıl 8 ay ağır hapis cezasıyla cezalandırılan ve bu cezası Yargıtay ... Ceza Dairesi'nin … tarih ve E:… K:… sayılı kararıyla onanarak kesinleşen müdahilin, mahkumiyet kararının kesinleşmesi üzerine … Barosu Yönetim Kurulu'nun … tarih … sayılı kararıyla Avukatlık Kanunu'nun 5/1-a ve 74. maddeleri uyarınca ruhsatnamesi geri alınarak bir daha yazılmamak üzere baro levhasından silinmesine karar verildiği, karara yapılan itiraz üzerine Türkiye Barolar Birliği Yönetim Kurulu'nun … tarih ve E:… K:… sayılı kararıyla itirazın reddine karar verildiği ve Adalet Bakanlığı'nın … tarih ve … sayılı yazısı ile kararın onaylanarak kesinleştiği, bilahare ... Ağır Ceza Mahkemesi'nin … tarih ve … Müt. Karar numaralı kararı ile müdahil avukatın yasaklanmış haklarının geri verilmesine karar verildiği, bunun üzerine 26/04/2006 tarihli başvuru ile baro levhasına yeniden kayıt talebinde bulunan müdahilin Diyarbakır Barosu Yönetim Kurulu'nun … tarih ve … sayılı kararıyla talebi kabul edilerek baro levhasına kaydının yapıldığı, kararın Türkiye Barolar Birliği Yönetim Kurulu'nun … tarih ve … sayılı kararıyla ilgilinin Avukatlık Kanunu'nun 5/1-a ve 5/1-c bentlerinden kaynaklı ehliyetsizliğinin devam ettiği gerekçesiyle levhaya yeniden yazılmasının uygun bulunmamasına karar verildiği, bu kararın Adalet Bakanlığı'nın … tarih ve … sayılı yazısı ile onaylanarak kesinleştiği, müdahil tarafından bu işlemlerin iptali istemiyle ... İdare Mahkemesi'nin … esasına kayden açtığı davada, ... İdare Mahkemesi'nin … tarih ve E:… K:… sayılı kararıyla davanın reddine karar verildiği, temyiz istemi üzerine Danıştay Sekizinci Dairesi'nin 03/03/2009 tarih ve E:2007/8180 K:2009/1509 sayılı kararıyla onanarak kesinleştiği, bilahare müdahil tarafından 09/12/2011 tarihli başvuru ile baro levhasına yeniden kayıt talebinde bulunulduğu, … Barosu Yönetim Kurulu'nun … tarih ve … sayılı kararıyla talebi kabul edilerek baro levhasına kaydının yapıldığı, Türkiye Barolar Birliği Yönetim Kurulu'nun … tarih ve … sayılı kararıyla adayın şartlarında farklı değerlendirmeyi gerektirecek yeni bir durum söz konusu bulunmadığından baro levhasına yazılma kararının uygun bulunmadığına karar verildiği, söz konusu kararın Adalet Bakanlığı'nın … tarih ve … sayılı kararıyla, adı geçen hakkında memnu hakların iadesine karar verilmesiyle Avukatlık Kanunu'nun 5/1-a bendinden kaynaklı ehliyetsizliği ortadan kalksa bile; mahkumiyet kararına konu fiilin niteliği Avukatlık Kanunu'nun 5/1-c bendinde yer alan "avukatlık mesleğine yaraşmayacak tutum ve davranışları çevresince bilinmiş olmak" kapsamında kaldığından ayrıca Kanunun 74. maddesine göre baro levhasından silinmiş olanların yeniden yazılmalarının mümkün bulunmadığı gerekçesiyle onaylanarak kesinleştiği, bilahare müdahil tarafından Avukatlık Kanunu'nun 5/1-c bendinin Anayasa Mahkemesi tarafından iptal edildiğinden bahisle 23/09/2013 tarihli başvuru ile yeniden baro levhasına kayıt talebinde bulunulduğu, talebinin … Barosu Yönetim Kurulu'nun … tarihli kararı ile kabul edilerek baro levhasına kaydının yapıldığı, kararın Türkiye Barolar Birliği Yönetim Kurulu'nun … tarih ve … sayılı kararıyla uygun bulunduğu, Adalet Bakanlığı'nın ... tarih ve … sayılı yazısı ile ilgilinin, hakkında memnu hakların iadesine karar verilmiş olmasıyla Avukatlık Kanununun 5/1-a bendi; Anayasa Mahkemesi'nin 28/02/2013 tarih ve E:2012/116 K:2013/32 sayılı kararıyla iptal edilmiş olması nedeniyle de 5/1-c bendi yönünden ehliyetsizliği ortadan kalkmış olsa bile; Kanunun 74. maddesi uyarınca baro levhasından kaydı silinenlerin levhaya yeniden yazılmalarının mümkün bulunmadığı gerekçesiyle kararın tekrar görüşülmek üzere geri gönderilmesi üzerine Türkiye Barolar Birliği Yönetim Kurulu'nun … tarih ve … sayılı kararıyla önceki kararda ısrar edilmesi üzerine bakılan davanın açıldığı, dava devam etmekte iken müdahilin 20/01/2014 tarihli dilekçesi ile hakkında verilen mahkumiyet kararından sonra yürürlüğe giren lehe yasa hükümleri gözetilerek uyarlama yargılaması yapılmasını …. Ağır Ceza Mahkemesi'nden talep etmesi üzerine; ... Ağır Ceza Mahkemesi'nin … tarih ve E:… K:… sayılı ek kararı ile hükümlünün üzerine atılı resmi belgede sahtecilik suçunu işlediği anlaşıldığından 1 yıl 8 ay hapis cezası ile cezalandırılmasına 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu'nun 231/6. maddesinde belirtilen koşulların bulunması sebebiyle hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına karar verildiği, bu kararın 21/03/2014 tarihinde itiraz edilmeden kesinleştiği anlaşılmaktadır.
Baro levhasına yazılma talebi konusunda müdahil hakkında yeni bir hukuki durum doğuran hükmün açıklanmasının geri bırakılması kararının hukuki mahiyeti ile dava konusu işlem yönünden doğuracağı hukuki sonuçların İdare Mahkemesi kararında tartışılmamış olması sebebiyle kararın temyizi üzerine Dairemizin 30/03/2016 tarih ve E:2015/13098 K:2016/3146 sayılı kararıyla, Türk Ceza Kanunu'nun "Zaman bakımından uygulama" başlıklı 7. maddesi gereği ceza kanunlarında failin lehine yapılan ve uyuşmazlığın esasına etki edebilecek nitelikte olan değişikliklerin re'sen dikkate alınacağı, müdahilin baro levhasından kaydının silinmesine sebep olan mahkumiyet hükmü hakkında ceza kanunlarında yapılan lehe değişiklikler uyarınca uyarlama yargılaması yapılarak hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına karar verildiğinden, ilgilinin avukatlık mesleğini icra etmesine engel mahkumiyet hükmünün varlığından söz etme olanağının kalmadığı, ortaya çıkan yeni hukuki durum karşısında dava konusu işlemin dayanağının hukuken ortadan kalktığı ve işlemin sebep unsuru yönünden hukuka aykırı hale geldiği gerekçeleriyle bozma kararı verildiği anlaşılmaktadır.
Dairemizce verilen bozma kararında, her ne kadar dava konusu işlem, Avukatlık Kanunu'nun 136/1. ve 153. maddeleri uyarınca müdahilin "meslekten çıkarılması ve işten yasaklanması" olarak kabul edilerek söz konusu değerlendirmelerde bulunulmuş ise de; dava konusu işlemin Avukatlık Kanunu'nun 5/1-a bendi kapsamında kalan "resmi belgede sahtecilik" suçu sebebiyle aynı Kanunun 74. maddesi uyarınca bir daha yazılmamak üzere baro levhasından kaydı silinen müdahilin, hakkında oluşan yeni hukuki duruma binaen yeniden baro levhasına kayıt talebinde bulunması üzerine baro levhasına kaydının yapılmasına ilişkin Baro Yönetim Kurulu kararının uygun bulunmasına dair Türkiye Barolar Birliği Yönetim Kurulu'nun önceki kararında ısrar edilmesine ilişkin işlemi olduğu açıktır.
Esasen Avukatlık Kanunu'nun 5/1-a bendi kapsamında kalan bir suç sebebiyle hakkında kesinleşmiş mahkumiyet kararı bulunan bir avukat hakkında Kanunun 136/1. maddesi uyarınca Baro Disiplin Kurullarınca verilecek "meslekten çıkarma" cezası ile Kanunun 74/1. maddesi uyarınca Baro Yönetim Kurullarınca verilecek "bir daha yazılmamak üzere baro levhasından silme" kararlarının, yukarıda ayrıntısına yer verilen Kanunun emredici hükümleri doğrultusunda anılan Baro organları tarafından bağlı yetki içinde verilmek zorunda olunan kararlar olduğu açık olup; ceza yasalarında yapılan değişiklik gereği müdahil hakkında uyarlama yargılaması yapılarak Avukatlık Kanununun 5/1-a bendi kapsamına giren "resmi belgede sahtecilik" suçu sebebiyle verilen mahkumiyet hükmünün açıklanması geri bırakıldığından, Avukatlık Kanunu'nun 74. maddesi uyarınca tesis edilen bir daha yazılmamak üzere baro levhasından kaydının silinmesine ilişkin işlem yönünden de bozma kararında belirtilen gerekçeler doğrultusunda dava konusu işlemin tesis edilmesine dayanak mahkumiyet hükmünün varlığından söz edilemeyeceğinden, müdahilin baro levhasına kaydının yapılmasına ilişkin Baro Yönetim Kurulu kararının uygun bulunmasına dair Türkiye Barolar Birliği Yönetim Kurulu'nun önceki kararında ısrar edilmesine ilişkin işleminde hukuka aykırılık bulunmamaktadır.
Bu itibarla, değinilen yeni hukuki durum değerlendirilerek bir karar verilmesi gerekmektedir.
Danıştay dava daireleri ve İdari veya Vergi Dava Daireleri Kurulları tarafından verilen kararlar hakkında karar düzeltilmesi yoluna başvurulabilmesi 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 54. maddesinde yazılı nedenlerin bulunmasına bağlıdır.
İstemde bulunan tarafından öne sürülen düzeltme nedenleri sözü edilen maddede belirtilen nedenlerden hiçbirisine uymadığından düzeltme isteminin belirtilen açıklama ile reddine, karar düzeltme giderlerinin istemde bulunan üzerinde bırakılmasına, 31/12/2020 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.