MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ


Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün Yargıtay"ca incelenmesi istenilmekle; temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldı, inceleme raporu ve dosyadaki belgeler okundu, GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:


Kadastro sonucu, ... İli ... İlçesi ... Mahallesi çalışma bulunan 136 ada 18 parsel sayılı 92.297,97 metrekare yüzölçümündeki taşınmaz, kamu orta malı mera vasfıyla tespit edilip, özel siciline kaydedilmiştir. Davacı ..., irsen intikal, taksim ve kazandırıcı zamanaşımı zilyetliğine dayanarak, taşınmazın bir bölümü hakkında tapu iptali ve adına tescili istemiyle dava açmıştır. Mahkemece yapılan yargılama sonunda davanın kabulüne, çekişmeli 136 ada 18 parsel sayılı taşınmazda 22.04.2015 tarihli fen bilirkişi raporunda (A) harfi ile gösterilen toplam 3.477,48 metrekarelik kısmın tapusunun iptali ile davacı adına tapuya kayıt ve tesciline karar verilmiş; hüküm, davalı Hazine temsilcisi ve davalı ... vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Mahkemece, dava konusu taşınmaz bölümünün mera vasfında olmadığı ve bu bölüm üzerinde davacı lehine zilyetlikle edinim koşullarının oluştuğu gerekçesi ile yazılı şekilde hüküm kurulmuştur. Ne var ki, nizalı bölümün üç tarafı mera parseli ile çevrili olduğu halde, mahkemece taşınmazın niteliği ile ilgili olarak usulüne uygun şekilde mera araştırması yapılmamış ve bu kapsamda komşu köylerden mahalli bilirkişi dinlenmek suretiyle taşınmazın kadim mera olup olmadığı belirlenmemiştir. Taşınmaz bölümünün önceki niteliğinin belirlenmesi hususunda tek kişilik ziraatçı bilirkişi raporu ile yetinilmiş olup, uyuşmazlığın çözümünde komşu parsel tutanak ve dayanaklarından yararlanılmamıştır. Öte yandan, bir arazinin niteliğinin ve üzerinde sürdürülen zilyetliğin şeklinin ve süresinin belirlenmesinde en etkili yöntem hava fotoğraflarının incelenmesi olduğu halde, hava fotoğraflarından da yararlanılmamıştır. Bu şekilde eksik araştırma ve incelemeye dayalı olarak karar verilemez.
Hal böyle olunca; sağlıklı sonuca varılabilmesi için mahkemece öncelikle, çekişmeli taşınmazlara ait tespit tarihinden 15-20-25 yıl öncesine ait stereoskopik hava fotoğrafları ile taşınmaza komşu durumunda bulunan ... Köyü kadastro çalışma alanı içerisindeki taşınmazların ada parsel numaraları belirlenerek bu taşınmazların kadastro tespit tutanakları ile varsa dayanakları getirtilerek dosya ikmal edilmeli, daha sonra mahallinde yaşlı, tarafsız, yöreyi iyi bilen, davada yararı bulunmayan aynı köyde ve komşu köylerde ikamet eden şahıslar arasından seçilecek ayrı ayrı 3’er kişilik yerel bilirkişi kurulu ve taraf tanıkları ile 3 kişilik ziraatçı bilirkişi kurulu ve fen bilirkişisinin katılımıyla yeniden keşif icra edilmeli ve yapılacak bu keşif sırasında dinlenilecek mahalli bilirkişi ve tanıklardan, çekişmeli taşınmaz bölümünün kime ait olduğu, öncesinde kim tarafından kullanıldığı, kimden kime ne şekilde intikal ettiği, öncesinin mera, yaylak, kışlak ya da genel harman yeri olup olmadığı, taşınmaz bölümünün devletin hüküm ve tasarrufu altında bulunan yerlerden olduğunun belirtilmesi halinde imar-ihyaya konu edilip edilmediği, imar-ihyaya konu edilmiş ise imar-ihyanın hangi tarihte başlayıp ne zaman bitirildiği etraflıca sorulup maddi olaylara dayalı olarak açıklattırılmalı, bilirkişi ve tanık sözleri komşu parsel tutanak ve dayanakları ile denetlenmeli, yargılama boyunca dinlenen bilirkişi ve tanık beyanlarının çelişmesi halinde yüzleştirme yapılmak suretiyle çelişki giderilmeye çalışılmalı; dava konusu taşınmaz bölümü ile mera parseli arasında doğal ya da yapay ayırıcı unsur bulunup bulunmadığına ve taşınmazın niteliğine ilişkin hakim gözlemi keşif tutanağına aynen yansıtılmalı; fen bilirkişisinden, keşfi takibe imkan verir, kayıt uygulamasını ve bilirkişi sözlerini denetlemeye elverişli rapor ve harita düzenlettirilmeli; ziraat mühendisi bilirkişi kurulundan, nizalı taşınmaz bölümünün değişik yönlerden çekilmiş fotoğraflarının da yer aldığı, taşınmaz bölümünü komşu parsellerle birlikte ele alan, mera ile arasında ayırıcı unsur bulunup bulunmadığını, taşınmazın öncesini ve mevcut niteliğini açıklayan bilimsel verilere dayalı ayrıntılı ve gerekçeli rapor alınmalı; yukarıda belirtilen tarihlerde çekilmiş hava fotoğrafları jeodezi ve fotogrametri uzmanı bilirkişiye tevdi edilerek belirtilen tarihlerde çekilmiş stereoskopik üç adet hava fotoğrafının stereoskop aletiyle incelenmesi neticesinde, taşınmaz bölümünün sınırlarını ve niteliğini, mera parseli ile aralarında ayırıcı unsur bulunup bulunmadığını, öncesinin ne olduğunu, imar-ihyaya konu edilip edilmediğini, imar-ihya tamamlanmış ise tamamlandığı tarihi ve üzerinde sürdürülen zilyetliğin başlangıcını, şeklini ve süresini belirtir şekilde rapor alınmalı; bundan sonra tüm deliller birlikte değerlendirilerek sonucuna göre karar verilmelidir. Mahkemece bu hususlar göz ardı edilerek eksik araştırma ve inceleme ile yazılı şekilde karar verilmesi isabetsiz olup, temyiz itirazları açıklanan nedenlerle yerinde bulunduğundan kabulüyle hükmün BOZULMASINA, peşin yatırılan temyiz karar harcının talep halinde temyiz eden davalı Belediyeye iadesine, yasal koşullar gerçekleştiğinde kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 17.02.2020 gününde oybirliğiyle karar verildi.