MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
DAVA TÜRÜ : TAPU İPTALİ VE TESCİL

Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen kararın onanmasına ilişkin yukarda belirtilen ilamın karar düzeltme yolu ile incelenmesi Hazine tarafından süresinde istenilmekle; inceleme raporu ve dosyadaki belgeler okundu. GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:
Davacı ..., Mahallesi çalışma alanında bulunan ve kadastro sırasında tespit harici bırakılıp 2006 yılında 8752 parsel numarası ile Hazine adına ihdasen tapu kaydı oluşan taşınmaz hakkında satın alma ve kazandırıcı zamanaşımı zilyetliğine dayanarak tapu iptal ve tescil istemiyle dava açmıştır. Mahkemece yapılan yargılama sonunda davanın kabulüne, çekişmeli 8752 parsel sayılı taşınmazın tapu kaydının iptali ile davacı adına tapuya kayıt ve tesciline karar verilmiş; hükmün davalı Hazine vekili tarafından temyiz edilmesi sonucunda Dairemizin 04.06.2015 tarih, 2014/17445-2015/7262 Esas-Karar sayılı ilamı ile onanmasına karar verilmiş, davalı Hazine vekili tarafından karar düzeltme isteminde bulunulmuştur.
Mahkemece, davacı lehine zilyetlikle mülk edinme şartlarının gerçekleştiği kabul edilmek suretiyle yazılı şekilde hüküm kurulmuş ise de; yapılan araştırma, inceleme ve uygulama karar için yeterli bulunmamaktadır. Mahkemece, taşınmazın hangi tarihte ve ne sebeple tescil harici bırakıldığı, imar planı içindeyse imar planının hangi tarihte onaylandığı araştırılmamış, komşu 8753, 8754 parsel ve 29548 ada 1 parsel sayılı taşınmazlara ait onaylı kadastro tutanak örnekleri ve dayanakları ile kesinleşmişse tapu kayıtları getirtilmemiştir. Çekişmeli taşınmaz üzerinde davacı tarafın zilyetliğinin süresi ve sürdürülüş biçimi yönünden yapılan araştırma hüküm vermek için yetersiz olduğu gibi öncesinin imar-ihyaya tabi bir taşınmaz olup olmadığı açıkça belirlenmemiş, imar-ihyaya tabi bir taşınmaz olması halinde ise emek ve masraf sarfı suretiyle imar-ihya işlemlerinin tamamlanarak tarıma elverişli hale getirilip getirilmediği ve bu işlemlerin tamamlanmasından sonra kazanmayı sağlayacak zilyetlik süresinin geçip geçmediği ayrıca denetlenmemiştir. Öte yandan bir arazinin kullanım süresi ile niteliğini ve üzerindeki imar-ihya işlemlerinin tamamlandığı tarihi en iyi belirleme yöntemi hava fotoğrafları olduğu halde hava fotoğraflarından yararlanılmamıştır. O halde, sağlıklı bir yargıya ulaşmak için; çekişmeli taşınmazın kadastro tespiti sırasında hangi tarihte ve neden tespit harici bırakıldığı, kadastro tespit günü itibariyle belirlenen niteliğinin ne olduğu, imar ihyaya muhtaç bir yer olup olmadığı, çekişmeli taşınmazın ilk kez hangi tarihte imar planı sınırları içine alındığı ilgili kurumlardan sorulup kesin olarak saptanmalı, komşu 8753, 8754 parsel ve 29548 ada 1 parsel sayılı taşınmazlara ait onaylı kadastro tutanak örnekleri ve dayanakları ile kesinleşmişse tapu kayıtları getirtilmeli ve çekişmeli taşınmazın ihdasen Hazine adına tescil edildiği 2006 yılından tescil harici bırakıldığı yılı kapsayacak şekilde 15-20-25 yıllık periyotlar halinde üç farklı tarihe ait stereoskopik hava fotoğrafları dosyaya getirtilmeli, bundan sonra yerel bilirkişi kurulu, taraf tanıkları, ziraat bilirkişi, jeodezi ve fotogrametri uzmanı bilirkişileri hazır olduğu halde yeniden keşif yapılmalıdır. Yapılacak keşifte çekişmeli taşınmazın öncesinin ne olduğu, kadastro tespit günü itibariyle hangi nitelikte bulunduğu, imar-ihyaya muhtaç bir yer olup olmadığı, imar-ihyaya muhtaç bir yer ise, üzerinde imar ve ihya faaliyetlerinin ne zaman başlayıp ne zaman tamamlandığı, üzerinde sürdürülen zilyetliğin şekli ve süresinin ne olduğu gibi hususlar tek tek ve olaylara dayalı olarak yerel bilirkişi kurulu ile taraf tanıklarından sorulup saptanmaya çalışılmalı, yerel bilirkişi ve tanıkların sözleri arasında doğabilecek çelişkiler, gerektiğinde yüzleştirme yapılarak yöntemince giderilmeli, bilirkişi ve tanık sözleri, komşu taşınmazların tutanak ve dayanaklarıyla denetlenmelidir. Jeodezi ve fotogrametri uzmanı bilirkişiden, kazanma evresini de kapsayacak şekilde ve üç ayrı dönemde bindirmeli olarak çekilmiş hava fotoğrafları üzerinde stereskopik aletlerle inceleme yapılarak, çekişmeli taşınmazın imar-ihya öncesindeki niteliğinin ne olduğu, imar-ihyaya hangi tarihte başlandığı ve ne zaman tamamlandığı, imar-ihyanın bitirilişinden itibaren zilyetliğin hangi dönemde sürdürüldüğünü bildirir ayrıntılı rapor alınmalı; ziraat bilirkişisi vasıtasıyla önceki bilirkişi raporunu da irdeler şekilde taşınmazın öncesi ve zirai faaliyete konu olup olmadığı hangi tarihte imar-ihyaya başlandığı, tamamlandığı, hangi tasarruflar ile sürdürüldüğü, kullanım sınırlarının oluşup oluşmadığı hususları ve komşu parseller ile dava konusu taşınmaz arasında nitelik farkı olup olmadığı özellikle belirtilmeli; teknik bilirkişiden yapılacak keşif ve uygulamayı denetlemeye olanak verir, ayrıntılı rapor alınmalı HMK"nın 290/2 maddesi uyarınca birlikte keşfe götürülecek fotoğrafçı aracılığıyla taşınmaz ve çevresinin yakın plan ve panoramik fotoğrafları çektirilip, mahkemece onaylandıktan sonra dosya arasına konulmalı, bundan sonra toplanan ve toplanacak tüm deliller birlikte tartışılıp, çekişme konusu taşınmazın bulunduğu bölgenin imar planı içerisine alındığı ve Hazine adına tapu kaydının oluşturulduğu tarih itibariyle davacı yararına zilyetlikle iktisap şartlarının oluşup oluşmadığı değerlendirilerek sonucuna göre bir karar verilmelidir. Mahkemece bu yönler göz ardı edilerek yazılı şekilde hüküm kurulması isabetsiz olup, temyiz itirazları açıklanan nedenlerle yerinde bulunduğundan kabulüyle hükmün açıklanan bu nedenlerle bozulması gerekirken Dairemizin 04.06.2015 tarih, 2014/17445 Esas, 2015/7262 Karar sayılı ilamıyla onandığı anlaşılmakla davalı Hazine vekilinin karar düzeltme isteminin kabulü ile Dairemizin sözü edilen onama kararının kaldırılmasına ve hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, 07.12.2015 gününde oybirliğiyle karar verildi.