Esas No: 2019/1027
Karar No: 2021/85
Karar Tarihi: 07.01.2021
Danıştay 2. Daire 2019/1027 Esas 2021/85 Karar Sayılı İlamı
T.C.
D A N I Ş T A Y
İKİNCİ DAİRE
Esas No : 2019/1027
Karar No : 2021/85
DAVACI : … Sendikası (… Sen)
VEKİLİ : Av. …
DAVALI : … Genel Müdürlüğü
VEKİLİ : Av. …
DAVANIN KONUSU : 20/06/2011 günlü, 27970 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü Personeli Atama ve Yer Değiştirme Esaslarına İlişkin Yönetmelik'in 15. maddesinin 2. ve 3. fıkraları ile Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü Yer Değiştirme Kurulunun 29/03/2019 günlü, 2019/1 sayılı kararının 7, 8 ve 20. maddelerinin iptali istenilmektedir.
DAVACININ İDDİALARI :
İptali istenilen düzenlemelerin üst norm niteliğindeki 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'na ve Devlet Memurlarının Yer Değiştirme Suretiyle Atanmalarına İlişkin Yönetmelik hükümlerine aykırılık içerdiği, belirli bir süre görev yapan personelin hizmet biriminin değiştirileceği hükme bağlanmak suretiyle yer değişikliğinin zorunlu hale getirildiği, kapsamda yer alan personelin zorunlu olarak atanmasına neden olan unsurun açıkça ortaya konulmadığı, iptali istenilen düzenlemelerle davalı kurumda yüzlerce personelin yer değiştirmiş olacağı ve bu değişiklik nedeniyle ilgili personel bakımından mağduriyetlerin ortaya çıkacağı, üstelik Yer Değiştirme Kurulu kararının kendi içerisinde çelişkili olduğu, Kurul kararı ve Yönetmelik hükmü kapsamındaki personelin, hem yer değişikliğine tabi tutulduğu hem de kendi durumları ile doğrudan ilgili kadastro müdürlüklerine ve bölge müdürlüklerine gitme imkânından yoksun bırakıldıkları, dolayısıyla atanabilecekleri veya tercihte bulunacakları alanın daraltıldığı, bu durumun idari işlemin amaç ilkesi ile bağdaşmadığı; belirtilen nedenlerle iptal davasına konu düzenlemelerin açıkça hukuka aykırı olduğu ileri sürülmektedir.
DAVALININ SAVUNMASI :
Uzun yıllar aynı müdürlükte görev yapma ve yerelleşme sonucunda ortaya çıkan ve İdarenin kamuoyunda olumsuz anılmasına yol açan sorunların önüne geçilmesi amacıyla ilgili hükümlerin getirildiği, Yönetmelik'in 15. maddesinin 2. ve 3. fıkraları yönünden kesin hüküm bulunduğu, Genel Yönetmelik'in 2. maddesinde zorunlu yer değiştirmeye tabi personel ve en az iki yıl olmak üzere hizmet bölgelerindeki zorunlu çalışma sürelerinin kamu kurum ve kuruluşlarınca tespit edileceğinin hükme bağlandığı, hem Yönetmelik hükümlerinin, hem de yer değiştirme kurulu kararının üst hukuk normlarına uygun olduğu, tapu ve kadastro hizmetlerinin aksamadan, şaibelerden uzak ve kanunların öngördüğü çerçevede yürütülebilmesinin büyük önem arz etmesine karşın, zaman zaman tapu sicil ve kadastro hizmetlerinin yerine getirilmesi ile ilgili birtakım yakınmalar, kurumu yıpratıcı, zan altında bırakan hatta küçük düşürücü iddiaların kamuoyu gündeminde yer aldığı, bu yakınmaların sebeplerinin başında ise personelin aynı yerde uzun süre görev yapmasının geldiği, yerelleşme nedeniyle yönetim zaafiyetine sebep olunduğu, kamu hizmetinin görülmesinde aksamalar yaşandığı, Genel Yönetmelik'in zorunlu yer değiştirmeye tabi personelin ve iki yıldan az olmamak üzere hizmet sürelerinin tespitinin ilgili kurumlarca yapılmasını öngördüğü, özel yönetmelikle Genel Yönetmelik'te belirtilen ilke ve kurallara uygun olarak düzenleme yapıldığı, mühendis ve kontrol mühendisi unvanında görev yapan personel için Yönetmelikle 10 yıl olarak belirlenen sürenin Kurul Kararı ile 15 yıla uzatıldığı, personelin lehine olan bir uygulama olması nedeniyle herhangi bir hukuka aykırılık içermediği; 2019/1 sayılı Kurul Kararının 8. maddesinin, yerelleşmeyi önlemeyi amaçladığı ve Yönetmeliğin 15/3. maddesi ile aynı yönde düzenleme içerdiği, bu maddenin memur unvanlı personel için yalnızca birden fazla müdürlük bulunan büyükşehirlerde uygulandığı; tapu müdürlüklerinin personel ihtiyacının giderilmesinde büyük sıkıntılar yaşandığı, bu nedenle tapu müdürlüklerinden bölge müdürlükleri veya kadastro müdürlüklerine geçiş taleplerinin karşılanamadığı; ayrıca tapu ve kadastro birimlerinin tamamıyla birbirlerinden ayrı uzmanlık alanlarına sahip olduğu, bu müdürlükler arası geçişlerin verimli olmadığı, en çok personel ihtiyacının tapu müdürlüklerinde olduğu, Kurul Kararı'nın 8. maddesinde yer alan düzenlemenin, kamu hizmetlerinin aksatılmadan yürütülmesi amacıyla getirildiği savunulmaktadır.
DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ : ...
DÜŞÜNCESİ : Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü Personeli Atama ve Yer Değiştirme Esaslarına İlişkin Yönetmelik'in 15. maddesinin 2. ve 3. fıkralarının iptali istemi yönünden; 25/06/2020 günlü, 31166 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü Personeli Atama ve Yer Değiştirme Esaslarına İlişkin Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmeliğin 5. maddesi ile iptali istenilen düzenlemelerde değişiklik yapıldığından, anılan düzenlemeler hakkında karar verilmesine yer olmadığına; 2019/1 sayılı Yer Değiştirme Kurulu Kararı'nın 20. maddesinde yer alan düzenlemede hukuka ve üst hukuk normlarına aykırılık görülmediğinden, bu düzenleme bakımından davanın reddine; Kurul Kararının 7. ve 8. maddeleri bakımından; yönetmelikle düzenlenmesi öngörülen konuların genel, objektif ilke ve esaslarının Yer Değiştirme Kurulu Kararı ile düzenlenmesinde hukuka uyarlık bulunmadığından, anılan düzenlemelerin iptaline karar verilmesi gerektiği düşünülmüştür.
DANIŞTAY SAVCISI : …
DÜŞÜNCESİ : Davacı Sendika tarafından, davalı İdarenin 29/03/2019 günlü, 2019/1 sayılı Yer Değiştirme Kurulu Kararı'nın 7, 8. ve 20. maddeleri ile 20/06/2011 günlü, 27970 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü Personeli Atama ve Yer Değiştirme Esaslarına İlişkin Yönetmeliğin 15. maddesinin 2. ve 3. fıkralarının iptali istenilmektedir.
657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun 72. maddesinin 1. fıkrasında, kurumlarda yer değiştirme suretiyle atamaların, hizmetlerin gereklerine, özelliklerine, Türkiye'nin ekonomik, sosyal, kültürel ve ulaşım şartları yönünden benzerlik ve yakınlık gösteren iller gruplandırılarak tespit edilen bölgeler arasında adil ve dengeli bir sistem içinde yapılacağı; aynı maddenin son fıkrasında, memurların atanamayacakları yerler ve bu yerlerdeki görevler ile kurumların özellik arz eden görevlerine atanabilmeleri için hangi kademelerde ne kadar hizmet etmeleri gerektiği ve yer değiştirme ile ilgili atama esaslarının Devlet Personel Başkanlığınca hazırlanacak bir yönetmelikle belirleneceği, kurumların atamaya tabi olacak personeli için bu Yönetmelik esaslarına göre Devlet Personel Başkanlığının görüşünü almak suretiyle bir personel ve atama planı hazırlayacağı hükmüne yer verilmiştir.
25/06/1983 tarih ve 18088 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Devlet Memurlarının Yer Değiştirme Suretiyle Atanmalarına İlişkin Yönetmelik'in "Tanımlar" başlıklı 3. maddesinin birinci fıkrasının (a) bendinde yer değiştirme suretiyle atanma, aynı kurumda çalışan memurların, bu Yönetmelikte tespit edilen hizmet bölgelerine belirli süreler dahilinde 657 sayılı Kanun'un değişik 76. maddesindeki esaslar çerçevesinde atanması, olarak tanımlanmıştır. Aynı maddeye göre; ... c) "Hizmet Bölgesi" deyimi bu Yönetmeliğe ekli (1) sayılı cetvelde gösterilen illerin gruplarını, d) "Hizmet Alanı" deyimi, hizmet bölgelerindeki görevin yapıldığı yeri, e) "Zorunlu Çalışma Süresi" deyimi, her hizmet bölgesinde zorunlu olarak çalışılması gereken süreyi, ifade etmektedir.
Genel Yönetmeliğin "Yer Değiştirme Suretiyle Atanmalarda Gözönünde Bulundurulacak Hususlar" başlıklı 9. maddesine göre, yer değiştirme suretiyle atanmalar, Devlet Memurlarının dengeli bir şekilde dağılımını sağlamak için öğrenimi, uzmanlığı, iş tecrübesi, mesleki bilgisi gibi özellikleri ile boş kadro durumu gözönünde bulundurularak kurumlarınca hazırlanan bir plan dahilinde yapılır.
Anılan Yönetmeliğin "Yer Değiştirme Kurulları" başlıklı 24. maddesine göre ise; kurumlar gerekli görmeleri halinde, yer değiştirme suretiyle atamaya tabi personelin atama işlemlerini incelemek ve değerlendirmek üzere merkez teşkilatında yer değiştirme kurulu oluşturabilecek ve bu kurulun görevleri, çalışma usul ve esasları ile üyeleri kurumlarca çıkarılacak yönetmeliklerle belirlenecektir.
"Özel Yönetmelikler" başlıklı 28. maddede de, "Kurumlar bu Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren 6 ay içinde halen görevde bulunan memurların geçmiş hizmetlerinin bu Yönetmelik çerçevesinde nasıl değerlendirileceğini ve bu Yönetmeliğin çeşitli maddelerinde kurumlarca tesbiti öngörülen diğer hususları kapsıyan özel Yönetmeliklerini Devlet Personel Dairesinden olumlu görüş alınmak sureti ile çıkarırlar. Özel Yönetmeliklerde bu Yönetmeliğe aykırı hükümler yer alamaz." hükmüne yer verilmiştir.
Genel Yönetmeliğin 28. maddesi hükmüne dayanılarak, 20/06/2011 tarih ve 27970 sayılı Resmi Gazete'de, (bakılan uyuşmazlıkta 15. maddesinin 2. ve 3. fıkraları dava konusu edilen) Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü Personeli Atama ve Yer Değiştirme Esaslarına İlişkin Yönetmelik yayımlanmıştır.
Bu Yönetmeliğin "Tanımlar" başlıklı 4. maddesinde;
"f) Hizmet Alanı: Büyükşehir statüsündeki illerin aynı hizmet bölgesindeki anakent ilçelerinin tamamı ile diğer il merkezleri ve ilçelerin her birini,
g) Hizmet Birimi: Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü taşra teşkilatında yer alan Bölge Müdürlükleri ile Tapu Müdürlükleri ve Kadastro Müdürlüklerini,
ğ) Hizmet Bölgesi: Bu Yönetmeliğin ek-1’inde yer alan il merkezleri ile ilçelerin tespit edilecek bölgelerini,
...
ı) Yer Değiştirme Kurulu: Genel Müdürün görevlendireceği Genel Müdür Yardımcısının başkanlığında, Personel Dairesi Başkanı ve diğer üç üyeden oluşan kurulu,
...
j) Zorunlu Atama ve Yer Değişikliğine Tabi Personel: Bölge Müdürü, Bölge Müdür Yardımcısı, Şube Müdürü, Tapu Müdürü, Kadastro Müdürü ve Tapu Sicil Müdür Yardımcısı unvanlarında görev yapan personeli, ifade eder." hükmüne yer verilmiştir.
Anılan Yönetmeliğin "Atama şekilleri" başlıklı 6. maddesinde, zorunlu çalışma sürelerini tamamlayanların yer değiştirme suretiyle atanması usulüne yer verilmiş, "Naklen atama, atama dönemi ve başvuru" başlıklı 7. maddesinin 2. fıkrasında, "Hizmet bölgesinde zorunlu çalışma süresini tamamlayanlar ve isteğe bağlı olarak yer değiştirme talebinde bulunan diğer personel, ek-2’de yer alan Yer Değiştirme Sureti ile Atanma İstek Formunu doldurarak, her yılın 1-15 Nisan tarihleri arasında hizmet birimine verir. Hizmet birimleri başvuruları kendi görüşleri ile birlikte 15-30 Nisan tarihleri arasında Bölge Müdürlüklerine, Bölge Müdürlükleri de 1-15 Mayıs tarihleri arasında kendi görüşlerini ekleyerek, (Değişik ibare:RG-1/3/2019-30701) Personel Dairesi Başkanlığına intikal ettirirler. ..." hükmü, 3. fıkrasında, "Genel Müdürlük, başvuran personelin; atanma istek formu, değerlendirme formu, tercih sırası, hizmet puanı ve hizmet süresini dikkate alarak sırasıyla zorunlu yer değiştirmeye tabi olan, mazerete ve engellilik durumuna bağlı yer değişikliği talebinde bulunan, isteğe bağlı atama talebinde bulunan personele öncelik vermek suretiyle atama işlemlerini tamamlar. Birinci tercihlerine yerleştirilemeyenler varsa, sırasıyla diğer tercihleri dikkate alınarak aynı şekilde değerlendirmeye tabi tutulurlar." hükmü, "Hizmet birimlerinin bölgelere ayrılması" başlıklı 14. maddesinde; "(1) Türkiye’nin sosyal, kültürel, ulaşım, coğrafi ve ekonomik şartları ile hizmet gerekleri dikkate alınmak suretiyle iller, merkez ilçeler ile diğer ilçeler altı hizmet bölgesine ayrılmıştır. ...(3) Taşra hizmet birimlerinde; Bölge Müdürü, Bölge Müdür Yardımcısı, Şube Müdürü, Tapu Müdürü, Kadastro Müdürü, Tapu Sicil Müdür Yardımcısı unvanlarında görev yapan personelin yer değiştirme suretiyle atanmasında belirlenen bu hizmet bölgeleri esas alınır." hükümleri yer almaktadır.
Yönetmeliğin "Hizmet bölgelerinde zorunlu çalışma yükümlülüğü ve fiili hizmet süresi" başlıklı 15. maddesinde ise dava konusu, "(2) Bölge ve Kadastro Müdürlüklerinde Mühendis ve Kontrol Mühendisi unvanlarında bulunanlar aynı hizmet alanında on yıl görev yapabilirler. On yılını tamamlayanların talepleri alınarak talepleri doğrultusunda, talepte bulunmayanların resen hizmet alanı değiştirilir.
(3) Zorunlu atamaya tabi personel ile Mühendis ve Kontrol Mühendisi dışında kalan, diğer personel aynı hizmet alanında on beş yıl görev yapabilirler. On beş yılını tamamlayanların talepleri alınarak talepleri doğrultusunda, talepte bulunmayanların resen hizmet alanı değiştirilir." düzenlemelerine yer verilmiştir.
Yönetmeliğin "Yer Değiştirme Kurulu"nun düzenlendiği 17. maddesinde; "(1) Yer Değiştirme Kurulu; yetki devredilen durumlar hariç olmak üzere, yer değiştirmeye tabi personelin atama işlemlerini incelemek ve değerlendirmek üzere, Genel Müdürün görevlendireceği Genel Müdür Yardımcısının başkanlığında, Personel Dairesi Başkanı ve üç üyeden oluşur.
....
(4) Kurul, Atanma İstek Formu, Değerlendirme Formu, tercih sırası, hizmet puanı, hizmet süresi ile boş veya boşalacak kadro durumlarını birlikte değerlendirerek, liyakat, hizmet gerekleri ve kamu yararı ilkelerini gözeterek karar verir....." hükmü yer almaktadır.
2019 yılı genel atama döneminde uygulanacak esaslar ile ilke kararlarının tespiti amacıyla 29/03/2019 tarihinde toplanan Yer Değiştirme Kurulu'nun 2019/1 sayılı kararı ise;
"7) Bölge Müdürlükleri ve Kadastro Müdürlüklerinde Mühendis ve Kontrol Mühendisi unvanında görev yapan personelden, aynı hizmet alanında ve mevcut unvanında 15 yılını tamamlayanların, talepleri alınmak suretiyle, hizmet birimlerinin değiştirilmesine,
8) İl merkezinde birden fazla ilçenin yer aldığı büyükşehirlerde, il merkezindeki ilçelerde bulunan Tapu Müdürlüklerinde görev yapan personelden, aynı hizmet biriminde ve mevcut unvanda 10 yıl ve daha fazla hizmeti bulunanların, talepleri alınmak suretiyle aynı ilin merkezinde yer alan ilçeler içerisinde yer değişikliğine tabi tutulmasına,
...
20) Tapu Müdürlüklerinin yoğun personel ihtiyacı nedeniyle 2019 yılında Tapu Müdürlüklerinden Kadastro Müdürlüklerine ve Bölge Müdürlüklerine atanma yönünde Yönetim Bilgi Sistemi üzerinden tercih alınmamasına,"
düzenlemelerini içermektedir.
20/06/2011 tarih ve 27970 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü Personeli Atama ve Yer Değiştirme Esaslarına İlişkin Yönetmeliğin 15. maddesinin 2. ve 3. fıkraları ile 2019/1 sayılı Yer Değiştirme Kurulu Kararı'nın 20. maddesi yönünden hizmet gereklerine, üst hukuk normlarına ve hukuka aykırılık görülmemiştir.
2019/1 sayılı Yer Değiştirme Kurulu Kararı'nın 7. ve 8. maddeleri yönünden uyuşmazlık incelendiğinde;
657 sayılı Kanun'un 72. maddesi hükmü uyarınca yürürlüğe konulan Devlet Memurlarının Yer Değiştirme Suretiyle Atanmalarına Dair Yönetmelik'in 24. maddesinde, kurumların gerekli görmeleri halinde, yer değiştirme suretiyle atamaya tabi personelin atama işlemlerini incelemek ve değerlendirmek üzere merkez teşkilatında yer değiştirme kurulu oluşturabilecekleri, kurulun görevleri, çalışma usul ve esasları ile üyelerinin kurumlarca çıkarılacak yönetmeliklerle belirleneceği; 28. maddesinde ise, kurumların bu Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren 6 ay içinde halen görevde bulunan memurların geçmiş hizmetlerinin bu Yönetmelik çerçevesinde nasıl değerlendirileceğini ve bu Yönetmeliğin çeşitli maddelerinde kurumlarca tespiti öngörülen diğer hususları kapsayan özel Yönetmeliklerini Devlet Personel Dairesinden olumlu görüş alınmak sureti ile çıkaracakları, özel yönetmeliklerde bu yönetmeliğe aykırı hükümlerin yer alamayacağı kurala bağlanmıştır.
Nitekim anılan düzenlemeye dayalı olarak Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü Personeli Atama ve Yer Değiştirme Esaslarına İlişkin Yönetmeliğin "Yer Değiştirme Kurulu" başlıklı 17. maddesinde, Yer Değiştirme Kurulunun; yetki devredilen durumlar hariç olmak üzere, yer değiştirmeye tabi personelin atama işlemlerini incelemek ve değerlendirmek üzere, oluşturulacağı düzenlemesine yer verilmiş ve Kurulun, Atanma İstek Formu, Değerlendirme Formu, tercih sırası, hizmet puanı, hizmet süresi ile boş veya boşalacak kadro durumlarını birlikte değerlendirerek, liyakat, hizmet gerekleri ve kamu yararı ilkelerini gözeterek karar vereceği hükme bağlanmıştır.
Yukarıda yer verilen mevzuata göre, zorunlu çalışma süresini tamamlayan personelin atanma istek formu Personel Dairesi Başkanlığına iletildikten sonra atama işlemlerini tamamlama görevi Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğüne ait olup, hem davalı Kurum Yönetmeliği'nin hem Genel Yönetmeliğin incelenmesinden; Yer Değiştirme Kurulunun görevinin, -yetki devredilen durumlar hariç olmak üzere- atama işlemlerini incelemek ve değerlendirmek olduğu anlaşılmaktadır. Bu inceleme ve değerlendirmenin, Atanma İstek Formu, Değerlendirme Formu, tercih sırası, hizmet puanı, hizmet süresi ile boş veya boşalacak kadro durumlarını dikkate alınarak yapılacağı hususu da Kurum Yönetmeliği'nin 17. maddesinde ifade edilmiştir. Yani anılan Kurul, atanma başvurularını belirtilen koşullar yönünden incelemek ve başvuruları sonuçlandırmakla görevli olup, Kurum Yönetmeliği'nde yer almayan yeni atama koşulları belirlemek gibi bir görevi ve yetkisi bulunmamaktadır.
2019/1 sayılı Yer Değiştirme Kurulu Kararının dava konusu maddeleri ile, "7) Bölge Müdürlükleri ve Kadastro Müdürlüklerinde Mühendis ve Kontrol Mühendisi unvanında görev yapan personelden, aynı hizmet alanında ve mevcut unvanında 15 yılını tamamlayanların, talepleri alınmak suretiyle, hizmet birimlerinin değiştirilmesine, 8) İl merkezinde birden fazla ilçenin yer aldığı büyükşehirlerde, il merkezindeki ilçelerde bulunan Tapu Müdürlüklerinde görev yapan personelden, aynı hizmet biriminde ve mevcut unvanda 10 yıl ve daha fazla hizmeti bulunanların, talepleri alınmak suretiyle aynı ilin merkezinde yer alan ilçeler içerisinde yer değişikliğine tabi tutulmasına," karar verilmiştir.
Görüldüğü üzere, Genel Yönetmelik ile kurumlara, kendi yer değiştirme suretiyle atama yönetmeliklerini çıkarma konusunda yetki verilmiş ve düzenleme yapılacak hususların çerçevesi de belirlenmiştir. 2019/1 sayılı Yer Değiştirme Kurulu kararının dava konusu 7. ve 8. maddeleri ise, Genel Yönetmeliğin ancak Kurum Yönetmelikleriyle düzenlenebileceğini öngördüğü konularda, daha önce Yer Değiştirme Yönetmeliğine konu edilmemiş düzenlemeler içermektedir.
Şöyle ki; Kurum Yönetmeliği'nin 15. maddesinin 2. fıkrasında, Bölge ve Kadastro Müdürlüklerinde on yılını tamamlayan mühendis ve kontrol mühendislerinin hizmet alanının değiştirileceği hükme bağlanmasına karşın; 2019/1 sayılı Yer Değiştirme Kurulu Kararının 7. maddesinde, Yönetmelik'te yer almayan yeni bir atanma kriteri getirilmiş ve Bölge Müdürlükleri ve Kadastro Müdürlüklerinde Mühendis ve Kontrol Mühendisi unvanında görev yapan personelden, aynı hizmet alanında ve mevcut unvanında 15 yılını tamamlayanların hizmet birimlerinin değiştirilmesi öngörülmüştür. Yine, Kurum Yönetmeliği'nin 15. maddesinin 3. fıkrasında, zorunlu atamaya tabi personel ile mühendis ve kontrol mühendisi dışında kalan diğer personelin aynı hizmet alanında on beş yıl görev yapabileceği düzenlenmiş iken, 2019/1 sayılı Yer Değiştirme Kurulu Kararı'nın 8. maddesinde, Yönetmelikten farklı olarak, il merkezinde birden fazla ilçenin yer aldığı büyükşehirlerde, il merkezindeki ilçelerde bulunan Tapu Müdürlüklerinde görev yapan personelden, aynı hizmet biriminde ve mevcut unvanda 10 yıl ve daha fazla hizmeti bulunanların, talepleri alınmak suretiyle aynı ilin merkezinde yer alan ilçeler içerisinde yer değişikliğine tabi tutulmasına karar verilmiştir.
Bu itibarla, Genel Yönetmeliğin, Kurum Yönetmelikleri ile düzenlenmesini öngördüğü konuların genel, objektif ilke ve esaslarının Yer Değiştirme Kurul Kararı ile düzenlenmesi ve dolayısıyla Kurulun, sahip olduğu yetkinin kapsamını aşarak yönetmelikle düzenlenmesi gereken bir alanı düzenlemesi hukuka aykırı olup, Kurul Kararının dava konusu 7. ve 8. maddelerinde bu nedenle hukuka uygunluk görülmemiştir.
Açıklanan nedenlerle, dava konusu Kurul Kararının 7 ve 8. maddelerinin iptali, diğer kısımlar yönünden ise davanın reddi gerektiği, düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay İkinci Dairesince; Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten sonra dosyadaki bilgi ve belgeler de incelenmek suretiyle işin gereği düşünüldü:
MADDİ OLAY :
Davacı Sendika tarafından, 20/06/2011 günlü, 27970 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü Personeli Atama ve Yer Değiştirme Esaslarına İlişkin Yönetmelik'in 15. maddesinin 2. ve 3. fıkraları ile 2019/1 sayılı Yer Değiştirme Kurulu Kararı'nın 7, 8 ve 20. maddelerinin iptali istemiyle bakılan dava açılmıştır.
20/06/2011 günlü, 27970 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü Personeli Atama ve Yer Değiştirme Esaslarına İlişkin Yönetmelik'in "Hizmet bölgelerinde zorunlu çalışma yükümlülüğü ve fiili hizmet süresi" başlıklı 15. maddesinin 2019/1 sayılı Yer Değiştirme Kurulu Kararı'nın alındığı tarihte yürürlükte olan haliyle 2 ve 3. fıkraları şöyledir:
"(2) Bölge ve Kadastro Müdürlüklerinde Mühendis ve Kontrol Mühendisi unvanlarında bulunanlar aynı hizmet alanında on yıl görev yapabilirler. On yılını tamamlayanların talepleri alınarak talepleri doğrultusunda, talepte bulunmayanların resen hizmet alanı değiştirilir.
(3) Zorunlu atamaya tabi personel ile Mühendis ve Kontrol Mühendisi dışında kalan, diğer personel aynı hizmet alanında on beş yıl görev yapabilirler. On beş yılını tamamlayanların talepleri alınarak talepleri doğrultusunda, talepte bulunmayanların resen hizmet alanı değiştirilir."
2019 yılı genel atama döneminde uygulanacak esaslar ile ilke kararlarının tespiti amacıyla 29/03/2019 tarihinde toplanan Yer Değiştirme Kurulunun 2019/1 sayılı kararı ise;
"7) Bölge Müdürlükleri ve Kadastro Müdürlüklerinde Mühendis ve Kontrol Mühendisi unvanında görev yapan personelden, aynı hizmet alanında ve mevcut unvanında 15 yılını tamamlayanların, talepleri alınmak suretiyle, hizmet birimlerinin değiştirilmesine,
8) İl merkezinde birden fazla ilçenin yer aldığı büyükşehirlerde, il merkezindeki ilçelerde bulunan Tapu Müdürlüklerinde görev yapan personelden, aynı hizmet biriminde ve mevcut unvanda 10 yıl ve daha fazla hizmeti bulunanların, talepleri alınmak suretiyle aynı ilin merkezinde yer alan ilçeler içerisinde yer değişikliğine tabi tutulmasına,
...
20) Tapu Müdürlüklerinin yoğun personel ihtiyacı nedeniyle 2019 yılında Tapu Müdürlüklerinden Kadastro Müdürlüklerine ve Bölge Müdürlüklerine atanma yönünde Yönetim Bilgi Sistemi üzerinden tercih alınmamasına,"
düzenlemelerini içermektedir.
İNCELEME VE GEREKÇE :
İLGİLİ MEVZUAT :
657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun 72. maddesinin 1. fıkrasında, kurumlarda yer değiştirme suretiyle atamaların, hizmetlerin gereklerine, özelliklerine, Türkiye'nin ekonomik, sosyal, kültürel ve ulaşım şartları yönünden benzerlik ve yakınlık gösteren iller gruplandırılarak tespit edilen bölgeler arasında adil ve dengeli bir sistem içinde yapılacağı; aynı maddenin son fıkrasında, memurların atanamayacakları yerler ve bu yerlerdeki görevler ile kurumların özellik arz eden görevlerine atanabilmeleri için hangi kademelerde ne kadar hizmet etmeleri gerektiği ve yer değiştirme ile ilgili atama esaslarının Devlet Personel Başkanlığınca hazırlanacak bir yönetmelikle belirleneceği, kurumların atamaya tabi olacak personeli için bu Yönetmelik esaslarına göre Devlet Personel Başkanlığının görüşünü almak suretiyle bir personel ve atama planı hazırlayacağı hükmüne yer verilmiştir.
25/06/1983 günlü, 18088 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Devlet Memurlarının Yer Değiştirme Suretiyle Atanmalarına İlişkin Yönetmelik (Genel Yönetmelik)'in "Tanımlar" başlıklı 3. maddesinin birinci fıkrasının (a) bendinde yer değiştirme suretiyle atanma, aynı kurumda çalışan memurların, bu Yönetmelikte tespit edilen hizmet bölgelerine belirli süreler dahilinde 657 sayılı Kanun'un değişik 76. maddesindeki esaslar çerçevesinde atanması, olarak tanımlanmıştır. Aynı maddeye göre; ... c) "Hizmet Bölgesi" deyimi, bu Yönetmeliğe ekli (1) sayılı cetvelde gösterilen illerin gruplarını, d) "Hizmet Alanı" deyimi, hizmet bölgelerindeki görevin yapıldığı yeri, e) "Zorunlu Çalışma Süresi" deyimi, her hizmet bölgesinde zorunlu olarak çalışılması gereken süreyi, ifade etmektedir.
Genel Yönetmelik'in "Yer Değiştirme Suretiyle Atanmalarda Gözönünde Bulundurulacak Hususlar" başlıklı 9. maddesine göre, yer değiştirme suretiyle atanmalar, Devlet memurlarının dengeli bir şekilde dağılımını sağlamak için öğrenimi, uzmanlığı, iş tecrübesi, mesleki bilgisi gibi özellikleri ile boş kadro durumu gözönünde bulundurularak kurumlarınca hazırlanan bir plan dahilinde yapılır.
Anılan Yönetmelik'in "Yer Değiştirme Kurulları" başlıklı 24. maddesine göre ise; kurumlar gerekli görmeleri halinde, yer değiştirme suretiyle atamaya tabi personelin atama işlemlerini incelemek ve değerlendirmek üzere merkez teşkilatında yer değiştirme kurulu oluşturabilecek ve bu kurulun görevleri, çalışma usul ve esasları ile üyeleri kurumlarca çıkarılacak yönetmeliklerle belirlenecektir.
"Özel Yönetmelikler" başlıklı 28. maddede de, "Kurumlar bu Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren 6 ay içinde halen görevde bulunan memurların geçmiş hizmetlerinin bu Yönetmelik çerçevesinde nasıl değerlendirileceğini ve bu Yönetmeliğin çeşitli maddelerinde kurumlarca tesbiti öngörülen diğer hususları kapsıyan özel Yönetmeliklerini Devlet Personel Dairesinden olumlu görüş alınmak sureti ile çıkarırlar. Özel Yönetmeliklerde bu Yönetmeliğe aykırı hükümler yer alamaz." hükmüne yer verilmiştir.
Genel Yönetmeliğin 28. maddesi hükmüne dayanılarak, 20/06/2011 günlü, 27970 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü Personeli Atama ve Yer Değiştirme Esaslarına İlişkin Yönetmelik'in dava konusu Yer Değiştirme Kurulu Kararının alındığı tarihte yürürlükte olan haliyle;
"Tanımlar" başlıklı 4. maddesinde;
"f) Hizmet Alanı: Büyükşehir statüsündeki illerin aynı hizmet bölgesindeki anakent ilçelerinin tamamı ile diğer il merkezleri ve ilçelerin her birini,
g) Hizmet Birimi: Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü taşra teşkilatında yer alan Bölge Müdürlükleri ile Tapu Müdürlükleri ve Kadastro Müdürlüklerini,
ğ) Hizmet Bölgesi: Bu Yönetmeliğin ek-1’inde yer alan il merkezleri ile ilçelerin tespit edilecek bölgelerini,
...
ı) Yer Değiştirme Kurulu: Genel Müdürün görevlendireceği Genel Müdür Yardımcısının başkanlığında, Personel Dairesi Başkanı ve diğer üç üyeden oluşan kurulu,
...
j) Zorunlu Atama ve Yer Değişikliğine Tabi Personel: Bölge Müdürü, Bölge Müdür Yardımcısı, Şube Müdürü, Tapu Müdürü, Kadastro Müdürü ve Tapu Sicil Müdür Yardımcısı unvanlarında görev yapan personeli, ifade eder." hükmüne; "Atama şekilleri" başlıklı 6. maddesinde, zorunlu çalışma sürelerini tamamlayanların yer değiştirme suretiyle atanması usulüne yer verilmiş; "Naklen atama, atama dönemi ve başvuru" başlıklı 7. maddesinin 2. fıkrasında, "Hizmet bölgesinde zorunlu çalışma süresini tamamlayanlar ve isteğe bağlı olarak yer değiştirme talebinde bulunan diğer personel, ek-2’de yer alan Yer Değiştirme Sureti ile Atanma İstek Formunu doldurarak, her yılın 1-15 Nisan tarihleri arasında hizmet birimine verir. Hizmet birimleri başvuruları kendi görüşleri ile birlikte 15-30 Nisan tarihleri arasında Bölge Müdürlüklerine, Bölge Müdürlükleri de 1-15 Mayıs tarihleri arasında kendi görüşlerini ekleyerek, Personel Dairesi Başkanlığına intikal ettirirler. ..." hükmüne, 3. fıkrasında, "Genel Müdürlük, başvuran personelin; atanma istek formu, değerlendirme formu, tercih sırası, hizmet puanı ve hizmet süresini dikkate alarak sırasıyla zorunlu yer değiştirmeye tabi olan, mazerete ve engellilik durumuna bağlı yer değişikliği talebinde bulunan, isteğe bağlı atama talebinde bulunan personele öncelik vermek suretiyle atama işlemlerini tamamlar. Birinci tercihlerine yerleştirilemeyenler varsa, sırasıyla diğer tercihleri dikkate alınarak aynı şekilde değerlendirmeye tabi tutulurlar." hükmüne, "Hizmet birimlerinin bölgelere ayrılması" başlıklı 14. maddesinde; "(1) Türkiye’nin sosyal, kültürel, ulaşım, coğrafi ve ekonomik şartları ile hizmet gerekleri dikkate alınmak suretiyle iller, merkez ilçeler ile diğer ilçeler altı hizmet bölgesine ayrılmıştır. ...(3) Taşra hizmet birimlerinde; Bölge Müdürü, Bölge Müdür Yardımcısı, Şube Müdürü, Tapu Müdürü, Kadastro Müdürü, Tapu Sicil Müdür Yardımcısı unvanlarında görev yapan personelin yer değiştirme suretiyle atanmasında belirlenen bu hizmet bölgeleri esas alınır." hükümlerine yer verilmiştir.
Yönetmelik'in, "Hizmet bölgelerinde zorunlu çalışma yükümlülüğü ve fiili hizmet süresi" başlıklı 15. maddesinin, dava konusu Yer Değiştirme Kurul Kararının alındığı tarihte yürürlükte olan haliyle 2. fıkrası; "Bölge ve Kadastro Müdürlüklerinde Mühendis ve Kontrol Mühendisi unvanlarında bulunanlar aynı hizmet alanında on yıl görev yapabilirler. On yılını tamamlayanların talepleri alınarak talepleri doğrultusunda, talepte bulunmayanların resen hizmet alanı değiştirilir." hükmünü, 3. fıkrası; "Zorunlu atamaya tabi personel ile Mühendis ve Kontrol Mühendisi dışında kalan, diğer personel aynı hizmet alanında on beş yıl görev yapabilirler. On beş yılını tamamlayanların talepleri alınarak talepleri doğrultusunda, talepte bulunmayanların resen hizmet alanı değiştirilir." hükmünü; "Yer Değiştirme Kurulu"nun düzenlendiği 17. maddesi de; "(1) Yer Değiştirme Kurulu; yetki devredilen durumlar hariç olmak üzere, yer değiştirmeye tabi personelin atama işlemlerini incelemek ve değerlendirmek üzere, Genel Müdürün görevlendireceği Genel Müdür Yardımcısının başkanlığında, Personel Dairesi Başkanı ve üç üyeden oluşur.
(2) Kurul, Başkanın çağrısı üzerine bütün üyelerinin katılımıyla toplanır. Duruma göre birden fazla toplantı yapılabilir. Kararlar oy çokluğu ile alınır. Çekimser oy kullanılamaz. Kurul toplantıları ve alınan gerekçeli kararlar bir tutanak ile tespit edilir. Karara muhalif kalan üye gerekçesini tutanakta belirtmek zorundadır.
(3) Kurulun raportörlüğü Personel Dairesi Başkanlığı tarafından yerine getirilir.
(4) Kurul, Atanma İstek Formu, Değerlendirme Formu, tercih sırası, hizmet puanı, hizmet süresi ile boş veya boşalacak kadro durumlarını birlikte değerlendirerek, liyakat, hizmet gerekleri ve kamu yararı ilkelerini gözeterek karar verir.
(5) Gerek görülen hallerde Yer Değiştirme Kurulu atama dönemi dışında da toplanabilir." hükmünü içermektedir.
DAVA KONUSU İŞLEMLERİN İNCELENMESİ :
I- 20/06/2011 günlü, 27970 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü Personeli Atama ve Yer Değiştirme Esaslarına İlişkin Yönetmelik'in 15. maddesinin 2. ve 3. fıkralarının iptali istemi yönünden;
20/06/2011 tarih ve 27970 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü Personeli Atama ve Yer Değiştirme Esaslarına İlişkin Yönetmelik'in 15. maddesinin 2. ve 3. fıkralarında; 25/06/2020 günlü, 31166 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü Personeli Atama ve Yer Değiştirme Esaslarına İlişkin Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik'in 5. maddesi ile değişiklik yapılmış, madde metnine yeni fıkralar eklenmesi nedeniyle diğer fıkralar bu değişikliğe göre teselsül ettirilmiş ve bu nedenle dava konusu hükümler 15. maddenin 4. ve 5. fıkralarında yer almıştır.
Davaya konu 15. maddenin 2. ve 3. fıkraları, yukarıda belirtilen Yönetmelik ile değiştirildiğinden, iptali istenilen düzenlemeler hakkında karar verilmesine yer olmadığı sonucuna varılmaktadır.
II- 2019/1 sayılı Yer Değiştirme Kurulu Kararı'nın 7. ve 8. maddelerinin iptali istemi yönünden;
657 sayılı Kanun'un 72. maddesi hükmü uyarınca yürürlüğe konulan Devlet Memurlarının Yer Değiştirme Suretiyle Atanmalarına Dair Yönetmelik'in 24. maddesinde, kurumların gerekli görmeleri halinde, yer değiştirme suretiyle atamaya tabi personelin atama işlemlerini incelemek ve değerlendirmek üzere merkez teşkilatında yer değiştirme kurulu oluşturabilecekleri, kurulun görevleri, çalışma usul ve esasları ile üyelerinin kurumlarca çıkarılacak yönetmeliklerle belirleneceği; 28. maddesinde ise, kurumların bu Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren 6 ay içinde halen görevde bulunan memurların geçmiş hizmetlerinin bu Yönetmelik çerçevesinde nasıl değerlendirileceğini ve bu Yönetmeliğin çeşitli maddelerinde kurumlarca tespiti öngörülen diğer hususları kapsayan özel Yönetmeliklerini Devlet Personel Dairesinden olumlu görüş alınmak sureti ile çıkaracakları, özel yönetmeliklerde bu yönetmeliğe aykırı hükümlerin yer alamayacağı kurala bağlanmıştır.
Nitekim anılan düzenlemeye dayalı olarak Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü Personeli Atama ve Yer Değiştirme Esaslarına İlişkin Yönetmelik'in, dava konusu Yer Değiştirme Kurulu Kararı'nın alındığı tarihte yürürlükte olan haliyle 17. maddesinde; Yer Değiştirme Kurulunun; yetki devredilen durumlar hariç olmak üzere, yer değiştirmeye tabi personelin atama işlemlerini incelemek ve değerlendirmek üzere oluşturulacağı düzenlemesine yer verilmiş ve Kurulun, Atanma İstek Formu, Değerlendirme Formu, tercih sırası, hizmet puanı, hizmet süresi ile boş veya boşalacak kadro durumlarını birlikte değerlendirerek, liyakat, hizmet gerekleri ve kamu yararı ilkelerini gözeterek karar vereceği hükme bağlanmıştır.
Yukarıda yer verilen mevzuata göre, zorunlu çalışma süresini tamamlayan personelin atanma istek formu Personel Dairesi Başkanlığına iletildikten sonra atama işlemlerini tamamlama görevi Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğüne ait olup, hem davalı Kurum Yönetmeliği'nin hem Genel Yönetmelik'in incelenmesinden; Yer Değiştirme Kurulunun görevinin, -yetki devredilen durumlar hariç olmak üzere- atama işlemlerini incelemek ve değerlendirmek olduğu anlaşılmaktadır. Bu inceleme ve değerlendirmenin, Atanma İstek Formu, Değerlendirme Formu, tercih sırası, hizmet puanı, hizmet süresi ile boş veya boşalacak kadro durumlarını dikkate alınarak yapılacağı hususu da Kurum Yönetmeliği'nin 17. maddesinde ifade edilmiştir. Yani anılan Kurul, atanma başvurularını belirtilen koşullar yönünden incelemek ve başvuruları sonuçlandırmakla görevli olup; Kurul'un, Kurum Yönetmeliği'nde yer almayan yeni atama koşulları belirlemek gibi bir görevi ve yetkisi bulunmamaktadır.
Yer Değiştirme Kurulunun görevleri bu şekilde tanımlanmakla birlikte, ortada usulüne göre yapılmış bir yetki devri olmamasına karşın, 2019/1 sayılı Yer Değiştirme Kurulu Kararının dava konusu maddeleri ile, "7) Bölge Müdürlükleri ve Kadastro Müdürlüklerinde Mühendis ve Kontrol Mühendisi unvanında görev yapan personelden, aynı hizmet alanında ve mevcut unvanında 15 yılını tamamlayanların, talepleri alınmak suretiyle, hizmet birimlerinin değiştirilmesine, 8) İl merkezinde birden fazla ilçenin yer aldığı büyükşehirlerde, il merkezindeki ilçelerde bulunan Tapu Müdürlüklerinde görev yapan personelden, aynı hizmet biriminde ve mevcut unvanda 10 yıl ve daha fazla hizmeti bulunanların, talepleri alınmak suretiyle aynı ilin merkezinde yer alan ilçeler içerisinde yer değişikliğine tabi tutulmasına," karar verilmiştir.
Görüldüğü üzere, Genel Yönetmelik ile kurumlara, kendi yer değiştirme suretiyle atama yönetmeliklerini çıkarma konusunda yetki verilmiş ve düzenleme yapılacak hususların çerçevesi de belirlenmiştir. 2019/1 sayılı Yer Değiştirme Kurulu kararının dava konusu 7. ve 8. maddeleri ise, Genel Yönetmelik'in ancak Kurum Yönetmelikleriyle düzenlenebileceğini öngördüğü konularda, daha önce Yer Değiştirme Yönetmeliği'ne konu edilmemiş düzenlemeler içermektedir.
Şöyle ki; Kurum Yönetmeliği'nin 15. maddesinin 2. fıkrasında, Bölge ve Kadastro Müdürlüklerinde on yılını tamamlayan mühendis ve kontrol mühendislerinin hizmet alanının değiştirileceği hükme bağlanmasına karşın; 2019/1 sayılı Yer Değiştirme Kurulu Kararı'nın 7. maddesinde, Yönetmelik'te yer almayan yeni bir atanma kriteri getirilmiş ve Bölge Müdürlükleri ve Kadastro Müdürlüklerinde Mühendis ve Kontrol Mühendisi unvanında görev yapan personelden, aynı hizmet alanında ve mevcut unvanında 15 yılını tamamlayanların hizmet birimlerinin değiştirilmesi öngörülmüştür. Yine, Kurum Yönetmeliği'nin 15. maddesinin 3. fıkrasında, zorunlu atamaya tabi personel ile mühendis ve kontrol mühendisi dışında kalan diğer personelin aynı hizmet alanında on beş yıl görev yapabileceği düzenlenmiş iken, 2019/1 sayılı Yer Değiştirme Kurulu Kararı'nın 8. maddesinde, Yönetmelikten farklı olarak, il merkezinde birden fazla ilçenin yer aldığı büyükşehirlerde, il merkezindeki ilçelerde bulunan Tapu Müdürlüklerinde görev yapan personelden, aynı hizmet biriminde ve mevcut unvanda 10 yıl ve daha fazla hizmeti bulunanların, talepleri alınmak suretiyle aynı ilin merkezinde yer alan ilçeler içerisinde yer değişikliğine tabi tutulmasına karar verilmiştir.
Bu itibarla, Genel Yönetmelik'in, Kurum Yönetmelikleri ile düzenlenmesini öngördüğü konuların genel, objektif ilke ve esaslarının Yer Değiştirme Kurul Kararı ile düzenlenmesi ve dolayısıyla Kurulun, sahip olduğu yetkinin kapsamını aşarak yönetmelikle düzenlenmesi gereken bir alanı düzenlemesi hukuka aykırı olup, Kurul Kararının dava konusu 7. ve 8. maddelerinde bu nedenle hukuka uyarlık görülmemiştir.
III- 2019/1 sayılı Yer Değiştirme Kurulu Kararı'nın 20. maddesinin iptali istemi yönünden;
Kamu idarelerinin yerine getirmekle yükümlü oldukları kamu hizmetlerinin en iyi biçimde yürütülmesini sağlamak amacıyla, normlar hiyerarşisine aykırı olmayacak şekilde, gerekli önlemleri almaları gerekmektedir. Kamu hizmetlerinin hangi koşullar altında ve nasıl yürütüleceğini önceden saptamak her zaman mümkün olmadığı için, gelişen durumlara ayak uydurmak ve ortaya çıkan ihtiyaçları karşılayabilmek amacıyla gerekli düzenlemeleri yapma hususunda idarelerin takdir yetkisi bulunmaktadır. Şu halde, Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü'nün, kamu hizmetini yürütecek personelin yer değişikliği taleplerini belirli kurallara bağlama, görevde verimliliği artırma ve hizmetin etkin ve verimli bir şekilde yürütülebilmesini temin etme amacına yönelik olarak çıkardığı dava konusu Kurul Kararı hükmünde, kamu yararı ve hizmet gerekleri yönünden hukuka ve mevzuata aykırılık bulunmamaktadır.
KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. 20/06/2011 tarih ve 27970 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü Personeli Atama ve Yer Değiştirme Esaslarına İlişkin Yönetmelik'in 15. maddesinin 2. ve 3. fıkralarının iptali istemi hakkında KARAR VERİLMESİNE YER OLMADIĞINA oybirliğiyle,
2. 2019/1 sayılı Yer Değiştirme Kurulu Kararı'nın 7. ve 8. maddelerinin İPTALİNE oybirliğiyle,
3. 2019/1 sayılı Yer Değiştirme Kurulu Kararı'nın 20. maddesinin iptali istemi yönünden ise DAVANIN REDDİNE oyçokluğuyla,
4. Aşağıda dökümü yapılan …-TL yargılama giderinin haklılık oranına göre 1/2'si olan …-TL'nin davalı idareden alınarak davacıya verilmesine, 1/2'si olan …-TL'nin ise davacı taraf üzerinde bırakılmasına, artan posta ücretinin davacıya iadesine,
5. Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre belirlenen …-TL vekalet ücretinin davalı idareden alınarak davacıya verilmesine, …-TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalı idareye verilmesine,
6. Bu kararın tebliğ tarihini izleyen 30 (otuz) gün içerisinde Danıştay İdari Dava Daireleri Kuruluna temyiz yolu açık olmak üzere, 07/01/2021 tarihinde karar verildi.
(X) KARŞI OY :
Davacı Sendika tarafından, 20/06/2011 günlü, 27970 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü Personeli Atama ve Yer Değiştirme Esaslarına İlişkin Yönetmeliğin 15. maddesinin 2. ve 3. fıkraları ile 2019/1 sayılı Yer Değiştirme Kurulu Kararı'nın 7, 8. ve 20. maddelerinin iptali istemiyle bakılan dava açılmıştır.
657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun 72. maddesinin birinci fıkrasında, kurumlarda yer değiştirme suretiyle atamaların, hizmetlerin gereklerine, özelliklerine, Türkiye'nin ekonomik sosyal kültürel ve ulaşım şartları yönünden benzerlik ve yakınlık gösteren iller gruplandırılarak tespit edilen bölgeler arasında adil ve dengeli bir sistem içinde yapılacağı; aynı maddenin son fıkrasında, memurların atanamayacakları yerler ve bu yerlerdeki görevler ile kurumların özellik arz eden görevlerine atanabilmeleri için hangi kademelerde ne kadar hizmet etmeleri gerektiği ve yer değiştirme ile ilgili atama esaslarının Devlet Personel Başkanlığınca hazırlanacak bir Yönetmelikle belirleneceği, kurumların atamaya tabi olacak personeli için bu Yönetmelik esaslarına göre Devlet Personel Başkanlığının görüşünü almak suretiyle bir personel ve atama planı hazırlayacağı hükmüne yer verilmiştir.
25/06/1983 günlü ve 18088 sayılı Resmî Gazete'de yayınlanan Devlet Memurlarının Yer Değiştirme Suretiyle Atanmalarına İlişkin Yönetmeliğin "Tanımlar" başlıklı 3. maddesinde, "zorunlu çalışma süresi" deyiminin, her hizmet bölgesinde zorunlu olarak çalışılması gereken süreyi ifade ettiği belirtilmiş; "Temel ilkeler" başlıklı 4. maddesinde "a) Yer değiştirme suretiyle atamalarda kadro imkanları gözönünde bulundurulur. b) Yer değiştirme suretiyle atamalar, ekonomik, sosyal, kültürel ve ulaşım şartları yönünden benzerlik ve yakınlık gösteren iller gruplandırılmak suretiyle oluşturulan bölgeler arasında yapılır. c) Bu atamalarda, memurların bölgeler arasında adil ve dengeli dağılmasını sağlamak esastır." ilkeleri sayılmış; "Hizmet Bölgeleri ve Bölgelerdeki Zorunlu Çalışma Süreleri" başlıklı 5. maddesinin üçüncü fıkrasında, zorunlu yer değiştirmeye tabi personelin ve en az iki yıl olmak üzere hizmet bölgelerindeki zorunlu çalışma sürelerinin, bölgelerin özellikleri, teşkilat yapısı, hizmetin ülkenin her yerine etkin olarak götürülebilmesi ve diğer hizmet gerekleri göz önünde bulundurulmak suretiyle kamu kurum ve kuruluşlarınca tespit edileceği, "Özel Yönetmelikler" başlıklı 28. maddesinde ise kurumların bu Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren 6 ay içinde halen görevde bulunan memurların geçmiş hizmetlerinin bu Yönetmelik çerçevesinde nasıl değerlendirileceği ve bu Yönetmeliğin çeşitli maddelerinde kurumlarca tespiti öngörülen diğer hususları kapsayan özel yönetmeliklerini devlet personel dairesinden olumlu görüş alınmak suretiyle çıkaracakları özel yönetmeliklerde bu Yönetmeliğe aykırı hükümlerin yer almayacağı kurala bağlanmıştır.
Yukarıda adı geçen Yönetmelik ile Kurumlara, kendi atama ve yer değiştirme yönetmeliklerini çıkarma konusunda yetki verilirken, düzenleme yapılacak hususların çerçevesi de belirlenmiştir.
Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü Personeli Atama ve Yer Değiştirme Yönetmeliği'nin, "Genel İlkeler" başlıklı 5. maddesinde, "Bu Yönetmeliğin uygulanması ile ilgili olarak; a) Yapılacak atamalarda kadro imkanları ile hizmet ihtiyacının göz önünde bulundurulması, b) Personelin birimler arasında hizmet gerekleri de dikkate alınarak, adil ve dengeli dağılımının sağlanması, c) Atamalarda, görevlendirmeler dahil, Genel Müdürlük tarafından belirlenen ve olması gereken kadro sayısının aşılmaması, ç) Yapılacak atamalarda aile birliğinin korunması, ilkeleri esastır." hükmüne yer verilmiştir.
2019 yılı genel atama döneminde uygulanacak esaslar ile ilke kararlarının belirlendiği 2019/1 sayılı Yer Değiştirme Kurulu Kararının 20. maddesinde "Tapu Müdürlüklerinin yoğun personel ihtiyacı nedeniyle 2019 yılında Tapu Müdürlüklerinden Kadastro Müdürlüklerine ve Bölge Müdürlüklerine atanma yönünde Yönetim Bilgi Sistemi üzerinden tercih alınmaması," kararı yer almaktadır.
Bu düzenleme ile getirilen, yoğun personel ihtiyacı nedeniyle 2019 yılında Tapu Müdürlüklerinden Kadastro Müdürlüklerine ve Bölge Müdürlüklerine atanma yönünde Yönetim Bilgi Sistemi üzerinden tercih alınmamasına ilişkin hüküm ile Tapu Müdürlüklerinde görev yapan personelin anılan birimlere yer değiştirme suretiyle atanma hakkı elinden alınmakta; bu da üst norm olan 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun 72. maddesi ile genel nitelikteki Devlet Memurlarının Yer Değiştirme Suretiyle Atanmalarına İlişkin Yönetmeliğin "Temel İlkeler" başlıklı 4. maddesinin, (c) fıkrasında yer alan "Atamalarda, memurların bölgeler arasında adil ve dengeli dağılmasını sağlamak esastır." hükmüne ve Kurum Atama ve Yer Değiştirme Yönetmeliğinin "Genel İlkeler" başlıklı 5. maddesinde yer alan "Yapılacak atamalarda kadro imkanları ile hizmet ihtiyacının göz önünde bulundurulması, personelin adil ve dengeli dağılımının sağlanması ile yapılacak atamalarda aile birliğinin korunması" kuralına aykırılık teşkil etmektedir.
Bu nedenle, 2019/1 sayılı Yer Değiştirme Kurulu Kararı'nın davaya konu 20. maddesinde hukuka uyarlık görülmediğinden; anılan hükmün de iptal edilmesi gerektiği oyuyla, çoğunluk kararının bu madde yönünden davanın reddi yolundaki kısmına katılmıyorum.
Sayın kullanıcılarımız, siteden kaldırılmasını istediğiniz karar için veya isim düzeltmeleri için bilgi@abakusyazilim.com.tr adresine mail göndererek bildirimde bulunabilirsiniz.