Mahkemesi :İş Mahkemesi


Dava, sigortalılık başlangıcının tespiti istemine ilişkindir.
Mahkemece, ilâmında belirtildiği şekilde davanın kabulüne karar verilmiştir.
Hükmün, davalı Kurum vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kâğıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
Dava, 01.03.1988 günü hizmet akdine dayalı çalışıldığının ve anılan tarihin sigortalılık başlangıcı olduğunun tespiti istemine ilişkindir.
506 sayılı Kanunun 108. maddesi gereğince sigortalılık başlangıç tarihinin belirlenmesine ilişkin açılan her dava, sigortalılığın saptanması istemini de içerdiğinden, bu Kanunun 79/10. maddesine dayalı olan ve hizmet tespiti davası olarak nitelendirilen bir görünüm arz etmekte olup bunun doğal sonucu olarak da söz konusu 1 günlük çalışmanın belirlenmesi talepli davada, hizmet tespiti davalarındaki kanıtlama yöntem ve ilkeleri benimsenip uygulanmalı, başka bir anlatımla, sigortalılıktan söz edilebilmesi için, çalışmanın varlığı, hizmet tespiti davaları yönünden kabul edilen yöntem ve ilkelere uygun biçimde saptanmalıdır. Yöntemince düzenlenerek yasal hak düşürücü süre içerisinde Kurum"a verilen sigortalı işe giriş bildirgesi, ilgilinin işe alındığını gösteren yazılı delil niteliğinde ise de sigortalılığın kabulü açısından kuşkusuz tek başına yeterli kabul edilemez ve bu kapsamda çalışma olgusunu ortaya koyabilecek inandırıcı ve yeterli başka kanıtlar aranmalıdır.
Bu tür davalar kamu düzeni ile ilgili olduğundan özel bir duyarlılıkla ve özenle yürütülmeleri zorunlu olup mahkemece, tarafların sunduğu deliller ile yetinilmemeli, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun ilgili hükümleri esas alınarak kendiliğinden araştırma ilkesi benimsenmeli, sigortalılığın kabulü ve hüküm altına alınabilmesi için hizmet akdinin ve eylemli çalışmanın varlığı ortaya konulmalıdır.
Yukarıdaki yasal düzenleme ve açıklamalar ışığında eldeki dava değerlendirildiğinde; Kurum tarafından aslı ibraz edilen işe giriş bildirgesinde ...işyeri sicil nolu, davalı işveren ... unvanlı işyeri tarafından, davacı adına 01.03.1988 işe giriş tarihli, 28.03.1988 günü davalı Kurum"a intikal eden belgenin taraflarca ıslak imzalı olup, belge üzerindeki davacı sigorta sicil numarasının ise ... olarak yazılı olduğu, bildirgedeki kimlik bilgilerinin davacıya ait olduğu ve sigorta sicil numarasının davacının daha sonraki hizmetlerinde de kullanıldığı ancak davalı işveren tarafından Kurum"a hizmet bildirimi yapılmayıp sigorta priminin de ödenmediği belirgin bulunmakla birlikte; yine Kurum tarafından davalı işyerine ilişkin ibraz edilen evraklar arasında iddia olunan gazete basımı işi niteliğindeki, davalı ... adına işlem gören işyeri, farklı olarak ...sicil nosu ile, 01.01.1987 tarihinde 506 sayılı Kanun kapsamına alınıp 02.02.1987 tarihinde Yasa"nın uygulama alanından çaktığının bildirildiği,bu anlamda da işe giriş bildirgesi tanzim tarihinde işyerinin kapsamda olmadığı ve fakat kapsamda olmayan işyerinin 1988/I ve II. dönem dört aylık bordrolarının gönderildiği, yine bordrolar üzerinde yapılan incelemede ise; işyeri sicil numarası kısmında, işe giriş bildirgesinde yazılı numaranın üzeri çizilerek farklı olarak ... numaranın yazıldığı, davacının sigorta sicil numarasının ise yine işe giriş bildirgesinde yazılı numaradan farklı olduğu anlaşılmaktadır.
Mahkemece tespit edilen maddi olgular ile yukarıda anılan hukuki düzenlemeler dikkate alınarak; mevcut çelişkiler hiçbir tereddüte mahal vermeyecek şekilde giderilmeli, bu kapsamda işe giriş bildirgesinde yer alan imzanın davacıya aidiyetinin tespiti amacıyla imza incelemesine ilişkin ara kararın gereği yapılmalı; işe giriş bildirgesi ve bordrolarda yazılı işyeri ve davacı sigortalı sicil numaralarının hangi nedenle örtüşmediği irdelenmeli, benzer şekilde Kurum tarafından kapsam bilgileri gönderilen davalı adına kayıtlı işyeri sicil numarasının, işe giriş bildirgesinde yer alan işyeri sicil numarasının farklı olmasının nedeni araştırılmalı; davalı ...sicil nolu işyerinin 506 sayılı Kanun hükümleri kapsamına alındığı tarih tespit edilmeli, davacıya verilen sigorta sicil numarasının hangi yılın serilerinden olduğu saptanmalı, hizmeti ortaya koyabilecek belgeler, Kurum görevlileri tarafından düzenlenen rapor ve tutanaklar getirtilmeli; bordrolarda adı geçen sigortalılar re"sen tanık olarak dinlenmeli, davalı iş yeri ile aynı çevrede faaliyet yürüten işverenler ve bunların çalıştırdığı kimseler kolluk marifetiyle yöntemince belirlenerek bu kişilerin bilgi ve görgülerine başvurulmalı; ilgili vergi dairesine yazı yazılarak davalı işverenin yükümlülük ve faaliyet durumu saptanmalı; böylece gerekli tüm soruşturma yapılarak uyuşmazlık konusu husus, hiçbir kuşku ve duraksamaya yer bırakmayacak biçimde çözümlenip, deliller hep birlikte değerlendirilip takdir edilerek varılacak sonuç uyarınca bir karar verilmelidir.
Mahkemece, belirtilen maddî ve hukukî esaslar göz önünde tutulmadan eksik inceleme ve araştırma ile yazılı şekilde hüküm tesis edilmesi usûl ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O hâlde; davalı Kurum vekilinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli, hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Açıklanan nedenlerle temyiz edilen hükmün BOZULMASINA, 31.05.2016 gününde oy birliğiyle karar verildi.