MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi

Taraflar arasındaki tazminat davasının yapılan yargılaması sonunda; kararda yazılı nedenlerden dolayı davanın kısmen kabulüne dair verilen hükmün süresi içinde davacılar vekili, davalı ... Sigorta A.Ş. vekili,davalı ... A.Ş. vekili ve davalı ... tarafından temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği düşünüldü:
- K A R A R -
Davacılar vekili; davacılar vekili, davalı ..."nın sürücüsü, davalı ... AŞ"nin trafik sigortacısı olduğu motosiklet ile diğer davalıların işleteni, sürücüsü ve trafik sigortacısı olduğu aracın çarpışması sonucu motosiklette yolcu olarak bulunan destek ..."in yaşamını yitirdiğini belirterek asıl davada defin ve cenaze masrafı olarak 10.000,00 TL, destekten yoksun kalma tazminatı olarak davacı eş ... için 5.000,00 TL, davacı çocuk ... için 5.000,00 TL, davacı anne Hatun ve baba ... için 5.000,00"er TL ile davacı eş ve çocuk için 70.000,00"er TL, davacı anne ve baba için 20.000,00"er TL, davacı kardeşler için 10.000,00"er TL manevi tazminatın davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline karar verilmesini talep etmiş, ıslah dilekçesi ile destekten yoksun kalma tazminatı taleplerini davacı eş için 351.955,91 TL"ye, davacı çocuk için 95.976,51 TL"ye yükselttiklerini bildirmiştir.
Birleştirilen 2010/378 esas ve 2010/276 karar sayılı davada, fazlaya ilişkin hakları saklık kalmak üzere 10.000,00 TL tazminatın davalı ... Ferdi Kaza Sigortacısından tahsiline karar verilmesi talep edilmiştir.
Birleştirilen 2010/203 esas ve 2010/256 karar sayılı davada, fazlaya ilişkin hakları saklık kalmak üzere 8.000,00 TL destekten yoksun kalma tazminatının, müteveffanın yolcu olarak bulunduğu aracın trafik sigortacısı olan davalıdan tahsiline karar verilmesi talep edilmiştir.
Birleştirilen 2016/404 esas ve 2010/249 karar sayılı davada, ek dava ile davacı eş ... için 437.954,00 TL, davacı çocuk ... için 49.615,00 TL destekten yoksun kalma tazminatını desteğin yolcu bulunduğu aracın sürücüsü, karşı aracın işleteni, sürücüsü ve trafik sigortacısından tahsilini talep etmiştir.
Davalılar, davanın reddini savunmuşlardır.
Mahkemece, bozmaya uyularak yapılan yargılama, iddia, savunma ve toplanan delillere göre; davacılar anne ... ve Baba ... için açılan destekten yoksun
kalma tazminatına ilişkin davanın reddine,davacılar eş ... ve çocuk ... için açılan destekten yoksun kalma tazminatına ilişkin dava ve birleşen davaların kabulü ile, eş için 789.909,91 TL ve çocuk için 145.591,51 TL destekten yoksun kalma tazminat bedellerinin davalılar ..., ... Oto ve ... açısından olay tarihi olan 16.11.2008 tarihinden itibaren ve diğer davalılar ... Sigorta ve ... Sigorta AŞ açısından dava tarihi 19.12.2008 tarihinden itibaren poliçelerindeki limitlerle sınırlı kalacak şekilde müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacılara verilmesine, cenaze gideri ile ilgili tazminat davasının kısmen kabulü ile 2.100,00 TL tutarındaki tazminat bedelinin davalılar ..., ... Oto ve ... açısından olay tarihi olan 16/11/2008 tarihinden itibaren ve diğer davalılar ... İsviçre Sigorta, ... Genel sigorta ve Anadolu Sigorta açısından dava tarihi 19/12/2008 tarihinden itibaren poliçelerindeki limitlerle sınırlı kalacak şekilde müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacılara verilmesine, fazlaya ilişkin istemin reddine,davanın manevi tazminat açısından kısmen kabulü ile eş ... için 10.000,00 TL çocuk ... için 10.000,00 TL baba ... için 7.500,00 TL anne ... için 10.000,00 TL kardeş ... için 5.000,00 TL kardeş ... için 5.000,00 TL toplam 47.500,00 TL manevi tazminat bedelin davalılar ..., ... Oto ve ...’dan olay tarihi 16/11/2008 tarihinden itibaren yasal faiziyle birlikte müştereken ve müteselsilen alınarak davacılara verilmesine, davalı ... Genel Sigorta hakkındaki destekten yoksun kalma tazminatına ilişkin davanın reddine karar verilmiş; hüküm, süresi içinde davacılar vekili, davalı ... Sigorta A.Ş. vekili,davalı ... A.Ş. vekili ve davalı ... tarafından temyiz edilmiştir.
1-Adli yardımdan yararlanabilmenin şartlarını düzenleyen 6100 sayılı HMK"nın 334/1. maddesinde "Kendisi ve ailesinin geçimini önemli ölçüde zor duruma düşürmeksizin, gereken yargılama veya takip giderlerini kısmen veya tamamen ödeme gücünden yoksun olan kimseler" denilmek suretiyle adli yardımdan yararlanabilecek kişilerle ilgili genel çerçeve çizilmiştir.
Dosya kapsamındaki belgelerin incelenmesinden; davalı ...’ın mali durumu itibariyle temyiz harçlarını yatırmasının güç olduğu, bu giderleri ödeme konusunda ödeme gücünün bulunmadığı anlaşıldığından davalı ...’ın adli yardım talebi kabul edilerek temyiz itirazlarının incelenmesine karar verilmiştir.
2-Dosya içeriğine, bozmaya uygun karar verilmiş olmasına, kararının gerekçesinde, dayanılan delillerin tartışılıp, değerlendirilmesinde usul ve yasaya aykırı bir yön bulunmamasına, bozma ile kesinleşen yönlere ilişkin inceleme yapılmasının mümkün olmamasına göre; davacılar vekilinin tüm temyiz itirazlarının reddine, davalı ... Sigorta A.Ş. vekilinin tüm temyiz itirazlarının reddine, davalı ...’ın aşağıdaki (3) nolu bent dışında kalan sair temyiz itirazlarının reddine, davalı ... A.Ş."nin aşağıdaki (4) nolu bent dışında kalan sair temyiz itirazlarının reddine karar vermek gerekmiştir.
3-Dava, trafik kazasından kaynaklanan maddi ve manevi tazminat istemine ilişkindir.
Mahkemece bozma öncesinde; eş ... için 351.955,91 TL, davacı çocuk Mina için 95.976,51 TL destek, 2.100,00 TL cenaze ve defin davalılar ..., ... Oto ve ... açısından olay tarihi olan 16.11.2008 tarihinden itibaren ve diğer davalılar ... Sigorta, ... Genel Sigorta ve Anadolu Sigorta AŞ açısından dava tarihi 19.12.2008 tarihinden itibaren poliçelerindeki limitlerle sınırlı kalacak şekilde müştereken ve müteselsilen tahsiline, davacı eş, çocuk ve ... için 10.000,00"er TL, ... için 7.500,00 TL, ... ve ... için 5.000,00"er TL manevi tazminatın davalılar ..., ... Oto. İth. Ltd. Şti. ve ...’dan olay tarihi olan 16.11.2008 tarihinden itibaren müştereken ve müteselsilen tahsiline karar verilmiş, hüküm davacılar vekili ve davalı ... tarafından temyiz edilmemiş olup diğer davalılar tarafından temyiz edilmiştir.
Dairemizin 22/09/2014 tarihli 2013/8977 E. - 2014/12425 K. sayılı bozma ilamında ise; hesap raporunun pmf yaşam tablosu esas alınarak düzenlenmesi gerektiği, desteğin gerçek gelirinin tespiti, hatır taşıması itirazlarının karar yerinde tartışılması ve ferdi kaza sigortacısının teminat dışı savunmasının karar yerinde tartışılması gerektiği belirtilerek hükmün bozulmasına karar verilmiştir.
Mahkemenin bozma öncesi verilen 20.12.2012 tarihli 2008/537 – 2012/846 sayılı hüküm davacılar tarafından temyiz edilmemekle davacılar yönünden kesinleşmiş olup, kesinleşen hüküm üzerine ek dava açılması mümkün değildir.
Kesin hükmün amacı, kişiler arasındaki uyuşmazlıkların kesin biçimde çözümlenmesidir. HMK’nin 114/1-i maddesi göre (dava konusu uyuşmazlığın) aynı davanın, daha önceden kesin hükme bağlanmamış olması (kazıyei muhkeme, HUMK madde 237,
6100 sayılı HMK madde 303) dava şartıdır. Aynı konuda, aynı taraflar arasında, aynı dava sebebine dayanarak daha önce dava açılmış ve verilen hüküm kesinleşmiş ise, artık o dava konusu hakkında kesin hüküm vardır. Aynı dava (uyuşmazlık), yeni bir dava konusu yapılamaz; yapılırsa, mahkemenin kesin hükmün varlığını kendiliğinden gözeterek, davayı esasa girmeden (usulden) reddetmesi gerekir.
Somut olayda, İstanbul Anadolu 24 Asliye Hukuk Mahkemesinin 25.10.2016 tarih ve 2016/404-2010/249 Sayılı birleşen dosyanın, Dairemizin bozma ilamından sonra aynı konuda, asıl davada davacı eş ve çocuğu tarafından asıl davanın davalılarına karşı, aynı dava sebebine dayanarak açılmış olması, mahkemenin 20.12.2012 tarihli 2008/537–2012/846 sayılı hükmünün davacılar tarafından temyiz edilmeyerek kesinleşmiş olması karşısında İstanbul Anadolu 24 Asliye Hukuk Mahkemesinin 25.10.2016 tarih ve 2016/404-2010/249 Sayılı birleşen dosyadaki talep yönünden; usuli kazanılmış haklar gözetilerek temyiz eden ... yönünden dava şartı yokluğundan davanın reddine karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde hüküm kurulması usul ve yasaya aykırı olduğundan hükmün bozulması gerekmiştir.
4-Davalı ... A.Ş. kazaya karışan ve desteğin yolcu olarak bulunduğu aracın trafik sigortcısıdır. Mahkemece, davalının sorumluluğunun poliçe limiti ile sınırlı olmasına karar verilmiş ise de, kaza tarihinde yürürlükte olan Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası Genel Şartlarının B.2.b maddesi uyarınca, davalı ... A.Ş."ye yükletilecek harç, yargılama gideri ve vekalet ücretinin sorumlu olduğu miktara oranlanarak hüküm altına alınması gerekirken, sigorta şirketinin harç, yargılama gideri ve vekalet ücretinin tamamından diğer davalılara birlikte müştereken ve müteselsilen sorumlu tutulması doğru olmamış, hükmün bu nedenle bozulması gerekmiştir.
5-Yargıtayca bozulmasına karar verilen hususlar yönünden yeniden yapılan yargılamada, kesinleşen kısımlar hakkında hüküm kurulamaz. Yalnızca bozulan kısımlar hakkında inceleme yapılarak hüküm kurulması gerekir. Bozma ilamına uyulmakla, bozma ilamı lehine olan taraf yararına usuli kazanılmış hak oluşur ve bozma ilamının gereğinin yerine getirilmesi gerekir.
Dairemizin 22/09/2014 tarihli 2013/8977 E. - 2014/12425 K. sayılı bozma ilamında hükmedilen manevi tazminatlar yönünden bozma kararı verilmemiş olduğundan mahkeme hükmü; manevi tazminatlar ve ferileri yönünden kesinleşmiştir. Bu durumda mahkemece bozmaya uyularak yapılan yargılamada,
hükmedilen manevi tazminatlar yönünden hüküm kesinleştiğinden yeniden karar verilmesine yer olmadığına karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde hüküm tesisi hatalı olup, kararın re’sen bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda (1) nolu bentte açıklanan nedenlerle davalı ...’ın adli yardım talebinin kabulüne, (2) nolu bentte açıklanan nedenlerle davacılar vekili ile davalı ... Sigorta A.Ş. vekilinin tüm temyiz itirazlarının REDDİNE, (3) nolu bentte açıklanan nedenlerle davalı ...’ın temyiz itirazlarının kabulüne, (4) nolu bentte açıklanan nedenlerle davalı ... A.Ş. vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile (5) nolu bentte açıklanan nedenlerle hükmün re’sen BOZULMASINA, aşağıda dökümü yazılı 23,00 TL kalan onama harcının temyiz eden davacılardan alınmasına, aşağıda dökümü yazılı 47.116,10 TL kalan onama harcının temyiz eden davalı ... Sigorta A.Ş."den alınmasına, peşin alınan harcın istek halinde temyiz eden davalılar Anadolu Sigorta A.Ş."ye geri verilmesine 06/10/2020 gününde oybirliğiyle karar verildi.