8. Hukuk Dairesi 2018/320 E. , 2019/6261 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
DAVA TÜRÜ : Nüfus Kaydının Düzeltilmesi
Taraflar arasında görülen ve yukarıda açıklanan davada yapılan yargılama sonunda Mahkemece, davanın kabulüne karar verilmiş olup hükmün Cumhuriyet Savcısı tarafından temyiz edilmesi üzerine, Dairece dosya incelendi, gereği düşünüldü.
K A R A R
... Cumhuriyet Başsavcılığının 2014/183E, 2014/1 numaralı davaname ile; "..."nin ... ve Şadiye adlı kızları bulunduğunu, ..."nin 12-13 yaşlarında bekar olarak ölmesine rağmen nüfus kayıtlarında sağ göründüğünü, Şadiye"nin ise ... ile yaptığı ilk evliliğinin Şaziyenin nüfus kaydına işlendiğini bildirerek, ..."nin evlenme ve boşanma kaydına ilişkin kişisel hal olayının ... T.C nolu ..."nin üzerine aktarılarak ..."nin ölüm kaydının düşürülmesine karar verilmesi" kamu adına talep ve dava edilmiştir.
Mahkemenin 11.02.2015 günlü kararı ile, ..."nin 1967 yılında öldüğünün tespitine, resmi evrak niteliğinde olan 27/04/1977 tarihli nüfus evlenme ihbariyesinde kadının kimlik bilgileri ... TC Kimlik nosu taşıyan ..."ye ait olduğu, yine ... Asliye Hukuk Mahkemesinin 1979/30 Esas, 1979/78 Karar sayılı kararında davacı olan ... ..."ın kimlik bilgileri "... kızı, 1957 D.lu, ... ... köyünden" olarak gösterilmiş, hüküm fıkrasında da ... TC Kimlik nosu taşıyan ..."ye ilişkin kimlik bilgilerinden bahsedildiği, bunun sonucunda kesinleşmiş mahkeme kararına uygun olarak nüfus siciline işlenmiş boşanma olayının; boşanma kararında kimlik bilgileri belirtilmeyen bir başka kişinin nüfus siciline işlenmesine karar verilmesi hukuken mümkün bulunmaması nedeni ile evlilik kaydının taşınması talebinin reddine karar verilmiştir. Davalı ... tarafından kararın temyizi üzerine Yargıtay 18. Hukuk Dairesinin 31.03.2016 tarihli ve 2015/7275 Esas, 2016/5447 Karar sayılı ilamı ile, “1.Dava Cumhuriyet Savcısı tarafından açıldığı halde davaya katılımı sağlanmadan yokluğunda karar verilmesi,
2. Ölüm tarihinin tespitine karar verilen ... mirasçılarının davalı sıfatı ile yargılamaya katılımı sağlanmadan,
3. ..."nin ... ile yaptığı evliliğin ... nüfusuna taşınacağı dikkate alınarak olaydan hukuku etkilenecek olan ..."ın sağ ise kendisi, ölü ise mirasçılarının davalı sıfatı ile davaya dahili sağlanmadan,
Kabule göre de;
4. Mahkemece ... Eyi"nin 1967 yılında öldüğü kabul edildiğine göre, bu kişinin ölümünden sonra 27/04/1977 yılında evlenip, 05/06/1979 tarihinde boşanamayacağı açıktır. Bu bağlamda istemler arasındaki ilişki dikkate alınarak ..."nin dosyada mevcut evlenme ihbarında tanık olarak geçen kişiler ve belgeyi ... ... Köyü Evlenme İşleri Memuru sıfatı ile imzalayan kişinin sağ olup olmadıkları araştırılarak sağ ise olayla ilgili bilgi ve görgülerine de başvurularak davanın kanıtlanması durumunda ... nüfus kaydındaki evlenme ve boşanma şerhinin ... kaydına taşınmasına da karar verilmesi gerektiği dikkate alınmadan eksik inceleme ve araştırma ile davanın kısmen kabulüne karar verilmesi doğru görülmemiştir.” şeklinde bozulmuştur.
Mahkemece bozmaya uyularak yapılan yargılama sonunda davanın kabulü ile ..."nin 1969 yılında öldüğünün tespitine, 1969 yılında öldüğünün tespitine karar verilen ..."nin nüfus kaydındaki 27/04/1977 tarihli evlenme ve 05/06/1979 tarihli boşanma kaydının iptali ile iptal edilen iş bu kayıtların ... İli, ... İlçesi, ... Mahallesi, Cilt No: 17, Hane No:52, BSN 20 (evlenmeden önceki kaydı) da nüfusa kayıtlı bulunan, ... ve ..."den olma ,29/09/1947 ... D.lu ... TC Kimlik Nolu ..."nin kaydına tesciline, karar verilmiş, karar Cumhuriyet Savcısı tarafından “bozmaya rağmen yargılama sırasında tüm celselere Cumhuriyet Savcısının katılımı sağlanmadan duruşma yapılarak karar verilmesinin doğru olmadığı” gerekçesi ile temyiz edilmiştir. Davanın kamu düzenini ilgilendirmesi nedeni ile dosya incelenmiştir.
Dava, nüfusta sağ görünen kişinin ölümünün ve ölüm tarihinin tespiti ile nüfus kayıtlarının düzeltilmesi istemine ilişkindir.
1. Nüfus kayıtlarının düzenli ve gerçeğe uygun olarak tutulması kamu düzeni ile ilgilidir. Bu bakımdan hakim resen araştırma ilkesinin sonucu olarak kendiliğinden delil toplama yetkisine sahiptir.Nüfus kayıtlarındaki istemlerle ilgili davalarda, mahkemelerin hiçbir kuşku ve duraksamaya neden olmaksızın doğru sicil oluşturmak zorunluluğu bulunduğundan, Mahkemece sadece taraf ve tanık beyanları ile yetinilmeyip, resen, yaşı itibari ile ölüm olayını bilebilecek tanıkları araştırıp dinleyerek ..."nin ölüm tarihinin gün ve ay olarak da tespiti gerektiği dikkate alınmayarak sadece ölüm yılının tespiti ile yetinilmesi
2. ... mirasçılarından ölü kardeşi Mustafa Eyi"nin mirasçıları tespit edilerek davaya katılmalarının sağlanmaması, doğru görülmemiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan esaslar gözönünde tutulmaksızın yazılı şekilde hüküm tesisi isabetsiz, temyiz itirazları bu nedenlerle yerinde olduğundan kabulü ile hükmün 6100 sayılı HMK"nin Geçici 3. maddesi yollamasıyla 1086 sayılı HUMK"un 428. maddesi uyarınca BOZULMASINA, taraflarca HUMK"un 440/1 maddesi gereğince Yargıtay Daire ilamının tebliğinden itibaren ilama karşı 15 gün içinde karar düzeltme isteğinde bulunulabileceğine, 20/06/2019 tarihinde oybirliğiyle karar verildi