MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ



Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün Yargıtay"ca incelenmesi istenilmekle; temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldı, inceleme raporu ve dosyadaki belgeler okundu, GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:


Kadastro sonucu, ... İli Merkez İlçesi ... Köyü çalışma alanında bulunan ... ada 65 parsel sayılı 11.270,02 metrekare yüzölçümündeki taşınmaz, tapu kaydı nedeniyle Hazine adına tespit ve tescil edilmiştir. Davacı ..., satın alma ve kazandırıcı zamanaşımı zilyetliğine dayanarak, tapu iptali ve adına tescili istemiyle dava açmıştır. Mahkemece yapılan yargılama sonunda davanın kabulüne, çekişmeli 108 ada 65 parsel sayılı taşınmazın davalı Hazine adına olan tapu kaydının iptali ile davacı ... adına tapuya tesciline karar verilmiş; hüküm, davalı Hazine vekili ve yargılama giderleri yönünden de davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Davacı ..., çekişmeli 108 ada 65 parsel sayılı taşınmazı evvelki sahibinden satın aldığını, o tarihten bu yana kendisinin taşınmaz üzerinde zilyetlik ve tasarrufunun bulunduğunu belirterek, davalı Hazine adına oluşan tapu kaydının iptali ile taşınmazın adına tescilini talep etmiştir. Mahkemece, dava konusu taşınmazın kadastro tespiti sırasında kayıp, yitik kişilerden kaldığından bahisle Hazine lehine oluşan tapu kaydına dayanılarak tespit ve tescil edildiği, mahallinde yapılan keşifte alınan beyanlar değerlendirildiğinde, temyize konu taşınmazın öncesinde davacının bayii (satıcısı) tarafından, ardından davacı tarafça kullanıldığı, Hazine adına düzenlenen tapu kayıtlarının tek taraflı idari işlemle oluştuğu, mülkiyet hakkının tek yanlı tasarrufla kısıtlanamayacağı; kaldı ki dava konusu taşınmaza komşu 108 ada 66 parsel sayılı taşınmaza uygulanan tapu kaydının dava konusu taşınmaz yönünü taşınmazın önceki sahibi olan "..." olarak okuduğu, bu yönüyle de dava konusu taşınmazın evvelinde davacının bayinin kullanımında olduğunun anlaşıldığı ve çekişmeli taşınmazda davacı lehine zilyetlikle kazanım şartının oluştuğu gerekçesiyle davanın kabulüne karar verilmiş ise de, yapılan araştırma, inceleme ve uygulama hüküm vermeye yeterli bulunmamaktadır. Şöyle ki, kadastro sırasında çekişmeli taşınmaza uygulanan 19.01.1962 tarih ve ... sıra numaralı tapu kaydının mütegayip eşhasdan metruk olmakla idari yoldan tescil edildiği anlaşılmakta olup, Mahkemece bu husus üzerinde yeterince durulmamış, çekişme konusu taşınmazın evveliyatı hakkında keşif sırasında yeterli beyan alınmamış, dava konusu taşınmaza komşu 108 ada 63 parsel sayılı taşınmaz ile 108 ada 62 parsel sayılı taşınmazların kadastro tespitine esas tapu kayıtları ve varsa haritaları tesisinden itibaren getirtilip mahallinde yöntemince uygulanmamış ve komşu parsellerin dayanağı tapu kayıtlarının çekişmeli taşınmazın yönünü ne okuduğu hususu araştırılmamıştır. Bu şekilde eksik araştırma ve incelemeye dayalı olarak karar verilemez.
Hal böyle olunca, mahkemece doğru sonuca varılabilmesi için öncelikle çekişmeli taşınmaza komşu taşınmazların tespitine esas tapu kayıtları ve dayanak belgeleri ile varsa haritaları tesislerinden itibaren tüm tedavülleriyle birlikte dosya arasına getirtilmeli, bundan sonra mahallinde; yaşlı, tarafsız, yöreyi iyi bilen, davada yararı bulunmayan şahıslar arasından seçilecek en az üç kişilik yerel bilirkişi kurulu ve taraf tanıkları ile fen bilirkişisinin katılımıyla yeniden keşif yapılmalı ve yapılacak bu keşifte yerel bilirkişiler ve taraf tanıklarından, taşınmazın öncesinin kaçak ve yitik kişilerden kalıp kalmadığı etraflıca sorulup maddi olaylara dayalı olarak açıklattırılmalı, bu nitelikteki kişilerden (mütegayip eşhastan) kanun gereği Hazineye intikal eden taşınmazların süresi ne olursa olsun zilyetlikle iktisabının mümkün olmadığı dikkate alınmalı; taşınmazın öncesinin bu nitelikte olmayıp zilyetlikle kazanılacak yerlerden olduğunun anlaşılması halinde, Hazine tapusunun oluştuğu tarihe kadar, eklemeli olarak kazandırıcı zamanaşımı zilyetliği nedeniyle mülk edinme koşullarının davacı taraf lehine gerçekleşip gerçekleşmediği yerel bilirkişi ve tanıklara sorularak saptanmalı, komşu taşınmazların tespitine esas dayanak tapu kayıtlarının tüm tedavülleri ile ve varsa haritaları mahallinde uygulanmalı, bu suretle ilgili tapu kayıtlarının çekişmeli taşınmazın yönünü ne okuduğu belirlenmeli, bundan sonra iddia ve savunma çerçevesinde toplanan tüm deliller birlikte değerlendirilerek sonucuna göre bir karar verilmelidir. Mahkemece bu hususlar göz ardı edilerek eksik araştırma ve incelemeyle yazılı şekilde hüküm kurulması isabetsiz olduğu gibi kabul şekline göre de, 3402 sayılı Kanun"un 36/A maddesi hükmünü uygulama olanağı bulunmadığının göz ardı edilmiş olması da isabetsiz olup, temyiz itirazları açıklanan nedenlerle yerinde görüldüğünden kabulü ile hükmün BOZULMASINA, peşin yatırılan temyiz karar harcının talep halinde temyiz eden davacıya iadesine, yasal koşullar gerçekleştiğinde kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 12.02.2020 gününde oybirliğiyle karar verildi.