Mahkemesi :Asliye Hukuk (İş) Mahkemesi


Dava, zorunlu sigortalılığın iptaline ilişkin Kurum İşleminin iptali ile Kurum’a borçlu olmadığının tespiti istemine ilişkindir.
Mahkemece, bozma ilamına uyularak ilâmında belirtildiği şekilde davanın kabulüne karar verilmiştir.
Hükmün, davalı Kurum vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kâğıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
Davanın yasal dayanağı, 5510 sayılı Yasa’nın 86. Maddesidir. Anayasal haklar arasında yer alan sosyal güvenliğin yaşama geçirilmesindeki etkisi gözetildiğinde, sigortalı konumunda geçen çalışma sürelerinin saptanmasına ilişkin davalar, kamu düzenine ilişkin olduğundan, özel bir duyarlılık ve özenle yürütülmesi zorunludur. Bu bağlamda, hak kayıplarının ve gerçeğe aykırı sigortalılık süresi edinme durumlarının önlenmesi, temel insan haklarından olan sosyal güvenlik hakkının korunabilmesi için, bu tür davalarda tarafların gösterdiği kanıtlarla yetinilmeyip, gerek görüldüğünde re’sen araştırma yapılarak kanıt toplanabileceği de göz önünde bulundurulmalıdır.
Davacı, 05.04.2012 tarihli Kurum Raporu ile işyerinde fiilen çalışan 4 kişinin bildirimlerini iptal etmesi neticesinde 4447 sayılı Kanun’un geçici 9. Maddesi kapsamında yararlanmış olduğu teşviklerinde iptal edildiği ve davacıdan iptal bildirgelerinin istendiği ayrıca sahte olarak bildirildiği iddia edilen sigortalı Y... C... için de yersiz sağlık giderlerinden davacının sorumlu tutularak borç bildirim belgesinin düzenlendiği, tüm bu yaptırımların iptaline yönelik eldeki davanın açıldığı anlaşılmaktadır. Mahkemece, sigortalılığı iptal edilenlerin tanık olarak beyanlarına başvurulduğu ve fiilen çalıştıkları gerekçesiyle de davanın kabulü yönünde hüküm tesis edildiği belirgindir. Mahkemenin kabulü eksik araştırma ve incelemeye dayalıdır.
Mahkemece, yapılacak iş, çalışmaların gerçekliği, işin ve işyerinin kapsam ve niteliğiyle süresinin belirlenebilmesi amacıyla; öncelikle, sigortalılığı iptal edilen 4 sigortalının muhasebe bürosu olduğu anlaşılan işyerinde ne işi yaptığı açıklıkla belirlenmeli, bu işyerinde çalışmış davası olmayan uyuşmazlığa konu dönemi kapsar şekilde çalışması bulunan dinlenmeyen tanık var ise kanaat edinmeye yetecek kadarının re’sen belirlenerek beyanlarına başvurulmalı , talep edilen döneme ilişkin bordro tanıklarına ulaşılamadığı takdirde sigortalı ile birlikte çalışan kişiler ile aynı çevrede işyeri olan işveren ya da bu işverenlerin çalıştırdığı kişiler re’sen saptanarak bilgi ve görgülerine başvurulmalı; mezkur işyerlerinin kapasitesi araştırılarak gerekirse keşif icrası ile büyüklüğü tespit edilmeli, sigortalılığı iptal edilen kişilerin yaptığı işi yapan başka kişiler olup olmadığı şayet var ise davacının yaptığı iş kolu değerlendirilerek aynı işi yapan kaç kişiye ihtiyaç duyulabileceği konusunda uzman bilirkişiden de gerekirse görüş alınmak suretiyle sigortalılığı iptal edilen kişilerin gerçekten çalışıp çalışmadığı kuşku ve duraksamaya mahal vermeyecek şekilde çözümlenmeli elde edilecek sonuca göre bir karar verilmelidir.
Mahkemece, bu maddi ve hukuki olgular göz ardı edilerek eksik araştırma ve inceleme sonucu yazılı şekilde hüküm kurulması, usul ve yasaya aykırı olup, bozma nedenidir.
O hâlde, davalı vekilinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ : Temyiz edilen hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, 30.05.2016 gününde oybirliğiyle karar verildi.