Danıştay İdare Dava Daireleri Kurulu 2020/1114 Esas 2021/30 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
İDARİ DAVA DAİRELERİ KURULU
Esas No : 2020/1114
Karar No : 2021/30

TEMYİZ EDEN (DAVACI) : …

KARŞI TARAF (DAVALI) : … Başkanlığı

İSTEMİN KONUSU : ... İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı ısrar kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: … olarak görev yapmakta olan davacı tarafından, … kadrosuna atanma tarihinin 12/10/2012 olarak belirlenmesine ilişkin Meslek Mensupları Yükseltme ve Disiplin Kurulu Başkanlığının … tarih ve … sayılı işleminin iptali ile yoksun kaldığı özlük ve parasal hakların yasal faiziyle birlikte iadesine karar verilmesi istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: ... İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararıyla;
Davacının, … yardımcısı adayı iken, olumsuz sicil ve görevine son verme işlemlerine karşı açtığı davalarda verilen yürütmenin durdurulması ve iptal kararları üzerine; davalı idarenin, mahkeme kararlarını uygulamak maksadıyla, davacıyı 19/04/2011 tarihinde … yardımcısı adaylığına tekrar atadığı ve … yardımcısı olarak atandıktan sonra emsalleri ile eşitlenmesi amacıyla … yardımcılığına atanma tarihini dönem arkadaşlarının atanmış olduğu 23/02/2010 tarihi olarak düzelttiği, davacının açıkta kaldığı sürelere ilişkin terfilerinin yapıldığı, terfi tarihinin düzeltilerek emsallerine eşitlendiği, mahrum kaldığı mâli ve özlük haklarının ödendiği ve bu şekilde yargı kararlarının gereğinin yerine getirildiği;
Diğer taraftan, 6085 sayılı Sayıştay Kanunu'nun 17. maddesinde; … yardımcılarının mesleki eğitim ve staj süresinin en az iki yıl olduğu, ... yardımcılarının ...liğe atanabilmeleri için mesleki eğitim ve staj sonunda yapılacak sınavda başarılı olmaları ve olumlu sicil almalarının şart olduğunun hükme bağlandığı,
Dolayısıyla, davacının … yardımcısı olarak Kanun'da öngörülen süre kadar fiilen çalışarak mesleki anlamda yetiştirildikten, yeterli tecrübeyi kazandıktan ve Kanun'un aradığı sâir şartları da temin ettikten sonra ... olarak atanması mümkün olduğundan, emsallerine eşitlenmesi maksadıyla geriye çekilen ve fiilen meslek icrâ edilmeyen 1 yıl 7 ay 19 günlük sürenin ... olarak atanmada nazara alınmasına ve atama tarihinin geriye çekilerek mahrum kalındığı iddia edilen mâli hakların ödenmesine mezkûr Kanun'un âmir hükmü karşısında olanak bulunmadığı, ... atanmada temin edilmesi gereken tek şartın ... yardımcılığında geçen hizmet süresi olmadığı; sınav, mülakat, olumlu sicil gibi sâir şartların temin edildiği tarihin de ... olarak atanma tarihinin belirlenmesinde tesiri olduğu,
Bu durumda davacının, 6085 sayılı Kanun'un aradığı bütün şartları temin ettiği 12/10/2012 tarihi itibarıyla ... olarak atanmasına ilişkin işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
Daire kararının özeti: Danıştay İkinci Dairesinin 30/10/2018 tarih ve E:2017/1586, K:2018/5906 sayılı kararıyla;
Davacının, ... yardımcısı adayı iken görevine son verilmesine yönelik işlemin yargı kararı ile iptali üzerine; bu işlem hiç tesis edilmemiş gibi, önceki halin tesisinin davalı idare yönünden bir zorunluluk olduğu göz önüne alındığında; hukuka aykırılığı sabit olan göreve son verme işleminden kaynaklı geç atama işleminde de hukuka ve hakkaniyete uyarlık bulunmadığı; davalı idare tarafından, davacının ... kadrosuna atanma tarihinin, emsallerinin ... kadrosuna atanma tarihi olan 23/02/2011 olarak belirlenmesi gerektiği sonucuna varıldığı;
Kaldı ki, davacıyı ... yardımcılığına atarken, atama işlemi tarihini geriye çekmek suretiyle işlem tesis eden idarece, bu uygulamanın ... kadrosuna atanırken yapılamayacağı yolundaki iddiası somut bir gerekçeye dayanmadığı gibi, idarenin iki işlemi arasında da çelişki doğurduğu;
Bu durumda; davacının ... kadrosuna atanma tarihinin 12/10/2012 olarak belirlenmesine ilişkin olan işlemin iptali istemiyle açılan davanın reddi yolundaki İdare Mahkemesi kararında hukuki isabet bulunmadığı sonucuna varılarak ... İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının bozulmasına karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi ısrar kararının özeti: ... İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararıyla; davanın reddi yolundaki ilk kararda ısrar edilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davacı tarafından, kararın bozulması gerektiği ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davalı idare tarafından, İdare Mahkemesince verilen kararın usul ve hukuka uygun bulunduğu ve temyiz dilekçesinde öne sürülen nedenlerin, kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte olmadığı belirtilerek temyiz isteminin reddi gerektiği savunulmaktadır.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ … DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin kabulü ile ... İdare Mahkemesi ısrar kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA

Karar veren Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunca, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY :
23/02/2009 tarihinde Sayıştay ... yardımcısı adayı olarak göreve başlayan, davacı hakkında olumsuz sicil düzenlenmesi nedeniyle 06/05/2010 tarihinde görevine son verilmiştir.
Davacı tarafından, sicilinin olumsuz değerlendirilmesine ilişkin işleminin ve göreve son verme işleminin iptali istemleriyle dava açılmış; olumsuz sicil işlemi, ... İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararı ile iptal edilmiş, bu karar Danıştay İkinci Dairesinin 14/10/2014 tarih ve E:2011/498, K:2014/7939 sayılı kararı ile onanmıştır.
Göreve son verme işlemi ise, ... İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararı ile iptal edilmiş, bu karar da Danıştay Onaltıncı Dairesinin 28/04/2016 tarih ve E:2015/1569, K:2016/2981 sayılı kararı ile onanarak kesinleşmiştir.
Davacı bu süreçte ... yardımcısı adaylığı görevine 19/04/2011 tarihinde iade edilmiş; davacının emsalleri, 23/02/2010 tarihinde ... yardımcısı kadrosuna; 23/02/2011 tarihinde ... kadrosuna atanmışlardır.
Davacı daha sonra, davalı idarece tesis edilen 10/02/2012 günlü işlem ile; 23/02/2010 tarihi itibarıyla (atanma tarihi geriye çekilmek suretiyle) ... yardımcısı kadrosuna atanmış, yardımcılık süresinin sonunda yeterlik sınavını kazanmasının ardından, … tarih ve … sayılı Meslek Mensupları Yükseltme ve Disiplin Kurulu Başkanlığı işlemi ile, 12/10/2012 tarihi itibarıyla ... kadrosuna atanmıştır.
Bunun üzerine temyizen incelenen dava açılmıştır.
İLGİLİ MEVZUAT :
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun "Kararların sonuçları" başlıklı 28. maddesinde; "Danıştay, bölge idare mahkemeleri, idare ve vergi mahkemelerinin esasa ve yürütmenin durdurulmasına ilişkin kararlarının icaplarına göre idare, gecikmeksizin işlem tesis etmeye veya eylemde bulunmaya mecburdur." kuralı yer almaktadır.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
İdarelerin, yargı kararlarını, aynen ve gecikmeksizin uygulamak zorunda olduklarına şüphe bulunmamaktadır. Hukuka aykırı bulunan idari işlemler hakkında verilen iptal kararları; varlıklarını hukuka uygunluk karinesinden yararlanmak suretiyle sürdüren idari işlemleri tesis edildikleri tarihe kadar geriye yürür şekilde ortadan kaldırır. Dolayısıyla, dava konusu edilen idari işleme bağlı olan diğer işlemler de ortadan kalkar. İptal kararlarının bu özelliği, dava konusu idari tasarruftan önceki hukuki durumun sağlanması gereğinden kaynaklanmaktadır. Bir başka ifadeyle, iptal kararları; iptal edilmiş olan idari işlemi hukuk aleminde hiç doğmamış hale getirmektedir.
Davacının ... kadrosuna atanma tarihinin geriye çekilip çekilmemesi konusundan doğan uyuşmazlığın kaynağını; ... yardımcısı adayı iken, yukarıda bahsedilen yargı kararıyla iptal edilmiş olumsuz sicil nedeniyle görevine son verilmesi işlemi oluşturmaktadır.
Davacı hakkında sözü edilen hukuka aykırı göreve son verme işlemi tesis edilmemiş olsaydı, davacının, Sayıştay Kanunu'nun 17. maddesi kapsamında, mesleki eğitim ve staj sonunda yapılacak sınavda başarılı olma ve olumlu sicil alma şartlarını da yerine getirdiği dikkate alındığında, emsalleri ile aynı tarihte ... kadrosuna atanacağı açıktır.
Bu nedenle, davacının, ... yardımcısı adayı iken görevine son verilmesine yönelik işlemin yargı kararı ile iptali üzerine; bu işlem hiç tesis edilmemiş gibi, önceki halin tesisinin davalı idare yönünden bir zorunluluk olduğu göz önüne alındığında; hukuka aykırılığı sabit olan göreve son verme işleminden kaynaklı geç atama işleminde de hukuka ve hakkaniyete uyarlık bulunmamaktadır.
Davacının ... kadrosuna atanma tarihinin, davalı idarece, emsallerinin ... kadrosuna atanma tarihi olan 23/02/2011 olarak belirlenmesi gerektiği sonucuna varıldığından, dava konusu işlemde hukuka uygunluk görülmemiştir.
Bu itibarla, davanın reddi yolundaki İdare Mahkemesi ısrar kararında hukuki isabet bulunmamaktadır.
KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. Davacının temyiz isteminin kabulüne;
2. Davanın yukarıda özetlenen gerekçeyle reddine ilişkin ... İdare Mahkemesinin temyize konu … tarih ve E:…, K:… sayılı ısrar kararının BOZULMASINA,
3. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın ... İdare Mahkemesine gönderilmesine,
4. Bu kararın tebliğ tarihini izleyen günden itibaren 15 (onbeş) gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 14/01/2021 tarihinde oyçokluğu ile karar verildi.

KARŞI OY

X- Temyiz edilen kararla ilgili dosyanın incelenmesinden; ... İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı ısrar kararının usul ve hukuka uygun olduğu dilekçede ileri sürülen temyiz nedenlerinin kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte olmadığı anlaşıldığından, temyiz isteminin reddi ile temyize konu kararın onanması gerektiği oyuyla, karara katılmıyoruz.