MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
Taraflar arasındaki davanın yapılan duruşması sonunda kurulan hükmün Yargıtayca incelenmesi davacı ... tarafından istenilmekle, süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya incelendi, gereği düşünüldü:
K A R A R
Davacı, ... eski 93 parsel sayılı taşınmazın 3402 sayılı Kadastro Kanununun 5831 sayılı Kanunla değişik Ek 4. maddesi gereğince güncellenerek 01.07.2010 tarihinde 109 ada 2 parsel olarak ... adına tescil edildiğini daha sonra 6292 sayılı Kanuna göre davalı ... adına satışı yapılarak tapuda tescil edildiğini, 2014/5768 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile kararda gösterilen belirli bölge alanları içerisinde kalan taşınmazların ...... projesi kapsamında.....tarafından acele kamulaştırılmasına karar verildiğini, 109 ada 2 parselin de kamulaştırılacak alanda kaldığının belirlendiğini, söz konusu taşınmazın satış işlemlerinin düzenlendiği 6292 sayılı Kanunun 6. maddesinin 12. fıkrası ve 11. maddesinin 4. fıkrası gereğince, kamulaştırılan alanda dava konusu taşınmazın satılamayacak ve devredilemeyecek taşınmazlardan olduğunun anlaşılması nedeni ile, davalıya gönderilen yazı ile tapu müdürlüğüne müracaat ederek 109 ada 2 parsel numaralı taşınmazı ... adına tescil işlemini yaptırmasının istendiğini, fakat tapuda devir işleminin yapılmadığını ileri sürerek, 109 ada 2 parsel sayılı taşınmazın davalı adına olan tapu kaydının iptali ile ... adına tesciline karar verilmesini istemiştir.
Davalı, tapu kaydının iptali talebinin yasaya aykırı olduğunu, kazanılmış hakkının bulunduğunu, dava konusu taşınmaz için 1995 yılından beri ecrimisil ödediğini belirterek davanın reddini savunmuştur.
Mahkemece, davalının davacı idarece öngörülen şartları yerine getirmek sureti ile taşınmazı satın aldığı, satın aldığı tarih itibari ile 6292 sayılı Kanunun 6. maddesinin koşullarının bulunmadığı gerekçesi ile davanın reddine karar verilmiş, hüküm davacı ... tarafından temyiz edilmiş, Yargıtay 1. Hukuk Dairesinin 18.05.2017 tarih, 2016/18570 E.- 2017/2752 K. sayılı kararı ile bozulmuştur.
Hükmüne uyulan bozma kararında: ""Dosya içeriği ve toplanan delillerden; ..... Valiliği Defterdarlık.....Başkanlığının 11.06.2013 tarihli yazısı ile davalı ...’e dava konusu 109 ada 2 parsel sayılı taşınmazı, 6292 sayılı Kanuna göre satın alma başvurusunda bulunması nedeni ile taşınmaz için belirlenen rayiç satış bedelinin bildirildiği, dosyada yer alan doğrudan satış hak sahipliği belgesine göre davalı ... tarafından bankadan kredi kullanmak sureti ile taşınmazın bedelinin ödendiği, 06.08.2013 tarihinde taşınmazın davalı adına tescil edildiği,daha sonra yine ....Başkanlığının 05.03.2014 tarihli yazısı ile davalı ...’e 2014/5768 sayılı Bakanlar Kurulu kararı ile 109 ada 2 parsel sayılı taşınmazın İstanbul
3. Havaalanı projesi kapsamında ......tarafından acele kamulaştırılmasına karar verildiğinin ve 6292 sayılı Kanunun yukarıda belirtilen ilgili maddeleri gereğince taşınmazın tekrar tapuda ... adına tescil edilmesi gerektiğinin bildirildiği,söz konusu Bakanlar Kurulu kararı ve .... tarafından alınan kamulşatırma kararının dosyada yer aldığı, acele kamulaştırma kararının iptali için dava dışı şahıs tarafından .... 6. Dairesi Başkanlığında açılan dava dosyasına davalı tarafından müdahale talebinde bulunulduğu,fakat müdahale talebinin reddedildiği görülmektedir. Davalı vekili tarafından temyiz incelemesinin öne alınması talebini içerir dilekçesine ek olarak sunulan; .... Başkanlığı tarafından davalı ... aleyhine ...... 3.Asliye Hukuk Mahkemesinde açılan kamulaştırma bedelinin tespiti ve tescil istemli davada, mahkemece 2015/188 Esas – 2017/6 Karar sayılı kararı ile dava konusu taşınmaza ilişkin kamulaştırma bedelinin 479.634.03 TL olarak tespitine, dava konusu 109 ada 2 parsel sayılı taşınmaza ait tapu kaydının iptali ile davacı idare adına tapuya kayıt ve tesciline karar verildiği anlaşılmaktadır. Hal böyle olunca; mahkemece davalı vekilinin 07.04.2017 tarihli öncelik dilekçesine ekli ..... 3 .Asliye Hukuk Mahkemesinin 2015/188 E -2017/6 K sayılı dosyasının celbinin sağlanması, kamulaştırma kararından önce tapu kaydında satılamaz şerhinin bulunup bulunmadığının ve tapuda malik hanesinde bir değişiklik olup olmadığının araştırılması ve tüm bu hususların bir arada değerlendirilmesi sureti ile karar verilmesi"" gereğine değinilerek bozulmuştur.
Mahkemece, bozma kararına uyulduktan sonra yapılan yargılama neticesinde davanın reddine karar verilmiş, hüküm davacı ... vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Uyuşmazlık; davacı ... tarafından 6292 sayılı Kanun kapsamında davalıya satılan dava konusu taşınmazın, 6292 sayılı Kanunun 6/12. ve 11/4. maddeleri kapsamında kamu hizmetine ayrılan alanda kalıp kalmadığı, bu kapsamda satışının yasak olup olmadığı ve Hazineye iadesinin gerekip gerekmediği noktasında toplanmaktadır.
6292 sayılı Kanunun, “Hak sahipliği, başvuru ve doğrudan satış” başlığını taşıyan 6. maddesinin konu ile ilgili 12. bendinin birinci cümlesinde, “ Bu maddeye göre hak sahiplerine doğrudan satılması gereken taşınmazlardan ...kamu hizmetlerine ayrılan veya bu amaçla kullanılan ya da ..... Bakanlığınca belirlenen taşınmazlar ....hak sahiplerine satılmaz.” hükmü düzenlenmiş, aynı kanunun “”Diğer işlemler” başlıklı, 11. maddesinin 4. bendinde de, “ Bu kanun kapsamında kalan taşınmazlardan hak sahiplerine satılmaması, ilgililerine devredilmemesi veya iade edilmemesi gerektiği halde bu tasarruflara konu edilenlerden; satılanların satış bedeli kanuni faiziyle iade edilir, devir ve iade edilenler ise bedelsiz olarak geri alınır.” hükmünü içermektedir.
Davaya konu edinen 109 ada 2 parsel sayılı 1.004,90 m² miktarlı taşınmaz 01.07.2010 tarihinde 3402 sayılı kanunun ek 4. maddesi uyarnca ... adına tapuya tescil edildiği, beyanlar hanesinde, 6831 sayılı Kanunun 2/B maddesi uyarınca ... adına orman sınırları dışına çıkarıldığı belirtmesiyle, 1995 yılından beri ...... oğlu ...”ün kullanımındadır şerhinin bulunduğu 22.03.2013 tarihinde ... .... Müdürlüğünce beyanlar hanesine “Rezerve Yapı Alanıdır” şerhi, 11.06.2013 tarihinde 2942 sayılı Kamulaştırma Kanununun 7. maddesine göre belirtmesinin konulduğu bu belirtmenin 25.02.2014 tarihinde terkin edildiği 06.08.2013 tarihinde 6292 sayılı Kanun gereği satış işleminden davalı ... adına tapuya tescil edildiği tespit edilmiştir.
Dava dilekçesi ekindeki belgelerden; 05.03.2014 tarihinde davacı idare tarafından davalıya, 6292 sayılı Kanun gereğince tescil edilen taşınmazın 17.01.2014 tarihli Resmi Gazetede yayınlanan 2014/5768 sayılı Bakanlar Kurulu kararı ile ..... 3. Havaalanı Projesi kapsamında ..... tarafından acele kamulaştırmasına karar verildiği 6292 sayılı Kanunun 6, maddesinin 12, fıkrasında kamu hizmetine ayrılan taşınmazların satış konusu edilemeyeceği, 11. maddenin 4. fıkrasında bu kapsamda kalan taşınmazların hak sahiplerine satılmaması, ilgililerine devredilememesi veya iade edilmemesi gerektiği halde bu tasarrufa konu edinilenlerden; satılanların satış bedelinin kanuni faizi ile iade edileceği devir ve iade edilenlerin ise bedelsiz olarak geri alanacağı hükümleri gereğince tebliğinden itibaren 7 iş günü içinde .... Müdürlüğüne müracatla ... adına tescili için başvurulması ve satış bedelinin iadesi için banka İban numarasının bildirilmesinin ihtar edildiği, aynı şekilde, 04.03.2014 tarihinde tapuda devir işlemleri için de .... Tapu Müdürlüğüne yazı yazıldığı belirlenmiştir. Yine ..... Hukuk Mahkemesinin 2015/288 Esas, 2017/6 Karar sayılı, kararıyla; davacı .... Başkanlığınca, davalı ... alehine açılan kamulaştırma bedel tespiti ve tescil davasında, 109 ada 2 parsel sayılı taşınmazın kamulaştırma bedelinin 479.634,03 TL olduğunun tespitine dava konusu taşınmazın davacı idare adına tesciline karar verildiği tespit edilmiş olup, belirtilen mahkeme kararından; dava konusu taşınmazın bulunduğu alanın “Rezerve Yapı Alanı” olarak belirlendiği, .....Projesi sınırları içerisindeki taşınmazların kamulaştırmasına yönelik kamu yararı kararının alındığı anlaşılmaktadır.
Hal böyle olunca; dava konusu taşınmazda, davalının 6292 sayılı Kanun kapsamında başvuru işlemleri devam ederken, 22.03.2013 tarihinde ""rezerve yapı alanı"" olduğu hususu tapuya şerh verildiği yine 06.05.2013 tarihinde kamu yararı kararı alındığı ve 11.06.2013 tarihde tapuya şerh verildiği anlaşılmakla bu durumda 6292 sayılı Kanunun 6. maddesinin 12. fıkrası ve aynı yasanın 11. maddesinin 4. fıkrası gereğince taşınmazın davacı Hazineye iadesi gerektiği gözetilerek davanın kabulüne karar verilmesi gerekirken yanılgılı değerlendirme sonucu davanın reddine karar verilmesi doğru değildir.
SONUÇ:Yukarıda açıklanan nedenlerle davacı Hazinenin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA 17/09/2019 tarihinde oybirliği ile karar verildi.