Yargıtay 6. Hukuk Dairesi 2011/13085 Esas 2012/1882 Karar Sayılı İlamı

MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi

Mahalli mahkemesinden verilmiş bulunan yukarıda tarih ve numarası yazılı önalım davasına dair karar, davacı tarafından süresi içinde temyiz edilmiş olmakla, dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği görüşülüp düşünüldü.
Dava önalım hakkı nedeniyle payın iptali ve tescil istemine ilişkindir. Mahkemece davanın reddine karar verilmiş, hüküm davacı tarafından temyiz edilmiştir.
Önalım hakkı paylı mülkiyet hükümlerine tabi taşınmazlarda payın üçüncü şahsa satılması halinde, diğer paydaşa o payı öncelikle satın alma hakkını veren bir haktır. Bu hak paylı mülkiyet ilişkisi kurulduğu anda doğar ve o payın üçüncü kişiye satılması ile kullanılabilir hale gelir.
Önalım hakkı alıcıya karşı ancak dava açmak suretiyle kullanılır. Türk Medeni Kanunu’nun 733 / 3 maddesi hükmüyle yapılan satışın alıcı veya satıcı tarafından diğer paydaşlara noter aracılığı ile bildirme yükümlülüğü getirilmiştir.
Önalım hakkı satışın hak sahibine bildirildiği tarihin üzerinden üç ay ve herhalde satışın üzerinden iki yıl geçmekle düşer.Bu süre hak düşürücü süre olup mahkemece kendiliğinden göz önünde bulundurulması gerekir.
Olayımıza gelince; davacının paydaşı olduğu ... ada ... No’lu parseldeki dava konusu edilen 3/5 pay 14/12/2007 tarihinde 15.000 TL bedelle davalı ...’a, 1/5 pay 14/12/2007 tarihinde 5.000 TL bedelle davalı ...’e satılmıştır. Dava ise iki yıllık hak düşürücü geçirildikten sonra 04/01/2010 tarihinde açılmakla süresinde değildir. Hak düşürücü sürenin geçmesi halinde işin esasına girilmeden sadece bu yönden davanın reddine karar verilmesi gerekirken, satış işleminden önce davacı ile yapılan 08/12/2007 tarihli protokol uyarınca davacının önalım hakkını kullanmayacağını taahhüt ettiği, davacının bu taşınmazın satışında önalım hakkını kullanamayacağı gerekçesi ile davanın reddedilmesi doğru değil ise de, bu yanlışlığın düzeltilmesi için yeniden yargılama yapılmasında yarar görülmediğinden sonucu itibariyle doğru olan hükmün yukarıda açıklanan gerekçe ile HMUK’nun 438/3 maddesi gereğince DÜZELTİLEREK ONANMASINA, aşağıda yazılı temyiz harcının temyiz edenden alınmasına, 13.02.2012 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.