Yargıtay 4. Hukuk Dairesi 2018/4515 Esas 2019/1255 Karar Sayılı İlamı

4. Hukuk Dairesi
Esas No: 2018/4515
Karar No: 2019/1255
Karar Tarihi: 07.03.2019

Yargıtay 4. Hukuk Dairesi 2018/4515 Esas 2019/1255 Karar Sayılı İlamı

Özet:

Davacı, borcunu ödediğini ancak belgesi olmadığı için kanıtlayamadığını ve davalının gerçeğe aykırı olarak vade tarihi yazılarak kendisine karşı takip başlattığını ileri sürerek menfi tespit istemişti. Mahkeme, davacının borçlu olmadığının tespiti ile ödeme yaptığı tutarın davalıdan tahsil edilmesine karar vermişti. Ancak Yargıtay, ispat yükünün davacıya değil davalıya ait olduğunu ve mahkemece buna göre karar verilmesi gerektiği gerekçesiyle kararı bozmuştur.
İİK 72/5. madde: Borçlunun açmış olduğu menfi tespit davasında ihtiyati tedbir kararı verilmemiş veya verilmiş olan ihtiyati tedbir kararının herhangi bir sebeple kaldırılmış olması nedeniyle dava konusu borç alacaklıya ödenmiş olursa açılmış olan menfi tespit davasına istirdat davası olarak devam edileceği.

4. Hukuk Dairesi 2018/4515 E. , 2019/1255 K.

"İçtihat Metni"

MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi

Davacı ... tarafından, davalı ... aleyhine 19/02/2014 gününde verilen dilekçe ile menfi tespit istenmesi üzerine mahkemece yapılan yargılama sonunda; davanın kabulüne dair verilen 20/02/2018 günlü kararın Yargıtayca incelenmesi davalı vekili tarafından süresi içinde istenilmekle temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra tetkik hakimi tarafından hazırlanan rapor ile dosya içerisindeki kağıtlar incelenerek gereği görüşüldü.
Dava, menfi tespit istemine ilişkindir. Mahkemece, davanın kabulüne karar verilmiş; hüküm, davalı tarafça temyiz edilmiştir.
Davacı, 2006 yılındaki sulama bedeli için davalı kooperatife teminat olarak vade tarihi yazılmamış bono verdiğini, o tarih için 1.000,00 TL borcunu ödediğini ancak belgesi olmadığı için kanıtlayamayacağını, davalı tarafça bonoya gerçeğe aykırı olarak vade tarihi yazılarak aleyhine takip başlattıklarını ileri sürerek 5.860,00 TL borcunun olmadığının 1.000,00 TL tutarında borçlu olduğunun tespiti isteminde bulunmuştur.
Davalı, davacının borcu ödediğine ilişkin belge sunamadığını savunarak davanın reddini istemiştir.
Mahkemece, İİK 72/5. maddesi gereğince borçlunun açmış olduğu menfi tespit davasında ihtiyati tedbir kararı verilmemiş veya verilmiş olan ihtiyati tedbir kararının herhangi bir sebeple kaldırılmış olması nedeniyle dava konusu borç alacaklıya ödenmiş olursa açılmış olan menfi tespit davasına istirdat davası olarak devam edileceği gerekçesiyle davacının borçlu olmadığının tespiti ile ödeme yaptığı 4.860,00 TL"nin davalıdan tahsiline karar verilmiştir.
Dava, kambiyo senedine dayanan icra takibinde menfi tespit istemine ilişkindir. Davacı keşideci, senedin sulama bedeli için teminat olarak verildiğini ve borcu ödediğini iddia etmiş olmasına göre ispat yükü davacıya aittir. Şu halde, mahkemece, ispat yükünün davalı tarafa yüklenmiş olması ve buna göre sonuca gidilerek karar verilmesi doğru görülmemiş, bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ: Temyiz olunan kararın yukarıda gösterilen nedenlerle BOZULMASINA, bozma nedenine göre davalının diğer temyiz itirazlarının şimdilik incelenmesine yer olmadığına ve peşin alınan harcın istek halinde geri verilmesine 07/03/2019 gününde oy birliğiyle karar verildi.