15. Hukuk Dairesi 2018/454 E. , 2018/4077 K.
"İçtihat Metni"Mahkemesi :Ticaret Mahkemesi
Yukarıda tarih ve numarası yazılı bozmaya uyularak hüküm taraf vekillerince temyiz edilmiş, davacı-birleşen dosya davalısı vekili tarafından duruşmalı istenmiş olmakla duruşma için tayin edilen günde davacı-birleşen dosya davalısı vekili Avukat ... ile davalı-birleşen dosya davacısı vekili Avukat ... geldi. Temyiz dilekçelerinin süresi içinde verildiği anlaşıldıktan ve hazır bulunan taraflar avukatları dinlendikten sonra vaktin darlığından ötürü işin incelenerek karara bağlanması başka güne bırakılmıştı. Bu kere dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği konuşulup düşünüldü:
- K A R A R -
Asıl ve birleşen davalar kat karşılığı inşaat sözleşmesinden kaynaklanan tapu iptâl ve tescil, müdahalenin önlenmesi, cezai şart alacağı talebine ilişkin olup mahkemece Yargıtay 23. Hukuk Dairesi’nin 2015/6301 Esas 2016/4649 Karar sayılı bozma ilamına uyularak verilen karar, taraflarca temyiz edilmiştir.
1-Dosyadaki yazılara, mahkemece uyulan bozma ilamı gereğince inceleme yapılıp hüküm verilmiş olmasına delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre
davalı-birleşen dosya davacısı arsa sahibinin ...’ın tüm, davacı-birleşen dosya davalısı yüklenici ... Turizm San. Tic. A.Ş.’nin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan diğer temyiz itirazlarının reddi gerekmiştir.
2-Davacı ... Tur. San. Tic. A.Ş. asıl dava dosyasında açtığı davasında davalı arsa sahibi ... ile aralarında düzenlenen kat karşılığı inşaat sözleşmesine göre kendisine devri gereken tapuların devrinin yapılmadığını belirterek tapu iptâl ve tescile karar verilmesini istemiş, birleşen 2008/166 Esas sayılı dosyada cezai şarttan kaynaklanan alacağının tahsilini, birleşen 2008/361 Esas sayılı dosyada müdahalenin önlenmesini istemiş, ilk bozmadan sonra açtığı 2014/191 Esas sayılı dosyada açtığı davasında da cezai şart alacağının tahsiline karar verilmesini istemiş, davalı arsa sahibi ise birleşen 2007/436 Esas sayılı dosyada açtığı davasında cezai şart alacağı ile eksik kusurlu imalâtlar bedelinin tahsilini talep etmiştir.
Mahkemece 14.04.2011 tarihinde verilen ilk karar ile birleşen 2008/361 Esas sayılı davanın açılmamış sayılmasına, diğer asıl ve birleşen davaların kısmen kabulüne karar verilmiş, bu kararın taraflarca temyizi ve karar düzeltme talepleri üzerine Yargıtay 23. Hukuk Dairesi’nin karar düzeltme aşamasında verdiği 2013/4919 Esas 2014/74 Karar sayılı ilamı ile bozulmasından sonra bozmaya uyularak asıl davanın kısmen kabulüne, birleşen 2007/436 Esas sayılı dosyada açılan davanın kısmen kabulüne, 2008/166 Esas sayılı dosyanın kısmen kabulüne, 2008/361 Esas sayılı dosyasının açılmamış sayılmasına, bozmadan sonra birleşen 2014/191 Esas sayılı dosyada davacı yüklenici ... Turizm Sanayi ve Ticaret A.Ş. tarafından davalı arsa sahibi ... aleyhine açılan dava yönünden davanın kısmen kabulü ile 849.334,00 TL cezai şart alacağının davalı arsa sahibinden tahsiline karar verilmiştir.
Bu kararın davalı-birleşen dosya davacısı arsa sahibi tarafından temyizi üzerine Yargıtay 23. Hukuk Dairesi"nin 2015/6301 Esas 2016/4649 Karar nolu ilamı ile diğer temyiz itirazları reddedilip “davalı-birleşen dosya davacısı ..."ın tacir olmadığı, bu nedenle birleşen 2014/191 Esas sayılı davadaki cezai şart isteminin dayanağını oluşturan taraflar arasındaki inşaat sözleşmesinin 8/2. maddesindeki miktarın çok aşırı olup, kişinin mahvına sebep olabileceği gözetilerek mahkemece 6098 sayılı TBK"nın 182/3. maddesi uyarınca aşırı olan cezai şart miktarında hakkaniyete uygun tenzilat yapılması gerektiği” gerekçesiyle bozulmasına karar verilmiştir.
Mahkemece bu bozmaya uyularak verilen 07.04.2017 tarihli karar ile kesinleşen dosyalarla ilgili ayrı ayrı hükümlerin kurulması suretiyle birleşen 2014/191 Esas sayılı dava dosyası yönünden taraflar arasında düzenlenen inşaat sözleşmesinde davacı yüklenicinin inşaatı bitiremediği takdirde geciken her ay için her bağımsız bölüm başına 750,00 TL cezai şart ödeyeceğinin, arsa sahibi yönünden ise tapu vermekten imtina edildiği takdirde daire başına aylık 5.000,00 TL cezai şart ödeyeceğinin hüküm altına alındığı, davalı arsa sahibinin tacir olmadığı, TBK 182/3 maddesi hükmü uyarınca kararlaştırılan cezai şart miktarının fahiş olduğu, yüklenici için sözleşmede kararlaştırılan cezai şart miktarının arsa sahibi
yönünden de dikkate alınmasının hakkaniyete uygun olacağı, her daire için aylık 750,00 TL"den, birleşen davada verilen cezai şart bedeli düşülerek mahkemece yapılan hesaplamaya göre 101.900,00 TL cezai şart alacağının davalı arsa sahibinden tahsiline karar verilmiş bu karar, davacı-birleşen dosya davacısı yüklenici tarafından temyiz edilmiştir.
Taraflar arasındaki sözleşme tarihi itibariyle uygulanması gereken 818 sayılı BK"nın 161. maddesi hükmünce taraflar cezanın miktarını serbestçe tayin edebilir iseler de aynı maddenin son fıkrasında hakimin fahiş gördüğü cezaları tenkis ile mükellef olduğu belirtilmiştir. Ancak cezai şartın amacı; borçlunun ifaya zorlanması olup bu zorlamayı ortadan kaldıracak indirimden kaçınılması ve tenkisin hakkaniyet ölçüsünde yapılması gerekir. Somut olayda mahkemece her ne kadar bozma ilamına uyularak indirim yapılmış ise de yapılan bu indirim tutarı cezai şartın amacına uygun oranda olmadığından daha makul ve hakkaniyete uygun oranda indirim yapılmak üzere hükmün bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda 1. bentte açıklanan nedenlerle davalı ...’ın tüm, davacı ... San. Tic. A.Ş’nin diğer temyiz itirazlarının reddine, 2. bentte açıklanan nedenlerle birleşen ... 7. Asliye Ticaret Mahkemesinin 2014/191 Esas sayılı dosyasında verilen kararın temyiz eden davacı-birleşen dosya davalısı ... Turizm San. Tic. A.Ş. yararına BOZULMASINA, 1.630,00 TL duruşma vekâlet ücretinin birleşen ... 7. Asliye Ticaret Mahkemesi"nin 2014/191 Esas sayılı dosya davalısı ..."dan alınarak Yargıtay duruşmasında vekille temsil olunan birleşen ... 7. Asliye Ticaret Mahkemesi"nin 2014/191 Esas sayılı dosya davacısı ... Turizm San. Tic. A.Ş."ye verilmesine, ödediği temyiz peşin harcının istek halinde temyiz eden davacı-birleşen dosya davalısına geri verilmesine, aşağıda yazılı bakiye 6.924,89 TL temyiz ilam harcının temyiz eden davalı-birleşen dosya davacısından alınmasına, karara karşı tebliğ tarihinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme isteminde bulunulabileceğine 25.10.2018 gününde oybirliğiyle karar verildi.