23. Hukuk Dairesi 2016/4537 E. , 2019/1171 K.
"İçtihat Metni"......
Taraflar arasındaki sözleşmenin feshi, menfi tespit, tapu iptali ve tescil davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın kısmen kabulüne yönelik verilen hükmün süresi içinde davacı vekilince temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.
- K A R A R -
Davacı vekili, müvekkili ile davalı kooperatif arasında 29.07.2008 tarihinde arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi düzenlendiğini, davalı kooperatifin sözleşmeden kaynaklanan edimlerini yerine getirmediğini, henüz inşaatlara başlamadığını, sözleşmeye konu parsellerden 48 no.lu parselde müvekkiline ait bulunan hisseyi diğer davalı belediyeye devrettiğini ileri sürerek arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin feshini, sözleşme gereğince davalı kooperatife verilen bono (27.300,00 TL bedelli) nedeniyle borçlu olmadığının tespitini ve bononun iadesini, diğer davalı belediyeye devredilen hissenin tapu kaydının iptali ile müvekkili adına tescilini, tapu iptal ve tescil talebinin kabul edilmemesi halinde, sözleşme gereğince bu hisseye tekabül eden 1 adet dairenin %73,37’lik kısmının rayiç bedelinin tespitini ve bu kapsamda fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak 2.700,00 TL’nin davalılardan tahsilini talep ve dava etmiştir.
Davalı ... vekili, encümen kararıyla ilgili parselin tevhit ve ifrazına karar verildiğini, müvekkili idare adına yapılan tescilin dayanağı idari işlem iptal edilmedikçe, taşınmazın davacı adına tescil edilemeyeceğini savunarak davanın reddini istemiştir.
Davalı kooperatif vekili, parsellerin diğer hissedarları ile sözleşme yapılmadığını, belediyeye devredilen 48 no.lu parseldeki hissesi yerine davacıya başka bir arsa verilmesi hususunda şifahi anlaşma yapıldığını, ancak hali hazırda kooperatifin iflas erteleme davası bulunduğundan bu husustaki prosedürün tamamlanması gerektiğini savunarak davanın reddini istemiştir.
Mahkemece, iddia, savunma, benimsenen bilirkişi raporu ve dosya kapsamına göre, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesine konu parsellerin davacı dışında da hissedarları bulunduğu, yüklenici kooperatif ile diğer hissedarlar arasında yapılmış bir sözleşme bulunmadığından TMK’nın 692. maddesi hükmü uyarınca sözleşmenin geçersiz olduğu, bu sözleşmeye dayalı olarak davalı kooperatife verilen bononun da bedelsiz kaldığı, belediyeye yapılan devrin ifraz ve tevhid işlemleri sonucu idari nitelikte bir işlem olduğu, söz konusu idari işlem iptal edilmedikçe belediye adına kayıtlı hissenin tapu kaydının iptaliyle davacı adına tescilinin mümkün olmadığı, ancak davacının söz konusu hissenin rayiç bedelini davalı kooperatiften talep edebileceği gerekçesiyle davanın kısmen kabulüyle, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin geçersiz olduğunun tespitine, bono nedeniyle davacının davalı kooperatife borçlu olmadığının tespitiyle bonunun davacıya iadesine, tapu iptal ve tescil .....
isteminin reddine, hissenin bedeline ilişkin dava yönünden taleple bağlı kalınarak 2.700,00 TL’nin davalı kooperatiften tahsili ile davacıya ödenmesine karar verilmiştir.
Kararı, davacı vekili temyiz etmiştir.
1)Dava, tapu iptal ve tescil istemine ilişkindir.
Davacı arsa sahibi ile davalı yüklenici kooperatif arasında düzenlenen 29.07.2008 tarihli arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi, sözleşmeye konu parselin tüm paydaşlarının katılımı sağlanmadığından, mahkeme gerekçesinde de isabetle belirtildiği üzere TMK"nın 692. maddesi hükmü uyarınca geçersizdir. Geçersiz sözleşmenin ifası istenemeyeceğinden, taraflar birbirlerine verdiklerini TBK"nın 77. maddesi hükmüne dayanarak sebepsiz zenginleşme kurallarına göre geri talep edebilirler.
Somut olayda, sözleşmeye konu parsellerden 48 nolu parseldeki davacıya ait hisse, davalı yüklenici kooperatif tarafından davacıdan alınan vekaletnameyle diğer davalı belediyeye tapuda devredilmiştir. Tapuda yapılan devrin dayanağı olarak gösterilen 15.03.2011 tarihli belediye encümen kararından yüklenici kooperatifin anılan parselle birlikte pek çok parseli, ifraz ve tevhid işlemleri yapılması için ivazsız olarak belediyeye devrettiği anlaşılmaktadır. Geçersiz olduğu tespit edilen arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin ifa olanağı bulunmadığından, ifraz ve tevhid işlemlerinin de dayanağı kalmamıştır. Ayrıca, söz konusu parselle birlikte kooperatife ait diğer parsellerin ifraz ve tevhid edilmesinde davacı arsa sahibinin menfaati de bulunmamaktadır. Bu itibarla, davalı belediyeye yapılan devrin geçerli bir nedeni kalmadığından, davacının tapu iptal ve tescil isteminin kabulüne karar verilmesi gerekirken reddi doğru olmamış kararın bu nedenle davacı yararına bozulması gerekmiştir.
2)Bozma nedenine göre, davacı vekilinin diğer temyiz itirazlarının incelenmesine gerek görülmemiştir.
SONUÇ: Yukarıda (1) numaralı bentte açıklanan nedenlerle davacı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün davacı yararına BOZULMASINA, (2) numaralı bentte açıklanan nedenlerle, diğer temyiz itirazlarının incelenmesine yer olmadığına, peşin alınan harcın istek halinde temyiz edene iadesine, kararın tebliğinden itibaren 15 gün içerisinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere 21.03.2019 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.
