Yargıtay 4. Hukuk Dairesi 2021/12674 Esas 2022/6685 Karar Sayılı İlamı

MAHKEMESİ :Ticaret Mahkemesi

Taraflar arasındaki trafik kazası sonucu cismani zarar nedeniyle maddi tazminat istenmesi üzerine Uyuşmazlık Hakemince yapılan inceleme sonucunda; başvurunun kabulüne dair verilen kararın davalı vekilinin başvurusu üzerine yapılan itiraz incelemesinde; İtiraz Hakem Heyetince davalının itirazının kabulü ile UHH kararının kaldırılmasına, yeniden hüküm oluşturulmak suretiyle başvurunun dava şartı yokluğundan usulden reddine dair verilen 09/12/2020 tarih ve 2020/İHK-27228 sayılı kararın davacı vekilince süresi içinde temyiz edilmesi üzerine temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra tetkik hâkimi tarafından hazırlanan rapor ile dosya incelendi, gereği görüşüldü.
K A R A R

Davacı vekili; 12/11/2016 tarihinde davalıya trafik sigortalı aracın, davacının yolcu olduğu araçla çarpışması sonucu meydana gelen çift taraflı trafik kazasında davacının yaralandığını, %2 oranındaki ortopedi arızası nedeniyle üzerinde anlaşılan toplam 8.000,00 TL nin 21/11/2017 tarihinde müvekkiline ödenmesi üzerine Eskişehir Asliye Ticaret mahkemesinin 2017/972 esas sayılı ve 24/11/2017 tarihli kararı ile davalıyla sulh olunduğunu, ancak kazaya bağlı tedavilerin bu karar sonrası devam ettiğini, davacının kafasına aldığı darbeye bağlı olarak travma sonrası stres bozukluğu yaşadığını, Eskişehir Yunus Emre Devlet Hastanesinin 05/07/2019 tarihli raporunda maluliyet oranının %40 ve Osmangazi Üniversitesinin 08/07/2019 tarihli raporunda maluliyet oranının %43 olarak tespit edildiğini, işbu başvurunun önceki %2 maluliyet derecesi dışında kalan %41 oranındaki maluliyete ilişkin olduğunu belirterek, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla 16.000,00 TL sürekli iş göremezlik tazminatının 08/08/2019 tarihinden itibaren işleyecek avans faiziyle birlikte davalıdan tahsilini istemiş; 16/10/2019 tarihli ıslah dilekçesiyle talebini 302.000,00 TL ye yükseltmiştir.
Davalı vekili; ödeme tarihinin üzerinden iki yıl geçmesi nedeniyle başvurunun esastan reddi gerektiğini, maluliyet raporu özürlülük ölçütü yönetmeliğine uygun düzenlenmediğinden temerrüdün oluşmayıp başvurunun usulden reddi gerektiğini, aksi kanaat halinde yeni bir rapor alınmasını talep ettiklerini, kusur tespiti gerektiğini beyanla, başvurunun usul ve esastan reddini istedi.
Uyuşmazlık Hakem Heyetince; kaza tarihinde yürürlükte olan Özürlülük Ölçütü, Sınıflandırması ve Özürlülere Verilecek Sağlık Kurulu Raporları Hakkında Yönetmelik hükümleri uyarınca rapor alınması yönünde verilen ara kararı uyarınca düzenlenen 01/10/2020 tarihli rapor uyarınca belirlenen ve davacının talebiyle bağlı kalınarak %30 maluliyet oranı esas alınarak düzenlenen hesap raporu benimsenerek, başvurunun kabulü ile 302.000,00 TL sürekli iş göremezlik tazminatının 17/10/2019 tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davalıdan tahsiline karar verilmiş; karara karşı davalı vekili itiraz yoluna başvurmuştur. İtiraz Hakem Heyetince; davalının itirazının kabulü ile uyuşmazlık hakem heyeti kararı kaldırılarak başvurunun dava şartı yokluğu nedeniyle usulden reddine karar verilmiş; hüküm, davacı vekilince temyiz edilmiştir.
1) Dava, trafik kazası sonucu oluşan bedensel zarar nedeniyle maddi tazminat istemine ilişkindir.
Haksız fiil sonucu çalışma gücü kaybının olduğu iddiası ve buna yönelik bir talebin bulunması halinde, zararın kapsamının belirlenmesi açısından maluliyetin varlığı ve oranının belirlenmesi gerekmektedir. Söz konusu belirlemenin ise haksız fiilin gerçekleştiği tarihte yürürlükte olan mevzuat hükümleri dikkate alınarak yapılması gerekmektedir.
Maluliyete ilişkin alınacak raporlar 11/10/2008 tarihinden önce Sosyal Sigorta Sağlık İşlemleri Tüzüğü, 11/10/2008 tarihi ile 01/09/2013 tarihleri arasında Çalışma Gücü ve Meslekte Kazanma Gücü Kaybı Oranı Tespit İşlemleri Yönetmeliği, 01/09/2013 tarihi ile 01/06/2015 tarihleri arasında sonrada Maluliyet Tespiti İşlemleri Yönetmeliği, 01/06/2015 tarihi ile 20/02/2019 tarihleri arasında Özürlülük Ölçütü Sınıflandırması ve Özürlülere Verilecek Sağlık Kurulu Raporları Hakkında Yönetmelik hükümlerine, 20/02/2019 tarihinden sonra da Erişkinler için Engellilik Değerlendirmesi Hakkında Yönetmelik hükümlerine uygun olarak düzenlenmesi gerekir.
Somut olayda; kaza neticesinde davacının maruz kaldığı yaralanma sonucu oluştuğu bildirilen travma sonrası stres bozukluğu nedeniyle Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Adli Tıp Anabilim Dalı Başkanlığı tarafından düzenlenen ve başvuruya sunulan 09/07/2019 tarihli raporda, maluliyeti %40 olarak belirlenmiştir. Anılan bu raporun tanziminde kaza tarihi itibariyle uygulanması gereken Özürlülük Ölçütü, Sınıflandırması ve Özürlülere Verilecek Sağlık Kurulu Raporları Hakkında Yönetmelik ekindeki cetveller kullanılmıştır.
Uyuşmazlık Hakemince verilen ara kararı ile davacının Özürlülük Ölçütü, Sınıflandırması ve Özürlülere Verilecek Sağlık Raporları Hakkında Yönetmelik hükümlerine göre muayene edilerek kaza ile bağlantılı maluliyet artışı olup olmadığı yönünde yeni bir rapor alınmasına karar verilmiş, Necmettin Erbakan Üniversitesi Meram Tıp Fakültesi Hastanesi Adli Tıp Anabilim Dalı Başkanlığı tarafından düzenlenen 01/10/2020 tarihli raporda ise, davacının tedavi ile işlevselliği kısmen düzelen post travmatik stres bozukluğu arızasına bağlı maluliyetinin %30 olduğu, davacının arızasının en az 1 yıllık tedavi sonrası tanı konulabilen bir rahatsızlık olduğu ve artan maluliyet niteliğinde bulunduğu, mevcut arızasının iyileşme süresinin 3 ayı bulacağı, bu sürenin geçici iş göremezlik süresi olarak değerlendirilmesi gerektiği belirtilmiş, davacı vekili bu raporla belirlenen %30 maluliyet oranı esas alınarak hesaplama yapılmasını talep etmiştir. Uyuşmazlık Hakem Heyetince hükme esas alınan 01/10/2020 tarihli raporun da kaza tarihi itibariyle yürürlükte olan yönetmelik hükümlerine göre düzenlendiği açıktır.
İtiraz Hakem Heyeti tarafından ise; davalıya yapılacak başvurunun Erişkinler İçin Engellilik Değerlendirmesi Hakkında Yönetmelik hükümlerine göre yapılması gerektiği, davacının ise bu yönetmeliğin aradığı şartları taşımayan ve süresi 1 yıl olan Eskişehir Yunus Emre Devlet Hastanesi tarafından düzenlenen 05/07/2019 tarihli maluliyet raporu ile başvuru yapması nedeniyle dava şartının oluşmadığı ve eksikliğin yargılama sırasında ikmal edilemeyeceği gerekçesiyle; davalının itirazının kabulü ile uyuşmazlık hakem heyeti kararının kaldırılmasına ve başvurunun usulden reddine karar verilmiştir.
Dava şartları, davanın esası hakkındaki yargılamanın devamı için gerekli olan şartlar olup, davanın açılabilmesi için değil mahkemenin davanın esasına girebilmesi için aranan kamu düzeni ile ilgili zorunlu koşullardır. Bu nitelikleri gereği de eksiklik bulunması halinde tamamlanabilir olup olmadıklarına göre ve 6100 sayılı HMK'nın 114 ile 115. maddelerindeki düzenlemeler kapsamında ele alınmaları gerekir. Davanın esasına girilmesine engel olacak nitelikteki dava şartı eksiğinin giderilmesinin her zaman mümkün olduğu durumlarda, HMK'nın 115. maddenin 2. fıkrası gereği eksikliğin giderilmesi için kesin süre verilip sonucuna göre karar verilmelidir.Açıklanan hukuki ve maddi vakıalar karşısında; davacı tarafından başvuruda ibraz edilen 09/07/2019 tarihli maluliyet raporu ile uyuşmazlık hakem heyetince verilen ara kararı uyarınca aldırılan 01/10/2020 tarihli maluliyet raporunun kaza tarihinde yürürlükte olan yönetmelik hükümleri ile ekindeki cetvellere göre düzenlendiği gözetilmek suretiyle inceleme yapılması, davalı vekilinin anılan yöne ilişkin itirazlarının reddi ile sair itiraz nedenlerinin incelenmesi gerekirken, yanılgılı değerlendirmeyle dava şartı yokluğundan davanın reddine karar verilmesi bozmayı gerektirmiştir.
2) Bozma sebep ve şekline göre davacı vekilinin vekalet ücretine yönelik temyiz itirazının bu aşamada incelenmesine yer olmadığına karar verilmiştir.
SONUÇ: Yukarıda (1) nolu bentte açıklanan nedenlerle davacı vekilinin temyiz itirazının kabulü ile İtiraz Hakem Heyeti kararının BOZULMASINA, (2) nolu bentte açıklanan nedenle davacı vekilinin diğer temyiz itirazının bu aşamada incelenmesine yer olmadığına, peşin alınan harcın istek halinde temyiz eden davacıya geri verilmesine, 04/04/2022 gününde oybirliğiyle karar verildi.