MAHKEMESİ :İŞ MAHKEMESİ

Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen kararın, temyizen incelenmesi davalılardan T.C. ... vekili tarafından istenilmekle, temyiz taleplerinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dava dosyası için Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:

YARGITAY KARARI

A) Davacı isteminin özeti:
Davacı vekili, müvekkilinin davalı iş yerinde ...Devlet Hastanesinde taşeron firmada 01.11.2000 tarihinde heyet biriminde bilgi işlemci olarak işe başladığını, emeklilik nedeni ile işten ayrıldığı 02.09.2010 tarihine kadar çalıştığını, davacının işyerinde sabah 08:00"den akşam 17:00"ye kadar bilgi işlemci olarak 10 yıl çalıştığını ileri sürerek kıdem tazminatı alacağını istemiştir.
B)Davalı cevabının özeti:
Davalı T.C. ... vekili, davacının en son çalıştığı şirket ile müvekkili kurum arasında yapılan ihale sözleşmesi ile bu sözleşmenin eklerinden Hizmet İşleri Genel Şartnamesi, İdari Şartname Özel Teknik Şartname ile Teknik Şartname incelendiğinde idarenin asıl işveren olmadığının görüleceğini, ihale sözleşmesi ve ekleri şartnamelerde bu hususun tanzim edildiğini, idarenin ve yüklenicinin yetki ve sorumluluklarının açıkça ifade edildiğini, bu hükümlerin dikkate alınmasını talep ettiklerini, ... ile davacı arasında imzalanmış herhangi bir hizmet akdi veya akit kabul edilebilecek herhangi bir hukuki ilişki bulunmadığını, idarenin asıl işveren olarak sorumluluğu kabul edilse dahi teknik şartnamelerde işçilik hakları ile ilgili tüm alacakların taşeron şirket tarafından ödeneceğinin açıkça hükme bağlandığını, Yüksek Mahkemenin kararları gereği son işveren olan taşeron firmanın kıdem tazminatının tamamından sorumlu olduğunu, Yargıtay kararlarında emekliliğe hak kazanma belgesinin işverene bildirilmemesi halinde faiz başlangıç tarihinin dava tarihi itibariyle işletilmesi gerektiğinin belirtildiğini, iddia ve taleplerin yersiz olduğunu savunarak davanın reddini istemiştir.
Davalı ... Tem. Bilgi. ve Sağlık Hizm. San. Tic. Ltd. Şti., davacının firma çalışanı olmadığını, bu nedenle herhangi bir belge gönderemeyeceklerini beyan etmiştir.
Davalı ... Nak. Tur. ve Tem. Hizb. San. Tic. Ltd. Şti, davaya cevap vermemiştir.
C)Yerel Mahkeme kararının özeti:
Mahkemece, toplanan delillere ve bilirkişi raporuna göre, hizmet dökümü ve hastanenin yazı cevabında, davacının 17.10.2000 tarihinden itibaren davalı T.C. ..."ndan ihale ile iş alan alt işverenler nezdinde çalıştığı ve son işverenin davalı ... Nakliyat Turz. ve Tem. Hizm. San. Tic. Ltd. Şti. olduğu, davacının değişen alt işverenler nezdindeki çalışmalarının fesih ile sona erdiğine ilişkin dosyada herhangi bir belge bulunmadığı, bu nedenle davalı ... Nakliyat Turz. ve Tem. Hizm. San. Tic. Ltd. Şti. son işveren ve devralan işveren olarak davacının tüm çalışma süresinden sorumlu olduğu, 4857 sayılı Yasa’nın 2. maddesinde "...Bir işverenden, işyerinde yürüttüğü mal veya hizmet üretiminde ilişkin yardımcı işlerinde veya asıl işin bir bölümünde işletmenin ve işin gereği ile teknolojik nedenlerle uzmanlık gerektiren işlerde iş alan ve bu iş için görevlendirdiği işçilerini sadece bu işyerinde aldığı işte çalıştıran diğer işveren ile iş aldığı işveren arasında kurulan ilişkiye asıl işveren-alt işveren ilişkisi denir. Bu ilişkide asıl işveren, alt işverenin işçilerine karşı o işyeri ile ilgili olarak bu Kanundan, iş sözleşmesinden veya alt işveren ile birlikte sorumludur" denildiği, 1475 sayılı Yasa’nın yürürlükte olan 14. maddesinin 1. fıkrası 4. bendinde, işçinin bağlı bulunduğu kurum veya sandıktan yaşlılık, emeklilik veya malullük aylığı yahut toptan ödeme almak amacıyla ayrılması halinde kıdem tazminatına hak kazanılabileceği hükme bağlandığı, 27.11.2013 havale tarihli gerekçe ve ulaşılan sonuç bakımından itibar olunan bilirkişi raporunda; "davacının çalışma süresi ve ücretine göre hesaplanan kıdem tazminatı alacağının bulunduğu,davalıladan ... Gıda Tem. Bilgi. ve Sağlık Hizm. San. Tic. Limited Şirketi dışındakilerin bu alacaktan müşterek ve müteselsilen sorumlu oldukları,davacının dava konusu dönemde ... Gıda Tem. Bilgi. ve Sağlık Hizm. San. Tic. Ltd. Şti."de çalışması bulunmadığından bu şirketin dava konusu alacaktan sorumluluğunun bulunmadığı " sabit görüldüğü gerekçesi ile davanın kabulüne karar verilmiştir.
D)Temyiz:
Karar süresi içinde davalı Bakanlık vekili tarafından temyiz edilmiştir.
E)Gerekçe:
1- Dosyadaki yazılara, toplanan delillerle kararın dayandığı kanuni gerektirici sebeplere göre davalı Bakanlık’ın aşağıdaki bentlerin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yerinde değildir.
2- Somut uyuşmazlıkta, hesaba esas hizmet süresi bakımından;
Hizmet döküm cetvelinde, 2000 yılında 01/12/2000 tarihinde çıkış yapılması nedeni ile 30 gün eksik prim günü yani çalışma görünmeyen boşluk bir dönem mevcuttur.
Hizmet döküm cetvelinde, 2001 yılında giriş çıkış olmaksızın ve eksik gün bildirim kodu belirtilmeksizin 240 gün eksik gün bildirimi mevcuttur.
Hizmet döküm cetvelinde, 2004 yılında bilirkişi raporundaki tespitlere göre ihaleyi alan firma ile davacının çalıştığı tespit edilen 2 adet işverenin davalı Bakanlık ile ilgisi dosya kapsamındaki belgelerden tespit edilememektedir.
Hastane tarafından “İlgili Makama” hitaben yazılmış bulunan yazıda davacının 01/11/200-02/09/2010 arasında çalıştığı yazılıdır. Görüleceği üzere, hastanenin yazısında davacının çalışmaya başladığı yıl tam yazılmayarak belirsiz bırakılmıştır.
Tanıklar, davacının 2001 yılında çalışmaya başladığını belirtmiş iseler de bilirkişi raporunda davacının 2000 yılında çalıştığı işyerinin, davalının 2000 yılında ihale verdiği işyeri olduğu belirtilmiştir.

Mahkeme tarafından; yukarda belirtilen 2000 yılında 01/12/2000 tarihinde çıkış yapılması nedeni ile 30 gün eksik prim günü yani çalışma görünmeyen boşluğa, 2001 yılında giriş çıkış olmaksızın ve eksik gün bildirim kodu belirtilmeksizin 240 gün eksik gün bildirimine, 2004 yılındaki davalı Bakanlık ile ilişkisi tespit edilemeyen işyerlerinin himzet süresine dahil eidlip edilmeyeceği araştırılmalı ve irdelenmelidir. Bu kapsamda;
Öncelikle davacı asıl duruşmaya bizzat celbedilerek yukarda belirtilen dönemlere ilişkin durumlar kendisine açıklanarak bu dönemlerde davalı Bakanlık’ta çalışıp çalışmadığı, çalıştı ise alt işverenlik nezdinde mi çalıştığı, alt işveren nezdinde çalıştı ise çalıştığı alt işverenin ünvanının ne olduğu, ne sebeple hizmet döküm cetvelinde ve SGK kayıtlarında yukarda belirtilen ve / veya Mahkeme tarafından tespit edilecek şekilde kayıt yapıldığı davacı asıla detaylı şekilde açıklatılmalıdır.
Aynı hususlar davacı vekiline, davalılara ve / veya davalı vekillerine açıklatılmalıdır.
Ardından, SGK’ndan eksik prim günü bildirilen dönemler için eksik gün bildirimine dayanak/ eksik gün bildirimine illişkin belgeler, yukarda belirtilen dönemlerde çalıştığı görünen işyerlerinin SGK belgeleri, bu işyerleri hizmet alım sözleşmesi / ihale / taşeronluk/ müteahhitlik gibi bir sözleşmeye dayanıyor ise bu sözleşme, bu sözleşmenin taraflarını gösteren belgeler ve bu sözleşmelere ilişkin sair tüm belgeler, bu işyerlerinin davalı Bakanlık ile ilgisi olup olmadığını gösterek tüm belgeler, ayrıca yukarıda araştırılması istenen dönemlere ilişkin mevcut tüm giriş bildirgeleri ve ayrılış bildirgeleri celbedilmelidir.
Varsa SGK’ndan ya da sair yerlerden sair belgeler celbedilmelidir.
Bu kapsamda, gerekmesi halinde yukarda belirtilen dönemlerde davacının çalıştığı belgelerden anlaşılan ya da taraf beyanlarında geçen işyerlerinden/ firmalardan, davacının çalışmasına esas belgeler, davacının çalışması hizmet alım sözleşmesi / ihale / müteahhitlik / taşeronluk gibi bir sözleşmeye daiyanıyor ise bu sözleşme ve ilgili belgeleri celbedilmelidir.
Tanık beyanları, taraf beyanları, celbedilen belgeler ile birlikte değerlendirilerek yukarda belirtilen dönemlerin davalı Bakanlık ve diğer davalılar ile ilgisi olup olmadığı, varsa nasıl bir ilgisi olduğu somut şekilde tespit edilmeli, yukardaki sürelerin hizmet süresine dahil edilip edilmeyeceği bu şekilde değerlendirilmelidir.
3-Faiz başlangıcı bakımından;
Emeklilik nedeni ile fesihte kıdem tazminatı için asıl dava dilekçesinde ve ek dava dilekçesinde fesihten itibaren faiz istenmiştir.
Islah dilekçesinde her 3 davalı için ıslah tarihinden itibaren faiz istenmiştir.
Mahkeme hükmünde dava tarihinden itibaren faiz yürütülmüştür.
Davacı temyizi ve davalı ... Şirketi’nin temyizi bulunmamaktadır.
Bu veriler doğrultusunda;
Davalı Bakanlık bakımından; kıdem tazminatına dava ve ıslah tarihinden itibaren faiz yürütülmelidir.
Davalı ... Şirketi bakımından; hükümde tüm kıdem tazminatı alacağı için dava tarihinden itibaren faiz yürütülmüştür. Birleşen dava, davalı ... Şirketi’ne karşı açılmıştır ve birleşen dava tarihi asıl dava tarihinden sonraki bir tarihtir. Bu nedenle gerekçeli karar başlığında sadece asıl dava tarihinin yazılması hatalıdır.
Davalı Bakanlık bakımından kıdem tazminatının bir kısmının faiz başlangıcı olarak esas alınacak “asıl dava tarihi” gerekçeli karar başlığında ve hüküm fıkrasında ayrıca ve açıkça belirtilmelidir.
Davalı ... Şirketi bakımından ise kıdem tazminatının tümü için faiz yürütülecek dava tarihi ise “birleşen dava tarihi” olup, “birleşen dava tarihi” gerekçeli karar başlığında ve hüküm fıkrasında ayrıca ve açıkça belirtilmelidir.

4-Yargılama harçları bakımından;
Hükümde dava açılırken yatırılan 133,65 TL peşin harç ve ıslah harcı olarak 7,65 TL toplam 141,30 TL harcın davalı ... Şirketi’nden alınmasına karar verilmiş ise de hükmün 5 numaralı bendinde dava açılırken yatan 21,15 TL başvurma harcı ve 3,30 TL vekalet harcı toplam 24,45 TL’nın “başvuru gideri” adı altında davalı ... Şirketi ve davalı Bakanlık’tan alınmasına karar verildiği intibaı doğmaktadır. Başvurma harcının ve vekalet harcının da davalı Bakanlık’a yüklenemeyeceğinin düşünülmemesi hatalıdır.
F)SONUÇ:
Temyiz olunan kararın yukarIda yazılı sebeplerden dolayı BOZULMASINA 27/02/2020 gününde oybirliğiyle karar verildi.