15. Hukuk Dairesi 2018/1293 E. , 2018/4057 K.
"İçtihat Metni"Mahkemesi :Asliye Hukuk Mahkemesi
Yukarıda tarih ve numarası yazılı hükmün duruşmalı olarak temyizen tetkiki taraf vekillerince istenmiş olmakla duruşma için tayin edilen günde davacı-birleşen dosya davalıları vekili Avukat ... ile davalı-birleşen dosya davacısı vekili Avukat ... ve birleşen dosya davalısı ... vekili Avukat ... ile birleşen dosya davalıları vekili Avukat ... geldi. Temyiz dilekçelerinin süresi içinde verildiği anlaşıldıktan ve hazır bulunan taraflar avukatları dinlendikten sonra vaktin darlığından ötürü işin incelenerek karara bağlanması başka güne bırakılmıştı. Bu kere dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği konuşulup düşünüldü:
- K A R A R -
Asıl dava, aynen ifaya izin, kira tazminatı ve cezai şart istemleri; birleşen dava ise tapu iptal ve tescil istemine ilişkin olup, mahkemece yapılan yargılama sonunda asıl davanın kısmen kabulüne, birleşen davanın kabulüne, birleşen davada eksik ve ayıplı işler için yatırılan teminat mektubu bedelinin davalılara ödenmesine dair verilen karar, davanın tüm taraflarınca temyiz edilmiştir. Asıl dava davacıları-birleşen dosya davalıları arsa sahipleri, asıl dava davalısı-birleşen dosya davacısı kooperatif yüklenici, birleşen davada diğer davalıların ise diğer arsa sahipleri olduğu anlaşılmıştır.
1-Birleşen dava davalıları ..., ... ve ...’ün temyiz itirazları incelendiğinde;
Davacı kooperatif tarafından açılan ve asıl dava ile birleşen tapu iptal ve tescil davasında belirtilen davalılar ile davacı kooperatif arasında 10.09.2013 ve 18.02.2014 tarihlerinde iki ayrı sulh anlaşması yapıldığı, davalıların davacı yüklenici kooperatifin tapu iptal ve tescil talebini kabul ettikleri, ancak yargılama giderlerinden sorumlu olmayacaklarının kararlaştırıldığı ve birleşen davanın açılmasına sebebiyet vermediklerinin
anlaşılmasına rağmen birleşen davada vekalet ücreti dahil yargılama giderlerinden sorumlu tutulmaları doğru olmamıştır.
2-Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle yasaya uygun gerektirici nedenlere ve özellikle delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre asıl dosya davacılarının ve asıl dosya davalısı yüklenici vekilinin aşağıdaki bentlerin kapsamı dışında kalan sair temyiz itirazlarının reddi gerekmiştir.
3-Asıl dava davacıları arsa sahiplerinin murisi ... ile davalı yüklenici kooperatif arasında ... 1. Noterliği 29.07.1997 tarih ve 11700 yevmiye numaralı düzenleme şeklinde kat karşılığı inşaat sözleşmesi akdedildiği, sözleşmede ... İli ... İlçesi ... Mah. ... Mevki ... ada ...-... parsellerde bulunan taşınmazlara inşa edilecek bağımsız bölümlerin %62’sinin davalı kooperatife, %38’in ise arsa sahibine ait olacağı, inşaat ruhsatının alınmasından itibaren 48 ay içinde bağımsız bölümlerin iskan alınmış şekilde teslim edileceği düzenlenmiş, ... 1. Noterliği 15.12.1997 tarih ve 19855 yevmiye numaralı düzenleme şeklindeki paylaşım sözleşmesi ile de numaraları belirtilen 15 adet dubleks villanın muris arsa sahibine, yine numaraları belirtilen 25 adet dubleks villanın ise davalı yüklenici kooperatife verilmesi kararlaştırılmıştır. Birleşen dosyanın diğer davalıları ..., ... ve ...’un murisleri ... ile yüklenici kooperatif arasında ... 1. Noterliği 07.10.1997 tarih ve 15696 yevmiye numaralı düzenleme şeklinde kat karşılığı inşaat sözleşmesi akdedildiği, ... ada ... parsel numaralı taşınmazda 16 adet dubleks villa inşa edilmesi, bu villalardan 6 tanesinin arsa sahiplerine, 10 tanesinin ise yüklenici kooperatife verilmesinin kararlaştırıldığı, ... adanın ada numarası değiştirilerek ... ada olduğu, ... ada ... nolu parselin aynı adada bulunan ... nolu parsel ile birleşerek ... nolu parseli oluşturduğu, ... ada ... nolu parselin ise tevhide uğramadığı, ... ada ... ve ... nolu parseller için 29.12.1997 tarihinde ayrı ayrı yapı ruhsatları alındığı, yapı ruhsatlarının ... nolu parsel için 20 adet, ... numaralı parsel için ise ... adet dubleks villanın inşası için alındığı, yargılama devam ederken her iki parselde inşa edilen villalar için 23.11.2007 tarihinde yapı kullanma izin belgelerinin alındığı anlaşılmıştır.
Asıl davada davacı arsa sahiplerinin villalarının geç teslim edilmesi nedeniyle gecikme tazminatı ve cezai şart talebinde bulundukları anlaşılmıştır. Mahkemece yapılan yargılama sonunda, 29.12.1997 yapı ruhsat tarihine sözleşmede düzenlenen 48 ay eklendiğinde bağımsız bölümlerin teslim edilmesi gereken tarihin 29.11.2001 olduğu, bu tarihe sözleşme dışı yapılan işler için gerekli olan 156 gün eklendiğinde teslim süresinin 04.06.2002 tarihi olduğu, ancak bu tarihte bağımsız bölümlerin teslim edilmediği belirtilerek son bilirkişi raporu dikkate alınarak cezai şart ve kira tazminatının birlikte düzenlenmesi durumunda bir sene için cezai şart, sonraki seneler için kira tazminatı istenebileceği, bu nedenle 04.06.2002-04.06.2003 tarihleri arası için sözleşmede aylık 70USD cezai şart kararlaştırıldığından 12 ay x 70USD x 15 bağımsız bölüm =17.992,80TL cezai şart talep edilebileceği, 04.06.2003- dava tarihi 28.09.2007 tarihine kadar da kira tazminatı talep edilebileceği, bunun da yapılan hesaplama sonunda 175.749,00TL olduğu hesaplanmış ve mahkeme tarafından da bu bedellere hükmedildiği anlaşılmış ise de, asıl dava davacıları arsa sahiplerinin murisi ile davalı yüklenici arasında imzalanan 29.07.1997 tarihli sözleşmenin 11.
maddesinde teslimde gecikme durumunda davalı yüklenicinin gerek kira tazminatını gerekse cezai şartı ödeyeceği düzenlendiği anlaşılmış olup, mahkeme tarafından bu istek kalemlerinin gecikilen süreler için ayrı ayrı hesaplanıp sonucuna göre karar verilmesi gerekirken yukarıda bahsedildiği şekilde hesaplama yapılıp karar verilmesi doğru olmamıştır.
4-Asıl dava davacıları arsa sahiplerinin dava dilekçelerinde mahkemeden aynen ifaya izin verilmesini talep ettikleri anlaşılmış, ancak mahkeme tarafından bu konuda olumlu ya da olumsuz bir karar verilmemiştir. 6100 sayılı HMK’nın 297/2. maddesine göre, hükmün sonuç kısmında taleplerden her biri hakkında verilen hükümle, taraflara yüklenen borç ve tanınan hakların, sıra numarası altında; açık, şüphe ve tereddüt uyandırmayacak şekilde gösterilmesi gerekmektedir. Yargılama aşamasında 23.11.2007 tarihinde sözleşmelere konu bağımsız bölümler için yapı kullanma izin belgelerinin alındığı anlaşıldığından, mahkemece bu talep açısından davanın konusuz kalması nedeniyle karar verilmesine yer olmadığına dair karar verilmesi gerekirken verilmemesi doğru olmamıştır.
5-Yüklenicinin sair temyiz itirazlarının incelenmesinde ise;
Asıl davada davalı yüklenici, davacı arsa sahiplerine bağımsız bölümlerinin dava tarihinden önce fiilen teslim edildiğini, aboneliklerinin yapıldığını savunmuş ise de; mahkemece bu konuda bir inceleme yapılmadığı anlaşıldığından asıl dava davacıları arsa sahiplerine düşen her bir bağımsız bölümün hangi tarihlerde teslim edildiğinin saptanması için ilgili kuruluşlardan abonelik başlangıç tarihlerine dair evrakların getirtilip incelenmesi ve ... 1. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 2007/1 Değ iş sayılı tespit dosyasına sunulan bilirkişi raporundaki bulguların da gözönüne alınarak değerlendirme yapılması gerekirken bu hususlar üzerinde durulmadan karar verilmesi doğru olmamıştır.
6-Birleşen davada davacı yüklenicinin her iki sözleşme gereğince 35 adet bağımsız bölümün tapu iptal ve tescilini talep ettiği, ancak mahkemenin arsa sahiplerine de düşen toplam 56 adet bağımsız bölüm üzerinden yargılama aşamasında tamamlama harcı aldığı ve birleşen davaya dair hüküm fıkrasının “b” bendinde de yine 56 adet bağımsız bölüm üzerinden bakiye harcın tahsiline karar verdiği anlaşılmış ise de, dava konusu edilmeyen ve arsa sahiplerine düşen 21 adet bağımsız bölüm üzerinden de harç alınması doğru olmamıştır. Bu nedenlerle mahkemece tapu iptal ve tescili talep edilen 35 adet bağımsız bölüm üzerinden harç hesabı yapılması, birleşen davada davalı arsa sahiplerinin dava açılmasına sebebiyet vermediklerinin gözetilerek harç dahil yargılama giderlerinden sorumlu tutulmamaları, yargılama giderlerinden birleşen dosya davacısı yüklenicinin sorumlu tutulması gerekmektedir.
SONUÇ: Yukarıda 1. bentte açıklanan nedenlerle birleşen dosya davalılarından ..., ... ve ... yararına BOZULMASINA, 2. bentte açıklanan nedenlerle asıl dosya davacıları-birleşen dosya davalıları arsa sahiplerinin, asıl dosya davalısı-birleşen dosya davacısı yüklenicinin sair temyiz itirazlarının reddine, kararın 3. ve 4. bentlerinde açıklanan nedenlerle asıl dosya davacıları arsa sahipleri, 5. bendinde açıklanan nedenlerle birleşen dosya davacısı yüklenici, 6. bentte açıklanan nedenlerle ise birleşen dosya tarafları yararına BOZULMASINA, 1.630,00 TL duruşma vekâlet ücretinin asıl dosya davacılarından alınarak Yargıtay"daki duruşmada vekille temsil olunan davalı
yükleniciye verilmesine, 1.630,00 TL duruşma vekâlet ücretinin davalı yükleniciden alınarak Yargıtay"daki duruşmada vekille temsil olunan asıl dosya davacılarına verilmesine, 1.630,00 TL duruşma vekâlet ücretinin birleşen dosya davacısı yükleniciden alınarak Yargıtay"daki duruşmada vekille temsil olunan birleşen dosya davalılarına verilmesine, ödedikleri temyiz peşin harçlarının istek halinde temyiz eden davacı-birleşen dosya davalıları ..., ..., ... ve ..."e, davalı-birleşen dosya davacısı ..."ne, birleşen dosya davalısı ..."e, birleşen dosya davalıları ... ve ..."a geri verilmesine, karara karşı tebliğ tarihinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme isteminde bulunulabileceğine 25.10.2018 gününde oybirliğiyle karar verildi.