Danıştay İdare Dava Daireleri Kurulu 2019/1799 Esas 2021/47 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
İDARİ DAVA DAİRELERİ KURULU
Esas No : 2019/1799
Karar No : 2021/47

TEMYİZ EDEN (DAVACI) : …
VEKİLİ : Av. …

KARŞI TARAF (DAVALIlLAR): 1- … Bakanlığı - ANKARA
VEKİLİ: Hukuk Müşaviri …
2- … Valiliği
VEKİLİ: Av. …

İSTEMİN KONUSU : Danıştay İkinci Dairesinin 26/12/2018 tarih ve E:2016/481, K:2018/7431 sayılı kararının, davanın reddine ilişkin kısmı ile yargılama giderleri ve vekalet ücretine ilişkin kısımlarının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: … Anadolu Öğretmen Lisesi … olarak görev yapan davacı tarafından, Milli Eğitim Bakanlığı Personel Genel Müdürlüğünün ''Eğitim Kurumları Yöneticileri'' konulu 15/09/2009 tarih ve 2009/73 sayılı Genelgesinin ''Genel Açıklamalar'' başlıklı bölümünün 10. maddesinin 1. fıkrasının (b) bendinin, "Zorunlu yer değiştirmeler" konulu 23/06/2010 tarih ve 1872/31131 sayılı Genel Yazısının, Giresun Valiliği İl Milli Eğitim Müdürlüğünün ''Zorunlu Yer Değiştirmeler'' konulu … tarih ve … sayılı duyuru yazısı ile bu yazı ekindeki ''Müdürlüğü Münhal Bulunan Eğitim Kurumu Müdürlükleri'' listesinin görev yaptığı okula ilişkin kısmının ve hakkında uygulanmak istenilen zorunlu yer değiştirme işleminin iptali istenilmiştir.
Daire kararının özeti: Danıştay İkinci Dairesinin 26/12/2018 tarih ve E:2016/481, K:2018/7431 sayılı kararıyla;
Milli Eğitim Bakanlığı Personel Genel Müdürlüğünün "Eğitim Kurumları Yöneticileri" konulu 15/09/2009 tarih ve 2009/73 sayılı Genelgenin "Genel Açıklamalar" başlıklı bölümünün 10. maddesinin 1. fıkrasının (b) bendi ile "Zorunlu yer değiştirmeler" konulu … tarih ve … sayılı Genel Yazısının iptali istemi yönünden;
Dava konusu Genelge ile Genel Yazının dayanağı olan ve 13/08/2009 tarih ve 27318 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Milli Eğitim Bakanlığı Eğitim Kurumları Yöneticilerinin Atama ve Yer Değiştirmelerine İlişkin Yönetmeliğin, 28/02/2013 tarih ve 28573 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren Milli Eğitim Bakanlığı Eğitim Kurumları Yöneticileri Atama ve Yer Değiştirme Yönetmeliği ile yürürlükten kaldırılması nedeniyle, dayanağı ve uygulanma kabiliyeti kalmayan Genelge ve Genel Yazı hakkında karar verilmesine yer olmadığına,
Davacının, Giresun Valiliği İl Milli Eğitim Müdürlüğünün "Zorunlu Yer Değiştirmeler" konulu … tarih ve … sayılı duyuru yazısı ile bu yazı ekindeki "Müdürlüğü Münhal Bulunan Eğitim Kurumu Müdürlükleri" listesinin görev yaptığı okula ilişkin kısmının ve hakkında uygulanmak istenilen zorunlu yer değiştirme işleminin iptali istemi yönünden;
Dava konusu işlemlerin tesis edildiği tarihte yürürlükte bulunan ve 13/08/2009 tarih ve 27318 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Milli Eğitim Bakanlığı Eğitim Kurumları Yöneticilerinin Atama ve Yer Değiştirmelerine İlişkin Yönetmeliğin "Atama ve yer değiştirme dönemleri" başlıklı 23. maddesi belirtildikten sonra, davacının 1994 yılından bu yana … Anadolu Öğretmen Lisesi … olarak görev yaptığının anlaşıldığı,
Bu durumda; anılan Yönetmelikte belirtilen takvime uygun olarak yapılan zorunlu yer değiştirme suretiyle yönetici atamalarına ilişkin duyuru ile davacının 5 yıllık çalışma süresini tamamlamış olması nedeniyle görev yaptığı eğitim kurumunun münhal gösterilmesine ve zorunlu yer değişikliği kapsamına alınmasına ilişkin işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle,
Milli Eğitim Bakanlığı Personel Genel Müdürlüğünün "Eğitim Kurumları Yöneticileri" konulu 15/09/2009 tarih ve 2009/73 sayılı Genelgenin "Genel Açıklamalar" başlıklı bölümünün 10. maddesinin 1. fıkrasının (b) bendi ile "Zorunlu yer değiştirmeler" konulu 23/06/2010 tarih ve 1872/31131 sayılı Genel Yazısının iptali istemi yönünden karar verilmesine yer olmadığına;
Davacının, Giresun Valiliği İl Milli Eğitim Müdürlüğünün "Zorunlu Yer Değiştirmeler" konulu … tarih ve … sayılı duyuru yazısı ile bu yazı ekindeki "Müdürlüğü Münhal Bulunan Eğitim Kurumu Müdürlükleri" listesinin görev yaptığı okula ilişkin kısmının ve hakkında uygulanmak istenilen zorunlu yer değiştirme işleminin iptali istemi yönünden davanın reddine, 248,65-TL yargılama giderinin davacı üzerinde bırakılmasına, Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca belirlenen 1.980,00-TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davada vekil ile temsil olunan davalı Milli Eğitim Bakanlığına verilmesine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davacı tarafından, bireysel işlemin dayanağı düzenleyici işlem bakımından karar verilmesine yer olmadığına karar verilirken, bireysel işlem hakkında davanın reddine karar verilmesinin hukuka aykırı olduğu, bireysel işlem yönünden iptal kararı verilmemesi halinde bireysel işlem bakımından da karar verilmesine yer olmadığı kararı verilmesi ve yargılama giderleri vekalet ücretinin davalı idareler üzerinde bırakılmasının gerektiği, dava konusu işlemin 2010 yılında tesis edildiği, kararın ise 2018 yılında verildiği dikkate alındığında, bu süre zarfında düzenleyici işlemin yürürlükten kaldırılmış olmasından sorumlu tutulamayacağı, görev yaptığı … Anadolu Öğretmen Lisesinin münhal olarak ilan edilmesinin Yönetmeliğin Geçici 1. maddesine aykırı olduğu ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davalı idareler tarafından, Danıştay İkinci Dairesince verilen kararın usul ve hukuka uygun bulunduğu ve temyiz dilekçesinde öne sürülen nedenlerin, kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte olmadığı belirtilerek temyiz isteminin reddi gerektiği savunulmaktadır.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …'UN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin reddi ile usul ve hukuka uygun olan Daire kararının gerekçeli onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunca, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY :
… Anadolu Öğretmen Lisesi Müdürü olarak görev yapan davacı tarafından, Milli Eğitim Bakanlığı Personel Genel Müdürlüğünün ''Eğitim Kurumları Yöneticileri'' konulu 15/09/2009 tarih ve 2009/73 sayılı Genelgesinin ''Genel Açıklamalar'' başlıklı bölümünün 10. maddesinin 1. fıkrasının (b) bendinin, "Zorunlu yer değiştirmeler" konulu 23/06/2010 tarih ve 1872/31131 sayılı Genel Yazısının; Giresun Valiliği İl Milli Eğitim Müdürlüğünün ''Zorunlu Yer Değiştirmeler'' konulu … tarih ve … sayılı duyuru yazısı ile bu yazı ekindeki ''Müdürlüğü Münhal Bulunan Eğitim Kurumu Müdürlükleri'' listesinin görev yaptığı okula ilişkin kısmının ve hakkında uygulanmak istenilen zorunlu yer değiştirme işleminin iptali istemiyle temyizen incelenen dava açılmıştır.
İLGİLİ MEVZUAT :
Anayasa'nın işlem tarihindeki haliyle 124. maddesinde; "Başbakanlık, bakanlık ve kamu tüzel kişileri, kendi görev alanlarını ilgilendiren kanunların ve tüzüklerin uygulanmasını sağlamak üzere ve bunlara aykırı olmamak şartı ile, yönetmelikler çıkarabilirler." hükmü yer almıştır.
İdareler, normlar hiyerarşisine aykırı olmayacak şekilde, hizmette etkinliğin sağlanması için gerekli önlemleri alma, bu kapsamda mevzuat değişikliği yapma hususunda takdir yetkisine sahiptirler. Kamu hizmetlerinin hangi koşullar altında ve nasıl yürütüleceğini önceden saptamak her zaman mümkün olmadığı için, gelişen durumlara ayak uydurmak ve ortaya çıkan ihtiyaçları karşılayabilmek amacıyla düzenleyici işlemler üzerinde gerekli değişiklikleri yapma hususunda idarelerin takdir yetkisi bulunmaktadır.
Bu çerçevede, 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 88. maddesi ile dava konusu işlem tarihinde yürürlükte bulunan 3797 sayılı Millî Eğitim Bakanlığının Teşkilât ve Görevleri Hakkında Kanunun 56. maddesine dayanılarak, "Milli Eğitim Bakanlığı Eğitim Kurumları Yöneticilerinin Atama ve Yer Değiştirmelerine İlişkin Yönetmelik" 13/08/2009 tarih ve 27318 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanmıştır.
Anılan Yönetmeliğin, "Zorunlu yer değiştirme suretiyle atamalar" başlıklı 22.maddesinde; "(1) Bu Yönetmelik hükümleri çerçevesinde eğitim kurumu müdürlerinden bulundukları eğitim kurumunda beş yıllık çalışma süresini tamamlayanların görev yerleri, il içinde aynı veya daha üst tipteki eğitim kurumları olacak şekilde tercihleri dikkate alınmak suretiyle bu Yönetmelik ekinde yer alan Ek-2 Yönetici Değerlendirme Formu üzerinden yapılacak değerlendirme sonucu puan üstünlüğü esasına göre değiştirilir." hükmüne,
"Atama ve yer değiştirme dönemleri" başlıklı 23. maddesinde; "(1) Atama ve yer değiştirme işlemleri aşağıdaki sıralama ve takvim esas alınarak; a) Seçme sınavı sonucuna göre müdürlük ve müdür yardımcılığına yapılacak atamalar yıl boyunca ihtiyaca göre, b) İsteğe bağlı yer değiştirmeler, yeniden atama ve bu Yönetmeliğin 25 inci maddesinin ikinci fıkrasında sayılan görevlerde bulunmuş olanların ataması mayıs ve haziran aylarında, c) Zorunlu yer değiştirmeler temmuz ve ağustos aylarında gerçekleştirilir." düzenlemesine yer verilmiştir.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Temyize konu Daire kararında, Milli Eğitim Bakanlığı Personel Genel Müdürlüğünün "Eğitim Kurumları Yöneticileri" konulu, 15/09/2009 tarih ve 2009/73 sayılı Genelgesi'nin 10/b maddesi ve "Zorunlu Yer Değiştirmeler" konulu, … tarih ve … sayılı Genel Yazısı hakkında, üst hukuk normlarına uygunlukları yönünden hukuki bir değerlendirme yapılmaksızın anılan düzenlemelerin dayanağı olan Yönetmeliğin yürürlükten kaldırılması nedeniyle karar verilmesine yer olmadığına hükmedilmiş, davacının, Giresun Valiliği İl Milli Eğitim Müdürlüğünün "Zorunlu Yer Değiştirmeler" konulu … tarih ve … sayılı duyuru yazısı ile bu yazı ekindeki "Müdürlüğü Münhal Bulunan Eğitim Kurumu Müdürlükleri" listesinin görev yaptığı okula ilişkin kısmının ve hakkında uygulanmak istenilen zorunlu yer değiştirme işleminin iptali istemi yönünden ise, dava konusu edilen düzenleyici işlemlerin hukuki değerlendirilmesi yapılmaksızın bireysel işlemler yönünden davanın reddine karar verilmiş ve yargılama giderlerinin tamamı davacı üzerinde bırakılarak aleyhine vekalet ücretine hükmedilmiş ise de, usul ekonomisi gözetilerek Kurulumuzca yapılan değerlendirmede, dava konusu düzenleyici işlemlerin 13/08/2009 tarih ve 27318 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Milli Eğitim Bakanlığı Eğitim Kurumları Yöneticilerinin Atama ve Yer Değiştirmelerine İlişkin Yönetmeliğin uygulanması amacıyla düzenlendiği, anılan Yönetmeliğe ve hukuka uygun oldukları anlaşıldığından, söz konusu düzenlemelere dayalı olarak tesis edilen dava konusu işlemlerde de hukuka aykırılık görülmemiştir.
Bu durumda, Daire kararında sonucu itibarıyla hukuka aykırılık bulunmamaktadır.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. Davacının temyiz isteminin reddine,
2.Dava konusu Genelge ve Genel Yazı yönünden karar verilmesine yer olmadığına, bireysel işlem yönünden davanın reddine, …-TL yargılama giderinin davacı üzerinde bırakılmasına, Avukatlık Asgari Ücret Tarifesince belirlenen …-TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalı Milli Eğitim Bakanlığına verilmesine ilişkin Danıştay İkinci Dairesinin 26/12/2018 tarih ve E:2016/481, K:2018/7431 sayılı kararının, temyize konu davanın reddine ilişkin kısmı ile yargılama giderleri ve vekalet ücretine ilişkin kısımlarının yukarıda belirtilen gerekçeyle ONANMASINA,
3. Kesin olarak, 18/01/2021 tarihinde oyçokluğu ile karar verildi.

KARŞI OY
X- … Anadolu Öğretmen Lisesi … olarak görev yapan davacı tarafından, Milli Eğitim Bakanlığı Personel Genel Müdürlüğünün ''Eğitim Kurumları Yöneticileri'' konulu 15/09/2009 tarih ve 2009/73 sayılı Genelgesinin ''Genel Açıklamalar'' başlıklı bölümünün 10. maddesinin 1. fıkrasının (b) bendinin, "Zorunlu yer değiştirmeler" konulu … tarih ve … sayılı Genel Yazısının, Giresun Valiliği İl Milli Eğitim Müdürlüğünün ''Zorunlu Yer Değiştirmeler'' konulu … tarih ve … sayılı duyuru yazısı ile bu yazı ekindeki ''Müdürlüğü Münhal Bulunan Eğitim Kurumu Müdürlükleri'' listesinin görev yaptığı okula ilişkin kısmının ve hakkında uygulanmak istenilen zorunlu yer değiştirme işleminin iptali istemiyle açılan davada; Danıştay İkinci Dairesince verilen kısmen karar verilmesine yer olmadığına, kısmen davanın reddine ilişkin kararın davacı tarafından davanın reddine ilişkin kısmı ile yargılama giderleri ve vekalet ücreti yönünden temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
Daire tarafından; dava konusu Genelge, Genel Yazı ve işlemin dayanağı olan, "Milli Eğitim Bakanlığı Eğitim Kurumları Yöneticilerinin Atama ve Yer Değiştirmelerine İlişkin Yönetmelik"in 28/02/2013 tarih ve 28573 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan Yönetmeliğin 19. maddesiyle yürürlükten kaldırılmış olması nedeniyle, dayanaktan yoksun kaldığı gerekçesiyle esası hakkında karar verilmesine yer olmadığına karar verilmiş; bireysel işlem yönünden ise, davacının bulunduğu eğitim kurumunda beş yıllık çalışma süresini tamamlamış olması nedeniyle, görev yaptığı eğitim kurumunun münhal gösterilmesine ve zorunlu yer değişikliği kapsamına alınmasına ilişkin işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddine, …-TL yargılama giderinin davacı üzerinde bırakılmasına, Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca belirlenen …-TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davada vekil ile temsil olunan davalı Milli Eğitim Bakanlığına verilmesine karar verilmiştir.
Mahkeme kararlarının, hüküm fıkrası ve hükmün dayandığı gerekçe ile bir bütün olduğu, gerekçesiz karar verilmesinin mümkün olmadığı açık olduğuna göre, gerekçenin hem temyiz incelemesini yapacak merci açısından, hem de kararı uygulayacak olan idare açısından yeterli açıklıkta olması gerektiğinde kuşku yoktur.
Yargılama hukukunda, yargı (hüküm), uyuşmazlığı çözmekle görevli ve yetkili yargı yerinin yargılama sürecinin sonunda ulaştığı "sonuç"tur. Gerekçe, yargıcın çözümlemek durumunda olduğu uyuşmazlığa uygulanması gereken soyut hukuk kuralının saptanmasında, yorumlanmasında ve tüm ayrıntılarıyla ortaya konulup nitelendirilen maddi olaya uygulanmasında izlemiş olduğu yöntemi gösteren ve bu özelliği sebebiyle, yargılamanın nesnelliği ile varılan yargının doğruluğu konusunda davanın taraflarına güven, üst yargı yerine de denetleme olanağı veren açıklamadır.
Davacı tarafından hukuka aykırı olduğu ileri sürülen ve bireysel işlemin de dayanağı olan düzenlemelerin öncelikle hukuki irdelemesinin yapılması, varılacak sonuca göre de bireysel işlemin hukuki denetiminin yapılması gerekmektedir.
Bu durumda, Dairece işlemin dayanağı düzenlemeler yönünden bir değerlendirme yapılmadan ve herhangi bir gerekçeye yer verilmeden bireysel işlemin hukuka uygun olduğu sonucuna varılmasında hukuka uygunluk bulunmadığı oyuyla, karara katılmıyoruz.