9. Hukuk Dairesi 2016/14542 E. , 2020/3247 K.
"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :İŞ MAHKEMESİ
Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen kararın, temyizen incelenmesi davalı vekili tarafından istenilmekle, temyiz taleplerinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dava dosyası için Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
YARGITAY KARARI
A) Davacı isteminin özeti:
Davacı vekili, davacının davalıya ait işyerinde 01.07.2003-23.12.2014 tarihleri arasında çalıştığını, davacının semt pazarlarında kayıtsız esnafların bildirimi, yer ölçümleri, pazarcılardan oda adına para toplama gibi işlerde çalıştırıldığını, iş aktinin işveren tarafından sonlandırıldığını, bir kısım işçilik alacaklarının ödenmediğini ileri sürerek kıdem tazminatı, ihbar tazminatı, fazla mesai ücreti ve ulusal bayram genel tatil ücreti alacaklarını istemiştir.
B)Davalı cevabının özeti:
Davalı vekili, davacının İzmit ... şubesindeki hesabına 12.000,00 TL yatırıldığını, talep edebileceği işçilik alacaklarının bulunmadığını, iddia ve taleplerin yersiz olduğunu savunarak davanın reddini istemiştir.
C)Yerel Mahkeme kararının özeti:
Mahkemece, toplanan delillere ve bilirkişi raporuna göre, davacı vekilinin 19.03.2015 tarihli dilekçesinde; davalı işveren tarafından posta havalesi yoluyla gönderilmiş olan toplam 12.000,00 TL tutarındaki parayı 27.02.2015 tarihinde postaneden tahsil ettiklerini belirttiği, 09.03.2016 tarihli ek raporun denetime elverişli ve yeterli olduğu, davacının davalıya ait işyerinde 01.07.2003-23.12.2014 tarihleri arasında 11 yıl, 5 ay, 23 gün süreyle çalıştığı, davacının semt pazarlarında kayıtsız esnafların bildirimi, yer ölçümleri, pazarcılardan oda adına para toplama gibi işlerde kahya tabir edilen bir pozisyonda çalıştırıldığı, iş aktinin işveren tarafından ihbar önelsiz olarak sonlandırıldığı, davalı taraf davacının iş aktini kıdem ve ihbar tazminatını gerektirmeyecek şekilde haklı olarak feshettiğini ispatlayamamış olduğundan davacı tarafa kıdem ve ihbar tazminatı ödemek zorundadır. Davalı taraf kıdem ve ihbar tazminatını ödediğini ispatlayamamış olduğundan bilirkişinin ek raporundaki hesaplama doğrultusunda davacının kıdem ve ihbar tazminatı alacağı talebinin kabulüne karar verildiği, davacının tanıkları ve dosyadaki diğer belgeler ile fazla mesai yaptığını, genel tatillerde çalıştığını ispatladığı, davalının bu alacakları ödediğini ispatlayamadığı, dosya kapsamına uygun ve denetime elverişli olduğu için itibar edilen 14.12.2015 tarihli raporundaki hesaplamalar doğrultusunda davacının bu talebinin kabulüne karar verildiği, fazla çalışma, genel tatil çalışmasının tanıkla ispatlandığından çalışma süresi de değerlendirilerek; bir kişinin raporlu ve izinli geçirdiği günler de olabileceği dikkate alındığında sürekli olarak fazla çalışması, genel tatil ve hafta tatilinde çalışması hayatın normal kurallarına aykırı olduğundan bu alacak miktarları üzerinden taktiren hakkaniyet indirimi uygulandığı, davacı vekilinin dava tarihinden sonra 12.000,00 TL"nin davacının hesabına yatırıldığını, davacının dava tarihinden sonra bunu tahsil ettiğini, bu ödemenin kıdem tazminatından mahsuben yapıldığını, ancak paranın dava tarihinden sonra tahsil edilmiş olması nedeniyle ve davalı işveren tarafından dava açmaya sebebiyet verilmesi nedeniyle hesaplamadan düşülecek olan 12.000,00 TL için davalı aleyhine yargılama harç gideri ile vekalet ücreti hükmedilmesini talep ettiği, 12.000,00 TL"lik paranın bir kısmı dava tarihinden hemen önce ... havalesi yoluyla davacının hesabına değil, ismine havale yapılmak suretiyle gönderilmiş olduğu anlaşılmış olmakla, davacının dava tarihinden önce bu alacağın davalı tarafından ... havalesi yoluyla gönderildiğinden haberdar edildiğine dair herhangi bir belge olmadığından ve davalı tarafça yatırılan bu para miktarından davacının dava tarihinden önce haberdar olduğuna dair herhangi bir delil de ibraz edilmediğinden davacı tarafından davalı tarafça havale yoluyla gönderilen bu paranın dava tarihinden sonra tahsil edilmiş olması nedeniyle bu ödemenin dava tarihinden sonra olduğu kabul edilerek, davalı tarafın bu alacak miktarı yönünden de dava açmaya sebebiyet verdiği kabul edilerek, yargılama harç ve masrafları ile vekalet ücreti bakımından bu 12.000,00 TL"lik alacak kısmının da kabul edilmiş miktar hesaplamasında dikkate alındığı gerekçesi ile davanın kabulüne karar verilmiştir.
D)Temyiz:
Karar süresi içinde davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
E)Gerekçe:
1- Dosyadaki yazılara, toplanan delillerle kararın dayandığı kanuni gerektirici sebeplere göre davalının aşağıdaki bentlerin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yerinde değildir.
2- Somut uyuşmazlıkta, fazla mesai ücreti ile ulusal bayram genel tatil ücreti bakımından;
Davacının çalıştığı bölge yani davacının çalıştığı mahalleler / ilçeler/ bölgeler ve benzeri taraflardan sorularak, var ise buna ilişkin belgeler celbedilerek ve gerekir ise tanıklar yeniden bu konuda dinlenerek netleştirilmelidir.
Ardından, Mahkeme tarafından ilgili Belediye Başkanlığına / Belediye Başkanlıklarına müzekkere yazılarak, müzekkerede davacının çalıştığı tespit edilen bölgeler / mahalleler / yerler / ilçeler ve benzeri belirtilerek, ayrıca davacının hizmet dönemi kabul edilen 01/07/2003-23/12/2014 tarih aralığı Mahkeme müzekkeresinde belirtilerek, bu yerlerde hangi tarihler arasında haftanın hangi günlerinde, nerelerde kaç pazar kurulduğu, arefe günlerinde, ulusal bayram, dini bayram ve 1 Ocak gibi diğer tatil günlerinde pazar kurulup kurulmadığı, kurulmuş ise hangi tarih aralıklarında kaç pazarın nerelerde kurulduğu sorulmalı, varsa ilgili belgelerin gönderilmesi istenmelidir.
Ardından gelen bilgi ve belgeler dosyada mevcut taraf beyanları ve tanık beyanları ile birlikte değerlendirilmeli, gerekir ise taraflardan bu konuda yeniden beyanları alınmalı, gerekir ise tanıklar bu konularda yeniden dinlenerek davacının fazla mesai ücreti ve ulısal bayram genel tatil ücreti hakkında sonuca gidilmelidir.
Eldeki kararın sadece davalı tarafından temyiz edilmesi nedeni ile davalı lehine parasal miktarlar itibari ile oluşan usui müktesep haklar ile uygulanan takdiri indirim oranlarının da her iki taraf bakımından usuli müktesep hak oluşturduğu gözetilmelidir.
3-Taraflar lehine vekalet ücretleri ve yargılama giderleri bakımından;
Davalı tarafından üç ayrı tarihte davacı adına ...’ye kıdem tazminatı ödemesi yatırıldığı görülmektedir. Davalı tarafından yapılan ...’ye para yatırma işlemlerinden ikisi dava tarihinden önce, biri dava tarihinden sonra olup, davalının bu ödemelerin davacıya haber verilmesine ilişkin yazılar ve bu yazıların davacıya gönderildiğine ilişkin ... belgeleri ibraz edilmiş ise de davacıya bu yazıların tebliğ tarihi dosya kapsamından anlaşılamamaktadır.
Taraflardan sorularak ve gerekir ise ...’ye müzekkere yazılarak, davalının davacıya yapılan ödemeleri haber verdiği yazıların davacıya tebliğ edildiği tarihlerin, her bir yazı için ayrı ayrı bildirilmesi ve ilgili belgelerin gönderilmesi istenmelidir.
İlaveten, Mahkeme tarafından gerekir ise ...’ye müzekkere yazılarak, davalı tarafından kıdem tazminatı için üç ayrı tarihte yapılan ödemelerin davacıya, ... tarafından bildirilip bildirilmediği, bildirilmiş ise hangi tarihlerde bildirildiği ve ilgili belgelerin gönderilmesi, her üç ödeme için ayrı ayrı sorulmalı ve istenmelidir.
Buna göre, hangi ödemelerin dava tarihinden itibaren davacı tarafından bilindiği ya da bilinmediği, davacının ödemeyi yargılamanın hangi aşamasında öğrendiği netleştirilerek hüküm tarihinde yürürlükte olacak Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi ve hüküm altına alınan alacak miktarları göz önüne alınarak taraflar lehine vekalet ücreti yeniden değerlendirilmelidir.
Yargılama giderleri de dava açılmasından önce davacının ödenen miktarları bilip bilmediği, ne kadarını bildiğine göre ele alınmalıdır.
F) SONUÇ:
Temyiz olunan kararın, yukarıda açıklanan sebeplerden dolayı BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine, 27/02/2020 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.