15. Hukuk Dairesi 2021/3644 E. , 2021/1861 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ:Asliye Hukuk Mahkemesi
Taraflar arasındaki elatmanın önlenmesi, tapu iptali ve tescil, alacak davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı asıl davanın kısmen kabulüne, birleşen 2004/78 Esas sayılı davanın açılmamış sayılmasına, birleşen 2011/85 Esas sayılı davada karar verilmesine yer olmadığına, birleşen 2005/5 Esas sayılı davanın kabulüne yönelik verilen hüküm süresi içinde davalı ... ve davacılar-karşı davalılar vekilince temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.
- K A R A R -
Asıl ve birleşen ... (Kapatılan) Asliye Hukuk Mahkemesi 2011/85 E. sayılı dava, arsa sahiplerinin açtığı arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinden kaynaklanan el atmanın önlenmesi, tapu iptal tescil ya da alacak, birleşen ... (Kapatılan) Asliye Hukuk Mahkemesi 2004/78 E. sayılı dava müdahalenin men’i ve kal, birleşen ...(Kapatılan) Asliye Hukuk Mahkemesi 2005/5 E. sayılı dava ise gayrimenkul satış vaadi sözleşmesine dayalı tapu iptal ve tescil istemlerine ilişkin olup, mahkemece asıl davanın kısmen kabulüne, birleşen ... (Kapatılan) Asliye Hukuk Mahkemesi 2004/78 E.-2005/19K.sayılı dosyasında davanın açılmamış sayılmasına, birleşen ...(kapatılan) Asliye Hukuk Mahkemesi 2005/5E.-2008/22K.sayılı dosyasında davanın kabulüne, birleşen ...(kapatılan) Asliye Hukuk Mahkemesi 2011/85E.-2012/150K.sayılı dosyasında söz konusu dosyanın usuli eksikliğin giderilmesine dayalı dosya olduğunun tespiti ile karar verilmesine yer olmadığına dair verilen karar, asıl davada ve birleşen ... Asliye Hukuk Mahkemesinin 2005/5 E. sayılı dosyasında davalı ... vekili ile birleşen ... Asliye Hukuk Mahkemesinin 2005/5 E. sayılı dosyasında davalılar ..., ..., ..., ..., ..., ... vekillerince yasal süresi içerisinde temyiz edilmiştir.
1-Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle gerektirici sebeplere, delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre, asıl davada davalı vekilinin tüm temyiz itirazları yerinde görülmemiş, reddi gerekmiştir.
2-Birleşen ... (Kapatılan) Asliye Hukuk Mahkemesi 2005/5 E. sayılı dosyasında davalılar ..., ..., ..., ..., ..., ... vekili ile davalı ... vekilinin temyiz itirazlarının incelenmesinde; Davacı ... davasında, davalıların dava konusu taşınmazdaki hisselerini gayrimenkul satış vaadi ve kat karşılığı inşaat sözleşmesiyle ... isimli kişiye devrettiğini, devredilen kişi olan ..."in de dava konusu 43 ada 1 no.lu taşınmazı düzenleme şeklinde gayrimenkul satış vaadi sözleşmesi ile müvekkillerine devrettiği, devirden sonra taşınmaz üzerine belediye hizmet binası inşa edildiğini belirterek, öncelikle gayrimenkul satış vaadi sözleşmesine göre dava konusu taşınmazın tapusunun iptaliyle Belediye adına tapuya tesciline, iptal talebi kabul edilmediğinde, taşkın ve haksız inşaat hükümlerine göre (...724, 725) uygun bir bedel karşılığında dava konusu arsanın Belediye adına tesciline karar verilmesini istemiştir. Bir kısım davalılar ..., ..., ... vekili cevabında; müvekkilleri ile davacı arasında yapılmış bir sözleşme olmadığını, müvekkilleri ile davalı ... arasında 43 ada 1 parsel ile 42 ada 3 parsel sayılı taşınmazlar üzerinde yapacağı binalardan 3 daire verilmesi hususunda 20.04.1993 tarih ve 18537 yevmiye numaralı satış vaadi ve kat karşılığı inşaat sözleşmesi yapıldığını ancak sözleşmede taşınmazların bir başkasına devri hususunda bir düzenleme olmadığını, davacı belediyenin iyi niyetli olmadığı belirterek davanın reddini talep etmiştir. Mahkemece, bu dosya yönünden; ...’in mevcut binayı yapabilmek için belediyeye belli başlı taahhütler verdiği ve belediyenin de aynı şekilde ..."e belli haklar verdiği, bu hususun Bozkurt Noterliğinin 27/08/1993 tarih ve 961 yevmiye numaralı düzenleme şeklinde gayrimenkul satış vaadi sözleşmesinden de anlaşıldığı ve ..."in diğer hissedarlardan almış olduğu usulüne uygun vekaletnameler ile sözleşme yapabilmesinde hiçbir engel bulunmadığı gerekçesiyle dava konusu 43 ada 1 no.lu parselin ... adına tesciline karar verilmiştir.Gayrimenkul satış vaadi sözleşmeleri, Borçlar Kanunu"nun 213. maddesi (T.B.K. 237. md) ile Türk Medeni Kanunu"nun 706 ve Noterlik Kanunu"nun 89. maddesi hükümleri uyarınca noter önünde re"sen düzenlenmesi gereken, bir başka anlatımla geçerliliği resmi şekil şartına bağlı kılınan, tam iki tarafa borç yükleyen ve kişisel hak sağlayan sözleşme türüdür. Vaat alacaklısı, taşınmaz satış vaadi sözleşmesi ile mülkiyet devir borcu yüklenen satıcıdan edim yerine getirilmediğinde Türk Medeni Kanunu"nun 716. maddesi uyarınca açacağı tapu iptali ve tescil davasında borcun hükmen yerine getirilmesini isteyebilir. Hiç kuşkusuz karşı taraftan borcun ifasını talep eden kişinin kendi edimlerini yerine getirmiş olması gerekir.Somut olaya gelince; arsa hissedarı ve yüklenici ...’in dava konusu 43 ada 1 nolu parsel ile ilgili davacı belediyeyle yaptığı satış vaadi sözleşmesinin geçerli olabilmesi için bu parselin tüm maliklerinin ...’i asaleten ya da vekaleten yetkilendirmiş olmaları zorunludur. Dosya içeriği itibariyle tüm arsa sahiplerinin vekaletnamesine rastlanılmadığından öncelikle bu husus araştırılarak, bu dava açısından sözleşmenin hüküm doğurup doğurmayacağının incelenmesi gerektiği gibi, satış vaadi sözleşmesinde belirtildiği
üzere taşınmazın devrinin yapılabilmesi için imar düzenlemesi ve 200 metreküp çakıl yardımı yapılacağının belediye tarafından taahhüt edildiği, inşaat bitince devrin yapılacağının belirtildiği, bu sebeple davacının taahhütlerinin yapılıp yapılmadığının mahkemece incelenmesi ve davacının sözleşme gereğince tapu iptâl tescil talebi veya taşkın ve haksız inşaat hükümlerine göre tescil taleplerinin incelenmesi gerekmektedir. Mahkemece bu hususlar gözetilmeden eksik inceleme ve yanılgılı değerlendirmeye dayalı hüküm tesisi doğru olmamış, kararın bozulması uygun bulunmuştur.
SONUÇ: Yukarıda 1. bentte açıklanan nedenlerle asıl davada davalı vekilinin tüm temyiz itirazlarının reddine, 2. bentte açıklanan nedenlerle kararın Birleşen ... (Kapatılan) Asliye Hukuk Mahkemesi 2005/5 E. sayılı dosyasında davalılar ..., ..., ..., ..., ..., ... ile davalı (birleşen davada) ... yararına BOZULMASINA, aşağıda yazılı harcın temyiz eden asıl davada davalı ..."den alınmasına, yukarıda ismi anılan 2005/5 Esas sayılı davada davalılara peşin alınan harcın istek halinde iadesine, karara karşı tebliğ tarihinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme isteminde bulunulabileceğine, 21.04.2021 gününde oy birliğiyle karar verildi.