MAHKEMESİ :Aile Mahkemesi
DAVA TÜRÜ : Katkı payı alacağı

... (...) ile ... aralarındaki katkı payı alacağı davasının kısmen kabulüne ve kısmen reddine dair ... Aile Mahkemesinden verilen 13.09.2011 gün ve 1123/1152 sayılı hükmün duruşma yapılması suretiyle Yargıtay"ca incelenmesi davacı vekili ile davalı vekili taraflardan istenilmiştir. Dosya incelenerek işin duruşmaya tabi olduğu anlaşılmış ve duruşma için 13.03.2012 Salı günü tayin edilerek taraflara çağrı kağıdı gönderilmişti. Duruşma günü temyiz eden ... bizzat ve vekili Avukat ... geldiler. Karşı taraftan kimse gelmedi. Duruşmaya başlanarak temyiz isteğinin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan ve hazır bulunanların sözlü açıklaması dinlendikten sonra duruşmaya son verilerek, dosyanın incelenmesi sonucu görülen eksikliklerin ikmali için dosyanın mahal mahkemesine iadesine karar verilmesini takiben eksiklik tamamlanmış olmakla dosya yeniden incelendi gereği düşünüldü:

KARAR

Davacı ... Sığırcı vekili, evlilik birliği içinde edinilen dava dilekçesinde yazılı iki araç, sekiz parça taşınmazın davalı adına tescil edildiklerini, 2976 ada 6 parseldeki meskenin ise, yine evlilik birliği içinde aslında davalı tarafından edinildiği halde davalının eşinden mal kaçırma amacı ile muvazaalı olarak geliri olmayan annesi adına tapuda tescil ettirdiğini, yine davacıya düğünde takılan ziynet eşyalarının satılarak alınan hayvanlara da davacının baktığını, bu hayvanların da satılarak katkıda kullanıldığını, kooperatife üyelik yolu ile edinilen taşınmazda da davacı ve babasının katkısı bulunduğunu açıklayarak 1.1.2002 sonrası yasal mal rejimi gereği davacının yarı oranda hakkı olduğundan bahsetmiş, ziynet eşyaları ve ev eşyaları ile ilgili olarak bedellerinin tahsiline karar verilmesini istemiş, dava değeri yatırılan harca göre 30.000 TL olarak gösterilmiştir. Mahkemece verilen süre üzerine davacı vekili talebini açıklamış ve fazlaya ilişkin haklarını saklı tutarak iki araç için 1.000 TL, eşyalar için 1.000 TL, kooperatif yolu ile edinilen taşınmaz için 1.000 TL, Hamurcu Köyündeki sekiz parça taşınmaz için 1.000 TL, davalının davacıyı evden kovması sebebiyle 1.000 TL tazminat ile davacı lehine 25.000 TL manevi tazminat istediğini açıklamış, 18.3.2011 tarihli harcını da yatırdığı ıslah dilekçesinde isteğini 192.194 TL.ye yükseltmiştir.
Davalı ... vekili, sekiz parça taşınmazın miras yolu ile davalıya kaldığını, kooperatif hissesinin 10 yıl önce taraflar arasında mal ayrılığı geçerli iken edindiğini,
İstanbul’daki evin davalıya değil davacıya ait olduğunu, araçlardan birinin boşanma dava tarihinden sonra alındığını, diğerinin ise 2002 yılı öncesinde alındıktan sonra 2002 yılında satılarak üzerine de kredi çekilerek ev alındığını, davacının satıldığını iddia ettiği takıların 5 adet büyük altın ile 6-7 adet küçük altından ibaret olduğunu, daha sonra büyük altınların satılarak her biri 20 gram üçlü burma tabir edilen 5 bileziğin alındığını, evi terk ederken götürdüğünü, tasfiyeye konu tek malın bir araç olduğunu açıklayarak davanın reddine karar verilmesini savunmuştur.
Mahkemece, davanın kısmen kabulü ile, davalının annesi ...kızı...adına olan ve 05.09.2005 tarihinde satış yolu ile edinilen 2976 ada 6 parselde 1 numaralı bağımsız bölümün edinilmiş mal olduğunu, muvazaalı olarak taşınmazın davalının annesi adına tescil edildiğini açıklayarak edinilmiş mallara katılım rejimi gereği 1/2 değeri olan, toplam 30.000 TL"nin dava tarihi olan 18.05.2005 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalı ... dan tahsiline, davalı adına olan İncesu’daki taşınmazların davalıya babasından miras yolu ile intikal ettiği ve kadastro geçmesi nedeni ile davalı adına tapu kaydının yapıldığı, şahsi mal niteliğinde olduğu gerekçesi ile bu taşınmazlar ile ilgili talebin reddine, 34 J 6947 plakalı ve ... plakalı araçların kişisel mal sayılması ve boşanma davası açılmasından sonra edinilmesi nedeniyle bu araçlar ile ilgili davacı talebinin reddine, evlilik birliği içinde edinilen ziynet eşyalarının, davacı üzerinde olduğu ve giderken evden ayrılması sırasında, üzerinde olduğunun kabul edilmesi ve ziynet eşyaları ile ilgili davacının talebinin reddine, davalı ...’ın talep ettiği ve toplam değeri 6.130 TL olarak tespit edilen eşyayı aynen teslime hazır olduğunu beyan ettiğinden ve edinilmiş mallar kapsamına girmediği tespit edildiğinden davacının eşyalar ile ilgili isteğinin de reddine karar verilmesi üzerine hüküm, davacı vekili ile davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Taraflar 22.10.1990 tarihinde evlenmiş, 13.03.2006 tarihinde kadının açtığı boşanma davasının kabulüne ilişkin hükmün 18.05.2008 tarihinde kesinleşmesiyle, mal rejimi sona ermiştir (TMK.nun 225/2.m.). Sözleşmeyle başka mal rejimi seçilmediğinden, eşler arasında 01.01.2002 tarihine kadar mal ayrılığı (TKM.nin 170.m.), bu tarihten mal rejiminin sona erdiği boşanma davasının açıldığı tarihe kadar ise yasal edinilmiş mallara katılma rejimi geçerlidir (TMK.nun 202, 4722 s.Y.nın 10.m.).
Dosya arasına getirtilen kayıtlara göre Hamurcu Köyündeki 198 ada 11, 217 ada 34, 232 ada 137, 236 ada 42, 238 ada 27, 244 ada 96, 244 ada 224 ve 244 ada 229 parseller 23.7.2004 tarihinde kadastro nedeni ile davalı adına tapuya tescil edilmişlerdir. 2976 ada 6 parseldeki 1 numaralı mesken 05.09.2003 tarihinde dava dışı gerçek kişiden satın alma sebebiyle davalının annesi Ali kızı Emine Sığırcı adına tapuya tescil edilmiştir. Beyazşehir Konut Yapı Kooperatifinde üye görünen davalı 24.04.2002 tarihinde üyeliğini dava dışı gerçek kişiye devretmiştir. 34 DA 2245 plakalı 2006 model volksvagen otobüs 19.08.2005, 34 J 6947 plakalı 2000 model levent marka otobüs ise 25.08.2003 tarihinde satın alınarak davalı adına tapuya tescil edilmiştir.
Dosya muhtevasına, dosya arasına getirtilen belgeler ve tanıkların beyanlarına göre Hamurcu köyünde bulunan sekiz parça taşınmazın davalıya miras yolu ile kaldığı ve kadastro çalışmalarında adına eklemeli zilyetlik ve taksim hukuki sebebi ile tescil edildikleri, bu nedenle kişisel mal oldukları belirlendiğine, dosyaya yansıyan herhangi bir kira veya doğrudan gelir desteği ödemesi tespit edilemediğine, ziynetlerin ise davacı kadın tarafından
aksi ispat edilemediğinden evi terk ederken yanında götürdüğünün kabulü usul ve yasaya uygun olup bu durumda ziynetlerle katkıda bulunduğunu iddia ettiği 34 J 6947 plakalı araçla ilgili red kararı da doğru olduğuna göre mahkemece ziynetler, ...plakalı araç ve köydeki sekiz parça taşınmazla ilgili red kararı yerinde olup davacının bu mal varlığı grubu ile ilgili temyiz itirazları yerinde görülmediğinde reddi ile hükmün ziynetler, ...plakalı araç ve köydeki sekiz parça taşınmazla ilgili bölümü bakımından ONANMASINA,
34 DA 2245 plakalı otobüs 19.8.2005 tarihinde volksvagen Doğuş Tüketici Finansman A.Ş. lehine rehinli olarak kredi kullanılarak alınmış olup taraflar arasında edinilmiş mallara katılma rejimi geçerlidir. Davacının isteği dosya kapsamına göre katılma alacağına ilişkindir. Mahkemece, reddine karar verilen kadının açtığı boşanma dava tarihi esas alınarak hüküm kurulmuş ise de; kadının boşanma davası reddedilip davalı erkeğin 13.3.2006 tarihinde açtığı dava kabul edilerek boşanma kararı verildiğine göre mal rejiminin sona ermesinde dikkate alınması gereken tarih 13.3.2006 tarihi olup, dava konusu bu araç evlilik içinde edinilmiştir. Mahkemece, bu durum dikkate alınarak ... plakalı araçla ilgili katılma alacağı hesabı yapılması gerekirken evlilik içinde alındığı ve boşanma dava tarihinin 13.3.2006 tarihi olduğu gözden kaçırılarak yazılı gerekçe ile redde karar verilmesi doğru değildir. TMK.nun 231.maddesine göre artık değer, eklenmeden ve denkleştirmeden elde edilen miktarlar da dahil olmak üzere, her eşin edinilmiş mallarının toplam değerinden bu mallara ilişkin borçlar çıkarıldıktan sonra kalan miktardır. Mahkemece bu araç bakımından yapılması gereken iş; aracın 15.000 TL peşinat ödenerek, kalanı için 39.000 TL kredi kullanıldığını dikkate almak, peşinat ile 19.8.2005 ile boşanma dava tarihi 13.3.2006 tarihleri arasında ödenen kredi miktarının toplam miktarına oranlaması yapılarak bu kısmın edinilmiş mallara katılma rejimi için gözetilmesi gereken artık değer olarak kabul ederek, boşanma dava tarihi sonrası ödenen kredi miktarının ise, davalının kişisel malı (borcu) olduğunun kabulü ile yapılacak oranlama ve taşınmazın karar tarihine en yakın değeri dikkate alınarak katılma alacağını belirlemek, gerektiğinde, söz konusu belirlemeler yapılırken konusunun uzmanı bilirkişi ya da bilirkişilerden yararlanmak olmalıdır.
Davacı tarafından dava konusu edilen ve üyelik tarihi belli olmamakla birlikte 24.4.2002 tarihinde davalı tarafından dava dışı gerçek kişiye devredildiği anlaşılan Beyazşehir Konut Yapı Kooperatifindeki hisse ile ilgili devir tarihinden boşanma dava tarihine kadar geçen zaman, TMK’nun 229/1-2.maddeleri ve davacının 1.1.2002 tarihi öncesi katkısını da ispat edememesi, hakkaniyet ve fedakarlığın denkleştirilmesi ilkeleri de gözetilerek davacının bu hisse yönünden isteğinin reddi gerekmekte ise de mahkemece bu hususta olumlu olumsuz bir karar verilmemiş olması da doğru görülmemiştir.
Davacının çeyiz olarak getirdiği ev eşyaları ile ilgili mutlaka aynen iade veya bedel istenmesi gerekli olmayıp sadece bedel istenmesi mümkündür. Bu hususta davacını seçimlik hakkı vardır ve mahkemece talep dışında hüküm verilemez. Bu durumda mahkemece yapılacak iş; dava konusu eşyaların dava tarihindeki yıpranma değerleri de düşülerek bedele hükmetmekten ibarettir. Yazılı şekilde davalının eşyaları teslime hazır olduğuna ilişkin beyanından hareketle eşyaların edinilmiş mal kapsamına girmedikleri tespit edildiği açıklanarak davacının eşyalarla ilgili isteğinin reddine karar verilmiş olması doğru olmamıştır.
Dava konusu yapılan ve davalının annesi adına tapuda kayıtlı bulunan 2976 ada 6 parseldeki 1 numaralı meskenin aslında davalı tarafın gelirleri ile alındığı ancak mal kaçırma amacı ile muvazaalı şekilde davalının annesi adına tescil edildiği, bu sebeple taşınmazın tasfiyede dikkate alınmasını ve katılma alacağına hükmedilmesini istemiştir. Davacının talebinin 5.9.2003 tarihinde taraflar arasında edinilmiş mallara katılma rejiminin geçerli olduğu dönemde alınan taşınmazla ilgili katılma alacağı hakkından kaynaklanan hakkını alamaması amacı ile davalının annesi adına yapılan tescilin muvazaalı olduğu iddiasına dayalı tapu kaydının iptali v e davalı eş Duran adına tescil, terditli olarak da bu taşınmazla ilgili yasal katılma alacağının davalı ...’dan tahsili isteği olarak kabulü gerekir. İddianın ileri sürülüş biçimine göre, davanın yasal dayanağının Borçlar Kanununun 18. maddesi olduğu anlaşılmaktadır. Davalı ile annesi arasında gerçekleştiği ileri sürülen muvazaalı işlem davacı yönünden haksız eylem niteliğinde olup, davacının katılma alacağının tahsilini sağlamak bakımından eldeki davayı açmakta hukuksal yararı bulunmaktadır. Bağımsız bölümün tapu kaydının iptali ile eski malike dönüşü sağlanması halinde terditli isteği olan edinilmiş mallara katılma (artık değer) alacağının tahsili mümkün olabilir. Bu nedenle taraflar arasındaki uyuşmazlığın çözüm yeri, 6100 sayılı HMK.nun 1 ve devamı maddeleri uyarınca Aile Mahkemesi görevsiz olup, genel mahkemeler görevlidir. Görev kamu düzenine ilişkin olup, yargılamanın her safhasında ileri sürülebileceği gibi, kendiliğinden de gözönünde tutulması gerekmektedir. Bu açıklamalar karşısında mahkemece, davacının bu taşınmazla ilgili talebinin muvazaaya dayalı iptal ve tescil isteği olduğu gözetilerek, davaya bakma görevinin Asliye Hukuk Mahkemesine ait olması nedeniyle görevsizlik kararı verilmesi gerekirken taşınmazla ilgili katılma alacağına hükmedilmesinde de isabet bulunmamaktadır. Mahkemenin terditli katılma alacağı isteği bakımından bu taşınmazla ilgili yapması gerekin iş; bu isteğe ilişkin davanın diğer mal varlığı ile ilgili olarak açılan davadan tefrik edilerek ayrı bir esasa kaydının sağlanması, daha sonra görevsizlik kararı verilen tapu iptali ve tescil davasının sonucunun beklenmesi ve o davanın sonucuna göre katılma alacağı ile ilgili yargılamaya devam edilerek taraf delilleri doğrultusunda olumlu veya olumsuz bir karar vermek olmalıdır.
Kabule göre de mahkemece kabul edilen kısım gözetilerek davacı lehine vekalet ücreti takdir edilmiş ise de harcı da tamamlanan değer dikkate alınarak reddedilen bölüm bakımından yargılamada vekille temsil edilen davalı lehine de vekalet ücreti takdiri gerekirken, bu hususla ilgili olumlu veya olumsuz bir hüküm kurulmamış olması da yerinde değildir.
Yukarıda açıklanan nedenlerle davalı vekilinin temyiz itirazları yerinde görüldüğünden kabulü ile usul ve kanuna aykırı bulunan hükmün 34 DA 2245 plakalı araç, 2976 ada 6 parseldeki 1 numaralı mesken, Beyazşehir Konut Yapı Kooperatifindeki hisse, davacının çeyiz olarak getirdiği ev eşyaları ile reddedilen bölümle ilgili vekalet ücreti bakımından 6100 sayılı HMK.nun Geçici 3. maddesi yollaması ile 1086 sayılı HUMK.nun 428. maddesi uyarınca BOZULMASINA, taraflarca HUMK.nun 388/4. (HMK m.297/ç) ve HUMK.nun 440/1. maddeleri gereğince Yargıtay Daire ilamının tebliğinden itibaren ilam karşı 15 gün içinde karar düzeltme isteğinde bulunulabileceğine, aşağıda dökümü bulunan 18,40 TL peşin harcın onama harcına mahsubu ile kalan 2,75 TL"nin temyiz eden davacıdan alınmasına ve istek halinde 18, 40 TL peşin harcın temyiz eden davalıya iadesine 26.06.2012 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.