9. Hukuk Dairesi 2015/18666 E. , 2015/28018 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ : İŞ MAHKEMESİ
DAVA : Davacı, feshin geçersizliğine, işe iadesine ve yasal sonuçlarına hükmedilmesine karar verilmesini istemiştir.
Yerel mahkemece, davanın kabulüne karar verilmiştir.
Hüküm süresi içinde davalı avukatı tarafından temyiz edilmiş olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
A) Davacı İsteminin Özeti:
Davacı vekili davacının 22/01/2011tarihinde davalı işyerinde dokuma bölümünde makineci olarak çalışmaya başladığını, 15/04/2013 günü eve gitmek üzere servise bindiğinde davalı işveren yetkilileri tarafından servisten alınarak insan kaynakları müdürlüğüne götürüldüğünü, iş akdinin feshedileceğinin ve tazminatlarının ödeneceğinin sözlü olarak bildirilerek davacının iş akdinin 4857 Sayılı Yasanın 18 ve 19. Maddesine aykırı olarak yazılı bir bildirimde bulunulmaksızın ve geçerli bir fesih sebebine dayanılmaksızın feshedildiğini, Teksif Sendikasına üye olan davacının iş akdinin sendika üyeliği sebebiyle feshedildiğini, bu nedenle iş akdinin feshinin geçersizliğinin tespitine, davacının işe iadesine, iş akdi sendikal sebeple feshedilen davacıya 6356 Sayılı Yasanın 25. Maddesi gereğince 1 yıllık ücreti tutarında sendikal tazminat ödenmesine ve yasal süresinde işverene başvurması halinde kararın kesinleşmesine kadar geçecek en çok 4 aylık süre için ücret ve diğer haklarının davalıdan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
B) Davalı Cevabının Özeti:
Davalı vekili; davacının 05/07/2014-07/07/2014-08/07/2014 tarihlerinde izinsiz ve mazeretsiz olarak işe gelmediği için hakkında devamsızlık tutanakları düzenlenerek hakkında yapılacak işlemler nedeniyle kendisine Noterliğinin 09/07/2014 tarih 23369 yevmiye nolu ihtarnamesinin gönderildiğini, işe devamsızlığının nedeninin sorularak konuyla ilgili bilgi vermesi aksi halde iş akdinin feshedileceğinin bildirildiğini ancak buna rağmen işe devam etmeyen davacının iş akdinin Noterliğinin 24/07/2014 tarih 25214 yevmiye nolu ihtarnamesi ile devamsızlık nedeniyle haklı ve geçerli nedenle feshedildiğini, davalı işyerinde birçok sendikalı çalışan olduğunu bu nedenle davanın reddine karar verilmesi talep etmiştir.C) Yerel Mahkeme Kararının Özeti:
Mahkemece iş sözleşmesinin 04.07.2014 tarihinde sözlü olarak feshedildiği, davacının 07.07.2014 tarihinde ALO 170 hattına işten çıkarıldığına dair şikayette bulunduğu, davalı işverenin davacıyı işten sözlü olarak çıkarttığı tarihten bir gün sonra 05.07.2014 tarihinden itibaren devamsızlık tutanakları düzenlediği, bunlara itibar edilemeyeceği, davacının üyesi olduğu sendikanın yazısı ve dosyaya ibraz edilen benzer mahiyetteki İş Mahkemesi’nin 2013/617 Esas, 2014/211 Karar sayılı dosyası ile ilgili Yargıtay 9. Hukuk Dairesi’nin 18.12.2014 tarih 2014/26102 Esas, 2014/38653 Karar sayılı ilamı dikkate alındığında davacının iş sözleşmesinin sendikal nedenle feshedildiği gerekçesiyle davanın kabulüne karar verilmiştir.
D) Temyiz:
Kararı davalı vekili temyiz etmiştir.
E) Gerekçe:
4857 sayılı İş Kanunu’nun 21. maddesi uyarınca, mahkemece feshin geçersizliğine karar verildiğinde, işçinin başvurusu üzerine işveren tarafından bir ay içinde işe başlatılmaz ise, işçiye ödenmek üzere en az 4, an çok 8 aylık ücreti tutarında tazminatın belirlenmesi gerekir. Dairemizin yerleşik uygulaması gereği, iş güvencesi niteliğindeki bu tazminat işçinin kıdemi, fesih sebebi gibi olgular dikkate alınarak belirlenmelidir. Maddenin alt ve üst sınırları aşılamaz. Üst sınırın aşılmasının tek istisnası 6356 sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu’nun 25. maddesindeki sendikal nedenle yapılan fesihlerdir. Bu kanun yürürlüğe girdikten sonra sendikal nedenle yapılan fesihlerde tazminat; işçinin başvurusu, işe başlatma ve başlatılmama şartına bağlı olmaksızın işçinin en az bir yıllık ücreti tutarında belirlenecektir. Dairemizin uygulaması bu yöndedir. (12.12.2013 gün ve 2013/8422 Esas, 2013/33052 Karar sayılı ilamımız). Dairemiz yıllık ücretli izinle ilgili 53. maddedeki kıdem sürelerini dikkate alarak 6 ay ile 5 yıl arasında kıdemi olan işçi için 4, 5 yıl ile 15 yıl arasında kıdemi olan işçi için 5, 15 yıldan fazla kıdemi olan işçi için 6 aylık ücreti tutarında işe başlatmama tazminatın belirlenmesini öngörmekte, fesih sebebine göre bu miktarlarda azami sınır 8 aya kadar da çıkmaktadır.
Somut olayda, davacının iş sözleşmesinin feshinin haklı veya geçerli nedene dayanmadığı anlaşıldığından feshin geçersizliğine karar verilmesi yerindedir. Mahkemece davacının iş sözleşmesinin feshinin sendikal nedene dayandığı kabul edilmişse de, buna gerekçe olarak gösterilen İş Mahkemesi’nin 2013/617 Es. sayılı dosyasında fesih nedenin farklı olduğu ayrıca davacının iş sözleşmesinin fesih tarihi ile o dosya davacısının iş sözleşmesinin fesih tarihi arasında 1 yıldan fazla bir sürenin bulunduğu, davacı tanık anlatımlarında sigorta primlerinin gerçek ücret üzerinden yatırılmadığı buna karşı çıktıkları için feshedildiği yönündeki beyanları ve sendika yazısına göre halen işyerinde sendikalı çalışan işçilerin bulunduğunun bildirildiği dikkate alındığında, feshin sendikal nedene dayandığı iddiasının somut ve inandırıcı delillerle kanıtlanmadığı; ancak hak arama şeklindeki fesih sebebine göre işe başlatmama tazminatının alt sınırdan uzaklaşarak 6 ay tutarında belirlenmesi gerekir.
4857 sayılı İş Yasasının 20/3 maddesi uyarınca Dairemizce aşağıdaki şekilde karar verilmiştir.
HÜKÜM:
Yukarda açıklanan gerekçe ile;
1. Mahkemenin kararının BOZULARAK ORTADAN KALDIRILMASINA,
2. Feshin GEÇERSİZLİĞİNE ve davacının İŞE İADESİNE,
3. Davacının yasal süre içinde başvurusuna rağmen davalı işverence süresi içinde işe başlatılmaması halinde ödenmesi gereken tazminat miktarının davacının kıdemi, fesih nedeni dikkate alınarak takdiren davacının 6 aylık brüt ücreti tutarında BELİRLENMESİNE,
4. Davacı işçinin işe iadesi için işverene süresi içinde müracaatı halinde hak kazanılacak olan ve kararın kesinleşmesine kadar en çok 4 aya kadar ücret ve diğer haklarının davalıdan tahsilinin GEREKTİĞİNE,
5. Harç peşin alındığından yeniden alınmasına yer olmadığına,
6. Davacının yaptığı 266.20 TL yargılama giderinin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine, davalının yaptığı yargılama giderinin üzerinde bırakılmasına,
7. Karar tarihinde yürürlükte bulunan tarifeye göre 1.500 TL ücreti vekaletin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
8. Peşin alınan temyiz harcının isteği halinde ilgilisine iadesine,
Kesin olarak oybirliği ile 12.10.2015 günü karar verildi.