Yargıtay 4. Hukuk Dairesi 2021/1456 Esas 2022/6958 Karar Sayılı İlamı

MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi

Davacı tarafından davalılar aleyhine açılan tapu iptali ve tescil davasının mahkemece yapılan yargılaması sonunda; görevsizlik nedeniyle davanın usulden reddine dair verilen 30/06/2020 günlü kararın Yargıtayca incelenmesi davalı ...... vekili tarafından süresi içinde istenilmekle temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra tetkik hakimi tarafından hazırlanan rapor ile dosya içerisindeki kağıtlar incelenerek gereği görüşüldü.

KARAR

Davacı vekili; davalı ...’den sigorta prim alacağından kaynaklı alacaklı olduğunu, davalı borçlunun tasarrufu ile davalı borçlunun annesi olan dava dışı....’e ait olan gayrımenkulün davalı ... ......’ye devredildiği, davalı borçlu ...’nün yönetim kurulı başkanlığını yaptığı davalı ... İnş Tur İnş. AŞ'e ait olan gayrımenkulün de davalı .......’ye devredildiğini beyan ederek söz konusu gayrımenkullerin tapularının iptal edilerek tapuların düzeltilmesi talep ve dava edilmiştir.
Davalılar davanın reddini talep etmiştir.
Mahkemece, görevsizlik nedeniyle davanın usulden reddine karar verilmiş; hüküm, davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Dava, davacının sigorta prim alacağından kaynaklı alacağın tahsilini teminen açılmış tapu iptal ve tescil davasıdır.
Dosyanın incelenmesinde; davanın Antalya İş Mahkemesinde açıldığı, mahkemenin 17/06/2014 gün, 2013/559-2014/300 karar sayılı kararıyla; dava dilekçesinin görev yönünden reddiyle dosyanın görevli Antalya Asliye Hukuk Mahkemesine gönderilmesine karar verildiği, kararın davacı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine Yargıtay 10. Hukuk Dairesi'nin 30/09/2014 gün, 2014/19235 E- 2014/18856 karar sayılı ilamı ile hükmün onanmasına karar verildiği Antalya 2. Asliye Hukuk Mahkemesince onama ilamına uyulduktan sonra görevsizlik kararı verilerek dosyanın tekrar Antalya İş Mahkemesine gönderilmesine karar verildiği, söz konusu kararın da davalı ... ..... vekili tarafından temyiz edilmiş olduğu anlaşılmıştır.
Mahkemelerin görevi kamu düzeni ile ilgili olup, yargılamanın her aşamasında taraflarca ileri sürülmese bile resen gözetilmesi gerekir. Bununla birlikte kamu düzeninden olsa da usule ilişkin çekişmelerin bir an önce sonuçlandırılıp uyuşmazlığın esasına girilmesi ve yargılamanın makul sürede bitirilmesi de hukuk yargılamasının temel amaçlarındandır. Hiç şüphesiz bu amacın sağlanmasına yönelik olarak vazedilen kurallar da kamu düzenindendir (HMK 30; 138). Nitekim kanun koyucu, göreve ilişkin sorunların sürgit devam etmemesi ve bir an önce halli ile davanın esasının incelenmesi için 6100 sayılı HMK'nın 23/2 maddesini kabul etmiştir. Anılan madde ile "Bölge adliye mahkemesince veya Yargıtayca verilen yargı yeri belirlenmesi ile kanun yolu incelemesi sonucunda kesinleşen göreve veya yetkiye ilişkin kararlar, davaya ondan sonra bakacak mahkemeyi bağlar." hükmü düzenlenmiştir. Yargıtayca verilen merci tayini kararları ile kanun yolu incelemesi sonucunda kesinleşen göreve ve yetkiye ilişkin kararların bağlayıcılığı sadece ilk derece ve bölge adliye mahkemeleri için değil daha sonra temyiz incelemesi yapacak Yargıtay dairesi için de geçerlidir (HGK 2011/1-768 E, 2012/96 K).
Somut olayda; Yargıtay 10. Hukuk Dairesinin 30/09/2014 gün, 2014/19235 E- 2014/18856 karar sayılı ilamı ile, yerel mahkemenin verdiği, genel mahkemede çözümlenmesi gereken uyuşmazlık olması gerektiği gerekçesine dayalı görevsizlik kararının onanmasına karar verildiği görülmüştür.
HMK'nın 23/2 maddesi uyarınca bağlayıcı nitelikte bulunan Yargıtay 10. Hukuk Dairesinin davanın genel mahkemede çözümlenmesi doğrultusundaki kararı gereği, mahkemece esasa girilerek inceleme yapılması, delillerin toplanıp değerlendirilmesi ve talep hakkında bir karar verilmesi gerekirken, yerinde olmayan gerekçeyle davanın usulden reddine karar verilmiş olması doğru görülmemiş, kararın bu nedenle bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Temyiz edilen kararın yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA peşin alınan harcın istek halinde temyiz eden davalıya geri verilmesine 06/04/2022 gününde oybirliğiyle karar verildi.