Kararı Veren
Yargıtay Dairesi : 15. Ceza Dairesi
Mahkemesi :Ağır Ceza
Sayısı : 74-153


Sanık ... hakkında dolandırıcılık suçundan açılan kamu davasında yapılan yargılama sırasında, Adana 14. Asliye Ceza Mahkemesince 28.12.2007 tarih ve 483-314 sayı ile eylemin nitelikli dolandırıcılık suçunu oluşturabileceği gerekçesiyle verilen görevsizlik kararı üzerine dosyanın gönderildiği Adana 3. Ağır Ceza Mahkemesince yapılan yargılama sonucunda 14.02.2011 tarih ve 170-62 sayı ile sanığın TCK"nın 158/1-i, 43, 52, 53 ve 63. maddeleri uyarınca 4 yıl hapis ve 80.000 TL adli para cezası ile cezalandırılmasına, hak yoksunluğuna ve mahsuba karar verilmiştir.
Hükmün sanık müdafileri tarafından temyiz edilmesi üzerine dosyayı inceleyen Yargıtay 15. Ceza Dairesince 15.01.2015 tarih ve 6597-495 sayı ile;
"Sanığın, hileli hareketlerde bulunarak katılanlardan haksız menfaat temin ettiğine dair tüm dosya içerisinde belge ve delil bulunmadığı, sözleşme konusu yerlerin bir başkasına satıldığına dair anlatım bulunmadığı anlaşılmakla, sanık ile katılanlar arasındaki uyuşmazlığın inşaat yapma sözleşmesinden kaynaklandığı ve bu kapsamda hukuki ihtilaf mahiyetinde olduğu, bu nedenle nitelikli dolandırıcılık suçunun yasal unsurları itibariyle oluşmadığı dikkate alınarak sanığın beraatine karar verilmesi gerektiği gözetilmeden, yazılı şekilde mahkûmiyete hükmolunması," isabetsizliğinden bozulmasına karar verilmiştir.
Adana 3. Ağır Ceza Mahkemesi ise 26.03.2015 tarih ve 74-153 sayı ile;
"...Davaya konu taşınmazın katılanlara ait olduğu, katılanlar kendi taşınmaları üzerinde inşaat yapımı hususunda anlaştıkları, sanığın inşaat malzemelerine zam geleceği konusunda katılanları hile ile kandırarak onlardan malzeme parası adı altında değişik zamanlarda birden fazla kez para aldığı, bu kapsamda değerlendirildiğinde sanığın davaya konu taşınmazı bir başkasına satma imkânının bulunmadığı, ayrıca sanığın inşaatı bitirmeyerek terk ettiği," şeklindeki gerekçeyle bozmaya direnerek önceki hüküm gibi sanığın mahkûmiyetine karar vermiştir.
Direnme kararına konu bu hükmün de Cumhuriyet savcısı, sanık müdafisi ve katılan ... tarafından temyiz edilmesi üzerine, Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığının 18.06.2015 tarihli ve 176990 sayılı "Bozma" istekli tebliğnamesiyle Yargıtay Birinci Başkanlığına gönderilen dosya, Ceza Genel Kurulunca 14.12.2016 tarih ve 570-1558 sayı ile; 6763 sayılı Kanun"un 38. maddesi ile 5320 sayılı Kanun"a eklenen geçici 10. madde uyarınca kararına direnilen Daireye gönderilmiş, Yargıtay 15. Ceza Dairesince 25.04.2017 tarih ve 3867-9895 sayı ile direnme kararının yerinde görülmemesi üzerine Yargıtay Birinci Başkanlığına iade edilen dosya, Ceza Genel Kurulunca değerlendirilmiş ve açıklanan gerekçelerle karara bağlanmıştır.
TÜRK MİLLETİ ADINA
CEZA GENEL KURULU KARARI
Özel Daire ile Yerel Mahkeme arasında oluşan ve Ceza Genel Kurulunca çözümlenmesi gereken uyuşmazlık; sanığa atılı suçun yasal unsurları itibarıyla oluşup oluşmadığının belirlenmesine ilişkindir.
İncelenen dosya kapsamından;
Adana Cumhuriyet Başsavcılığının 10.09.2007 tarihli iddianamesinde; sanık ..."ın katılanlar ..., ... ve ..."a ev inşaatı yapacağını söyleyerek onları ikna edip 92.000 TL peşin para aldığı, daha sonra inşaat malzemelerine zam geleceğini söyleyip katılanları tekrar ikna ederek arta kalan 88.000 TL"yi de aldığı, ancak inşaatı tamamlamadan Adana"dan ayrıldığı iddiasıyla dolandırıcılık suçundan cezalandırılması istemiyle kamu davası açıldığı,
12.10.2004 tarihli ve 206 sayılı Türkiye Ticaret Sicil Gazetesinde; sanığın Öz Tasarı Mimarlık Mühendislik İnşaat Taahhüt Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti"nin müdürü olduğu ve beş yıl için şirketi münferit imzası ile temsil ve ilzama yetkili kılındığı,
Kolluk tarafından düzenlenen 01.12.2006 tarihli tutanakta; sanığın iş yerini kapatıp gittiği, nereye gittiğini ve açık adresini bilen olmadığı,
Kolluk tarafından düzenlenen 10.12.2006 tarihli raporda; sanığın Emek Mahallesi, 4. Sokak, No: 7 adresinde bir ay kiracı olarak kaldıktan sonra yaklaşık 7-8 ay kadar önce daire sahibine haber vermeden taşındığı, yeni adresinin tespit edilemediği,
Kolluk tarafından düzenlenen 23.11.2009 tarihli tutanakta; sanığın yetkilisi olduğu şirketin yaklaşık iki yıl önce iflas ederek adresinden ayrıldığı,
Öz Tasarı Mimarlık Mühendislik İnşaat Taahhüt Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti"nin yapımcı firma, katılanların mal sahibi ve Yakup Borlukçu"nun ise şahit sıfatıyla imzaladıkları tarihsiz sözleşmede;
1- Köprülü Mahallesi 3180 ada, 22 parselde 4 adet dükkan zemin kat (184,50 m2), 2 adet daire birinci kat (211 m2),
2- Köprülü Mahallesi 3180 ada, 25 parselde 1 adet daire, zemin (143 m2) ve üst kat (164 m2),
3- Köprülü Mahallesi 1676 ada, 480 parselde zemin (210 m2) ve üst kat (240 m2) yapılacağı, inşaatların tamamı için 180.000 TL ödeneceği, inşaatların ruhsat tarihinden itibaren 4 ay içinde tamamlanacağı, bitim tarihinin 01.06.2006 olduğu, peşinat olarak 92.000 TL alınacağı, birinci tabla döküldüğünde 20.000 TL, ikinci tabla döküldüğünde 20.000 TL ve geriye kalan paranın da inşaatın akışına göre ve anahtar tesliminde ödeneceği, bitim tarihinde anahtar teslim edilmezse her ay için 2.000 TL ödeneceği, kullanılacak malzemelere gelecek zamlardan firmanın sorumlu olduğu,
Bilgilerine yer verilmiştir.
Öz Tasarı Mimarlık Mühendislik İnşaat Taahhüt Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti. adına ve mimar sıfatıyla sanık tarafından düzenlenen mimari projelerden; 1676 ada, 480 parsele ilişkin projenin 27.01.2006 tarihinde, 3180 ada, 22 parsele ilişkin projenin 17.04.2006 tarihinde ve 3180 ada, 25 parsele ilişkin projenin ise 05.06.2006 tarihinde onaylandığı,
TMMOB Mimarlar Odası Adana Şubesinin 26.04.2010 tarihli ve 125 sayılı yazısına göre; 1676 ada, 480 parselde 450 m2"lik projenin 17.10.2005 tarih ve 2005/281 sayı ile mesleki denetiminin yapıldığı ve fatura bedelinin KDV hariç 3.000 TL; 3180 ada, 22 parselde 375 m2"lik projenin 21.4.2006 tarih ve 2006/480 sayı ile mesleki denetiminin yapıldığı ve fatura bedelinin KDV hariç 3.360 TL; 3180 ada, 25 parselde 254 m2"lik projenin 27.3.2006 tarih ve 2006/320 sayı ile mesleki denetiminin yapıldığı ve fatura bedelinin KDV hariç 250 TL olduğu,
Yerel Mahkemenin 14.06.2010 tarihli ara kararına göre; Bayındırlık ve İskan Bakanlığı Yapı İşleri Genel Müdürlüğünden suça konu inşaatların yapılış seviyesi kontrolleri ile ilgili belgelerin istenildiği,
Bayındırlık ve İskan Bakanlığı Yapı İşleri Genel Müdürlüğünün 23.07.2010 tarihli ve 2217 sayılı yazısına göre; mahkemece istenilen belgelerin mevzuat gereği arşivde bulunmadığı, bu nedenle Yüreğir İlçe Belediyesi İmar ve Şehircilik Müdürlüğü ile yapı denetim kuruluşları olan Teknik Proje Yapı Denetim Ltd. Şti. ve Aktif Yapı Denetim Ltd. Şti"den temin edilerek gönderildiği,
I- Yüreğir İlçe Belediyesi İmar ve Şehircilik Müdürlüğünün 13.07.2010 tarihli ve 5677 sayılı yazısına göre; yapılan incelemelerde üç inşaatın da tamamlanarak yapı kullanma izin belgelerinin düzenlendiğinin tespit edildiği, inşaatlara ait tüm belgelerin onaylı suretlerinin üç dosya hâlinde gönderildiği, bu kapsamda;
A- 3180 ada, 22 parseldeki inşaata ilişkin birinci dosyanın incelenmesinde;
1- "Müteahhit Firma ile Yapı Sahibi Arasında Sözleşme" başlıklı tarihsiz sözleşmeye göre; iş sahibinin katılan ..., müteahhidin Öz Tasarı Mimarlık Mühendislik İnşaat San. ve Tic. Ltd. Şti, işin nevinin kaba inşaat ve süresinin 6 ay olduğu, sözleşmenin yapı kullanma izninin alınması ile sona ereceği,
2- 11.04.2006 tarihinde Öz Tasarı Mimarlık Mühendislik İnşaat San. ve Tic. Ltd. Şti"ye ait Adana Ticaret Odası kayıt suretinin alındığı,
3- TMMOB Mimarlar Odası Adana Şubesinin Yüreğir Belediye Başkanlığına hitaben 21.04.2006 tarihli ve 480 sayılı yazısına göre; oda üyesi olan sanığın katılan ..."a ait ilk proje niteliğindeki inşaata ilişkin hizmeti vermeye engel bir disiplin cezasının bulunmadığı, büro tescil belgesinin yenilendiği ve diğer üyelik koşullarını yerine getirdiği,
4- Aktif Yapı Denetim Ltd. Şti"nin Yüreğir Belediye Başkanlığına hitaben 28.04.2006 tarihli ve 59 sayılı yazısına göre; inşaata yapı ruhsatı verilmesinin talep edildiği, yazı ile birlikte avan, tatbikat, betonarme, statik hesap, ısı yalıtım, sıhhi tesisat ve elektrik projeleri ile zemin etüt raporu ve 14 sayfa evrak dosyasının ibraz edildiği,
5- Aktif Yapı Denetim Ltd. Şti. ile Öz Tasarı Mimarlık Mühendislik İnşaat San. ve Tic. Ltd. Şti. arasında imzalanan 29.05.2006 tarihli sözleşmeye göre; müteahhidin iş kazalarına karşı her türlü güvenlik tedbirlerini alacağı, iş kazalarından sorumlu olacağı, işçi ve ustaların sigortalarını yaptıracağı ve süresi içerisinde bölge çalışma müdürlüğüne yapılması gerekli başvuruları yapacağı,
6- Bayındırlık ve İskan Bakanlığı Yapı İşleri Genel Müdürlüğü Yapı Denetim Komisyon Başkanlığının ilgili idaresine hitaben 29.05.2006 tarihli ve 189712 sayılı "Yapıya İlişkin Bilgi Formu"na göre; mimari proje müellifinin sanık, müteahhidin Öz Tasarı Mimarlık Mühendislik İnşaat San. ve Tic. Ltd. Şti, yapı denetim firmasının Aktif Yapı Denetim Ltd. Şti. olduğu,
7- Yüreğir Belediyesince düzenlenen 12.06.2006 tarihli ve 162 sayılı yapı ruhsatına göre; ruhsatın veriliş amacının yeni yapı, yapı müteahhidinin Öz Tasarı Mimarlık Mühendislik Ltd. Şti, mimarının sanık, zemin aplikasyonu kontrol tarihinin 12.06.2006 ve subasman kontrol tarihinin 31.08.2006 olduğu,
8- 16.08.2006 tarihli denetim hizmet bedeline ait hakediş raporuna göre; inşaatın toplam gerçekleşme oranının % 20 olduğu ve subasmanının yapıldığı,
9- Aktif Yapı Denetim Ltd. Şti"nin Yüreğir Belediye Başkanlığı İmar ve Şehircilik Müdürlüğüne hitaben 24.01.2007 tarihli yazısına göre; yapıya ilişkin bilgi formunda müteahhitlik değişikliği yapıldığı belirtilerek Öz Tasarı Mimarlık Mühendislik İnşaat San. ve Tic. Ltd. Şti. olan müteahhidin 51235 sicil numaralı ... olarak değiştirilmesinin istenildiği, inşaatın seviyesinin % 50 olduğu,
10- 23.04.2007 tarihli denetim hizmet bedeline ait hakediş raporuna göre; inşaatın toplam gerçekleşme oranının % 50 olduğu ve subasmanı ile taşıyıcı sistemin yarısının yapıldığı, inşaatın yarısının sıvaya hazır durumda olduğu,
11- 13.12.2007 tarihli denetim hizmet bedeline ait hakediş raporuna göre; inşaatın toplam gerçekleşme oranının % 100 olduğu,
12- 14.01.2008 onay tarihli iş bitirme tutanağına göre; inşaatın tamamlandığı,
B- 3180 ada, 25 parseldeki inşaata ilişkin ikinci dosyanın incelenmesinde;
1- "Müteahhit Firma ile Yapı Sahibi Arasında Sözleşme" başlıklı tarihsiz sözleşmeye göre; iş sahibinin katılan ..., müteahhidin Öz Tasarı Mimarlık Mühendislik İnşaat San. ve Tic. Ltd. Şti. olduğu, işin nevinin kaba inşaat ve süresinin 6 ay olduğu, sözleşmenin yapı kullanma iznini alınması ile sona ereceği,
2- TMMOB Mimarlar Odası Adana Şubesinin Yüreğir Belediye Başkanlığına hitaben 27.03.2006 tarihli ve 320 sayılı yazısına göre; oda üyesi olan sanığın katılan ..."a ait ilk proje niteliğindeki inşaata ilişkin hizmeti vermeye engel bir disiplin cezasının bulunmadığı, büro tescil belgesinin yenilendiği ve diğer üyelik koşullarını yerine getirdiği,
3- 11.04.2006 tarihinde Öz Tasarı Mimarlık Mühendislik İnşaat San. ve Tic. Ltd. Şti"ye ait Adana Ticaret Odası kayıt suretinin alındığı,
4- Aktif Yapı Denetim Ltd. Şti"nin Yüreğir Belediye Başkanlığına hitaben 28.04.2006 tarihli ve 60 sayılı yazısına göre; inşaata yapı ruhsatı verilmesinin talep edildiği, yazı ile birlikte avan, tatbikat, betonarme, statik hesap, ısı yalıtım, sıhhi tesisat ve elektrik projeleri ile zemin etüt raporu ve 14 sayfa evrak dosyasının ibraz edildiği,
5- Aktif Yapı Denetim Ltd. Şti. ile Öz Tasarı Mimarlık Mühendislik İnşaat San. ve Tic. Ltd. Şti. arasında imzalanan 29.05.2006 tarihli sözleşmeye göre; müteahhidin iş kazalarına karşı her türlü güvenlik tedbirlerini alacağı, iş kazalarından sorumlu olacağı, işçi ve ustaların sigortalarını yaptıracağı ve süresi içerisinde bölge çalışma müdürlüğüne yapılması gerekli başvuruları yapacağı,
6- Bayındırlık ve İskan Bakanlığı Yapı İşleri Genel Müdürlüğü Yapı Denetim Komisyon Başkanlığınca ilgili idaresine hitaben yazılan 29.05.2006 tarihli ve 189711 sayılı "Yapıya İlişkin Bilgi Formu"na göre; mimari proje müellifinin sanık, müteahhidin Öz Tasarı Mimarlık Mühendislik İnşaat San. ve Tic. Ltd. Şti, yapı denetim firmasının Aktif Yapı Denetim Ltd. Şti. olduğu,
7- Yüreğir Belediyesince düzenlenen 21.06.2006 tarihli ve 179 sayılı yapı ruhsatına göre; ruhsatın veriliş amacının yeni yapı, yapı müteahhidinin Öz Tasarı Mimarlık Mühendislik Ltd. Şti, mimarının sanık, zemin aplikasyonu kontrol tarihinin 21.06.2006 ve bodrum kontrol tarihinin 09.02.2007 olduğu,
8- Aktif Yapı Denetim Ltd. Şti"nin Yüreğir Belediye Başkanlığı İmar ve Şehircilik Müdürlüğüne hitaben 24.01.2007 tarihli yazısına göre; yapıya ilişkin bilgi formunda müteahhitlik değişikliği yapıldığı belirtilerek Öz Tasarı Mimarlık Mühendislik İnşaat San. ve Tic. Ltd. Şti. olan müteahhidin 51235 sicil numaralı ... olarak değiştirilmesinin istenildiği, inşaatın seviyesinin % 10 olduğu,
9- 13.02.2007 tarihli denetim hizmet bedeline ait hakediş raporuna göre; inşaatın toplam gerçekleşme oranının % 20 olduğu ve subasmanının yapıldığı,
10- 20.06.2007 tarihli denetim hizmet bedeline ait hakediş raporuna göre; inşaatın toplam gerçekleşme oranının % 60 olduğu ve subasmanının ve taşıyıcı sistemin yapıldığı,
11- 14.01.2008 onay tarihli iş bitirme tutanağına göre; inşaatın tamamlandığı,
C- 1676 ada, 480 parseldeki inşaata ilişkin üçüncü dosyanın incelenmesinde;
1- TMMOB Mimarlar Odası Adana Şubesinin Yüreğir Belediye Başkanlığına hitaben 18.10.2005 tarihli ve 281 sayılı yazısına göre; oda üyesi olan sanığın katılan ..."e ait ilk proje niteliğindeki inşaata ilişkin hizmeti vermeye engel bir disiplin cezasının bulunmadığı, büro tescil belgesinin yenilendiği ve diğer üyelik koşullarını yerine getirdiği,
2- 22.11.2005 tarihinde Öz Tasarı Mimarlık Mühendislik İnşaat San. ve Tic. Ltd. Şti"ye ait Adana Ticaret Odası kayıt suretinin alındığı,
3- Katılan ..."in Yüreğir Belediye Başkanlığına hitaben 16.12.2005 tarihli dilekçesine göre; inşaat yapmak istediği ve yapı ruhsatı verilmesini talep ettiği,
4- "Müteahhitlik Yapı Sözleşmesi" başlıklı 16.12.2005 tarihli sözleşmeye göre; iş sahibinin katılan ..., müteahhidin Öz Tasarı Mimarlık Mühendislik İnşaat San. ve Tic. Ltd. Şti. olduğu, işin nevinin inşaat ve süresinin ise 6 ay olduğu, sözleşmenin yapı kullanma iznini alınması ve karşılıklı ibralaşma ile sona ereceği,
5- Öz Tasarı Mimarlık Mühendislik İnşaat San. ve Tic. Ltd. Şti. ile Teknik Proje Yapı Denetim Ltd. Şti. arasında imzalanan 16.12.2005 tarihli sözleşmeye göre; yapı müteahhidinin uyması gereken usul ve esaslar ile çalışma prensiplerinin belirlendiği,
6- Bayındırlık ve İskan Bakanlığı Yapı İşleri Genel Müdürlüğü Yapı Denetim Komisyon Başkanlığınca ilgili idaresine hitaben yazılan 16.12.2005 tarihli ve 164557 sayılı "Yapıya İlişkin Bilgi Formu"na göre; mimari proje müellifinin sanık, müteahhidin Öz Tasarı Mimarlık Mühendislik İnşaat San. ve Tic. Ltd. Şti, yapı denetim firmasının Teknik Proje Yapı Denetim Ltd. Şti. olduğu,
7- Yüreğir Belediyesince düzenlenen 07.02.2006 tarihli ve 30 sayılı yapı ruhsatına göre; ruhsatın veriliş amacının yeni yapı, yapı müteahhidinin Öz Tasarı Mimarlık Mühendislik Ltd. Şti, mimarının sanık, zemin aplikasyonu kontrol tarihinin 07.02.2006 ve subasman kontrol tarihinin 07.07.2006 olduğu,
8- 05.04.2006 tarihli denetim hizmet bedeline ait hakediş raporuna göre; inşaatın toplam gerçekleşme oranının % 20 olduğu ve subasmanının yapıldığı,
9- 30.08.2006 tarihli denetim hizmet bedeline ait hakediş raporuna göre; inşaatın toplam gerçekleşme oranının % 60 olduğu ve subasmanının ve taşıyıcı sistemin yapıldığı,
10- 28.12.2006 tarihli denetim hizmet bedeline ait hakediş raporuna göre; inşaatın toplam gerçekleşme oranının % 80 olduğu ve subasmanının ve taşıyıcı sistemin yapıldığı, sıvaya hazır durumda olduğu,
11- 26.06.2007 tarihli denetim hizmet bedeline ait hakediş raporuna göre; inşaatın toplam gerçekleşme oranının % 100 olduğu,
12- 26.09.2007 tarihli iş bitirme tutanağına göre; inşaatın tamamlandığı,
II- Aktif Yapı Denetim Ltd. Şti"nin 16.07.2010 tarihli ve 618 sayılı yazısına göre; 3180 ada, 22 ve 25 parsellerdeki inşaatlara ilişkin belgelerin gönderildiği, bu kapsamda;
1- 3180 ada, 22 parsele ilişkin belgelerin incelenmesinde; son hakediş seviyesinin 28.03.2007 tarihi itibarıyla % 20, 01.08.2007 tarihi itibarıyla ise % 50 olduğu,
2- 3180 ada, 25 parsele ilişkin belgelerin incelenmesinde; son hakediş seviyesinin 28.03.2007 tarihi itibarıyla % 20, 01.08.2007 tarihi itibarıyla ise % 60 olduğu,
III- Teknik Proje Yapı Denetim Ltd. Şti"nin 15.07.2010 tarihli ve 443 sayılı yazısına göre; 1676 da, 480 parseldeki inşaatla ilgili tutanak ve belgelerin gönderildiği, bu kapsamda;
1- 15.03.2006 tarihli kalıp ve demir imalatı kontrol tutanağına göre; zemin kat kalıp imalatının ve betornarme demirlerinin projesine uygun olduğu, beton dökülmesine izin verildiği, yapı müteahhidinin Öz Tasarı Mimarlık Mühendislik İnşaat Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti. olduğu,
2- 16.03.2006 tarihli beton döküm tutanağına göre; zemin kat beton dökümünün projesine uygun olarak yapıldığı ve beton nümunesi alındığı, yapı müteahhidinin Öz Tasarı Mimarlık Mühendislik İnşaat Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti. olduğu,
3- 30.06.2006 tarihli kalıp ve demir imalatı kontrol tutanağına göre; birinci kat kalıp imalatının ve betornarme demirlerinin projesine uygun olduğu, beton dökülmesine izin verildiği, yapı müteahhidinin Öz Tasarı Mimarlık Mühendislik İnşaat Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti. olduğu,
4- 01.07.2006 tarihli beton döküm tutanağına göre; birinci kat beton dökümünün projesine uygun olarak yapıldığı ve beton nümunesi alındığı, yapı müteahhidinin Öz Tasarı Mimarlık Mühendislik İnşaat Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti. olduğu,
5- 07.11.2006 tarihli seviye tespit tutanağına göre; inşaatın tamamlayıcı sisteminin % 60 oranında tamamlandığının tespit edildiği,
6- 05.01.2007 tarihli seviye tespit tutanağına göre; inşaatın sıvaya hazır duruma (% 80) seviyesine kadar tamamlandığının tespit edildiği,
7- 26.09.2007 tarihli seviye tespit tutanağına göre; inşaatın seviyesinin % 100 olduğunun tespit edildiği,
Dosyada mevcut olan ve 3180 ada, 22 parseldeki inşaata ilişkin olarak düzenlenen;
1- 03.07.2006 tarihli kalıp ve demir imalatı kontrol tutanağında; inşaatın temel kalıp imalatı ve betonarme demirlerinin projesine uygun olduğu ve beton dökülmesine izin verildiği, yapı müteahhidinin Öz Tasarı Mimarlık Mühendislik İnşaat Taahhüt Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti. olduğu,
2- 04.07.2006 tarihli beton döküm tutanağında; inşaatın temel betonunun 04.07.2006 tarihinde döküldüğü, yapı müteahhidinin Öz Tasarı Mimarlık Mühendislik İnşaat Taahhüt Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti. olduğu,
3- 14.03.2007 tarihli kalıp ve demir imalatı kontrol tutanağında; inşaatın zemin kalıp imalatı ve betonarme demirlerinin projesine uygun olduğu ve beton dökülmesine izin verildiği, yapı müteahhidinin katılan ... olduğu,
4- 15.03.2007 tarihli beton döküm tutanağında; inşaatın zemin kat betonunun 15.03.2007 tarihinde döküldüğü, yapı müteahhidinin katılan ... olduğu,
5- 13.12.2007 tarihli seviye tespit tutanağında; inşaatın taşıyıcı sisteminin % 20, sıvaya hazır durumunun % 10 seviyesinde tamamlandığının tespit edildiği,
Dosyada mevcut olan ve 3180 ada, 25 parseldeki inşaata ilişkin olarak düzenlenen;
1- 24.12.2006 tarihli kalıp ve demir imalatı kontrol tutanağında; inşaatın zemin kalıp imalatı ve betonarme demirlerinin projesine uygun olduğu ve beton dökülmesine izin verildiği, yapı müteahhidinin katılan ... olduğu,
2- 25.12.2006 tarihli beton döküm tutanağında; inşaatın temel betonunun 25.12.2006 tarihinde döküldüğü, yapı müteahhidinin katılan ... olduğu,
3- 03.04.2007 tarihli kalıp ve demir imalatı kontrol tutanağında; inşaatın zemin kalıp imalatı ve betonarme demirlerinin projesine uygun olduğu ve beton dökülmesine izin verildiği, yapı müteahhidinin katılan ... olduğu,
4- 04.04.2007 tarihli beton döküm tutanağında; inşaatın zemin kat betonunun 04.04.2007 tarihinde döküldüğü, yapı müteahhidinin katılan ... olduğu,
5- 21.04.2007 tarihli kalıp ve demir imalatı kontrol tutanağında; inşaatın zemin kalıp imalatı ve betonarme demirlerinin projesine uygun olduğu ve beton dökülmesine izin verildiği, yapı müteahhidinin katılan ... olduğu,
6- 22.04.2007 tarihli beton döküm tutanağında; inşaatın birinci kat betonunun 22.04.2007 tarihinde döküldüğü, yapı müteahhidinin katılan ... olduğu,
Dosyada mevcut olan ve 1676 ada, 480 parseldeki inşaata ilişkin olarak düzenlenen;
1- 07.02.2006 tarihli kalıp ve demir imalatı kontrol tutanağında; temel kalıp imalatı ve betonarme demirlerinin projesine uygun olduğu ve beton dökülmesine izin verildiği, müteahhit firmanın Öz Tasarı Mimarlık Mühendislik olduğu,
2- 08.02.2006 tarihli beton döküm tutanağında; temel betonunun 08.02.2006 tarihinde döküldüğü, müteahhit firmanın Öz Tasarı Mimarlık Mühendislik olduğu,
3- 15.03.2006 tarihli kalıp ve demir imalatı kontrol tutanağında; temel kalıp imalatı ve betonarme demirlerinin projesine uygun olduğu ve beton dökülmesine izin verildiği, müteahhit firmanın Öz Tasarı Mimarlık Mühendislik olduğu,
4- 06.07.2006 tarihli seviye tespit tutanağında; inşaatın subasmana kadar tamamlandığı,
Adana Ticaret Odasınca düzenlenen 28.03.2008 tarihli ve 7440 sayılı oda sicil kayıt suretinde; katılan ..."ın 14-6589 sicil numarası ile özel bina inşaatı faaliyet alanında olmak üzere 11.01.2007 tarihinde odaya tescilinin yapıldığı,
İşveren sıfatıyla katılan ... ve işi yüklenen sıfatıyla tanık... arasında imzalanan tarihsiz sözleşmede; 3180 ada, 22 parselde 2 adet, 3180 ada, 25 parselde 2 adet ve 1676 ada, 480 parselde 4 adet olmak üzere toplam 8 adet dairenin sıvasının yapılacağı, 01.01.2007 tarihinde işe başlanacağı, toplam fiyatın 12.000 TL olacağı, her hafta Cumartesi günü 750 TL ödeneceği, 1676 ada 480 parseldeki 4 adet dairenin başlama tarihinden itibaren 6 haftada teslim edileceği,
İşveren sıfatıyla katılan ... ve işi yüklenen sıfatıyla Stor Yale arasında imzalanan 09.12.2006 tarihli sözleşmede; 3180 ada, 22 parselde yer alan 4 adet dükkanın darabalarının (kepenk) 1.600 TL karşılığında yapıldığı,
İşveren sıfatıyla katılan ... ve yüklenici firma sıfatıyla Erşan Elektrik arasında imzalanan 22.12.2006 tarihli sözleşmede; 3180 ada, 22 parselde 2 adet, 3180 ada, 25 parselde 2 adet ve 1676 ada, 480 parselde 4 adet olmak üzere toplam 8 adet dairenin elektrik tesisatı döşemesinin yapılacağı, tüm işler için 6.500 TL ödeneceği,
İşveren sıfatıyla katılan ... ve yüklenici firma sıfatıyla tanık... arasında imzalanan 25.12.2006 tarihli sözleşmede; 3180 ada, 22 parselde 4 dükkan ve 2 adet daire, 3180 ada, 25 parselde 2 adet daire ve 1676 ada, 480 parselde 4 adet daire olmak üzere toplam 8 adet daire ve 4 adet dükkanın kalebodur ve seramik döşemesinin yapılacağı, 26.12.2006 tarihinde dükkanlarda işe başlanacağı,
İşveren sıfatıyla katılan ... ve işi yüklenen sıfatıyla Yasin Küstü arasında imzalanan 31.01.2007 tarihli sözleşmede; 3180 ada, 22 parsel, 3180 ada, 25 parsel ve 1676 ada, 480 parselde yer alan 3 adet dairenin ve 4 adet dükkanın sıhhi tesisat ve montajının 2.400 TL karşılığında yapıldığı,
İşveren sıfatıyla katılan ... ve işi yüklenen sıfatıyla Fikret Bumin arasında imzalanan 10.02.2007 tarihli sözleşmede; 3180 ada, 22 parsel ve 3180 ada, 25 parselde yer alan inşaatların temel, kalıp, demir bağlantı ve duvarların örülmesinin 19.770 TL karşılığında yapıldığı,
İşveren sıfatıyla katılan ... ve işi yüklenen sıfatıyla tanık İbrahim Bacaksız arasında imzalanan 25.04.2007 tarihli sözleşmede; 3180 ada, 22 parsel, 3180 ada, 25 parsel ve 1676 ada, 480 parselde yer alan üç ayrı evin kapıları, mutfak dolapları ve vestiyerlerinin 16.300 TL karşılığında yapıldığı,
İşveren sıfatıyla katılan ... ve işi yüklenen sıfatıyla Agit Alkan arasında imzalanan 15.07.2007 tarihli sözleşmede; 3180 ada, 22 parsel, 3180 ada, 25 parsel ve 1676 ada, 480 parselde yer alan üç ayrı evin kartonpiyerlerinin 1.600 TL karşılığında yapıldığı,
İşveren sıfatıyla katılan ... ve işi yüklenen sıfatıyla tanık Celal İlter arasında imzalanan 21.08.2007 tarihli sözleşmede; 3180 ada, 22 parsel, 3180 ada, 25 parsel ve 1676 ada, 480 parselde yer alan toplam 8 adet dairenin mutfak tezgah mermerlerinin yapılacağı ve iş karşılğında 4.400 TL ödeneceği,
İşveren sıfatıyla katılan ... ve işi yüklenen sıfatıyla Yaşar Gökçe arasında imzalanan 28.08.2007 tarihli sözleşmede; 3180 ada, 22 parsel, 3180 ada, 25 parsel ve 1676 ada, 480 parselde yer alan inşaatların iç ve dış demir kapılarının 4.300 TL karşılığında yapıldığı,
Adana 7. Noterliğinin 05.01.2007 tarihli ve 224 yevmiye numaralı "Düzenleme Şeklinde Taşınmaz Mal Satış Vaadi Sözleşmesi Yolu İle Kat Karşılığı İnşaat Sözleşmesi"nde; arsa sahibinin katılan ..., inşaatı yapacak olan müteahhidin katılan ..., Köprülü Mahallesi 1676 ada, 480 parselde bulunan arsada toplam 4 adet daire yapılacaığı, birinci kattaki 2 adet dairenin arsa sahibine, diğer bağımsız bölümlerin ise 9.500 TL karşılığında müteahhide ait olacağı, inşaatın bitim süresinin 10 ay olduğu,
Yapımcı firmanın Öz Tasarı Mimarlık Mühendislik İnşaat Taahhüt Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti, mal sahibinin katılan ..., tanıkların ise Yakup Borlukçu ve Zeki Güler olduğu 19.05.2005 tarihli sözleşmede; Köprülü Mahallesi 3203 ada, 16 parsel ve 3203 ada, 17 parselde 4 adet dairenin anahtar teslimi yapılacağı, proje ve Belediye harçları dahil 67.000 TL"ye anlaşıldığı, 5.000 TL"nin peşin ödeneceği, inşaata başlandığı gün 40.000 TL ödeneceği, inşaatın 2,5 ayda teslim edileceği, işe başlama tarihinin 25.05.2005, işin bitim tarihinin ise 10.08.2005 olduğu, sözleşme altına yazılan şerhe göre sözleşme şartlarının yerine getirildiği, ödemenin tamamının alındığı ve sözleşmenin karşılıklı feshedildiği, sözleşmede belirtilen parsellerden 16 numaralı parsele ilişkin mimari projenin 10.06.2005 tarihli ve 245 sayılı; 17 numaralı parsele ilişkin mimari projenin 13.06.2005 tarihli ve 247 sayılı olduğu,
Yapı müteahhidinin Öz Tasarı Mimarlık Mühendislik İnşaat Taahhüt Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti, arsa sahibinin katılan ... olduğu 26.12.2005 tarihli sözleşmede; Kurttepe Köyü 6794 ada, 15 parselde 382 m2 alanında bir inşaat yapılacağı, işin süresinin 6 ay olduğu, söz konusu parsele ilişkin mimari projenin 21.11.2005 tarihli ve 322 sayılı olduğu,
TMMOB Mimarlar Odası Adana Şubesinin 05.03.2008 tarihli ve 754 sayılı yazısında; 21628 sicil numaralı sanığa 25.02.2008-25.05.2008 tarihleri arasında 3 ay meslek uygulamasının yasaklanması disiplin cezası verildiği,
Yerel Mahkemece suça konu inşaat alanlarında 29.09.2009 tarihinde keşif yapıldığı ve keşif sonucunda inşaat yüksek mühendisi tarafından düzenlenen 05.02.2010 tarihli bilirkişi raporunda; dosyada mevcut fatura, evrak ve keşif günü dinlenen tanıkların beyanları dikkate alındığında; 1676 ada, 480 parselde bulunan taşınmazın temel betonu, zemin kat tabliye betonu ile zemin katın duvarlarının tamamını sanığın, zemin katın ince işleri ile birinci katın kaba ve ince işlerini ve avlu duvarını ise katılanların yaptığı, sanığın yaptığı işlerin 2006 yılına göre değerinin 14.028 TL olduğu; 3180 ada, 22 parselde bulunan taşınmazın tamamını katılanların yaptığı, sanığın sadece temel kazısı yapılması ile temele grabeton dökülmesi işlerini yaptığı, sanığın yaptığı işlerin 2006 yılına göre değerinin 1.500 TL olduğu; 3180 ada, 25 parselde bulunan taşınmazın tamamını ise katılanların yaptığı,
Aynı bilirkişi tarafından düzenlenen 06.04.2010 tarihli ek raporda; 1676 ada, 480 parselde sanığın yaptığı işlerin 2006 yılına göre değerinin 31.062 TL, 3180 ada, 22 parselde sanığın yaptığı işlerin 2006 yılına göre değerinin 1.500 TL olmak üzere toplam 32.562 TL olduğu,
Bilgilerine yer verilmiştir.
Katılanlar ..., ... ve ... birlikte imzaladıkları 20.11.2006 tarihli şikâyet dilekçesinde; Adana"da mimar olarak çalışan sanık ile bir arkadaş vasıtası ile tanıştıklarını, sanığın kendilerine ev ve iş yeri inşaatlarını bitirip teslim edeceğini söylediğini, 180.000 TL karşılığı anlaştıklarını, 92.000 TL peşin ödediklerini, kalan 88.000 TL"nin 20.000 TL"sinin birinci kat tabla betonu, 20.000 TL"sinin de ikinci kat tabla betonu döküldüğünde ödeneceğini, ancak sanığın temel döküldükten sonra "Demir ve çimentoya zam geliyor tüm paraları verin, demir, çimento ve diğer malzemeleri alalım" dediğini, kalan parayı da alıp inşaatları temel atmamış vaziyette bırakarak ve iş yerini de kapatarak kaçtığını, telefon numaralarından kendisine ulaşamadıklarını,
Katılan ... soruşturma evresinde; sanığın Adana"da serbest olarak mimarlık yaptığını, aynı zamanda müteahhitlik işleri ile de uğraştığını, diğer katılanlarla birlikte üç inşaat yaptırmak istediklerini, bir arkadaşlarının tavsiyesi üzerine sanık ile tanıştıklarını, pazarlık yaptıktan sonra inşaatın yapımı konusunda anlaştıklarını ve aralarında bir de sözleşme imzaladıklarını, 92.000 TL peşin ödendiğini, toplam tutarın 180.000 TL olduğunu, inşaatların birinin temelini, üst tablasını ve direklerini döktükten yaklaşık bir ay sonra iş yerine gelen sanığın "Bayındırlık Bakanlığında arkadaşlarım var, bana telefon ettiler, demir, çimento ve diğer inşaat malzemelerine zam geliyor, kalan parayı da bana verin malzemelerin tamamı da alıp depoma yerleştireyim" dediğini, kendilerinin de inanarak kalan paranın tamamı olan 88.000 TL"yi verdiklerini, bir hafta sonra sanığın iş yerine gittiklerinde "Malzemelerinizin tamamını aldım depomda duruyor, bundan sonraki gelecek zamlardan etkilenmezsiniz" dediğini, ancak daha sonra inşaatlarda herhangi bir çalışma olmadığını görünce tekrar sanığın bürosuna gittiklerini, yanında çalışan personelin sanığın iş yerinde olmadığını söylediğini, daha sonra da defalarca bürosuna gitmelerine rağmen sanığı göremediklerini, iş yerinin ve telefonlarınını hep kapalı olduğunu, 10.11.2006 tarihinde sanık ile telefonda görüştüklerinde İstanbul Büyükçekmece"de bir otel işi aldığını, buradan kazandığı para ile gelip inşaatları bitireceğini söylediğini, ancak bir daha bu numaradan da kendisine ulaşamadıklarını, sanıktan şikâyetçi olduğunu ve ilerde maddi ve manevi tazminat talebinde bulunacağını,
Kovuşturma evresinde farklı olarak; 15 yıldır esnaf olduğunu, katılan ..."in yanında usta olarak çalıştığını, sanık ile katılan ... vasıtasıyla tanıştığını, daha önceden kendi arsasına villa yapması için sanık ile anlaşma yaptıklarını, bu villanın inşaatı devam ederken diğer katılanlarla ortak oldukları PTT evlerindeki arsaları üzerine üç ayrı ev yapmak üzere sanık ile inşaat sözleşmesi yaptıklarını,
Kovuşturma evresinde 29.09.2009 tarihinde yapılan keşifte; sanığın kendilerine sadece proje aşamasında yardımcı olduğunu, 3180 ada 25 parsele ilişkin tadilat projesi yapıp yapmadığı hususunda bir bilgisinin olmadığını, sanığın 3180 ada 25 parsel ile ilgili hiçbir işlem yapmadığını, hafriyat dahi yapılmadığını, 3180 ada 22 parseldeki inşaatta sadece zemine kuru beton döküldüğünü, ne bir temel atıldığını, ne de üzerine inşaat yapıldığını, 1676 ada, 480 parselde ise sanık tarafından birinci katın kaba inşaatı, duvarları ve üst tablasının yapıldığını, bunun dışında elektrik, sıhhi tesisat, mermer işleri, yer döşemeleri ve diğer ahşap işlerinin hepsini kendilerinin yaptırdıklarını,
Katılan ... soruşturma evresinde; sanık ile 2005 yılı Ekim aylarında katılan ... vasıtasıyla tanıştığını, mimar-müteahhit olduğu için üç blok hâlinde inşaat yaptırmak üzere 180.000 TL"ye anlaştıklarını, 92.000 TL peşinat verdiklerini, bir ay sonra sanığın Bayındırlık Bakanlığında tanıdıkları olduğunu, inşaat malzemelerine zam geleceğini söyleyip "Geri kalan parayı da verin malzeme alayım, zamdan etkilenmeyelim" demesi üzerine bir hafta sonra bürosunda 88.000 TL"yi elden verdiklerini, yine bir hafta sonraki görüşmelerinde sanığın malzemeleri aldığını, zamdan etkilenmeyeceklerini söylediğini, geçen zaman içinde inşaatta bir çalışma olmaması üzerine bürosuna gittiklerinde sanığın bürosunu terk ettiğini gördüklerini, ileride maddi ve manevi tazminat talebinin olacağını,
Kovuşturma evresinde ek olarak; sanığın daha önceden katılan ..."e ev inşa ettiğini, bu nedenle kendisine güvendiklerini, sanığa ulaşamayınca çevreden araştırdıklarında kendileri gibi bir çok kişiyi de aynı şekilde dolandırıp kaçtığını öğrendiklerini, temeli atılan inşaatı kendisinin devam ettirdiğini, bu konuda Ticaret Odasından belge çıkardığını, ancak sanığın inşaatı bırakıp gittiği durumuna dair herhangi bir tespit yaptırmadığını, sanığın sözleşmeyi fesh ettiğini, bunun belgeleri olduğunu, diğer inşaatların da temelini kendisinin attırdığını ve inşaatları bitirdiğini,
Kovuşturma evresinde 29.09.2009 tarihinde yapılan keşifte; sanığın kendilerine sadece proje aşamasında yardımcı olduğunu, 3180 ada 25 parsel ile ilgili hiçbir işlem yapmadığını, hafriyat dahi yapılmadığını, 3180 ada 22 parseldeki yerde ise sadece zemine kuru beton döküldüğünü, temel atılmadığını ve üzerine inşaat yapılmadığını, 1676 ada, 480 parselde ise sanık tarafından birinci katın kaba inşaatı, duvarları ve üst tablasının yapıldığını, bunun dışında elektrik, sıhhi tesisat, mermer işleri, yer döşemeleri ve diğer ahşap işlerinin hepsini kendilerinin yaptırdıklarını,
Katılan ... soruşturma evresinde; diğer katılanlarla birlikte 3 inşaat yaptırmak istediklerini, sanığın Adana"da serbest olarak mimarlık yaptığını, aynı zamanda müteahhitlik işleri ile de uğraştığını, bir arkadaşlarının tavsiyesi üzerine sanık ile tanıştıklarını, pazarlık yaptıktan sonra inşaatın yapımı konusunda anlaştıklarını ve aralarında bir de sözleşme imzaladıklarını, 92.000 TL peşin ödendiğini, toplam tutarın 180.000 TL olduğunu, inşaatların birinin temelini, üst tablasını ve direklerini döktükten yaklaşık bir ay sonra iş yerine gelen sanığın "Bayındırlık Bakanlığında arkadaşlarım var, bana telefon ettiler, demir, çimento ve diğer inşaat malzemelerine zam geliyor, kalan parayı da bana verin malzemelerin tamamı da alıp depoma yerleştireyim" dediğini, kendilerinin de inanarak kalan paranın tamamı olan 88.000 TL"yi verdiklerini, bir hafta sonra sanığın iş yerine gittiklerinde "Malzemelerinizin tamamını aldım depomda duruyor, bundan sonraki gelecek zamlardan etkilenmezsiniz" dediğini, ancak daha sonra inşaatlarda herhangi bir çalışma olmadığını görünce tekrar sanığın bürosuna gittiklerini, yanında çalışan personelin sanığın iş yerinde olmadığını söylediğini, daha sonra da defalarca bürosuna gitmelerine rağmen sanığı göremediklerini, iş yerinin ve telefonlarının hep kapalı olduğunu, 10.11.2006 tarihinde sanık ile telefonda görüştüklerinde İstanbul Büyükçekmece"de bir otel işi aldığını, buradan kazandığı para ile gelip inşaatları bitireceğini söylediğini, ancak bir daha bu numaradan da kendisine ulaşamadıklarını,
Kovuşturma evresinde; kendi inşaatının temelinin dahi atılmadığını, inşaatı kendi imkânları ile yaptığını, sanığın kendi inşaatının temel, birinci katının tablasını ve ikinci katın direklerini yapıp öyle bıraktığını, ne kadar para harcadığını bilmediğini, sanığa 4 daire karşılığında 60.000 TL ve ayrıca iki daire verecek olduğunu, sanığın sözleşmeyi feshettiğini, sözleşme gereğini yerine getirmediğini,
Tanık Yunus Günaydın; sözleşmenin yapıldığı tarihte sanığın şoförü olarak çalıştığını, sözleşmede geçen 1676 ada 480 parsel ile ilgili bilgisinin olduğunu, burasının babası olan katılan ..."e ait olduğunu, bu arsayı sanık ile diğer katılanlar ... ve ..."ın inşaat yapma karşılığı babasından aldıklarını ve babasına 4 daire vermeyi kararlaştırdıklarını, babasının 120.000 TL verdiğine dair senetleri de olduğunu, birinci katın kaba inşaatı tamamlanıp duvarlarının örüldüğünü ve üst tablasının tamamlandığını, bunun dışında bütün işlerin olduğu gibi durduğunu, daha sonra katılanlar ... ve ... ile beraber babası..."in birlikte inşaatın kalan kısmının üstünü ve tüm mermer, sıva, sıhhi tesisat, elektrik tesisatı, ahşap işleri ve yer döşemeleri, fayans işlerini tamamladıklarını,
Tanık...; sıvacılık yaptığını, sadece 3180 ada 22 parseldeki inşaatın sıvalarını yaptığını, bu konuda katılan ... ile anlaştığını, bütün masraflarını katılan ..."dan aldığını, inşaatın öncesi ile ilgili bir bilgisinin olmadığını, sıva yaparken arkada bulunan 3180 ada 25 parsel ile ilgili hiçbir şey yapılmadığını, boş arazi olduğunu, 1676 ada, 480 parseldeki inşaatın da sıvasını kendisinin yaptığını, anlaşmayı katılan ... ile yaptığını, bütün masrafları katılan ..."ın karşıladığını,
Tanık...; seramik fayans ve mermer ustası olduğunu, dava konusu yerlere yakın oturduğu için inşaatın öncesini de bildiğini, katılan ... tarafından inşaat devir alındığında sadece 3180 ada 22 parselde kuru bir beton olduğunu, onun dışında herşeyi katılan ..."ın yaptığını, ayrıca her üç inşaatın da mermer fayans ve seramik işlerini bizzat kendisinin yaptığını, bütün masrafları ve el emeğini katılanlar ... ile ..."un karşıladığını, sanık ile hiç karşılaşmadığını,
Tanık ...; elektrik teknisyeni olduğunu, bildiği kadarıyla katılanların inşaatı kuru beton hâlinde alıp yaptıklarını, bütün masraflarını da katılanların karşıladığını, her üç inşaatın da elektrik tesisatını kendisinin kurduğunu, masrafları ve el emeğini katılan ..."tan aldığını, sanık ile hiç karşılaşmadığını,
Tanık Celal İlter; mermer işleri yaptığını, her üç inşaatın da her türlü işlerini katılanların yaptığını ve masraflarını onların karşıladığını bildiğini, her üç inşaatın da mermer işleri, basamakları, tezgahları, banyo ve mutfak mermer işlerini kendisinin yaptığını, masrafları katılanlardan aldığını,
Tanık İbrahim Bacaksız; mobilyacı olduğunu, her üç inşaatın kapı ve mutfak dolapları ile vestiyerleri yaptığını, malzemeleri katılan ..."un aldığını, kendisinin sadece işçiliğini yaptığını, parasını da katılan ..."tan aldığını,
Tanık Murat Kılcı; demir, çimento ve kum, çakıl ticareti yaptığını, dava konusu olan üç inşaat için ben sanığa demir ve malzeme, biraz da kum ve çakıl verdiğini, betonun ise hazır beton olarak sanık tarafından döktürüldüğünü bildiğini, 6-7 tona yakın demir ve yaklaşık 15 m3 kadar çakıl verdiğini hatırladığını, 50-60 torbaya yakın çimento, 100 kg kadar da tel çivi verdiğini, inşaatın olduğu yere bu malzemeleri indirdiğini, yine 1676 ada 480 parselde ise ikinci kata kadar inşaatın tablasının sanık tarafından yapıldığını ve bunun 10.000 adet tuğlasını, kumunu, çimentosunu, demirini kendisinin verdiğini,
Tanık... Kayaçam; daha önce araba kiralama şirketi olan Kayteks Ltd. Şti"de çalıştığını, 2006 yılının 7 ya da 8. aylarında sanık ile katılanlar ... ve ..."ın sanığın evinde bir araya geldiklerini, kendisinin de orada olduğunu, sanığın katılanlara, "Ben sizden kalan parayı istemiyorum, bundan sonra inşaata siz devam edin, inşaat bitiminde oturur, hesaplaşırız" dediğini, bunun dışında dava konusu ile ilgili herhangi bir bilgisinin olmadığını,
İfade etmişlerdir.
Sanık ... kovuşturma evresinde görevsiz mahkemede; katılanlar ..., ... ve..."e daha önce 3 adet inşaat yaptığını ve bu inşaatlardan kalan ödemelerini aldığını, 92.000 TL"lik işi de yaptığını, katılanların ellerindeki makbuzlarla kendi yaptığı işlerin karşılaştırılması hâlinde kendisinin 200.000 TL civarında alacaklı olduğunu, toplam 5 adet inşaatın mimari, betonarme, makine ve elektrik projeleri ile inşaat ruhsatları masraflarının tamamını kendisinin yatırdığını, katılanların daha önce yaptığı inşaatları gözönüne almadan hareket ettiklerini,
Kovuşturma evresinde görevli mahkemede; katılanlar adına daha önce 4 daire ve bir de villa inşaatını yapıp teslim ettiğini, 4 daireyi 67.000 TL, bir villayı da 76.000 TL"ye yaptığını, üçüncü iş olarak da 4 dükkan ve 6 daire için 180.000 TL"ye anlaştıklarını, aralarındaki toplam iş anlaşmasının 323.000 TL olduğunu, bu işler için kendisine ödenen 230.00TL civarında ödeme yapıldığını, daha önce yapıp teslim ettiği işlerden alacağı bulunduğunu, 2006 yılının 8. ve 10. aylarında inşaatların kabasını bitirdiğini, sorunları giderdikten sonra katılan ..."tan 200 TL alarak İstanbul"a gittiğini, katılan ... ile tamamlanan veya tamamlanamayan işler ile ilgili olarak fesih sözleşmesi yaptıklarını ve ibralaştıklarını, daha ancak buna ilişkin elinde yazılı belge olmadığını,
Kovuşturma evresinde 29.09.2009 tarihinde yapılan keşifte; 1380 ada 25 parseldeki binanın projelerini kendisinin yaparak belediyeden onaylattığını, ancak yanlardaki pencereler hususunda belediyeden sıkıntı çıktığını, projede tadilat yapıp yeniden onaya sunduğunu, bu inşaatta sadece temel açmak için hafriyat yaptığını, bunun dışında hiçbir işlem yapmadığını, 3180 ada 22 parseldeki inşaatın kabasını yapıp duvarlarını ördüğünü, bunun dışında pencere, kapı, sıhhi tesisat, yer döşemeleri ve diğer hiçbir işlemi yapmadığını, 1676 ada 480 parseldeki iki katlı ve 4 daireden müteşekkil yerin tüm kaba inşaatını kendisinin yaptığını, elektrik, sıhhi tesisat ve mermer ile mutfak dolapları, kapı ve diğer tüm giderlerin kendi adamları tarafından yapıldığını, ancak paralarını alacağı olan 88.000 TL içinden katılan ..."un verdiğini, bunlara karşılık da makbuzları kesip katılan ..."a verdiğini,
Kovuşturma evresinde mahkemeye sunduğu 07.02.2011 tarihli yazılı savunmasında; sözleşmeye göre inşaat malzemelerine gelecek olan zamlardan kendisi sorumlu olduğundan katılanların iddialarının hem sözleşme hem de hayatın doğal akışı ile çeliştiğini, peşinatı aldıktan sonra hemen inşaatların projelerine başladığını, her 3 parsele ait mimari projeleri çizdiğini, betonarme, ısı yalıtım ve elektrik projelerini ise işin ehli kişilere çizdirip ücretlerini ödediğini, projeler için harçları ile birlikte 30.000 TL harcadığını, 3180 ada, 22 ve 25 parsellerde mimari projeleri ve sair projeleri hazırladıktan sonra yan parsele pencere açılamaması nedeni ile yan parselden 20 m2 yer satın alındığını ve bu nedenle yeni proje yapılması gerektiğini, bu iki parsele ilişkin ruhsatların alınmasının 4 ay sürdüğünü, 1676 ada, 480 parseldeki inşaatın tamamını yaptığını, 3180 ada, 22 parseldeki inşaatı % 50 seviyesinde yaptığı sırada katılanların müteahhit değişikliği yapmak istediklerini söylediklerini, aralarında anlaştıklarını ve 08.02.2007 tarihinde müteahhit değişikliği yapıldığını, 3180 ada, 25 parsele ilişkin olarak da mimari projeyi ve diğer projeleri hazırladığını, inşaat ruhsatı çıkardığını, ancak katılanların geri kalan ödemeyi yapmak istemediklerini, borsada para batırdıklarını, bu nedenle paralarının olmadığını ileri sürmeye başladıklarını, katılanlar... ve ..."un evine gelerek 3180 ada, 25 parseldeki inşaatı yapmamasını, artık ödeme yapmalarının mümkün olmayacağını, fesih sözleşmesi düzenleyeceklerini, feshin en iyisi olacağını söylediklerini, bu nedenle 3180 ada, 25 parsele ilişkin ruhsat alınmasına rağmen hiçbir iş yapılmadığını, katılanlardan 92.000 TL peşinat dışında başka ücret almadığını, aldığı peşinatı da inşaatlara harcadığını,
Savunmuştur.
Uyuşmazlığın sağlıklı bir çözüme kavuşturulabilmesi için dolandırıcılık suçunun unsurlarının açıklanmasında yarar bulunmaktadır.
Dolandırıcılık suçu 5237 sayılı TCK"nın 157. maddesinde;
"Hileli davranışlarla bir kimseyi aldatıp, onun veya başkasının zararına olarak, kendisine veya başkasına bir yarar sağlayan kişiye bir yıldan beş yıla kadar hapis ve beşbin güne kadar adlî para cezası verilir." şeklinde düzenlenmiş, 158. maddesinde ise suçun nitelikli hâlleri sayılmıştır.
Mal varlığının yanında irade özgürlüğünün de korunduğu dolandırıcılık suçunun oluşabilmesi için;
a) Failin bir takım hileli davranışlarda bulunması,
b) Hileli davranışların mağduru aldatabilecek nitelikte olması,
c) Failin hileli davranışlar sonucunda mağdurun veya başkasının aleyhine, kendisi veya başkası lehine haksız bir yarar sağlaması,
Şartlarının birlikte gerçekleşmesi gerekmektedir.
Fail kendisi veya başkasına yarar sağlamak amacıyla bilerek ve isteyerek hileli davranışlar yapmalı, bu davranışlarla bir başkasına zarar vermeli, verilen zarar ile eylem arasında uygun nedensellik bağı bulunmalı ve zarar da, nesnel ölçüler göz önünde bulundurularak belirlenecek ekonomik bir zarar olmalıdır.
Görüldüğü gibi, dolandırıcılık suçunu diğer mal varlığına karşı işlenen suç tiplerinden farklı kılan husus, aldatma temeline dayanan bir suç olmasıdır. Birden çok hukuki konusu olan bu suç işlenirken, sadece mal varlığı zarar görmemekte, mağdurun veya suçtan zarar görenin iradesi de hileli davranışlarla yanıltılmaktadır. Madde gerekçesinde de, aldatıcı nitelik taşıyan hareketlerle, kişiler arasındaki ilişkilerde var olması gereken iyiniyet ve güvenin bozulduğu, bu suretle kişinin irade serbestisinin etkilendiği ve irade özgürlüğünün ihlâl edildiği vurgulanmıştır.
5237 sayılı TCK"nın 157. maddesinde yalnızca hileli davranıştan söz edilmiş olmasına göre, her türlü hileli davranışın dolandırıcılık suçunu oluşturup oluşturmayacağının belirlenmesi gerekmektedir.
Kanun koyucu anılan maddede hilenin tanımını yapmayarak suçun maddi konusunun hareket kısmını oluşturan hileli davranışların nelerden ibaret olduğunu belirtmemiş, bilinçli olarak bu hususu öğreti ve uygulamaya bırakmıştır.
"Hile", Türk Dili Kurumu sözlüğünde; "Birini aldatmak, yanıltmak için yapılan düzen, dolap, oyun, desise, entrika" (Türk Dil Kurumu, Türkçe Sözlük, s. 891) şeklinde, uygulamadaki yerleşmiş kabule göre ise; "Hile nitelikli yalandır. Yalan belli oranda ağır, yoğun ve ustaca olmalı, sergileniş açısından mağdurun denetleme olanağını ortadan kaldırmalıdır. Kullanılan hile ile mağdur yanılgıya düşürülmeli ve yanıltma sonucu kandırıcı davranışlarla yalanlara inanan mağdur tarafından sanık veya başkasına haksız çıkar sağlanmalıdır. Hileli davranışın aldatacak nitelikte olması gerekir. Basit bir yalan hileli hareket olarak kabul edilemez." biçiminde tanımlanmıştır.
Öğretide de hile ile ilgili olarak; "Olaylara ilişkin yalan açıklamaların ve sarf edilen sözlerin doğruluğunu kuvvetlendirecek ve böylece muhatabın inceleme eğilimini etkileyebilecek yoğunluk ve güçte olması ve bu bakımdan gerektiğinde bir takım dış hareketler ekleyerek veya böylece var olan halden ve koşullardan yararlanarak, almayacağı bir kararı bir kimseye verdirtmek suretiyle onu aldatması, bu suretle başkasının zihin, fikir ve eylemlerinde bir hata meydana getirmesidir" (Sulhi Dönmezer, Kişilere ve Mala Karşı Cürümler 2004, s. 453), "Hile, oyun, aldatma, düzen demektir. Objektif olarak hataya düşürücü ve başkasının tasavvuru üzerinde etki doğurucu her davranış hiledir" (Nur Centel, Hamide Zafer, Özlem Çakmut, Kişilere Karşı Suçlar, İstanbul 2011, Beta Yayınevi, 2. Baskı, Cilt I, s. 456) biçiminde tanımlara yer verilmiştir.
Yerleşmiş uygulamalar ve öğretideki baskın görüşlere göre ortaya konulan ilkeler göz önünde bulundurulduğunda; hile, maddi olmayan yollarla karşısındakini aldatan, hataya düşüren, düzen, dolap, oyun, entrika ve bunun gibi her türlü eylem olarak kabul edilebilir. Bu eylemler bir gösteriş biçiminde olabileceği gibi, gizli davranışlar olarak da ortaya çıkabilir. Gösterişte, fail sahip bulunmadığı imkânlara ve sıfata sahip olduğunu bildirmekte, gizli davranışta ise kendi durum veya sıfatını gizlemektedir. Ancak sadece yalan söylemek, dolandırıcılık suçunun hile unsurunun gerçekleşmesi bakımından yeterli değildir. Kanun koyucu yalanı belirli bir takım şekiller altında yapıldığı ve kamu düzenini bozacak nitelikte bulunduğu hallerde cezalandırmaktadır. Böyle olunca hukuki işlemlerde, sözleşmelerde bir kişi mücerret yalan söyleyerek diğerini aldatmış bulunuyorsa bu basit şekildeki aldatma, dolandırıcılık suçunun oluşumuna yetmeyecektir. Yapılan yalan açıklamaların dolandırıcılık suçunun hileli davranış unsurunu oluşturabilmesi için, bu açıklamaların doğruluğunu kabul ettirebilecek, böylece muhatabın inceleme eğilimini etkisiz bırakabilecek yoğunluk ve güçte olması ve gerektiğinde yalana bir takım dış hareketlerin eklenmiş bulunması gerekir.
Failin davranışlarının hileli olup olmadığının belirlenmesi noktasında öğretide şu görüşlere de yer verilmiştir: "Hangi hareketin aldatmaya elverişli olduğu somut olaya göre ve mağdurun içinde bulunduğu duruma göre belirlenmelidir. Bu konuda önceden bir kriter oluşturmak olanaklı değildir" (Veli Özer Özbek, Koray Doğan, Pınar Bacaksız, İlker Tepe, Türk Ceza Hukuku Özel Hükümler, Ankara 2012, Seçkin Yayınevi, 4. Baskı, s. 650), "Hileli davranışın anlamı birtakım sahte, suni hareketler ile gerçeğin çarpıtılması, gizlenmesi ve saklanmasıdır" (Doğan Soyaslan, Ceza Hukuku Özel Hükümler, 6. Baskı, s. 343), "Hilenin, mağduru hataya sürükleyecek nitelikte olması yeterlidir; ortalama bir insanı hataya sürükleyecek nitelikte olması aranmaz. Bu nedenle, davranışın hile teşkil edip etmediği muhataba ve olaya göre değerlendirilmelidir" (Centel, Zafer, Çakmut, s. 462).
Esasen, hangi davranışların hileli olup olmadığı konusunda genel bir kural koymak oldukça zor olmakla birlikte, bu konuda olaysal olarak değerlendirme yapılmalı, olayın özelliği, mağdurun durumu, fiille olan ilişkisi, kullanılmışsa gizlenen veya değiştirilen belgenin nitelikleri ayrı ayrı nazara alınmak suretiyle sonuca ulaşılmalıdır.
Uyuşmazlık konusunu ilgilendiren "serbest meslek sahibi kişiler tarafından, mesleklerinden dolayı kendilerine duyulan güvenin kötüye kullanılması suretiyle dolandırıcılık" suçu ise suç ve karar tarihinde yürürlükte bulunan TCK"nın 158. maddesinin birinci fıkrasının (i) bendinde; "(1) Dolandırıcılık suçunun; ...i- Serbest meslek sahibi kişiler tarafından, mesleklerinden dolayı kendilerine duyulan güvenin kötüye kullanılması suretiyle, işlenmesi hâlinde, iki yıldan yedi yıla kadar hapis ve beşbin güne kadar adlî para cezasına hükmolunur." şeklinde iken, suç ve karar tarihinden sonra yürürlüğe giren 24.11.2016 tarihli ve 6763 sayılı Kanun"un 14. maddesi ile birinci fıkrada yer alan "iki yıldan yedi yıla" ibaresi "üç yıldan on yıla" şeklinde değiştirilmiştir.
Bu açıklamalar ışığında uyuşmazlık konusu değerlendirildiğinde;
Öz Tasarı Mimarlık ve Mühendislik İnşaat ve Taahhüt Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti"nin yetkili müdürü olan sanık ..."ın, katılanlar ..., ... ve ... ile ev inşaatı yapımı hususunda yaptığı anlaşma doğrultusunda adı geçen katılanlardan 92.000 TL peşin para aldığı, daha sonra inşaat malzemelerine zam geleceğini söyleyerek katılanlardan kalan 88.000 TL"yi de aldığı, ancak inşaatı tamamlamadan ortadan kaybolduğunun iddia ve kabul edildiği olayda;
Sanığın, temsile yetkili müdürü olduğu Öz Tasarı Mimarlık Mühendislik İnşaat ve Taahhüt Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti. ile katılanlar arasında katılanlara ait olan üç farklı arsada iş yeri ve ev yapılması amacıyla imzalanan sözleşmede, inşaatların tamamı için proje ücreti ve belediye harçları dahil 180.000 TL ödeneceği, 92.000 TL"nin peşin verileceği, birinci tabla döküldüğünde 20.000 TL, ikinci tabla döküldüğünde 20.000 TL ve geriye kalan paranın da inşaatın akışına göre ve anahtar tesliminde ödeneceği, kullanılacak malzemelere gelecek zamlardan şirketin sorumlu olduğu, inşaatların süresinde bitirilememesi hâlinde her ay için 2.000 TL ödeneceği hususlarının kararlaştırıldığı, bu sözleşme haricinde aynı konuda sanığın yetkilisi olduğu şirket ile katılanlar... ve ... arasında ayrı sözleşmelerin de imzalandığı,
Sanığın, sözleşme imzalanmasından sonra her üç arsadaki inşaatlara başlamak üzere mimarlar odasından yazı aldığı, ticaret odasından sicil kayıtlarını çıkarttığı, inşaatlara ait projeleri hazırlayarak KDV tutarı hariç toplam 6.610 TL fatura bedeli ödeyip projeleri onaylattığı, inşaatların yapı ruhsatlarını düzenlettiği, Bayındırlık ve İskan Bakanlığınca düzenlenen "Yapıya İlişkin Bilgi Formu"nda mimari proje müellifinin sanık, müteahhidin ise sanığın yetkilisi olduğu şirket olduğu,
Sanığın, katılan ..."e ait inşaatın tamamını kendisinin yaptığını savunduğu, dosyada mevcut belgelere göre temel betonu, zemin ve birinci kat betonlarını sanığın döktüğü, temel kalıp ve demir imalatı kontrol tutanakları ile temel beton döküm tutanağında sanığın yetkilisi olduğu şirketin müteahhit olarak gösterildiği, bilirkişi raporunda temel betonu, zemin kat tabliye betonu ile zemin katın duvarlarının tamamını sanığın, zemin katın ince işleri ile birinci katın kaba ve ince işlerini ve avlu duvarını ise katılanların yaptığı belirtilerek sanığın yaptığı işlerin değerinin 31.062 TL olarak hesaplandığı, diğer iki inşaatın aksine katılan ..."e ait inşaatın tamamlanmasına kadar müteahhit değişikliği olduğuna dair herhangi bir bildirimde bulunulmadığı,
Sanığın, katılan ..."a ait inşaatın % 50"sini yaptığını savunduğu, dosyada mevcut belgelere göre inşaatın temel betonunu sanığın döktüğü, bilirkişi raporunda sanığın temel kazısı ile temele grabeton dökülmesi işlerini yaptığı ve bu işlerin değerinin 1.500 TL olarak hesaplandığı, ancak inşaat devam ederken 24.01.2007 tarihinde müteahhit değişikliği bildiriminde bulunulduğu, katılan ..."ın sanıktan müteahhitliği devraldığı ve bildirimde inşaatın seviyesinin % 50 olduğunun belirtildiği,
Sanığın, katılanlar... ve ..."un artık kendisine ödeme yapmayacaklarını ve sözleşmeyi feshedeceklerini söylemeleri nedeniyle katılan ..."a ait inşaata başlamadığını savunduğu, katılanlar ... ve..."in kovuşturma evresinde sanığın aralarındaki sözleşmeyi feshettiğini ifade ettikleri, tanık... Kayaçam"ın da 2006 yılı Temmuz veya Ağustos ayında sanığın katılanlar ... ve ..."a inşaata devam etmeyeceğini söylediğini beyan ettiği, sanığın işi bıraktığı aşamaya ilişkin katılanlarca herhangi bir tespit yaptırılmadığı,
Katılanlar 20.11.2006 havale tarihli ve birlikte imzaladıkları şikâyet dilekçesinde her ne kadar sanık ile bir arkadaş vasıtası ile tanıştıklarını, sanığın peşinat dışında kalan parayı da aldıktan sonra inşaatları temel atmadan bıraktığını belirtmiş iseler de; suça konu inşaatlara ilişkin sözleşmenin imzalanmasından önce sanığın yetkilisi olduğu şirketin katılan ... ile 29.05.2005 tarihinde 67.000 TL karşılığında 4 adet daire, katılan ... ile 76.000 TL karşılığında bir adet daire yapılmasına ilişkin başka inşaat yapma sözleşmeleri de imzaladığı ve katılanların aşamalarda bu hususu doğruladıkları, katılan ..."in oğlu olan tanık Yunus"un suça konu inşaatlara ilişkin sözleşmenin yapıldığı tarihte sanığın şoförü olarak çalıştığını beyan ettiği, dolayısıyla daha önceden tarafların birbirlerini tanıdıkları, katılanların peşin olarak sanığa verdikleri 92.000 TL dışında kalan 88.000 TL"yi de verdiklerine dair herhangi bir belge bulunmadığı gibi sözleşmede kalan paranın anahtar teslimine kadar peyderpey ödeneceğinin ve inşaat malzemelerinin fiyatlarında olabilecek artışlardan sanığın yetkilisi olduğu şirketin sorumlu olduğunun kararlaştırıldığı,
Hususları birlikte nazara alındığında; katılanlar... ve ..."a daha önce başka inşaat işleri yapıp teslim eden sanığın yapımını üstlendiği her üç inşaatın proje aşamasını tamamen bitirip yapı ruhsatlarını aldığı, inşaat aşamasındaki işleri ise kısmen yaptığı, sözleşme ile işin zamanında teslim edilmemesinin cezai şarta bağlandığı, sanığın savunması, katılanlar ... ve... ile tanık..."nın beyanlarına göre, tarafların sözleşmeye devam etmeme iradelerini ortaya koydukları ve katılanlar ... ve ..."a ait inşaatlara ilişkin müteahhit değişikliği bildiriminde bulunulduğu anlaşıldığından; sanığın katılanlara yönelik hileli herhangi bir davranışının bulunmadığı, sanık ile katılanlar arasındaki ihtilafın hukuki nitelikte olduğu ve sanığa atılı dolandırıcılık suçunun unsurları itibarıyla sabit olmadığı kabul edilmelidir.
Bu itibarla, Yerel Mahkemenin direnme kararına konu sanık hakkında nitelikli dolandırıcılık suçundan verilen mahkûmiyet hükmünün, sanığın beraatine karar verilmesi gerektiğinin gözetilmemesi isabetsizliğinden bozulmasına karar verilmelidir.
SONUÇ:
Açıklanan nedenlerle;
1- Adana 3. Ağır Ceza Mahkemesinin 26.03.2015 tarihli ve 74-153 sayılı direnme kararına konu mahkûmiyet hükmünün, taraflar arasındaki çekişme hukuk mahkemelerinde dava konusu olabilecek hukuki uyuşmazlık niteliğinde olup ayrıca sanığa atılı nitelikli dolandırıcılık suçunun unsurlarının oluşmadığının gözetilmemesi isabetsizliğinden BOZULMASINA,
2- Dosyanın, mahalline gönderilmek üzere Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığına TEVDİ EDİLMESİNE, 30.06.2020 tarihinde yapılan müzakerede oy birliğiyle karar verildi.