Yargıtay 1. Hukuk Dairesi 2013/4694 Esas 2013/5651 Karar Sayılı İlamı

1. Hukuk Dairesi
Esas No: 2013/4694
Karar No: 2013/5651

Yargıtay 1. Hukuk Dairesi 2013/4694 Esas 2013/5651 Karar Sayılı İlamı

Özet:

Davalıların çaplı taşınmaza el atması ve ecrimisil taleplerine ilişkin olan davada, yasal süre içinde temyiz edilen kararın incelenmesi sonucu, hükmün kısmen kabul edildiği ve dava değerinin belirlenmesinde, iddia edilen değerlerin yanı sıra el atılan yerin değerinin de dikkate alınması gerektiği ortaya çıkmaktadır. Harç ödenmeden açılan el atmanın önlenmesi ile ilgili isteğin, keşif sırasında veya sonrasında belirlenen değer üzerinden ödenmesi gerekmektedir. 492 sayılı Harçlar Kanunu gereğince, yargı işlemlerinin harcın alınması veya tamamlanması halinde yapılabileceği belirtiliyor. Bu nedenle, davada öncelikle keşif sırasında belirlenen dava değeri üzerinden peşin harcın alınması gerekmektedir. Karar, 1086 sayılı HUMK'nın 428. maddesi gereğince bozulmuştur. Kanun maddeleri: 1086 sayılı HUMK'nın 413. ve 428. maddeleri ile 492 sayılı Harçlar Kanunu'nun 16. ve 32. maddeleri.

1. Hukuk Dairesi 2013/4694 E. , 2013/5651 K.

"İçtihat Metni"

MAHKEMESİ : İSTANBUL 1. ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
TARİHİ : 04/10/2012
NUMARASI : 2009/428-2012/287

Yanlar arasında görülen elatmanın önlenmesi, ecrimisil davası sonunda, yerel mahkemece davanın, kısmen kabulüne lişkin olarak verilen karar taraflarca yasal süre içerisinde temyiz edilmiş olmakla dosya incelendi, Tetkik Hakimi raporu okundu, açıklamaları dinlendi, gereği görüşülüp düşünüldü;
Dava, çaplı taşınmaza el atmanın önlenmesi ve ecrimisil isteklerine ilişkindir.
Mahkemece, davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Hemen belirtilmelidir ki; iddianın içeriği ve ileri sürülüş biçiminden, davanın taşınmaz malın aynına ilişkin olduğu ve konusunu oluşturan hakkın para ile değerlendirilmesinin mümkün bulunduğu; böyle bir davada, 1086 sayılı HUMK"nın 413. ve 492 sayılı Harçlar Kanunu"nun 16. maddeleri uyarınca dava değerinin ve buna göre alınacak harcın, el atılan yerin değeri ile talep edilen ecrimisil toplamından ibaret olacağı kuşkusuzdur (4.3.1953 tarihli ve 10/2 sayılı İBK).
Dosya içeriği ve toplanan delillerden, davanın, hükmedilmesi istenen ecrimisil miktarı üzerinden harç ödenmek suretiyle açıldığı, el atmanın önlenmesi yönünden harç yatırılmadığı gibi, yargılama sırasında da bu yönden harç ikmali yapılmadığı anlaşılmaktadır.
Bilindiği üzere, 492 sayılı Harçlar Kanunu, harcın alınmasını veya tamamlanmasını tarafların isteklerine bırakmayıp, anılan hususun mahkemece kendiliğinden gözetileceğini düzenlemiş ve buyurucu nitelikteki 32. maddesinde yargı işlemlerinden alınacak harçlar ödenmedikçe müteakip işlemlerin yapılamayacağını öngörmüştür.
Hal böyle olunca, öncelikle davada ileri sürülen isteklerden el atmanın önlenmesi isteği ile ilgili olarak keşfen saptanan ya da saptanacak dava değeri üzerinden peşin harcın alınması, bu zorunluluk yerine getirildiği takdirde davaya devam edilmesi gerekirken, anılan husus gözardı edilerek işin esası bakımından hüküm kurulması doğru değildir.
Tarafların temyiz itirazı açıklanan nedenden ötürü yerindedir. Kabulüyle, hükmün (6100 sayılı Yasanın geçici 3.maddesi yollaması ile) 1086 sayılı HUMK."nın 428.maddesi gereğince BOZULMASINA, bozma nedenine göre diğer hususların incelenmesine şimdilik yer olmadığına, alınan peşin harcın temyiz edene geri verilmesine, 16.4.2013 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.