9. Hukuk Dairesi 2015/19266 E. , 2015/27820 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ : İŞ MAHKEMESİ
DAVA : Davacı, feshin geçersizliğine, işe iadesine ve yasal sonuçlarına hükmedilmesine karar verilmesini istemiştir.
Yerel mahkemece, davanın kabulüne karar verilmiştir.
Hüküm süresi içinde taraflar avukatlarınca temyiz edilmiş olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
A) Davacı İsteminin Özeti:
Davacı vekili; davacının, davalı şirket nezdinde 13.05.2005 tarihinde işe başladığını, 25.08.2014 tarihinde iş akdinin işveren tarafından feshedildiğini, davacının iş akdine fesih gerekçesi olarak ‘işçileri işyerine karşı kışkırtmak , teşvik etmek, şartlandırmak şeklinde soyut, belirsiz bir sebep gösterildiğini, gerçek fesih nedeninin sendikal nedene dayalı olduğunu, sendikanın aynı koşullarda 07.08.2014 tarihinde işverenle anlaşma sağladığını, sendikanın bu anlaşmasının işçilerin muhalefetine rağmen gerçekleştiğini ve işverenin sendika tarafından korunduğunu, işçilerin anlaşmanın detaylarını ..... Sendikasının internet sitesinden öğrendiklerini, yapılan anlaşma koşullarının; grev öncesine göre sadece 20 TL tutarında bir fark doğurduğunu, işçilerin yapılan grevden sonuç alınamadığını düşündüklerini ve bu konuda toplantı yapıldığını, davacının bu toplantıda; sendikanın kendilerine sormadan anlaşma yaptığını yapılan grevin sonuçsuz kaldığı konusunda düşüncelerini belirttiği için işverenin hedefi haline geldiğini, davalı işverenin, demokratik bir tepki olarak sendikanın anlaşma koşullarını eleştiren bu işçilerin sendikal faaliyetler konusunda önderlik ettiklerine inandığı için davacı ile birlikte toplam 5 işçiyi aynı gün işten İş Kanunu md.25"e göre işten çıkarttığını davalı işverenin, demokratik bir tepki olarak sendikanın anlaşma koşullarını eleştiren bu işçilerin sendikal faaliyetler konusunda önderlik ettiklerine inandığı için davacı ile birlikte toplam 5 işçiyi aynı gün işten İş Kanunu md.25"e göre işten çıkarttığını beyan ederek feshin geçersizliğine ve davacının işe iadesine, iş akdinin sendikal nedene dayandığından 6356 sayılı kanunun madde 25/5 gereğince ödenmesi gereken tazminatın 1 yıllık brüt ücret olarak belirlenmesine ve boşta geçen sürelere ait en çok 4 aya kadar olan ücret ve işçilik haklarının davalıdan alınarak davacıya verilmesine karar verilmesini istemiştir.
B) Davalı Cevabının Özeti:
Davalı vekili; davacının, 06.06.2005 tarihinde müvekkili .....’de “Üretim İşçisi” olarak çalışmaya başladığını, davacının, müvekkili şirket ile şirket yöneticileri hakkında, gerek işyerinde 15.07.2014 ila 07.08.2014 tarihleri arasında yapılan grev ve gerekse de Tekgıda-İş sendikası ile müvekkil şirket arasındaki Toplu İş Sözleşmesi (TİS) görüşmelerinde anlaşma sağlanmasından sonra, hakaret ve küfürler içeren ifadeler kullandığını, çalışma arkadaşlarını, “haklarını alamadıkları” şeklindeki asılsız ifade ve beyanları ile işverene karşı kışkırtmaya çalıştığını ve işyerindeki barışı bozan davranışlarda bulunduğunu, davacının iş sözleşmesinin feshine sebep olan eyleminin, İş Kanununun 25. maddesinin II. bendinde belirtilen haklı nedenle derhal fesih halleri içerisinde sayıldığından ve söz konusu eylem ile gerçekleştirilen hakaretin müvekkili şirket tarafından kabul edilmesi mümkün olmadığından, müvekkili açısından iş akdini feshetmek dışında bir seçenek kalmadığını, müvekkili şirketin yapmış olduğu feshin haklı olduğunu belirterek; davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
C) Yerel Mahkeme Kararının Özeti:
Mahkemece davacının iş sözleşmesinin feshinin sendikal nedene dayandığı gerekçesiyle davanın kabulüne karar verilmiştir.
D) Temyiz:
Kararı taraf vekilleri temyiz etmiştir.
E) Gerekçe:
4857 sayılı İş Kanunu’nun 21. maddesi uyarınca, mahkemece feshin geçersizliğine karar verildiğinde, işçinin başvurusu üzerine işveren tarafından bir ay içinde işe başlatılmaz ise, işçiye ödenmek üzere en az 4, an çok 8 aylık ücreti tutarında tazminatın belirlenmesi gerekir. Dairemizin yerleşik uygulaması gereği, iş güvencesi niteliğindeki bu tazminat işçinin kıdemi, fesih sebebi gibi olgular dikkate alınarak belirlenmelidir. Maddenin alt ve üst sınırları aşılamaz. Üst sınırın aşılmasının tek istisnası 6356 sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu’nun 25. maddesindeki sendikal nedenle yapılan fesihlerdir. Bu kanun yürürlüğe girdikten sonra sendikal nedenle yapılan fesihlerde tazminat; işçinin başvurusu, işe başlatma ve başlatılmama şartına bağlı olmaksızın işçinin en az bir yıllık ücreti tutarında belirlenecektir. Dairemizin uygulaması bu yöndedir. (12.12.2013 gün ve 2013/8422 Esas, 2013/33052 Karar sayılı ilamımız). Dairemiz yıllık ücretli izinle ilgili 53. maddedeki kıdem sürelerini dikkate alarak 6 ay ile 5 yıl arasında kıdemi olan işçi için 4, 5 yıl ile 15 yıl arasında kıdemi olan işçi için 5, 15 yıldan fazla kıdemi olan işçi için 6 aylık ücreti tutarında işe başlatmama tazminatın belirlenmesini öngörmekte, fesih sebebine göre bu miktarlarda azami sınır 8 aya kadar da çıkmaktadır.
Mahkemece davacının iş sözleşmesinin sendikal nedenle feshedildiği kabul edilmiş hüküm kısmında 6356 sayılı Sendikalar Kanunu’nun 25. maddesine aykırı olacak şekilde “işçinin yasal süre içerisinde başvurması” şartına bağlı olarak tazminata hükmedilmiş olması hatalı olmakla birlikte; somut olayda davacının iş sözleşmesi TİS görüşmeleri sonucunda haklarını alamadıkları yönünde diğer çalışanları kışkırttığı hakaret ve küfür içeren ifadelerde bulunduğu gerekçesiyle 4857 sayılı İş Kanunu’nun 25/II-b maddesi uyarınca feshedilmiştir. Davacının hakaret ve küfür içeren bir ifadede bulunduğu kanıtlanmamıştır. Mahkemece feshin geçersizliğine karar verilmesi yerindedir. Ancak mahkemece feshin sendikal nedene dayandığı kabul edilmişse de, davacının da katıldığı yasal grevin davalı işveren ve davacının üyesi olduğu sendikanın anlaşıp sona erdirildiği, davacının daha sonra haklarını alamadığı şeklinde beyanlarda bulunması üzerine iş sözleşmesinin feshedildiği, feshin sendikal nedene dayanmadığı, davacının uzlaşma sonrası söylediği iddia edilen sözlerin feshi gerektirecek nitelikte olmadığı, feshin haklı ve geçerli nedene dayanmadığı, davacının eleştiri sınırını aşmayan açıklamaları nedeniyle yapılan fesih dikkate alındığında, işe başlatmama tazminatının 6 ay belirlenmesinin dosya içeriğine uygun olacağı anlaşılmaktadır.
4857 sayılı İş Yasasının 20/3 maddesi uyarınca Dairemizce aşağıdaki şekilde karar verilmiştir.
HÜKÜM :
Yukarda açıklanan gerekçe ile;
1. Mahkemenin kararının BOZULARAK ORTADAN KALDIRILMASINA,
2. Feshin GEÇERSİZLİĞİNE ve davacının İŞE İADESİNE,
3. Davacının yasal süre içinde başvurusuna rağmen davalı işverence süresi içinde işe başlatılmaması halinde ödenmesi gereken tazminat miktarının davacının kıdemi, fesih nedeni dikkate alınarak takdiren davacının 6 aylık brüt ücreti tutarında BELİRLENMESİNE,
4. Davacı işçinin işe iadesi için işverene süresi içinde müracaatı halinde hak kazanılacak olan ve kararın kesinleşmesine kadar en çok 4 aya kadar ücret ve diğer haklarının davalıdan tahsilinin GEREKTİĞİNE,
5. Harç peşin alındığından yeniden alınmasına yer olmadığına,
6. Davacının yaptığı 242.20 TL yargılama giderinin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine, davalının yaptığı yargılama giderinin üzerinde bırakılmasına,
7. Karar tarihinde yürürlükte bulunan tarifeye göre 1.500 TL ücreti vekaletin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
8. Peşin alınan temyiz harcının isteği halinde ilgililere iadesine,
Kesin olarak oybirliği ile 07/10/2015 karar verildi.