17. Hukuk Dairesi 2014/12300 E. , 2016/10184 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
-K A R A R-
Davacılar vekili, davalıların işleteni, sürücüsü ve trafik sigortacısı olduğu aracın tam kusurlu olarak davacı ..."e çarpmasıyla oluşan kazada, davacı ..."ün yaralanıp sakat kaldığını, çalışıp diğer davacılara da bakan ..."ün çalışamaması nedeniyle ve davacı ..."in tedavi işlemleriyle ilgilendiğinden kazanç kaybına uğradıklarını, davacı anne ..."in sakat kalan oğluna baktığını ve oğlunun çalışamayışı nedenli maddi zarara uğradığını, davacıların birçok tedavi gideri yaptıklarını, manevi zarara uğradıklarını belirterek fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla, davacı anne baba ile ... için 250,00"şer TL. maddi ve 10.000,00"er TL. manevi tazminatın, davacı kardeşler ... ve ...için 4.000,00"er TL. manevi tazminatın kaza tarihinden işleyecek ticari faiziyle birlikte davalılardan müteselsilen tahsilini talep etmiş; 18.07.2013 tarihli ıslah dilekçesiyle toplam maddi tazminat taleplerini 7.450,00 TL"ye yükseltmiştir.
Davalı ... şirketi vekili, sigortalılarının kusuru oranında ve poliçe limitiyle sınırlı şekilde zarardan sorumlu olduklarını, manevi tazminat taleplerinin poliçe teminatında olmadığını belirterek davanın reddini savunmuştur.
Davalı ... vekili, zarardan araç sigortacısının sorumlu olduğunu, talep edilen bedellerin fahiş olduğunu belirterek davanın reddini savunmuştur.
Mahkemece, iddia, savunma, yapılan yargılama ve toplanan delillere göre; davacı ..."ın maddi tazminat isteminin kabulü ile 4.900,00 TL. geçici işgöremezlik tazminatı ve 650,00 TL. tedavi giderinin kaza tarihinden işleyecek yasal faiziyle birlikte davalılardan müteselsilen tahsiline, 1.900,00 TL. bakım masrafının kaza tarihinden işleyecek yasal faiziyle birlikte davalı ... ve ...."dan müteselsilen tahsiline; davacıların manevi tazminat istemlerinin kısmen kabulü ile davacı ... için 1.000,00 TL. ve davacılar ... ve ... için 500,00"er TL"nin kaza tarihinden işleyecek yasal faiziyle birlikte davalılar... ve ...."dan müteselsilen tahsiline; davacı ... ve ..."in manevi tazminat istemlerinin reddine karar verilmiş; hüküm, davacılar vekili, davalı ... vekili ve davalı ..., tarafından temyiz edilmiştir.
1-Dosya içerisindeki bilgi ve belgelere, mahkeme kararının gerekçesinde dayanılan delillerin tartışılıp değerlendirilmesinde usul ve yasaya aykırı bir yön bulunmamasına, özellikle oluşa uygun olarak düzenlenen uzman bilirkişi raporundaki kusur oranlarının benimsenmesinde bir usulsüzlük bulunmamasına göre; davalı ..."in yerinde görülmeyen tüm temyiz itirazları ile ... ...vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan sair temyiz itirazlarının reddine karar vermek gerekmiştir.
2-Davacı ..."ün kazadaki yaralanması nedeniyle, tedavi süresi boyunca çalışamadığından bahisle, işgöremezlik tazminatı talep edilmiş; davacının 6 aylık işgöremezlik süresi için talep edebileceği maddi tazminat, aktüerya uzmanı bilirkişinin 02.10.2012 tarihli raporunda 2.764,50 TL. olarak hesaplanmıştır. Mahkeme ise, davacının motor ustası olduğu yönündeki davacı iddiası ve ...Esnaf ve Sanatkarlar Odası"nın yazı cevabında bildirilen gelir üzerinden, davacı tarafça hesaplanıp talep edilen 4.900,00 TL. hüküm altına alınmıştır. Ne var ki davacının gelir araştırması yetersizdir. Eksik inceleme ile hüküm kurulamaz.
Bu durumda mahkemece, ..."ya yazı yazılarak, davacı ..."ün kazadan önceki çalışması bulunup bulunmadığı araştırılmalı, çalışmasının bulunması halinde işyerinden davacıya yapılan ödemelerin miktarı sorulmalı, davacının
vergi mükellefi olarak çalışmasının bulunması halinde ilgili vergi dairesinden, kaza öncesindeki gelir durumunu gösterir belgeler temin edilmelidir. Davacının kaza öncesindeki geliri net şekilde saptandıktan sonra, kaza öncesi elde ettiği halde, kaza nedeniyle çalışamayıp elde edemediği gelirin miktarı konusunda, gerekirse aktüerya uzmanından ek rapor alınması ve oluşacak sonuca göre, davacının işgöremezlik tazminatı hakkında karar verilmesi gerekirken, eksik inceleme ile karar verilmesi doğru görülmemiştir.
3-Davacı taraf, trafik kazası sonucu cismani zarara uğrayan davacı ..."ün anne babası olan davacılar ... ve ..."in de, oğullarının tedavisi süresince onunla ilgilenmek ve işlerinden uzak kalmak nedeniyle maddi zarara uğradıkları iddiasında bulunmuş, bu davacılar için de maddi tazminat isteminde bulunmuş; mahkeme ise, davacı anne babaya ilişkin maddi tazminat talepleri hakkında olumlu ya da olumsuz herhangi bir karar vermemiştir. 6100 sayılı HMK"nun 297/2. maddesi gereği, taleplerden her biri hakkında hüküm verilmesi zorunlu olup, mahkemece davacı anne babanın maddi tazminat talepleri hakkında hüküm tesis edilmeyişi doğru görülmemiş ve kararın bozulması gerekmiştir.
4-Davacılar vekili, dava konusu kaza sonucu davacı ..."ün ağır şekilde yaralanmasından duyulan üzüntü nedeniyle, tüm davacılar için manevi tazminat isteminde bulunmuş; mahkemece, davacı ... ile anne ve babası olan davacılar hakkında talebin kısmen kabulüne karar verilerek hükümde belirtilen miktarlarda manevi tazminata karar verilmiştir.
6098 sayılı TBK"nun 56. maddesi (818 sayılı BK. 47. md.) hükmüne göre, hakimin özel halleri göz önünde tutarak manevi zarar adı ile hak sahibine verilmesine karar vereceği bir para tutarı adalete uygun olmalıdır. Manevi tazminat, zarara uğrayanda, manevi huzuru gerçekleştirecek ve tazminata benzer bir fonksiyonu da olan özgün bir nitelik taşır. Manevi tazminat bir ceza olmadığı gibi, mamelek hukukuna ilişkin zararın karşılanmasını da amaç edinmemiştir. Zarar görenin zenginleşmemesi, zarar sorumlusunun da fakirleşmemesi gerekmektedir. Takdir edilecek miktar, mevcut halde elde edilmek istenen tatmin duygusunun etkisine ulaşmak için gerekli olan kadar olmalıdır. 22.6.1976 günlü ve 7/7 sayılı İçtihadı Birleştirme Kararı’nın gerekçesinde takdir edilecek manevi tazminatın tutarını etkileyecek özel hal ve şartlar
açıkça gösterilmiştir. Bunlar her olaya göre değişebileceğinden, hakim bu konuda takdir hakkını kullanır iken ona etkili olan nedenleri de karar yerinde objektif ölçülere göre isabetli bir biçimde göstermelidir.
O halde mahkemece, meydana gelen trafik kazası sonucu davacı ..."ün cismani zarara uğraması nedeniyle duyulan acı ve elemin kısmen de olsa giderilmesi amacıyla; tarafların sosyal ve ekonomik durumları, davacının kazada hiçbir kusurunun bulunmaması, davalı sürücünün kazada tam kusurlu olması, davacı ..."ün yaralanmasının boyutu nedeniyle oluşan zararın ağırlığı hususları gözönünde tutularak, olay tarihindeki paranın alım gücüne uygun düşen, manevi tazminat isteminde bulunan tüm davacılar için hak ve nesafet kuralları çerçevesinde daha yüksek manevi tazminata hükmedilmesi gerekirken, somut olay ile bağdaşmayan, düşük miktarda manevi tazminata hükmedilmesi uygun görülmemiştir.
5-Davacılar vekili, tüm davacılar için toplam 38.000,00 TL. manevi tazminat isteminde bulunmuş; mahkeme tarafından diğer davacılar için manevi tazminat istemi hakkında kısmen kabul kararı verilmiş olmasına rağmen, davacılar ...ve ..."in manevi tazminat taleplerinin reddine karar verilmiştir. Oysa, davacı ..."ün kazada ağır biçimde yaralanması nedeniyle, bu davacı ile aynı ev içinde yaşayan ve kardeşlerinin duyduğu acıya her gün tanıklık edip ortak olan davacı ... ve ..."nin de manevi zarara uğraması kaçınılmazdır. Bu durumda, bu davacılar yönünden de manevi zararın giderilmesi amacıyla, somut olaya uygun miktarda manevi tazminata hükmedilmesi gerekirken, talebin reddine karar verilmesi doğru görülmemiştir.
Kabule göre ise; davalı tarafa ait aracın, ticari nitelikte kamyon olması nedeniyle, temerrüt faizi olarak ticari faize hükmedilmesi gerekirken, yasal faize hükmedilmesi doğru değildir.
Yine kabule göre; davacılar ... ve ..."nin maddi tazminat istemleri hakkında olumlu ya da olumsuz herhangi bir hüküm kurulmadığı ve diğer davacı ... yönünden ıslah edilerek belirlenen maddi tazminatın tamamı hüküm altına alındığı halde; davalılar lehine maddi tazminat yönünden vekalet ücretine hükmolunması; ayrıca, davalılardan ... davada kendisini vekille temsil ettirmediği halde, bu
davalı lehine de vekalet ücretine hükmolunması doğru görülmemiştir.
SONUÇ: Yukarıda (1) nolu bentte açıklanan nedenlerle, davalı ..."in yerinde görülmeyen tüm temyiz itirazları ile davalı ... vekilinin sair temyiz itirazlarının REDDİNE; (2) nolu bentte açıklanan nedenlerle, davalı ... vekilinin ve (3), (4), (5) nolu bentlerde açıklanan nedenlerle, davacılar vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA;
aşağıda dökümü yazılı 484,03 TL kalan onama harcının temyiz eden davalı ..."den alınmasına, peşin alınan harcın istek halinde temyiz eden davalı ... ve davacılara geri verilmesine 7.11.2016 gününde Üye ..."ın karşı oyu ve oyçokluğuyla karar verildi.
-KARŞI OY-
Dava, trafik kazası sonucu sakat kaldığı iddiasıyla açılan maddi ve manevi tazminat istemine ilişkindir.
Davacılar, kazada yaralanan, yaralananın anne-babası ve kardeşleridir. Davacıların tamamının manevi tazminat istemleri mevcut olup mahkemece yaralanan ... ve anne-babasına manevi tazminat verilmiş, kardeşlerine verilmemiştir.
Bedensel bütünlüğün ihlali halinde manevi tazminat başlıklı MK"nun 47.maddesine göre ölüm halinde ölenin ailesine, cismani zarar halinde ise zarara uğrayana manevi tazminat verilir. Cismani zarar, yani yaralanma halinde yakınlara manevi tazminat talep hakkı tanınmamıştır. Şu kadar ki bedensel bütünlüğü zarara uğratan olay, yakınları bakımından da doğrudan doğruya ruh bütünlüğünü ağır şekilde ihlal ederek şok geçirip tedavi olmaları sonucunu doğurmuşsa illiyet bağı gerçekleşmiş sayılacağından ispat edilmek koşuluyla yakınlar da manevi tazminat isteyebilecektir.... Somut olayda davacı ... dosyadaki ... raporuna göre malul kalmamış, 25.10.2007-26.11.2007 tarihleri arasında hastanede kalça çıkıklığı teşhisiyle yatmış, iyileşme süresi de 6 ay olarak belirlenmiştir. Bu yaralanma nedeniyle anne-baba ve kardeşlerinin şok yaşadıkları, tedavi oldukları iddia ve en önemlisi ispat edilmiş değildir. Bu nedenle davacılar ... ve ...lehine manevi tazminat verilmesine yönelik (5) nolu ve davacılar ... ve ..."e daha yüksek manevi tazminat verilmesine ilişkin (4) nolu bozma gerekçelerine katılmıyorum.