10. Hukuk Dairesi 2020/11857 E. , 2021/8893 K.
"İçtihat Metni"
Mahkemesi : ... Bölge Adliye Mahkemesi 9. Hukuk Dairesi
İlk Derece
Mahkemesi : ... 2. İş Mahkemesi
Dava, geçirdiği kazanın iş kazası olduğunun tespiti istemine ilişkindir.
İlk Derece Mahkemesince, hükümde belirtilen gerekçelerle davanın kabulüne dair verilen karara karşı davacı ve davalı Kurum vekilleri tarafından istinaf yoluna başvurulması üzerine, ... Bölge Adliye Mahkemesi 9. Hukuk Dairesince istinaf başvurularının esastan reddine karar verilmiştir.
... Bölge Adliye Mahkemesi 9. Hukuk Dairesince verilen kararın, davacı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
I-İSTEM
Davacı, davalı ..."a ait işyerinde taşeron olarak faaliyet gösteren ... ile çalışmakta iken 22/07/2010 tarihinde elindeki metal boruları taşırken borunun elektrik direğine değmesi ile elektrik çarptığını, bu şekilde iş kazası geçirdiğini, kaza sonrası hastaneye kaldırılan davacıya olayın iş kazası olmadığı, işyerinde işçi olarak çalışmadığı şeklinde beyanda bulunmasının telkin edildiğini belirtmek suretiyle; 09/06/2010 tarihinde işten ayrılmış olarak gözüktüğünü, bu nedenle iş kazası tespit davası açmak gerektiğini ileri sürerek; davacının 22/07/2010 tarihinde meydana gelen kazanın, iş kazası olduğunun tespitine karar verilmesini talep etmiştir.
II-CEVAP
Davalı ... vekili; davalının...olarak bahsi geçen ve anılan iş kazasına konu olayın gerçekleştiği inşaatın taşeronu olduğu iddia edilen firma ile herhangi bir hukuki veya fiili bir ilgisi bulunmadığını, davalının gerçek kişi olması sebebiyle anılan iş kazasına ilişkin kusur ve sorumluluk yüklenmesinin mümkün bulunmadığını, taşeron olduğu iddia edilen firmaya ilişkin kayıtların ilgili Ticaret Sicil Müdürlüğünden talep edilip incelenmesi halinde davalının anılan firma ile ilgisinin bulunmadığının anlaşılacağını, davalının kazanın meydana geldiği inşaatta taşeron sıfatıyla imalat veya montaj adı altında bir iş yapmadığını ileri sürerek; müvekkili yönünden davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
III-MAHKEME KARARI
A-İLK DERECE MAHKEME KARARI
İlk Derece Mahkemesi tarafından, davanın kabülü ile; 22/07/2010 tarihinde meydana gelen kazanın davalı ..., ..., Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığı yönünden iş kazası olduğunun tespitine, davalı ... hakkında açılan davanın reddine; karar verilmiştir.
B-BAM KARARI
... Bölge Adliye Mahkemesi, usul ve esas açısından İlk Derece Mahkemesi kararını yerinde bulmak suretiyle; davacının istinaf başvurusunun esastan reddine dair karar vermiştir.
IV-TEMYİZ KANUN YOLUNA BAŞVURU VE NEDENLERİ:
Davacı vekili, tüm tanıklar dinlenildikten ve diğer davalılar isticvaben dinlenip davalı ...’a husumet yöneltilip yöneltilemeyeceği hususu netleştirildikten sonra karar verilebilecekken yeterli araştırma ve inceleme yapılmadan verilen kararın bozulmasına karar verilmesini talep etmiştir.
V-İLGİLİ HUKUK KURALLARI VE İNCELEME:
Dava, iş kazası olduğunun tespiti istemine ilişkindir.
Davaya konu olan ve tespiti istenen "iş kazası" mevzuatımızda 506 sayılı Kanunun 11-A ve 5510 sayılı Kanunun 13. maddesi ve devamı maddelerinde düzenlenmiş olup, her iki kanunda da iş kazası tanımlanmamış, kazanın hangi hal ve durumlarda iş kazası sayılacağı yer ve zaman koşulları ile sınırlandırılarak belirlenmiştir.
Kaza tarihinde yürürlükte bulunan 5510 sayılı Kanunun 13. maddesinin birinci fıkrasında iş kazası,
a- Sigortalının işyerinde bulunduğu sırada,
b-(Değişik bend:17.04.2008-5754 S.K./8.mad) İşveren tarafından yürütülmekte olan iş nedeniyle sigortalı kendi adına ve hesabına bağımsız çalışıyorsa yürütmekte olduğu iş nedeniyle,
c-Bir işverene bağlı olarak çalışan sigortalının, görevli olarak işyeri dışında başka bir yere gönderilmesi nedeniyle asıl işini yapmaksızın geçen zamanlarda,
d-(Değişik bend:17.04.2008-5754 S.K./8.mad) Bu Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamındaki emziren kadın sigortalının, iş mevzuatı gereğince çocuğuna süt vermek için ayrılan zamanlarda,
e-Sigortalıların, işverence sağlanan bir taşıtla işin yapıldığı yere gidiş gelişi sırasında, meydana gelen ve sigortalıyı hemen veya sonradan bedenen ya da ruhen özüre uğratan olaydır.” şeklinde tanımlanmıştır.
Eldeki davada, yapılan araştırma karar vermeye elverişli olmamakla; iş kazası olduğu iddia edilen kazanın meydana geldiği inşaat işyerinin Kurum’da bulunan işyeri sicil dosyası celp edilerek, işyerinin kim adına tescil edildiği ve bu bağlamda işverenin kim olduğu tespit edildikten sonra, davalı ... ile aralarında asıl işveren, alt işveren ilişkisi olup olmadığı araştırılarak, sonuca göre karar verilmesi gerekirken; bu maddi ve hukuki olgular göz önünde bulundurulmaksızın, eksik inceleme ve araştırma sonucu yazılı şekilde karar verilmesi, usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O hâlde, davacı vekilinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve ... Bölge Adliye Mahkemesi 9. Hukuk Dairesinin istinaf başvurusunun esastan reddine ilişkin kararının kaldırılarak İlk Derece Mahkemesince verilen hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: ... Bölge Adliye Mahkemesi 9. Dairesi kararının HMK’nın 373/1 maddesi gereği kaldırılarak temyiz edilen İlk Derece Mahkemesi hükmünün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, aşağıda yazılı temyiz harcının davacıdan alınmasına, dosyanın kararı veren İlk Derece Mahkemesine gönderilmesine, 23.06.2021 gününde oybirliğiyle karar verildi.