Yargıtay 6. Hukuk Dairesi 2011/11718 Esas 2012/1601 Karar Sayılı İlamı

MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
DAVA TÜRÜ : Önalım

Mahalli mahkemesinden verilmiş bulunan yukarıda tarih ve numarası yazılı önalım davasına dair karar, davacı tarafından süresi içinde temyiz edilmiş olmakla, dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği görüşülüp düşünüldü.
Dava, önalım hakkına konu payların iptali ile davacı adına tapuya tescili istemine ilişkindir. Mahkemece davanın reddine karar verilmiş, hüküm davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Önalım hakkı paylı mülkiyet hükümlerine tabi taşınmazlarda bir paydaşın taşınmaz üzerindeki payını kısmen veya tamamen üçüncü bir kişiye satması halinde diğer paydaşlara bu satılan payı öncelikle satın alma yetkisi veren bir haktır. Bu hak paylı mülkiyet ilişkisi kurulduğu anda doğar ve satışın yapılmasıyla kullanılabilir hale gelir.
Önalım hakkı alıcıya karşı ancak dava açmak suretiyle kullanılır. TMK.nun 733/3. maddesi hükmüyle yapılan satışın alıcı veya satıcı tarafından diğer paydaşlara noter aracılığıyla bildirme yükümlülüğü getirilmiştir.
Önalım hakkı satışın hak sahibine bildirildiği tarihin üzerinden üç ay ve her halde satışın üzerinden iki yıl geçmekle düşer. Bu süre hak düşürücü süre olup mahkemece kendiliğinden göz önünde bulundurulması gerekir.
Önalım hakkının kullanılmasıyla bu hakkı kullanan paydaş ile alıcı arasında kapsam ve şartları satıcı ile davalı arasında yapılan sözleşmenin aynı olan bir satım ilişkisi kurulmuş olur. Önalım bedeli tapuda gösterilen satış bedeli ile davalı tarafından ödenen harç ve masrafların toplamından ibarettir.
Olayımıza gelince; Davacı, dava konusu payların ilişkin bulunduğu ... numaralı taşınmazda 290/1550 pay sahibi olduğundan bahisle önalım davasını açmıştır. Davacı bu payı, şuyulandırma yolu ile 29.03.1984 senesinden beri taşınmazda pay sahibi olarak yer alan miras bırakanı ..."nın 03.06.1940 tarihinde ölümü ile ... Sulh Hukuk Mahkemesi"nden verilen 29.01.2007 gün, 2007/162-60 esas ve karar sayılı mirasçılık belgesine göre mirasçıların talepleri üzerine tapuda yapılan 11.05.2007 tarihli ... yevmiye numaralı işlem ile aralarında davacı ..."ın da bulunduğu mirasçılara intikal eden payın mirasçılara intikalinden ve tapu siciline tescilinden sonra tüm
mirasçıların miras hisselerini, mirasçı davacı ..."a satışlarından tapuda iktisap etmiştir. Önalım hakkına konu edilen payların davalılara satış tarihi her ne kadar bu intikal işleminden önce (24.01.2007) ise de, davacı bu satış tarihinde bile miras bırakanının elbirliği mülkiyeti halindeki payındaki ortaklardan birisidir, ayrıca, paydaş ..."den pay satın alan davalıların dava konusu parselin evveliyatında hissedar olmadıkları ve üçüncü kişi konumunda oldukları da anlaşıldığından, davacının önalım davasını açmasında herhangi bir usulsüzlük bulunmamaktadır. Bu durumda, mahkemece işin esasının incelenip sonucuna göre bir karar verilmesi gerekirken, eksik inceleme sonucu, davanın reddine karar verilmesi doğru değildir.
Karar bu nedenle bozulmalıdır.
SONUÇ:Yukarıda açıklanan nedenlerle davanın temyiz itirazlarının kabulü ile 6100 sayılı HMK.ya 6217 Sayılı Kanunla eklenen geçici 3.madde hükmü gözetilerek HUMK.nın 428.maddesi uyarınca hükmün BOZULMASINA, istek halinde peşin alınan temyiz harcının temyiz edene iadesine, 07.02.2012 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.