4. Hukuk Dairesi 2018/4805 E. , 2019/1092 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Ticaret Mahkemesi
Davacı ... vekili Avukat ... tarafından, davalı ... Plastik ve İnş. San. AŞ ve diğerleri aleyhine 15/12/2015 gününde verilen dilekçe ile trafik kazası nedeniyle araçta oluşan değer kaybı ve ikame araç bedelinin tahsilinin istenmesi üzerine mahkemece yapılan yargılama sonunda; davanın davalı ... Oto AŞ yönünden reddine diğerleri yönünden kabulüne dair verilen 11/07/2017 günlü karara karşı Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından kanun yararına bozma talep edilmesi üzerine dosya içerisindeki kağıtlar incelenerek gereği görüşüldü.
Dava, trafik kazası nedeniyle araçta oluşan değer kaybı ve ikame araç bedelinin tahsili istemine ilişkindir. Mahkemece, davanın davalı ... Oto A.Ş. yönünden reddine diğerleri yönünden kabulüne dair miktar itibarıyla kesin olarak karar verilmiş; Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığının 12/10/2018 tarihli yazısı ile hükmün kanun yararına bozulması istenmiştir.
Davacı, davalıların işleteni, sürücüsü maliki ve zorunlu mali sorumluluk sigortacısı oldukları aracın, davacıya ait araca arkadan çarpması nedeniyle aracında maddi hasar meydana geldiğini, tamir süresince davacının aracını kullanamadığı ve araç kiralamak zorunda kaldığını, karşı tarafın kazada tam kusurlu olduğunu ileri sürerek, aracın kullanılamaması ve kira ödemesi nedeniyle 1.293,75 TL, değer kaybı nedeniyle 1.000,00 TL olmak üzere toplam 2.293,75 TL"nin dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline karar verilmesini istemiştir.
Davalı ... Plastik ve İnş. San. A.Ş., kazanın meydana gelmesinde davacının kusuru bulunduğunu, açılan davanın zamanaşımına uğradığını, davanın görevli olmayan mahkemede açıldığını, davacının iddia ettiği zararlarını ispatlamakla yükümlü olduğunu savunarak davanın reddini istemiştir.
Davalı ... Oto Ltd Şti., araç işleten sıfatı bulunmadığını, aracın davalı Adopen şirketine kiralandığını, ayrıca araç sürücüsünün davalı ...şirketinin çalışanı olduğunu savunarak davanın reddini istemiştir.
Diğer davalılar davaya cevap vermediler.
Mahkemece,davalılardan ... Oto şirketine işleten sıfatı ile dava yöneltilmiş ise de aracı diğer davalı ... şirketine kiraladığı ve kaza tespit tutanağında "... A.Ş kullanımında kiralık araç " tespitine yer verildiği anlaşıldığından işleten sıfatı bulunmadığı dikkate alınarak ... Oto şirketi aleyhine açılan davanın reddine; diğer davalıların ise davalı sigorta şirketi, davalı sürücü ve davalı ... şirketinin işleten sıfatına haiz olduğunun
anlaşılmasına göre bilirkişi raporu ile tespit edilen zarardan sorumlu oldukları gerekçesiyle bu davalılar yönünden davanın kabulüne kesin olarak karar verilmiştir.
Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı 12/10/2018 tarihli dilekçeyle; davalı ... Oto Şirketinin, cevap süresinde savunma yapmadığı, ön inceleme duruşmasına da katılmadığı gibi tahkikat aşamasında davacının muvafakati olmadığı şeklinde savunma dilekçesi verdiği, mahkemece bu savunmaya değer verilerek savunmanın genişletilmesi yasağına aykırı hüküm kurulduğu anlaşıldığından; mahkemece söz konusu usul hükümleri dikkate alınmadan davalı ... Oto Motorlu Araçlar ve Taşımacılık Limited Şti. yönünden davanın reddine dair hüküm kurulmasının usul ve yasaya aykırı bulunduğu belirtilerek yerel mahkeme kararının "Kanun Yararına Bozulmasını" istemiştir.
Taraf sıfatı usul hukuku sorunu olmayıp, dava konusu sübjektif hakkın özüne ilişkin bir maddi hukuk sorunu olduğundan taraf sıfatının yokluğu, davada taraf olarak gözüken kişiler arasında dava konusu hakkın doğumuna engel olduğu için def"i değil, yargılamanın her aşamasında taraflarca ileri sürülmesi mümkün ve mahkemece de kendiliğinden nazara alınması zorunlu bir dava şartıdır. Bu durumda, davalı Tan Oto Şirketinin verdiği işleten sıfatı bulunmadığına dair beyan dilekçesi, iddia ve savunmanın genişletilmesi veyahut değiştirilmesi kapsamında nitelendirilemeceği gözetilerek yerinde bulunmayan kanun yararına bozma isteminin reddine karar vermek gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle HMK’nun 363. maddesi uyarınca kanun yararına bozma isteminin REDDİNE, dosyanın Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığına karardan bir örneğin Adalet Bakanlığına gönderilmesine 28/02/2019 gününde oybirliğiyle karar verildi.