Yargıtay 1. Hukuk Dairesi 2013/5163 Esas 2013/5156 Karar Sayılı İlamı

1. Hukuk Dairesi
Esas No: 2013/5163
Karar No: 2013/5156

Yargıtay 1. Hukuk Dairesi 2013/5163 Esas 2013/5156 Karar Sayılı İlamı

Özet:

Davanın konusu, çaplı taşınmaza el atmanın önlenmesi ve ecrimisil isteğidir. Davacı, el atmanın önlenmesi yönünden harç yatırmamış ve yargılama sırasında da bu yönde harç ikmali yapmamıştır. Harçların ödenmemesi durumunda mahkeme işlemlerinin yapılamayacağına dair 492 sayılı Harçlar Kanunu’nun 32. maddesi uyarınca, dava kapsamındaki el atmanın önlenmesi isteği ile ilgili olarak keşifen belirlenecek değer üzerinden peşin harç alınması gerektiği belirtilmiştir. Bu nedenle, mahkemenin işin esası ile ilgili karar vermesi doğru değildir. Bu sebeple, Yargıtay Hukuk Dairesi kararı bozmuştur. Kararda yer alan kanun maddeleri ise şöyledir: 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu'nun 413, 428; 492 sayılı Harçlar Kanunu’nun 16, 32. maddeleri.

1. Hukuk Dairesi 2013/5163 E. , 2013/5156 K.

"İçtihat Metni"

MAHKEMESİ : ANKARA 2. ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
TARİHİ : 11/12/2012
NUMARASI : 2011/434-2012/596

Yanlar arasında görülen elatmanın önlenmesi ve ecrimisil davası sonunda, yerel mahkemece davanın, reddine ilişkin olarak verilen karar davacı tarafından yasal süre içerisinde temyiz edilmiş olmakla dosya incelendi, Tetkik Hakimi raporu okundu, açıklamaları dinlendi, gereği görüşülüp düşünüldü;
Dava, çaplı taşınmaza el atmanın önlenmesi ve ecrimisil isteklerine ilişkindir.
Mahkemece, davanın reddine karar verilmiştir.
Hemen belirtilmelidir ki; iddianın içeriği ve ileri sürülüş biçiminden, davanın taşınmaz malın aynına ilişkin olduğu ve konusunu oluşturan hakkın para ile değerlendirilmesinin mümkün bulunduğu; böyle bir davada, 1086 sayılı HUMK"nın 413. ve 492 sayılı Harçlar Kanunu"nun 16. maddeleri uyarınca dava değerinin ve buna göre alınacak harcın, el atılan yerin değeri ile talep edilen ecrimisil toplamından ibaret olacağı kuşkusuzdur (4.3.1953 tarihli ve 10/2 sayılı İBK).
Dosya içeriği ve toplanan delillerden, davanın, hükmedilmesi istenen ecrimisil miktarı üzerinden harç ödenmek suretiyle açıldığı, el atmanın önlenmesi yönünden harç yatırılmadığı gibi, yargılama sırasında da bu yönden harç ikmali yapılmadığı anlaşılmaktadır.
Bilindiği üzere, 492 sayılı Harçlar Kanunu, harcın alınmasını veya tamamlanmasını tarafların isteklerine bırakmayıp, anılan hususun mahkemece kendiliğinden gözetileceğini düzenlemiş ve buyurucu nitelikteki 32. maddesinde yargı işlemlerinden alınacak harçlar ödenmedikçe müteakip işlemlerin yapılamayacağını öngörmüştür.
Hal böyle olunca, öncelikle davada ileri sürülen isteklerden el atmanın önlenmesi isteği ile ilgili olarak keşfen saptanan ya da saptanacak dava değeri üzerinden peşin harcın alınması, bu zorunluluk yerine getirildiği takdirde davaya devam edilmesi gerekirken, anılan husus gözardı edilerek işin esası bakımından hüküm kurulması doğru değildir.
Davacının temyiz itirazı açıklanan nedenden ötürü yerindedir. Kabulüyle, hükmün (6100 sayılı Yasanın geçici 3.maddesi yollaması ile) 1086 sayılı HUMK."nın 428.maddesi gereğince BOZULMASINA, bozma nedenine göre diğer hususların incelenmesine şimdilik yer olmadığına, alınan peşin harcın temyiz edene geri verilmesine, 09.04.2013 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.