Danıştay 4. Daire 1997/4133 Esas 1999/122 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
DÖRDÜNCÜ DAİRE
Esas No : 1997/4133
Karar No: 1999/122

Temyiz Eden : …
Karşı Taraf : Hocapaşa Vergi Dairesi Müdürlüğü İSTANBUL
İstemin Özeti : Adi ortaklık olarak faaliyet gösterdiği işyerinin dışında kendi adına sürdürdüğü faaliyeti nedeniyle muhtasar beyanname vermediği ileri sürülen davacı adına 1990/11-12 nci ayları için re'sen takdir olunan matrah üzerinden gelir (stopaj) vergisi salınmış, kaçakçılık cezası kesilmiştir. … Vergi Mahkemesi, … gün ve E:…,K:… sayılı kararıyla; ortaklık dışında başka işyerinde faaliyet gösterdiği ve buna ilişkin mükellefiyet kaydı bulunduğu anlaşılan davacının beyanname vermemesi nedeniyle yapılan tarhiyatın yasaya uygun olduğu, davacının aksi yöndeki iddialarını kanıtlayamadığı gerekçesiyle davanın reddine karar vermiştir. Davacı, söz konusu faaliyeti nedeniyle işçi ücret yada kira ödemesi yapmadığını ileri sürmekte ve kararın bozulmasını istemektedir.
Savunmanın Özeti : Yasal dayanaktan yoksun bulunan temyiz isteminin reddi gerektiği yolundadır.
Danıştay Savcısı …'in Düşüncesi :Uyuşmazlık, davacının işyerine ait kira ödemesi nedeniyle muhtasar beyanname verilmediğinden bahisle resen salınan gelir (stopaj) vergisi ile kesilen kaçakçılık cezasına karşı açılan davayı reddeden mahkeme kararının bozulması istemine ilişkindir.
193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun 94 ve 98 nci maddelerinde,gerçek gelirlerini beyan etmeye zorunlu olan ticaret ve serbest meslek erbabının 70 nci maddede yazılı mal ve hakların kiralanması karşılığı yaptıkları nakten veya hesaben ödemelerinden istihkak sahiplerinin gelir vergilerine mahsuben tevkifat yapacakları ve bu tevkifatın ertesi ayın 20.günü akşamına kadar ilgili vergi dairesine bildirilmesinin mecbur olduğu hükme bağlanmıştır.
Madde hükümlerine göre 70 nci maddede yazılı mal ve hakların kiralanması karşılığında nakten veya hesaben bir ödeme yapılması sonucunda yapılan tevkifat için muhtasar beyanname verilmesi söz konusu olup,böyle bir ödemesi olmayan yükümlüler için muhtasar beyanname verme zorunluluğu bulunmamaktadır.
Dosyanın incelenmesinden de davacının kendisine ait işyerini kiraladığı ve kira ödemesinde bulunduğu yolunda herhangi bir tesbit bulunmadığı gibi 18.7.1987 günlü dilekçe ile davacı, işyerine kira ödemesi yapmadığını bu nedenlede muhtasar beyanname vermiyeceğini bildirmiş olup nakden veya hesaben yapılmış bir kira ödemesi bulunmıyan davacının beyanname verme zorunluluğu söz konusu olamıyacağından olayda Vergi Usul Kanununun 30/1. maddesi hükmü uyarınca resen takdir nedeninin varlığından söz edilemez.
Açıklanan nedenlerle temyiz isteminin kabulü ile mahkeme kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.
Tetkik Hakimi …'un Düşüncesi :Gelir Vergisi Kanunun 94 ve 98 inci maddelerine göre, mükellef veya sorumluların muhtasar beyanname verme mecburiyetleri ancak tevkifata tabi ödeme yapılması halinde söz konusu olup, olayda davacının muhtasar beyanname vermesini gerektirecek ödeme yaptığı yolunda bir tespit bulunmadığından davayı reddeden mahkeme kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Hüküm veren Danıştay Dördüncü Dairesince gereği görüşüldü:
Gelir Vergisi Kanunu'nun 98 inci maddesinde,94 üncü madde gereğince vergi tevkifatı yapmaya mecbur olanların bir ay içinde yaptıkları ödemeler veya tahakkuk ettirdikleri karlar ve iratlar ile bunlardan tevkif ettikleri vergileri ertesi ayın 20 nci günü akşamına kadar ödeme veya tahakkukun yapıldığı yerin bağlı olduğu vergi dairesine bildirmeye mecbur oldukları belirtilmiştir.Yani,muhtasar beyanname verilmesi için vergi tevkif edilmiş olması şarttır. Herhangi bir nedenle tevkifatı yapmayan yükümlülerin muhtasar beyanname verme zorunlulukları yoktur.
Olayda, davacı,sözü edilen faaliyeti nedeniyle yanında işçi çalıştırmadığı ve kira ödemesinde bulunmadığına dair dilekçesini 18.7.1987 tarihinde Vergi Dairesi Müdürlüğüne vermiştir. Davalı İdarece bu durumun aksi yönünde bir tespit yapılmamıştır. Gelir Vergisi Kanununun 94 ve 98 inci maddeleri uyarınca muhtasar beyanname verilmesinin,ödeme koşuluna bağlanmış olması karşısında, ödeme yapıldığı saptanmadığı halde, ilgili dönem muhtasar beyannamesinin verilmemesi nedeniyle re'sen takdir edilen matrah üzerinden yapılan tarhiyatın kaldırılması grekirken, davanın reddinde isabet görülmemiştir.
Açıklanan nedenlerle … Vergi Mahkemesinin … gün ve E:…, K:… sayılı kararının bozulmasına 28.1.1999 gününde oybirliğiyle karar verildi.