MAHKEMESİ :Asliye Hukuk (Aile) Mahkemesi
DAVA TÜRÜ : Katılma alacağı

Davacı-karşı davalı ... ile davalı-karşı davacı ... aralarındaki katılma alacağı davasının kabulüne dair Çerkezköy 2. Asliye Hukuk (Aile) Mahkemesinden verilen 28.10.2011 gün ve 1065/813 sayılı hükmün Yargıtay"ca incelenmesi davacı-karşı davalı ... Doğan vekili tarafından süresinde istenilmiş olmakla dosya incelendi gereği düşünüldü:
K A R A R

Davacı-davalı ... vekili, tarafların 1994 yılında evlendiklerini evlilik birliği içerisinde satın alınarak davalı adına tescil edilen 59 S 2591 plakalı otobüs üzerinde 1/2 oranında alacağı bulunduğunu açıklayarak 10.000 TL katılma alacağının davalıdan alınmasına karar verilmesini istemiş, karşı davanın reddine karar verilmesini savunmuştur.
Davalı-davacı ... vekili, asıl davanın yersiz açıldığını açıklayarak reddine karar verilmesini savunmuş, birleşen dava dosyasında 787 ada 2 parsel üzerindeki davalı ... payının 06.06.2002 tarihinde satın alındığını, 21.01.2004 tarihinde annesi ...’a devredildiğini taşınmaz üzerinde 1/2 oranında alacağı bulunduğunu açıklayarak 9000 TL katılma alacağı, 3000 TL değer artış payı alacağının dava tarihinden geçerli yasal faiziyle karşı taraftan alınmasına karar verilmesini istemiş, harcını yatırmak suretiyle verdiği ıslah dilekçesindeki alacak miktarını 17.400 TL"na çıkarmıştır.
Mahkemece, asıl dava ile birleşen davanın kabulüne, davacı ...’nin... plakalı aracın dava tarihindeki değerinin 1/2"sine tekabül eden 10.000 TL katılma alacağı ile birleşen dosya davacısı ...’ün taşınmazın devir tarihindeki değerinin yarısı üzerinden belirlenen 17.400 TL alacağın karşılıklı mahsubu ile bakiye 7400 TL katılma alacağının dava tarihinden geçerli yasal faiziyle birlikte davacı-davalı ...’den alınmasına karar verilmesi üzerine; hükmün 787 ada 2 parsele ilişkin bölümü birleşen dosya davalısı ... vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Taraflar, 30.09.1994 tarihinde evlenmişler, 17.01.2007 tarihinde açılan davanın boşanmayla sonuçlanması üzerine 03.05.2007 tarihinde kesinleşen hükümle boşanmışlardır. Başka mal rejimi seçilmediğinden eşler arasında 01.01.2002 tarihine kadar mal ayrılığı (743 sayılı TKM.nin 170 m.), bu tarihten mal rejiminin sona erdiği tarihe kadar yasal edinilmiş mallara katılma rejimi geçerlidir (TMK. m. 202, 225).
Dava konusu 59 S 2591 plakalı otobüs, 15.11.2005 tarihinde satın alınarak davalı ... adına tescil edilmiş, 787 ada 2 parsel üzerindeki Hakan Ayten’e ait 213/928 pay 24.10.2001 tarihinde, aynı parsel üzerindeki Kapaklı Belediyesine ait pay ise 06.06.2002 tarihinde satın alınarak davalı ... adına tescil edilmiş, aynı tarihte pay tevhidi yapılarak 1/2 oranında davalı adına tescil edilmiş, ... payını 21.01.2004 tarihinde davalı annesi Fatma Doğan’a devretmiştir.
Dava; mal ayrılığı rejiminin geçerli olduğu 24.10.2001 tarihinde satın alınan pay yönünden 743 sayılı TKM.nin 170. maddesi uyarınca katkı payı alacağı, yasal edinilmiş mallara katılma alacağının geçerli olduğu 06.06.2002 tarihinde satın alınan pay yönünden 4721 sayılı TMK.nun 202.maddesi uyarınca katılma alacağına ilişkindir. Mahkemece, taşınmazın devir tarihindeki değerinin 1/2"si üzerinden davalı-davacı ...’ün alacağı belirlenmiş ise de verilen karar ve hesaplama yöntemi usul ve yasaya uygun bulunmamaktadır. Dava konusu taşınmaz üzerindeki Hakan Ayten’e ait 213/928 pay, 24.10.2001 tarihinde satın alınmış, Kapaklı Belediyesine ait pay ise edinilmiş mallara katılma rejiminin geçerli olduğu dönemde edinilmiştir. Mahkemece, taşınmaz üzerindeki payların farklı dönemlerde alınmasına karşın taşınmazın tamamının edinilmiş mal olarak değerlendirilmek suretiyle yazılı şekilde karar verilmesi isabetli değildir.
Mahkemece, iddia ve savunmalar, tanıkların beyanları ile dosya içerisindeki bilgi ve belgeler dikkate alınarak tarafların herbirinin çalışmalarına ilişkin kayıt ve belgelerin eksiksiz olarak getirtilmesi, mal ayrılığı rejimi döneminde edinilen pay bakımından edinildiği tarihteki, toplam gelirinden tarafların sosyal statüleri ile konumlarına göre yapabilecekleri kişisel harcamaları ile kocanın 743 sayılı TKM"nin 152. maddesi uyarınca evi geçindirme yükümlülüğü uyarınca yapması gereken harcamalar çıktıktan sonra yapabilecekleri tasarruf miktarının ne olacağının belirlenebilmesi için konunun uzmanı bilirkişiden rapor alınması suretiyle tarafların çalışmaları karşılığında elde ettikleri gelirle sağlayabilecekleri toplam tasarruf miktarı karşısındaki katkı oranlarının ayrı ayrı saptanması, davalı-davacı ..."e ait bu oranın taşınmaz üzerindeki payın dava tarihindeki değeri ile çarpılarak davacının katkı payı alacağının tespit edilmesi gerekmektedir.
Dava konusu taşınmaz üzerindeki Kapaklı Belediyesi’ne ait pay edinilmiş mallara katılma rejiminin geçerli olduğu dönemde satın alınarak davalı ... adına tescil edildiğine göre, bu pay yönünden dava, TMK.nun 219 ve 231.maddeleri uyarınca katılma alacağına ilişkindir. Katılma alacağı bakımından mahkemece yapılacak iş; eklenecek değerlerden (TMK. m.229) ve denkleştirmeden (TMK. m.230) elde edilecek miktarlar da dâhil olmak üzere davalının edinilmiş payın değerinden, davalı eşin kişisel malından (TMK. 220/2) elde edilen miktar çıkarıldıktan sonra kalan artık değerin (TMK m.231) yarısı üzerinden (TMK m.236/1) tarafların kazanılmış hakları gözetilerek hüküm kurulması gerekirken yasal ve yerinde olmayan gerekçelerle yazılı şekilde karar verilmesi doğru görülmemiştir. Hüküm sadece davacı-davalı ... vekili tarafından temyiz edilmiştir. Bu durum karşısında araç için hüküm altına alınan ve ½ oranına isabet eden 10.000 TL katılma alacağı davalı-davacı ... vekili tarafından temyiz edilmediğinden TMK.nun 236/1. fıkrası uyarınca takas konusunun yeniden kurulacak hüküm ile birlikte yeniden değerlendirilmesi durumu ortaya çıkacaktır. Mahkemece bu hususun gözetilmesi gerekir.
Birleşen dosya davalısı ... Doğan vekilinin temyiz itirazları bu bakımdan yerinde olduğundan kabulü ile hükmün 787 ada 2 parsele ilişkin bölümünün açıklanan nedenlerle 6100 sayılı HMK.nun Geçici 3. maddesi yollamasıyla HUMK.nun 428.maddesi uyarınca BOZULMASINA, HUMK.nun 388/4. (HMK m.297/ç) ve HUMK.nun 440/I maddeleri gereğince Yargıtay Daire ilamının tebliğinden itibaren ilama karşı 15 gün içinde karar düzeltme isteğinde bulunabileceğine ve 268,00 TL peşin harcın istek halinde temyiz eden davacı-karşı davalıya iadesine 04.06.2012 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.