17. Hukuk Dairesi 2020/2864 E. , 2020/4914 K.
"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
Taraflar arasındaki tazminat davası üzerine yapılan yargılama sonunda, kararda yazılı nedenlerle, davanın kısmen kabulüne ilişkin verilen hüküm, davalı ... vekili tarafından süresi içinde temyiz edilmekle, dosya incelendi, gereği düşünüldü:
-K A R A R-
Davacılar vekili, davacılardan 12 yaşındaki Yusuf"un hayvan otlatırken yere düşen elektrik tellerini çekmesi sonucu yüksek gerilime kapıldığını, iki kolu ve iki bacağının kesildiğini, asıl işveren ve alt işveren olarak zarardan sorumlu olan davalıların bir hafta boyunca zarara yol açan telleri bulundukları yerden kaldırmadıklarını, davacı ..."un % 94 oranında malul kaldığını ve ömür boyu bakıma muhtaç hale geldiğini, kol ve bacaklarına protez takılması gerektiğini, davacı anne babanın çocuklarının desteğinden yoksun kaldığını belirterek, belirsiz alacak davası olarak açtıkları davada fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla, davacı ... için 1.000,00 TL. maddi ve 400.000,00 TL. manevi tazminatın, davacı ... ve ... için 1.000,00"er TL. maddi ve 200.000,00"er TL. manevi tazminatın,
diğer davacılardan her biri için 30.000,00 TL. manevi tazminatın, olay tarihinden işleyecek yasal faiziyle birlikte davalılardan müteselsilen tahsilini talep etmiş; 07.09.2015 tarihli artırım dilekçesiyle, davacı ... için toplam maddi tazminat taleplerini 1.660.749,51 TL"ye yükseltmiştir.
Davalılar vekilleri, husumet ve kusura itiraz ederek davanın reddini savunmuştur.
Mahkemece, iddia, savunma, yapılan yargılama ve toplanan delillere göre; davanın kısmen kabulü ile davacı ... için bakıcı gideri 674.756,00 TL. ve sürekli iş görmezlik tazminatı 405.993,51 TL. olmak üzere toplam 1.080.749,51 TL. tazminattan davalı .... tarafından 11.09.2014 tarihinde ödenen 200.000,00 TL"nin mahsubu ile bakiye 880.749,51 TL"nin 11.09.2014 tarihinden işleyecek yasal faiziyle birlikte davalılardan müteselsilen tahsiline; 1.080.749,51 TL"nin olay tarihinden 11.09.2014 tarihine kadar işleyecek yasal faizinin davalılardan müteselsilen tahsiline; 580.000,00 TL. protez masrafı giderinin 03.02.2015 tarihinden işleyecek yasal faiziyle birlikte davalılardan müteselsilen tahsiline, davacı baba/anne Bişar ve Maşallah"ın destekten yoksun kalma tazminatı talebinin reddine, fazlaya ilişkin hakların saklı tutulmasına; davacı ... için 380.000,00 TL, davacı ... ve Maşallah için 160.000,00"er TL. ve diğer davacılar için 15.000,00"er TL. manevi tazminatın, olay tarihinden işleyecek yasal faiziyle birlikte davalılardan müteselsilen tahsiline dair verilen hükmün, davalılar vekili tarafından temyizi üzerine, karar, Dairemizin 20.02.2017 tarih, 2016/20374 Esas ve 2017/1663 Karar sayılı ilamı ile bozulmuştur.
Mahkemece, bozma ilamına uyularak yapılan yargılamada toplanan delillere göre; davanın kısmen kabulü ile taleple bağlı kalınarak davacı ... için bakıcı gideri 674.756,00 TL. ve sürekli iş görmezlik tazminatı 405.993,51 TL. olmak üzere toplam 1.080.749,51 TL. tazminatın olay tarihinden işleyecek yasal faiziyle birlikte davalılardan müteselsilen tahsiline; taleple bağlı kalınarak 580.000,00 TL. protez masrafı giderinin 03.02.2015 tarihinden işleyecek yasal faiziyle birlikte davalılardan müteselsilen tahsiline; davacı baba ve annenin destekten yoksun kalma tazminatı talebinin reddine; fazlaya ilişkin haklarının saklı tutulmasına; davacı ... için 350.000,00 TL, davacı ... ve Maşallah için 100.000,00"er TL. ve diğer davacılar için 15.000"er TL. manevi tazminatın olay tarihinde işleyecek yasal faiziyle birlikte davalılardan müteselsilen tahsiline karar verilmiş; hüküm, davalı ... vekili tarafından temyiz edilmiştir.
1-Dosya içerisindeki bilgi ve belgelere, mahkemece uyulan bozma kararı gereğince toplanan delillerin takdirinde usul ve yasaya aykırı bir yön bulunmamasına; daha önce temyize konu edilip bozma kapsamı dışında bırakılan ve kesinleşen yönlerin yeniden incelenmesinin mümkün olmamasına; davacı ..."un bakım ihtiyacının alınan uzman bilirkişi heyeti raporuyla saptanmış ve bu raporun hükme esas alınmış olmasına; davacılar için manevi tazminatın takdirinde TBK"nun 56. maddesindeki özel haller dikkate alınarak hak ve nasafet kuralları çerçevesinde hüküm kurulmuş olmasına göre; davalı ... vekilinin aşağıdaki bentlerin kapsamı dışında kalan sair temyiz itirazlarının reddine karar vermek gerekmiştir.
2-Davacı ..."un davaya konu olay nedeniyle uğradığı maluliyet oranının tespiti bakımından haricen alınan, ... Üniversitesi Tıp Fakültesi ...Hastanesi Sağlık Kurulu"nun 22.01.2014 tarihli raporuyla, davacının maluliyet oranı % 94 olarak tespit edilmiş; mahkeme tarafından bozma öncesi tesis edilen hükümde, bu maluliyet oranına göre hesaplanan maddi tazminata karar verilmiştir. Mahkeme hükmünün davalılar tarafından temyizi üzerine, %4 maluliyet oranına göre tesis edilen hüküm, davalılar lehine bozulmuş; bozma gereği alınan, ATK 3. İhtisas Dairesi"nin 08.10.2018 tarihli raporunda, davacının maluliyet oranı %96 olarak tespit edilmiş; mahkemece, %96 maluliyet oranına göre hesaplanan maddi tazminata karar verilmiştir.
Oysa, bozma öncesi yapılan yargılamada maddi tazminat hesabına esas kabul edilen %94 maluliyet oranı, davalılar tarafından temyiz konusu yapılmış; davacı taraf, mahkemenin ilk hükmünü temyiz etmediği gibi, bozmadan sonra yapılan yargılamada davacılar vekili, 18.12.2018 tarihli celsedeki beyanıyla, %94 maluliyet oranını kabul ettiklerini ve davanın sürüncemede kalmaması için bu oran üzerinden tazminatın hesaplanması konusunda hesap raporu alınmasını talep ettiklerini beyan etmiştir. Dairemizce, mahkeme ilk hükmünün %94 maluliyet oranına ilişkin kısmının, sadece davalılar lehine bozma sebebi yapıldığı; davacının, ilk hükmü temyiz etmediği dikkate alındığında; ilk hükümde benimsenen %94 maluliyet oranı bakımından, davalı taraf lehine usuli kazanılmış hak oluştuğu gözetilmeden karar verilmesi doğru olmamıştır.
3-Mahkemenin ilk hükmüne esas kabul ettiği 11.06.2015 tarihli aktüerya raporunda, davacı ..."un 18 yaşından sonrası için işgücü kaybı zararının doğacağı kabul edilerek ve 2015 yılı verilerine göre sürekli işgücü kaybı tazminatı ile bakıcı gideri hesaplanmış; davacı taraf bu rapora itiraz
etmemiş (08.09.2015 tarihli celsede raporun dosya kapsamına uygun olduğunu beyan etmiş) ve rapordaki bedel üzerinden davasında bedel artırımı yapmış; mahkemece, artırım doğrultusunda maddi tazminata hükmedilmiş; Dairemizce, karar davalılar yararına bozulmuştur.
Bozma kapsamında yürütülen yargılamada maddi tazminat hesabı için yeniden alınan 15.05.2020 tarihli ek bilirkişi raporunda ise, davacı ..."un kaza tarihinden itibaren işgücü kaybı zararının doğacağı kabul edilerek ve ek rapor tarihindeki verilere göre hesaplama yapılmış; mahkeme tarafından da bu raporda hesaplanan tazminat miktarı (davacı yanın fazlaya ilişkin hakları saklı tutularak) hüküm altına alınmıştır.
Oysa, sadece davalı taraf lehine ilk hükmün bozulduğu ve bozma ilamının kapsamı; davacı tarafın ilk hükmü temyiz etmediği ve ilk hükme esas alınan 11.06.2015 tarihli hesap raporuna itirazının bulunmadığı; bu rapordaki hesaplama yöntemi (18 yaştan itibaren işgücü kaybı zararı doğacağı kabulü ve işlemiş/ işleyecek devre gelirlerinin belirlenmesi yönlerinden) yönünden davalı taraf lehine usuli kazanılmış hak oluştuğu dikkate alınmadan ek rapora göre karar verilmesi de hatalıdır.
4-Davacı tarafın talebi üzerine davalı ... tarafından 11.09.2014 tarihinde ödenen 200.000,00 TL"nin davacı ... için hesap edilen toplam tazminattan düşülmesiyle belirlenen miktar, bozma öncesinde hüküm altına alındığı halde, davacı taraf bu kararı temyiz etmemiştir. Bu ödemenin (dava sürerken yapılan bir ödeme olduğu, güncellenerek tazminattan düşülemeyeceği, hesaplanan ve davacı yanın bedel artırım dilekçesiyle talep ettiği toplam 1.660.749,51 TL"den doğrudan düşülmesi gerektiği de gözetilerek) talep edilen toplam tazminattan düşülmesi konusunda da davalı taraf yararına usuli kazanılmış hak oluştuğu gözetilmeden karar verilmesi, eksik inceleme niteliği taşımaktadır.
Açıklanan hukuki ve maddi vakıalar karşısında mahkemece; davalıların olayda tam kusurlu olduğu ilk hükümde kabul edilip bu yönün kesinleştiği; davacının 18 yaşına geleceği tarihten sonrası için sürekli işgücü kaybı tazminatının hesaplanması, hesaplamanın 2015 yılı verilerine göre yapılması, davalı ..."ın ödediği 200.000,00 TL"nin tazminattan doğrudan düşülmesi, tazminatlardan kusur indirimi yapılmaması gerektiği hususlarını gözeterek, davacı ..."un hak kazanabileceği bakıcı gideri ve sürekli işgücü kaybı tazminatının hesaplanması için, ek rapor alınıp oluşacak sonuca göre (davalı taraf lehine usuli kazanılmış hak
oluşturan yönlerin gözönünde bulundurulmasıyla) karar verilmesi gerekirken, eksik incelemeyle, yazılı biçimde hüküm tesisi bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ : Yukarıda (1) nolu bentte açıklanan nedenlerle, davalı ... vekilinin sair temyiz itirazlarının REDDİNE; (2), (3) ve (4) nolu bentlerde açıklanan nedenlerle, davalı ... vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA; peşin alınan harcın istek halinde temyiz eden davalı ...a geri verilmesine, 07/09/2020 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.