Danıştay 8. Daire 2017/1380 Esas 2021/245 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
SEKİZİNCİ DAİRE
Esas No : 2017/1380
Karar No : 2021/245

Temyiz İsteminde Bulunan (Davacı) : …

Karşı Taraf (Davalı) : … Başkanlığı - …
Vekili : Av. …

İstemin Özeti : … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının hukuka aykırı olduğu öne sürülerek, 2577 sayılı Kanunun 49. maddesi uyarınca temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

Savunmanın Özeti : İstemin reddi gerektiği savunulmaktadır.

Danıştay Tetkik Hakimi : …
Düşüncesi :İstemin kabulü ile Mahkeme kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Hüküm veren Danıştay Sekizinci Dairesince işin gereği görüşüldü:
Dava, Ekim 2010 dönemi doçentlik sınavına başvuran davacı tarafından, Sosyal Hizmet adlı kitabında etik ihlal/intihal bulunduğunun tespit edildiğinden bahisle Doçentlik Sınav Yönetmeliği'nin 7/5. maddesi uyarınca başarısız sayılmasına ilişkin davalı idarenin … gün ve … sayılı işleminin iptali istemiyle açılmıştır.
İdare Mahkemesince, dava dosyasında yer alan bilgi ve belgeler ile alınan bilirkişi raporu birlikte değerlendirildiğinde, davacı tarafından, bilirkişilerce uyuşmazlık konusu kitapta Devlet Planlama Teşkilatı'nın Uzun Vadeli Strateji ve Sekizinci Beş Yıllık Kalkınma Planı, Sosyal Hizmetler ve Yardımlar Özel İhtisas Komisyon Raporun'dan da yolsuz alıntılar yapıldığı belirtilmekle birlikte, anılan yayının kapak sayfasında, söz konusu çalışmanın yayın ve referans olarak kullanılmasının Devlet Planlama Teşkilatı'nın iznini gerektirmeyeceği ve internet adresi belirtilerek yayın ve referans olarak kullanılabileceğinin belirtilmesi karşısında, bilirkişi raporunun bu kısmının uyuşmazlıkta dikkate alınmaması gerektiği ileri sürülmüş ise de, kitapta, çoğu yerde atıfta bulunmamak ve bazen de alıntı kurallarına aykırı olarak çok uzun alıntılar yapmak suretiyle DPT Raporunun kendi özgün fikri gibi lanse edildiği, dolayısıyla anılan eser yönünden de etik ihlalin oluştuğu, diğer taraftan, … ve diğerlerinin ''…'' adlı yayınından yapılan intihallerin de tablolar eşliğinde gösterildiği ve davacıya ait yayında intihal/etik ihlal yapıldığının anlaşıldığı, davacının doçentlik başvurusunda başarısız sayılmasına ilişkin dava konusu işlemde hukuka ve mevzuata aykırılık bulunmadığı sonucuna varılarak davanın reddine karar verilmiştir.
31/01/2009 gün ve 27127 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Doçentlik Sınav Yönetmeliğinin, "İntihal ve disipline aykırı diğer fiillerin işlendiği iddiası" başlıklı 7. maddesinde, "(1) Eser incelemesi yapan jüri üyeleri, başvuru dosyasında yer alan herhangi bir eserde intihal olduğunu tespit ederse, durum bir raporla Üniversitelerarası Kurula bildirilir. İntihal iddiası ile ilgili olarak bir karar verilinceye kadar, Üniversitelerarası Kurul doçentlik başvurusu ile ilgili herhangi bir işlem yapmaz. (2) Üniversitelerarası Kurul, intihal iddiası hakkında gerekli işlemlerin yapılması için durumu belgeleri ile birlikte Yükseköğretim Kurulu Başkanlığına gönderir ve ayrıca diğer jüri üyeleri derhal durumdan haberdar edilerek, iddia sonuçlandırılıncaya kadar rapor hazırlamamaları sağlanır. (3) İntihal iddiası ile ilgili olarak yükseköğretim disiplin mevzuatına göre işlem yapılır. (4) İntihal iddiasının doğru olmadığının tespiti halinde, doçentlik süreci kaldığı yerden devam eder. (5) İntihal iddiasının doğru olduğunun tespiti halinde, aday yaptığı doçentlik başvurusunda başarısız sayılır. Adayın idarî, cezaî ve hukukî sorumluluğuna ilişkin hükümler saklıdır. (6) Eser incelemesi yapan jüri üyeleri, başvuru dosyasında yer alan herhangi bir eserde intihal dışında yayın ve araştırma etiğine aykırılığın varlığını tespit ederse, durumu bir raporla Üniversitelerarası Kurula bildirir. Bu iddia ile ilgili olarak bir karar verilinceye kadar, Üniversitelerarası Kurul doçentlik başvurusu ile ilgili herhangi bir işlem yapmaz. Bu durumda aday hakkında yükseköğretim disiplin mevzuatı hükümlerine göre derhal soruşturma yapılır. İddianın asılsız çıkması halinde, doçentlik süreci kaldığı yerden devam eder ve ilgili jüri üyesi hakkında şartların varlığı halinde idarî ve adli soruşturma yapılır. İddianın doğru olduğunun tespiti halinde, aday yaptığı doçentlik başvurusunda başarısız sayılır. (7) Doçentlik sınavı için başvuru dosyasının içeriğinde adayla ilgili olarak disiplin suçu oluşturan başka bir durumun varlığı nedeniyle soruşturma başlatılmış olması halinde, durum Üniversitelerarası Kurula bildirilir. Bu soruşturma sonuçlanıncaya kadar, Üniversitelerarası Kurul doçentlik başvurusu ile ilgili herhangi bir işlem yapmaz." hükümlerine yer verilmiştir.
Dosyanın incelenmesinden, davacının Ekim 2010 döneminde sosyoloji bilim alanından doçentlik sınavına müracaat ettiği, davacı hakkında yapılan inceleme devam ederken, Doç. Dr. …isimli akademisyenden alınan ihbar dilekçesi ve eklerinin de jüri üyelerine gönderildiği, jüri üyelerince, ihbar mektubunda geçen intihal iddialarının araştırılmasının istenmesi üzerine, dosyanın Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı'na gönderildiği, burada yapılan inceleme sonucunda Sosyal ve Beşeri Bilimler Bilimsel Araştırma ve Yayın Etiği Kurulu tarafından, davacıya ait Sosyal Hizmet adlı kitapta, Devlet Planlama Teşkilatı'nın Uzun Vadeli Strateji ve Sekizinci Beş Yıllık Kalkınma Planı isimli eserle, … ve diğerlerinin ''…'' isimli eserinden etik kurallara uygun olmayan şekilde alıntılar yapılarak etik ihlalde bulunduğuna karar verilmesi üzerine davalı idarece doçentlik başvurusunda başarısız sayıldığı, bunun üzerine de bakılan davanın açıldığı anlaşılmaktadır.
Dava konusu işlem tesis edildiği tarihte yürürlükte bulunan ve doçentlik sınavına başvuracak doçent adaylarının sınava başvuru süreçlerini ve sonuçlarını düzenleyen Doçentlik Sınav Yönetmeliğinin 7. maddesinde eser incelemesi yapan jüri üyelerinin, başvuru dosyasında yer alan herhangi bir eserde intihal olduğunu tespit etmesi halinde, durumun bir raporla Üniversitelerarası Kurula bildirileceği, intihal iddiası ile ilgili olarak bir karar verilinceye kadar, Kurulun adayın doçentlik başvurusu ile ilgili herhangi bir işlem yapmayacağına ilişkin hükümde, alanı ile ilgili doçentlik sınavına başvuran adayın, eser incelemesinin sınav dosyasına sunulan eserlerle sınırlı olduğu belirtilmektedir. Davalı idare tarafından her ne kadar dava konusu işlemin dayanağı olduğu belirtilen Bilimsel Araştırma ve Yayın Yönergesinin, 29.08.2012 tarihli Yükseköğretim Kurulu Bilimsel Araştırma ve Yayın Etiği yönergesinin kaldırılması akabinde yürürlüğe girdiği, doçentlik başvurusunda bulunan adaylar tarafından yapılan her türlü bilimsel araştırma ve çalışmalar ile gerçekleştirilen bilimsel etkinlikler, desteklenen ve/veya yürütülen bilimsel araştırma-geliştirme projeleriyle ilgili araştırma etiği konularını kapsadığı bu nedenle davacının dava dosyasına sunulmayan eserinin de incelemeye tabi olduğu belirtilmiş ise de, dava konusu işlemin tesis edildiği tarihte eser incelemesine dair esasları düzenleyen Doçentlik Sınav Yönetmeliğinde konunun 7. maddede emredici olarak düzenlendiği ve eser incelemesinin dosya'ya sunulan eserlerle sınırlı olduğuna açıkça yer verildiği görülmektedir.
Uyuşmazlıkta, davacı tarafından yapılan Ekim 2010 doçentlik sınavı başvurusunda, dosyada bulunan akademik eserlerinin arasında intihal yapıldığı belirtilen ''Sosyal hizmet'' isimli kitaba yer verilmediği, dava konusu işlemin tesis edilmesine neden olan mezkur eserin doçentlik başvurusu dosyasında eser incelemesine sunulmadığı hususunun davalı idare tarafından da teyit edildiği anlaşılmaktadır. Akademik yaşamın ve yükselmenin önemli bir basamağı olan doçentlik başvurusunda kullanılmayan bir eser nedeniyle, Yönetmeliğin intihal ve disipline aykırı diğer fiillerin işlendiği iddiasına yönelik olarak doçentlik eser incelemesinin dosyaya sunulan herhangi bir eserle sınırlı olduğuna yönelik emredici hükmü dikkate alınmadan davacının bütün çalışmalarının eser incelemesine tabi olduğu ve bu nedenle yapılan inceleme sonucunda tespit edilen intihal eylemi nedeniyle doçentlik sınavının eser incelemesi aşamasında başarısız sayılmasına ilişkin dava konusu işlem hukuka uygun bulunmamaktadır.
Bu durumda, Yönetmeliğin emredici hükmü nedeniyle eser incelemesine tabi olmayan, davacı tarafından doçentlik dosyasına sunulmayan ve davalı idare tarafından da doçentlik dosyasına sunulmadığı teyit edilen bir eser nedeniyle davacının doçentlik sınavının ilk aşaması olan eser incelemesi aşamasından başarısız sayılmasına ilişkin dava konusu işlemde hukuka ve mevzuata uygunluk bulunmamaktadır.
Öte yandan dava konusu işlemin tesis edilmesine neden olan akademik çalışmaya ilişkin tespit edilen intihal eylemine yönelik davacı hakkında Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı ve ilgili üniversitece disiplin ve etik mevzuatı uyarınca ayrıca değerlendirileceği de açıktır.
Açıklanan nedenlerle; … İdare Mahkemesi kararının temyize konu kararının bozulmasına, dosyanın yeniden bir karar verilmek üzere anılan Mahkemeye gönderilmesine, bu kararın tebliğ tarihini izleyen 15 (onbeş) gün içerisinde kararın düzeltilmesi yolu açık olmak üzere, 21/01/2021 tarihinde oybirliği ile karar verildi.